Κώδικας Ρόχοντς

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Απεικόνιση του Κώδικα Ρόχοντς

Ο Κώδικας Ρόχοντς (ουγγρικά: rohont͡s‎‎) είναι ένα εικονογραφημένο χειρόγραφο βιβλίο άγνωστου συγγραφέα, με κείμενο σε άγνωστη γλώσσα και σύστημα γραφής, που εμφανίστηκε στην Ουγγαρία στις αρχές του 19ου αιώνα. Η προέλευση του βιβλίου και η σημασία του κειμένου και των εικονογραφήσεών του έχουν ερευνηθεί από πολλούς μελετητές και ερασιτέχνες, χωρίς οριστικό συμπέρασμα, αν και πολλοί Ούγγροι μελετητές πιστεύουν ότι πρόκειται για φάρσα του 18ου αιώνα.

Το όνομα του κώδικα συχνά γράφεται «Ροχόντσιζι», σύμφωνα με την παλιά ουγγρική ορθογραφία που μεταρρυθμίστηκε στο πρώτο μισό του 19ου αιώνα. Αυτή η ορθογραφία έχει εξαπλωθεί κατά πάσα πιθανότητα να οφείλεται στο βιβλίο του Β. Ίνασιουκ το 2002. Σήμερα το όνομα του κώδικα είναι γραμμένο ως ουγγρικά: 'Rohonci kódex'‎‎.

Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο κώδικας πήρε το όνομά του από την πόλη Ρόχοντς, στη Δυτική Ουγγαρία (σημερινό Ρέτσιντζ της Αυστρίας), όπου φυλάχθηκε μέχρι το 1838, όταν δωρήθηκε στην Ουγγρική Ακαδημία Επιστημών από τον Γκούζταβ Μπάτθαγιανι, έναν Ούγγρο κόμη, μαζί με ολόκληρη τη βιβλιοθήκη του.

Η προέλευση του κώδικα είναι άγνωστη. Ένα πιθανό ίχνος του παρελθόντος του μπορεί να είναι μια καταχώριση στον κατάλογο του 1743 της βιβλιοθήκης Μπάτθαγιανι Ρόχοντς, η οποία γράφει «"Magyar imádságok, volumen I in 12"» (ουγγρικές προσευχές σε ένα τόμο, μεγέθους Ντουοντεσίμο). Τόσο το μέγεθος όσο και το υποτιθέμενο περιεχόμενο του τόμου που περιγράφεται ταιριάζουν στον κώδικα, αλλά δεν δίνονται περισσότερες πληροφορίες στον κατάλογο, καθιστώντας αδύνατη την ακριβή αντιστοίχιση με τον κώδικα.[1][2]

Από τότε που η ύπαρξη του κώδικα έγινε ευρέως γνωστή, ο κώδικας έχει μελετηθεί από πολλούς μελετητές και ερασιτέχνες, αλλά κανένας δεν έχει καταφέρει να παρέχει μια ευρέως αποδεκτή και πειστική μετάφραση ή ερμηνεία του κειμένου. Ο κώδικας μελετήθηκε από τον Ούγγρο λόγιο Φέρεντς Τόλντ γύρω στο 1840, και αργότερα από τον Πωλ Χάνφαλβι και από τον αυστριακό ειδικό παλαιογραφίας Άλμπερτ Μαλ. [3] Ο Τζόζεφ Τζίρεσεκ και ο γιος του, Κωνσταντίν Τζόσεφ Τζίρεσεκ, ήταν οι δύο καθηγητές πανεπιστημίου στην Πράγα, όπου μελέτησαν 32 σελίδες του κώδικα την περίοδο 1884-1885. Το 1885 ο κώδικας εστάλη στον Μπέρναρντ Τζαλγκ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Ίνσμπρουκ. Ο διάσημος Ούγγρος ζωγράφος Μιχαήλ Μουνκάσκι, πήρε επίσης τον κώδικα μαζί του στο Παρίσι στα χρόνια 1890-1892 για να τον μελετήσει.[4]

Το 1866, ο Ούγγρος ιστορικός Κάρολος Σζάσμπο (1824-1890) πρότεινε ότι ο κώδικας ήταν μια πλαστογραφία, προερχόμενη από τον Σάμιουελ Λιταρέτι Νέμες (1796-1842), έναν Τρανσυλβανό - Ούγγρο αρχαιολόγο και συνιδρυτή της Εθνικής Βιβλιοθήκης Σζετσένγι στη Βουδαπέστη. Είναι γνωστό ότι ο Νέμες δημιούργησε πολλές ιστορικές πλαστογραφίες (κυρίως στη δεκαετία του 1830) οι οποίες εξαπάτησαν ακόμη και μερικούς από τους πιο φημισμένους Ούγγρους μελετητές της εποχής.[5] Έκτοτε, αυτή η γνώμη περί πλαστογραφίας διατηρήθηκε από την κυρίαρχη ουγγρική επιστήμη, παρόλο που δεν υπάρχουν στοιχεία που να συνδέουν τον κώδικα με τον Νέμες συγκεκριμένα. [6][7][8][9][10]

Τοποθεσία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Κώδικας Ρόχοντς βρίσκεται στη Βιβλιοθήκη της Ουγγρικής Ακαδημίας Επιστημών. [α][β] και απαιτείται ειδική άδεια για τη μελέτη του. Ωστόσο, διατίθεται αντίγραφο σε μικροφίλμ.[γ]

Το 2015, ο κώδικας επανασαρώθηκε από ειδικούς του Πανεπιστήμιο του Αμβούργου, αλλά δημοσιεύθηκαν μόνο οκτώ σελίδες υψηλότερης ανάλυσης.[11]

Χαρακτηριστικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μια εικονογράφηση στον κώδικα Ρόχοντς

Ο κώδικας έχει 448 σελίδες χαρτιού διαστάσεων 12 επί 10 εκατοστά, με κάθε σελίδα να έχει μεταξύ 9 και 14 σειρών συμβόλων, τα οποία μπορεί να είναι ή να μην είναι γράμματα. Εκτός από το κείμενο, υπάρχουν 87 εικονογραφήσεις που περιλαμβάνουν θρησκευτικές, λαϊκές και στρατιωτικές σκηνές. Οι ακατέργαστες εικόνες φαίνεται να υποδηλώνουν ένα περιβάλλον όπου συνυπάρχουν χριστιανικές , ειδωλολατρικές και μουσουλμανικές θρησκείες, καθώς τα σύμβολα του σταυρού, της ημισελήνου και του ήλιου / σβάστικας είναι όλα παρόντα.

Ο αριθμός των συμβόλων που χρησιμοποιούνται στον κώδικα είναι περίπου δέκα φορές υψηλότερος από οποιοδήποτε γνωστό αλφάβητο, με τον Νεμάτι (1889) να έχει μετρήσει 792, αλλά τα περισσότερα σύμβολα χρησιμοποιούνται με μικρή επανάληψη, οπότε τα σύμβολα στον κώδικα μπορεί να μην είναι από αλφάβητο, αλλά αντίθετα ένα συλλαβικό ή λογογραφικό χαρακτήρα, όπως οι κινέζικοι χαρακτήρες. Η αιτιολόγηση του δεξιού περιθωρίου φαίνεται να σημαίνει ότι τα σύμβολα γράφτηκαν από δεξιά προς τα αριστερά.[12]

Η μελέτη του εγγράφου στο οποίο είναι γραμμένος ο κώδικας δείχνει ότι πιθανότατα πρόκειται για βενετσιάνικο χαρτί που έγινε τη δεκαετία του 1530.[13][14][15] Αυτό δεν παρέχει βεβαιότητα ως προς την ημερομηνία του κειμένου, ωστόσο, καθώς μπορεί να έχει μεταγραφεί από παλαιότερη πηγή ή το χαρτί θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί πολύ μετά την παραγωγή του. Λαμβάνοντας μια ιδέα από τις εικόνες, ο Λανγκ εικάζει ότι πιθανότατα δημιουργήθηκε κάπου στον 16ο-17ο αιώνα.[δ]

Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ For an official catalogue entry, see Csapodi 1973.
  2. ↑ The codex's call number is K 114; its old call number was Magyar Codex 12o 1.
  3. ↑ The call number of the microfilm copy is MF 1173/II.
  4. ↑ According to Joe Nickell the pages were written not long after the production of the paper; see Láng 2011, p. 53.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ Jerney 1844
  2. ↑ Némäti 1892
  3. ↑ Némäti 1892, p. 17.
  4. ↑ See Némäti 1892, p. 17–18
  5. ↑ Szabó 1866
  6. ↑ Fejérpataky 1878
  7. ↑ Pintér 1930
  8. ↑ Kelecsényi 1988 (chapter 23: The forgeries and Sámuel Literáti Nemes)
  9. ↑ Tóth 1899
  10. ↑ Csapodi 1973
  11. ↑ März 2015 "Das Manuskript, das niemand lesen kann"; Text von Klaus Schmeh;© für Abb. 1-4 Ungarische Akademie der Wissenschaften, Budapest
  12. ↑ Jerney 1844
  13. ↑ Jerney 1844
  14. ↑ Némäti 1892
  15. ↑ Láng 2011

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά χρονολογική σειρά

  • JERNEY, János (1844), «Némi világosítások az ismeretlen jellemű rohonczi írott könyvre», Tudománytár 8 (new series) (Vol. 15, Book 1): 25–36 
  • TOLDY, Ferenc (1851), A magyar nemzeti irodalom története, 1, Pest, σελ. 28 
  • SZABÓ, Károly (1866), «A régi hun-székely írásról», Budapesti Szemle 6: 123–124 
  • FEJÉRPATAKY, László (1878), Irodalmunk az Árpádok korában, Budapest, σελ. 3 
  • NÉMÄTI, Kálmán (1889), A Rohonczi Codex Ábéczéje, Manuscript Library of the Hungarian Academy of Sciences, Ms 884 (on microfilm: Mf 5913/IV.) 
  • NÉMÄTI, Kálmán (1892), Rohonczi Codex Tantétel, Budapest 
  • TÓTH, Béla (1899), Magyar ritkaságok (Curiosa Hungarica), Budapest: Athenaeum, σελ. 18–20  (2nd, enlarged edition: 1907, pp. 20–22.), reprint: Budapest, Laude Kiadó, 1998 ((ISBN 963-9120-16-2)); Budapest, Anno, 2004 ((ISBN 963-375-277-9)) {{{2}}}
  • PINTÉR, Jenő (1930), ~ magyar irodalomtörténete, 1, Budapest, σελ. 43 and 724–725 
  • GYÜRK, Ottó (1970), «Megfejthető-e a Rohonci-kódex?», Élet és Tudomány 25: 1923–1928 
  • CSAPODI, Csaba (1973), A "Magyar Codexek" elnevezésű gyűjtemény (K 31 - K 114), Catalogues of the Manuscript and Old Books Department of the Library of the Hungarian Academy of Sciences, 5, Budapest, σελ. 109 
  • RÉVAY, Zoltán (1978), Titkosírások. Fejezetek a rejtjelezés történetéből, Budapest: Zrínyi Katonai Kiadó, σελ. 57–59, ISBN 978-963-326-256-6 
  • KELECSÉNYI, Gábor (1988), Múltunk neves könyvgyűjtői, Budapest: Gondolat, ISBN 978-963-282-032-3 
  • NYÍRI, Attila (1996), «Megszólal 150 év után a Rohonci-kódex?», Theologiai Szemle 39: 91–98  = «A Rohonci-kódexről», Turán (4): 85–92, 2004 
  • GYÜRK, Ottó (1996), «Megszólal a Rohonci-kódex?», Theologiai Szemle 39: 380–381 
  • ENĂCHIUC, Viorica (2002), Rohonczi Codex: descifrare, transcriere şi traducere (Déchiffrement, transcription et traduction), Alcor Edimpex SLR, ISBN 978-973-8160-07-1 
  • UNGUREANU, Dan (May 6, 2003), «Nu trageti in ambulanta», Observator Cultural (167), http://www.observatorcultural.ro/arhivaarticol.phtml?xid=8266 
  • SINGH, Mahesh Kumar; BÁRDI, László (2004), «Rohonci Kódex (Hindi-Hungarian interlinear publication of folios 1-13, with introductory notes)», Turán (2004/6 = 2005/1): 9–40 
  • LOCSMÁNDI, Miklós (2004), «A Rohonci Kódex. Egy rejtélyes középkori írás megfejtési kísérlete», Turán (2004/6 = 2005/1): 41–58 
  • VARGA, Géza (2005), «A Rohonczi [sic!] Kódexről. Olvasói levél», Turán (2005/2–3): 195–197 
  • VARGA, Csaba (2005), «A Rohonczi [sic!] Kódex Mahesh Kumar Singh-féle olvasatának ellenőrzése. Olvasói levél», Turán (2005/2–3): 198–202 
  • LÁNG, Benedek (2010), «Why don't we decipher an outdated cipher system? The Codex of Rohonc», Cryptologia 34 (2): 115–144, doi:10.1080/01611191003605587  (with freely downloadable pre-print version[νεκρός σύνδεσμος])
  • TOKAI, Gábor (2010), «A Rohonci-kódex művészettörténész szemmel», Élet és Tudomány LXV (2010/30, 32, 35): 938–940, 1004–1006, 1104–1106 
  • TOKAI, Gábor (2010–2011), «Az első lépések a Rohonci-kódex megfejtéséhez», Élet és Tudomány LXV–LXVI (2010/52–53, 2011/2): 1675–1678, 50–53 
  • LÁNG, Benedek (2011), A Rohonci kód, Budapest: Jaffa, ISBN 978-963-9971-67-7, https://www.academia.edu/1537618 
  • KIRÁLY, Levente Zoltán (2011), «Struktúrák a Rohonci-kódex szövegében. Helyzetjelentés egy amatőr kutatásról», Theologiai Szemle (2011/2): 82–93 
  • KIRÁLY, Levente Zoltán (2012), «Struktúrák a Rohonci-kódex szövegében. Helyzetjelentés egy amatőr kutatásról», στο: Zsengellér, József; Trajtler, Dóra Ágnes, επιμ., "A Szentnek megismerése ad értelmet.", Budapest: Károli Gáspár University; L'Harmattan, σελ. 153–163, ISBN 978-963-236-097-3 
  • SCHMEH, Klaus (2012), Nicht zu knacken. Von ungelösten Enigma-Codes zu den Briefen des Zodiac-Killers, Carl Hanser Verlag, ISBN 978-3-446-42923-9 
  • KIRÁLY, Levente Zoltán; TOKAI, Gábor (2018), «Cracking the code of the Rohonc Codex», Cryptologia 42 (4): 285–315, doi:10.1080/01611194.2018.1449147 
  • KIRÁLY, Levente Zoltán; TOKAI, Gábor (2020), «Feltárul a Rohonci-kódex titka: egy 400 éves kód feltörése (Secret of the Rohonc Codex revealed: Cracking a 400 years old code)», Előadások Vas megye történetéről VII., Szombathely: A Magyar Nemzeti Levéltár Vas Megyei Levéltára, σελ. 167–188, ISBN 978-963-7227-39-4 

Τηλεοπτικές αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Κώδικας_Ρόχοντς&oldid=9317482"