Κρύα Βρύση Τρικάλων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 39°41′25″N 21°33′9″E / 39.69028°N 21.55250°E / 39.69028; 21.55250

Κρύα Βρύση
Κρύα Βρύση is located in Greece
Κρύα Βρύση
Κρύα Βρύση
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα[1]
ΠεριφέρειαΘεσσαλίας
Περιφερειακή ΕνότηταΤρικάλων
ΔήμοςΜετεώρων
Δημοτική ΕνότηταΚαλαμπάκας
Γεωγραφία και Στατιστική
Υψόμετρο500
Πληθυσμός172 (2011)
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας422 00
Τηλ. κωδικός24320

Η Κρύα Βρύση (παλαιότερη ονομασία τα Βανακούλια) είναι ορεινό χωριό της Θεσσαλίας στον νομό Τρικάλων.[2][3] Αποτελεί έδρα της Κοινότητας Κρύας Βρύσης που υπάγεται στον Δήμο Μετεώρων της Περιφέρειας Θεσσαλίας. Ο μόνιμος πληθυσμός του οικισμού στην απογραφή του 2011 ήταν 172 κάτοικοι.[4]

Γεωγραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το χωριό είναι κτισμένο σε υψόμετρο 500 μέτρων στις βορειανατολικές πλαγιές του Κόζιακα ή Κερκέτιου Όρους.[5][6] Απέχει περίπου 7 χιλιόμετρα από την Καλαμπάκα, έδρα του Δήμου Μετεώρων.[3]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το χωριό, με το όνομα Βανακούλια, αναφέρεται για πρώτη φορά σε χειρόγραφο του 16ου αιώνα της Μονής Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Μετεώρων. Επακριβώς χρονολογημένη μνεία του χωριού γίνεται σε άλλο χειρόγραφο της ίδιας μονής των ετών 1592-1593.[7]

Ο οικισμός ενσωματώθηκε στο ελληνικό κράτος το 1881 με τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης.[8]

Διοικητικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1883, μετά την ενσωμάτωση στο ελληνικό κράτος, το χωριό Βανακούλια εντάχθηκε στο νεοσύστατο Δήμο Αιγινίου της Επαρχίας Καλαμπάκας του Νομού Τρικάλων.[9]

Κοινότητα Βανακουλίων/Κρύας Βρύσης (1912-1998)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1912 τα Βανακούλια αναγνωρίστηκαν ως ξεχωριστή κοινότητα.[10] Στην Κοινότητα Βανακουλίων, εκτός από τον ομώνυμο οικισμό, περιλαμβανόταν και ο οικισμός Χάνι Κουτσουλιά ο οποίος εν συνεχεία καταργήθηκε το 1920.[10][11] Το 1955 τα Βανακούλια μετονομάστηκαν σε Κρύα Βρύση και η κοινότητα μετονομάστηκε αντίστοιχα σε Κοινότητα Κρύας Βρύσης.[2] Το 1961 στην Κοινότητα προστέθηκε ο οικισμός Καλύβια που το 1963 μετονομάστηκε σε Τριφύλλια.[12][13]

Αιρετοί πρόεδροι της Κοινότητας Κρύας Βρύσης διετέλεσαν οι εξής:

Έτη Πρόεδρος Κοινότητας Κρύας Βρύσης
1983-1986 Καλαμπάκας Δημήτριος
1987-1990 Βασιλείου Κωνσταντίνος
1991-1994
1995-1998

Δημοτικό/Τοπικό Διαμέρισμα Κρύας Βρύσης (1999-2010)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1999, με βάση το σχέδιο Καποδίστριας, η Κοινότητα Κρύας Βρύσης καταργήθηκε και ο οικισμός ενσωματώθηκε στον Δήμο Καλαμπάκας αποτελώντας έως το 2010 την έδρα του Δημοτικού/Τοπικού Διαμερίσματος Κρύας Βρύσης. Στο Δημοτικό/Τοπικό Διαμέρισμα Κρύας Βρύσης περιλαμβανόταν επίσης ο οικισμός Τριφύλλια.[14][15]

Τοπική Κοινότητα/Κοινότητα Κρύας Βρύσης (2011 έως σήμερα)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από το 2011, με βάση το Πρόγραμμα Καλλικράτης, η Κρύα Βρύση αποτελεί έδρα της Τοπικής Κοινότητας Κρύας Βρύσης (από το 2018 ονομάζεται απλώς Κοινότητα Κρύας Βρύσης) της Δημοτικής Ενότητας Καλαμπάκας του Δήμου Μετεώρων που έχει έδρα την Καλαμπάκα. Στην Κοινότητα Κρύας Βρύσης περιλαμβάνεται επίσης ο οικισμός Τριφύλλια.[16][17]

Πληθυσμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, το χωριό φαίνεται ότι είχε 28 οικογένειες το 1758 ενώ είχε 22 σπίτια το 1820.[7]

Ο πληθυσμός του οικισμού στις απογραφές του ελληνικού κράτους συνοψίζεται στον παρακάτω πίνακα:

Έτος Πραγματικός

Πληθυσμός

Μόνιμος

Πληθυσμός

1889[18] 415
1896[19] 684
1907[20] 861
1920[21] 649
1928[22] 784
1940[23] 1003 1030
1951[24] 1033
1961[6] 747
1971[25] 454
1981[26] 327
1991[27] 338
2001[15][28] 250 237
2011[4][29] 185 172

Εκκλησιαστικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ενορία της Κρύας Βρύσης υπάγεται στην Α' Αρχιερατική Περιφέρεια της Ιεράς Μητρόπολης Σταγών και Μετεώρων με έδρα την Καλαμπάκα. Ενοριακός ναός είναι η εκκλησία του Αγίου Μηνά που μνημονεύεται για πρώτη φορά στις πηγές το 1828.[7]

Αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. GEOnet Names Server. 11  Ιουνίου 2018. -821737.
  2. 2,0 2,1 ΦΕΚ Α'287 - 10/10/1955
  3. 3,0 3,1 sakele1993. «Οικισμός Κρύας Βρύσης». Infotourist Meteora. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Σεπτεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 22 Μαρτίου 2020. 
  4. 4,0 4,1 ΦΕΚ Β'698 - 20/03/2014
  5. «ΚΡΥΑ ΒΡΥΣΗ (Χωριό) ΚΑΛΑΜΠΑΚΑ - GTP». www.gtp.gr. Ανακτήθηκε στις 22 Μαρτίου 2020. 
  6. 6,0 6,1 «ΕΣΥΕ - Αποτελέσματα της απογραφής πληθυσμού-κατοικιών της 19 Μαρτίου 1961. Τόμος Ι» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 16 Αυγούστου 2016. 
  7. 7,0 7,1 7,2 Σπανός, Βασίλειος (2000). Οι οικισμοί της βορειοδυτικής Θεσσαλίας κατά την Τουρκοκρατία (από το 14ο έως το 19ο αι.) - Διδακτορική διατριβή. Θεσσαλονίκη. σελ. 192.
  8. «Υπουργείο Εξωτερικών - Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης (1881)». 
  9. ΦΕΚ Α'126 - 02/04/1883
  10. 10,0 10,1 ΦΕΚ Α'261 - 31/08/1912
  11. «Διοικητικές Μεταβολές Δήμων και Κοινοτήτωνwebsite=ΕΕΤΑΑ». Ανακτήθηκε στις 22 Μαρτίου 2020. 
  12. ΦΕΚ Β'16 - 19/01/1962
  13. «Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών». ΕΕΤΑΑ. Ανακτήθηκε στις 20 Μαρτίου 2020. 
  14. ΦΕΚ Α'244 - 04/12/1997
  15. 15,0 15,1 «ΕΣΥΕ - Απογραφή Πληθυσμού - Κατοικιών. 18 Μαρτίου 2001 (Μόνιμος Πληθυσμός)» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 10 Ιανουαρίου 2020. 
  16. ΦΕΚ Α'87 - 07/06/2010
  17. ΦΕΚ Α'133 - 19/07/2018
  18. «Υπουργείον Εσωτερικών / Τμήμα Δημόσιας Οικονομίας και Στατιστικής - Στατιστική της Ελλάδος / Πληθυσμός / Απογραφή της 15-16 Απριλίου 1889» (PDF). 
  19. «Υπουργείον Εσωτερικών / Τμήμα Δημόσιας Οικονομίας και Στατιστικής - Στατιστικά Αποτελέσματα της Απογραφής του Πληθυσμού κατά την 5-6 Οκτωβρίου 1896» (PDF). 
  20. «Υπουργείον Εσωτερικών / Υπηρεσία Απογραφής - Στατιστικά Αποτελέσματα της Γενικής Απογραφής του Πληθυσμού κατά την 27 Οκτωβρίου 1907» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 23 Μαΐου 2022. 
  21. «Υπουργείον Εθνικής Οικονομίας - Διεύθυνσις Στατιστικής - Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 19 Δεκεμβρίου 1920» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 20 Ιανουαρίου 2021. 
  22. «Υπουργείον Εθνικής Οικονομίας - Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος - Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 15-16 Μαΐου 1928» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 23 Μαΐου 2022. 
  23. «Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος - Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 23 Μαΐου 2022. 
  24. «Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος - Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 7ης Απριλίου 1951» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 9 Μαΐου 2015. Ανακτήθηκε στις 4 Ιουνίου 2018. 
  25. «ΕΣΥΕ - Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 16 Ιουλίου 2021. 
  26. «ΕΣΥΕ - Αποτελέσματα απογραφής πληθυσμού - κατοικιών της 5ης Απριλίου 1981. Τόμος Ι» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 16 Ιουλίου 2021. 
  27. «ΕΣΥΕ - Αποτελέσματα απογραφής πληθυσμού - κατοικιών της 17ης Μαρτίου 1991» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 16 Ιουλίου 2021. 
  28. «ΕΣΥΕ - Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδας / Απογραφή 2001» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 16 Αυγούστου 2016. 
  29. «Πίνακας αποτελεσμάτων de facto πληθυσμού - Απογραφής 2011». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Δεκεμβρίου 2018.