Κροατικό Κοινοβούλιο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Κροατικό Κοινοβούλιο

Hrvatski sabor
Coat of arms or logo
Είδος
ΤύποςΜονοθάλαμο Κοινοβούλιο
Ηγεσία
Πρόεδρος
Γκόρνταν Τσαντρόκοβιτς, ΚΔΕ
Από 5 Μαΐου 2017
Αντιπρόεδροι
Άντε Σανάντερ (ΚΔΕ)
Ράικο Όστογιτς (ΣΔΚ)
Μίροσλαβ Σκόρο (ΚΠΜΣ)
Φούριο Ράντιν (Ανεξ.)
Ζέλικο Ρέινερ, (ΚΔΕ)
Από 22 Ιουλίου 2020
Δομή
Έδρες151
Η κατανομή των εδρών στο κοινοβούλιο ανά κόμμα
Κοινοβουλευτικές
Ομάδες
Κυβέρνηση (67)

Εμπιστοσύνη και υποστήριξη (10)

Αντιπολίτευση (74)

Εκλογές
Αναλογική εκπροσώπηση
Κατανομή Ντ'Οντ
Δείτε Εκλογές στην Κροατία
Τελευταία εκλογή
5 Ιουλίου 2020
Τόπος συνεδριάσεων
Αίθουσα συνεδριάσεων
Ανάκτορο της Βουλής, Ζάγκρεμπ
Ιστοσελίδα
www.sabor.hr

Το Κροατικό Κοινοβούλιο ( κροατικά: Hrvatski sabor‎‎, προφέρεται Χρβάτσκι Σάμπορ)[2] είναι το μονοθάλαμο νομοθετικό σώμα της Δημοκρατίας της Κροατίας, το οποίο απαρτίζεται από τους εκλεγμένους αντιπροσώπους του λαού. Οι εξουσίες, οι αρμοδιότητες και ο τρόπος οργάνωσης του Κροατικού Κοινοβουλίου ορίστηκαν με το Σύνταγμα της Κροατίας, στα άρθρα 71-93.[3] Αποτελείται από 151 μέλη που εκλέγονται για τετραετή θητεία με άμεσες και καθολικές εκλογές, με ισότιμη και μυστική ψηφοφορία. Από αυτά, τα 140 μέλη του κοινοβουλίου εκλέγονται από τις δέκα πολυεδρικές εκλογικές περιφέρειες, 8 από τις μειονότητες και 3 από τους Κροάτες του εξωτερικού. Πρόεδρος του Κοινοβουλίου είναι ο Ομιλητής, ο οποίος επικουρείται από τουλάχιστον έναν αντιπρόεδρο (ως 4-5).

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το μεσαιωνικό Βασίλειο της Κροατίας ιδρύθηκε γύρω στο 925 μ.Χ. Από το 1102, τα βασίλεια της Κροατίας και της Ουγγαρίας συνδέονταν με προσωπική ένωση, δηλαδή ήταν εσωτερικά αυτόνομα με κοινό βασιλιά. Το 1273, στο Ζάγκρεμπ λειτουργούσε μία νομοθετική συνέλευση, η οποία αναφέρεται ως "Congregatio Regni totius Sclavonie generalis" (Γενική Συνέλευση) ή "Universitas nobilium Regni Sclavoniae" (Κοινότητα των Ευγενών) του Βασιλείου της Σλαβονίας.[4] [5] Το 1526, μετά από πολλούς αιώνες ένωσης, τα δύο βασίλεια έγιναν μέρος της Μοναρχίας των Αψβούργων. Το 1527, το Κροατικό Κοινοβούλιο εξέλεξε για μονάρχη του Βασιλείου τον Φερδινάνδο Α'.[6][7][8] Το 1712, το Κοινοβούλιο αποφάσισε να υποστηρίξει την Κροατική Νομική Κύρωση, που επέτρεψε στη Μαρία Θηρεσία της Αυστρίας να αναλάβει τη θέση μονάρχη.

Shield with colored painting on stone building
Έμβλημα του Βασιλείου της Κροατίας, της Σλαβονίας και της Δαλματίας στο κτίριο του Κροατικού Κοινοβουλίου

Μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα η συμμετοχή στο Κοινοβούλιο ήταν προνόμιο της αριστοκρατίας. Από τις 5 Ιουνίου του 1848, στο Κοινοβούλιο συμμετείχαν εκλεγμένοι αντιπρόσωποι του λαού.[9] Από το 1868 το Κροατικό Κοινοβούλιο ασκούσε τη νομοθετική εξουσία και διευθετούσε τις σχέσεις του κράτους με το Βασίλειο της Ουγγαρίας. Συνεδρίαζε ετήσια στο Ζάγκρεμπ, παρουσία του Βασιλιά ή του Μπαν (αντιβασιλέα), και ήταν μονοθάλαμο. Σημαντικά πολιτικά κόμματα που αναδύθηκαν κατά την δεκαετία του 60 ήταν το δεξιό Κόμμα των Δικαιωμάτων του Άντε Στάρτσεβιτς[10], το Λαϊκό Κόμμα[11], το Κροατικό-Ουγγρικό Κόμμα, κ.α. Από το 1888 στις βουλευτικές εκλογές εκλέγονταν 88 αντιπρόσωποι για πενταετή θητεία.[12]

Το 1905 πολλά κόμματα προσχώρησαν στην Κροατική-Σερβική Πολιτική Συμμαχία, η οποία επικράτησε στις εκλογικές αναμετρήσεις και κυβέρνησε τη χώρα μέχρι το 1918.[13] Μετά το τέλος του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, στις 29 Οκτωβρίου 1918, το Κροατικό Κοινοβούλιο αποφάσισε να διακόψει τις σχέσεις του Κράτους των Κροατών, Σλοβένων και Σέρβων με την Αυστροουγγαρία. Τριάντα τρεις ημέρες μετά, την 1η Δεκεμβρίου 1918, αυτό το προσωρινό κράτος ενώθηκε με το Βασίλειο της Σερβίας και σχηματίστηκε το Βασίλειο των Σέρβων, Κροατών και Σλοβένων. Αυτό με τη σειρά του, στις 3 Οκτωβρίου 1929, μετονομάστηκε σε Βασίλειο της Γιουγκοσλαβίας. To 1939 ιδρύθηκε το Μπανόβινα της Κροατίας, ως αυτόνομη επαρχία εντός του Γιουγκοσλαβικού Βασιλείου, με πρωτεύουσα το Ζάγκρεμπ και νομοθετικό σώμα το Κροατικό Κοινοβούλιο. Κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, στο Ανεξάρτητο Κράτος της Κροατίας, το Κοινοβούλιο ήταν μόνο ένα συμβουλευτικό σώμα χωρίς νομοθετική εξουσία,[14][15] καθώς το κράτος βρισκόταν υπό τον άμεσο έλεγχο του (φασίστα) Άντε Πάβελιτς.

Το 1943 ιδρύθηκε το Κρατικό Αντιφασιστικό Συμβούλιο για την Εθνική Απελευθέρωση της Κροατίας,[5] το οποίο το 1945 μετονομάστηκε σε Εθνικό Κοινοβούλιο της Κροατίας.[16] Μετά τον πόλεμο, το Κομμουνιστικό Κόμμα της Γιουγκοσλαβίας ανέβηκε στην εξουσία και καθιέρωσε ένα μονοκομματικό πολιτικό σύστημα που διήρκεσε μέχρι το 1990.[17][18][19] Το 1963 η Λαϊκή Δημοκρατία της Κροατίας έγινε Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Κροατίας.

Το 1989 ιδρύθηκαν το Κροατικό Κοινωνικό Φιλελεύθερο Κόμμα και η Κροατική Δημοκρατική Ένωση. Τον Δεκέμβριο του 1989, ο Ίβιτσα Ράτσαν έγινε αρχηγός του μεταρρυθμισμένου Κομμουνιστικού κόμματος και αποφάσισε, μεταξύ άλλων, να υποστηρίξει τον πολυκομματσμό. Στις 11 Ιανουαρίου 1990, το Κροατικό Κοινοβούλιο πέρασε τον νόμο που επέτρεψε τον πολυκομματισμό νομιμοποιώντας τα νέα κόμματα. Στις πρώτες πολυκομματικές εκλογές, που διεξήχθησαν στις 22 Απριλίου 1990, συμμετείχαν 33 πολιτικά κόμματα.[20] Μετά τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας και τον Πόλεμο για την Ανεξαρτησία της Κροατίας, εδραιώθηκε η Δημοκρατία της Κροατίας ως ανεξάρτητο και κυρίαρχο κράτος. Με τις συνταγματικές τροποποιήσεις του 2000-01, το Κροατικό Κοινοβούλιο μετατράπηκε από διθάλαμο σε μονοθάλαμο.

Όπως αναφέρεται στο πρώτο κεφάλαιο του Συντάγματος, όλα αυτά τα ιστορικά γεγονότα ήταν θεμελιώδους σημασίας για τη διαμόρφωση του Κροατικού Κοινοβουλίου στη σημερινή του μορφή.[3]

Τρέχουσα σύσταση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κομματική σύσταση του 10ου Σάμπορ
(από τις 5 Ιουλίου 2020)
Κόμμα Κοινοβουλευτικός
αρχηγός 		Έδρες
μετά τις
εκλογές 		Έδρες

τώρα[21]

  Κροατική Δημοκρατική Ένωση Μπράνκο Μπάτσιτς 60 61
  Κροατικό Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα 1 1
  Κροατική Δημοκρατική Συμμαχία της Σλαβονίας και της Μπαράνια 1 1
  Κροατικό Κοινωνικό Φιλελεύθερο Κόμμα 2 2
  Κροατικό Λαϊκό Κόμμα – Φιλελεύθεροι Δημοκράτες 1 1
  Λαϊκό Κόμμα – Μεταρρυθμιστές 1 1
  Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της Κροατίας Άρσεν Μπάουκ[22] 32 34
  Κίνημα Πατρίδας Μίλαν Βρκλιάν 9 11
  Μπλοκ για την Κροατία 1 1
  Γέφυρα και Ανεξάρτητοι Μπόζο Πέτροφ 6 7
  Κροατικό Αγροτικό Κόμμα 2 2
  Ιστριανή Δημοκρατική Συνέλευση 3 3
  Πολιτική Φιλελεύθερη Συμμαχία 1 1
  Κροατικό Κόμμα Συνταξιούχων 1 1
  Κροατικό Συντηρητικό Κόμμα 4 2
  Κροάτες Κυριαρχιστές 0 1
  Κροατική Ανάπτυξη 1 1
  Μπορούμε! – πολιτική πλατφόρμα 4 4
  Μέτωπο Εργαζομένων 1 1
  Νέα Αριστερά 1 1
  Έξυπνα 1 1
  Εστίαση 1 1
  Κόμμα με όνομα και επώνυμο 1 1
  Ανεξάρτητο Δημοκρατικό Σερβικό Κόμμα (για Σερβ. μειονότητα) 3 3
  Δημοκρατική Ένωση Ούγγρων (για Ουγγρική μειονότητα) 1 1
  Ένωση των Ρομά «Αγία Σάρα» (για μειονότητα των Ρομά) 1 1
  Ένωση Αλβανών (για Αλβανική μειονότητα) 1 1
  Ανεξάρτητοι για εθνικές μειονότητες Βλάντιμιρ Μπίλεκ 2 2
  Ανεξάρτητοι 8 3
  Σύνολο 151 151


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ «Hrvatski sabor obilježava Međunarodni dan demokracije» [Croatian Parliament marks the international day of democracy] (στα Croatian). Sabor. 15 Σεπτεμβρίου 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Αυγούστου 2018. Ανακτήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 2012. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  2. ↑ Note: the Croatian word Sabor is used only for the Croatian parliament. For the parliaments of other countries, Croatian speakers use the words parlament (parliament) or skupština (assembly).[1]
  3. ↑ 3,0 3,1 Croatia, Parliament of. Constitution of the Republic of Croatia. 
  4. ↑ «History». Croatian Parliament (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 9 Μαΐου 2020. 
  5. ↑ 5,0 5,1 «Povijest saborovanja» [History of parliamentarism] (στα Croatian). Sabor. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Δεκεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 18 Οκτωβρίου 2010. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  6. ↑ «Ustav Republike Hrvatske» (στα Croatian). Narodne Novine. 9 July 2010. http://narodne-novine.nn.hr/clanci/sluzbeni/2010_07_85_2422.html. Ανακτήθηκε στις 11 October 2011. 
  7. ↑ Richard C. Frucht (2005). Eastern Europe: An Introduction to the People, Lands, and Culture. ABC-CLIO. σελίδες 422–423. ISBN 978-1-57607-800-6. Ανακτήθηκε στις 18 Οκτωβρίου 2011. 
  8. ↑ «Ustav Republike Hrvatske (pročišćeni tekst)». narodne-novine.nn.hr. Ανακτήθηκε στις 10 Μαΐου 2020. 
  9. ↑ «Bansko vijeće». web.archive.org. 3 Νοεμβρίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Νοεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 10 Μαΐου 2020. CS1 maint: Unfit url (link)
  10. ↑ Turkalj, Jasna (2004). Stranka prava i izbori za Hrvatski sabor na području bivše Vojne krajine 1883. godine. Croatian Institute of History. 810267180. 
  11. ↑ Horvat, Rudolf (1906). Najnovije doba hrvatske povjesti. U Zagrebu : "Matica hrvatska". 
  12. ↑ Perić, Ivo (2000). Hrvatski Državni Sabor : 1848. - 2000. Dom i Svijet. 248167696. 
  13. ↑ «Hrvatsko-srpska koalicija | Hrvatska enciklopedija». enciklopedija.hr. Ανακτήθηκε στις 10 Μαΐου 2020. 
  14. ↑ Perić, Ivo. Vladko Macek: Politicki portret. Golden marketing-Tehnicka knjiga. Zagreb, 2003 (pp. 259–60)
  15. ↑ Matjaž Klemenčič· Mitja Žagar (2004). The former Yugoslavia's diverse peoples: a reference sourcebook. ABC-CLIO. σελίδες 121–123. ISBN 978-1-57607-294-3. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2011. 
  16. ↑ «Važniji datumi iz povijesti saborovanja» [Important dates in the history of Sabor] (στα Croatian). Sabor. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Δεκεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 2012. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  17. ↑ Davorin Rudolf; Saša Čobanov (June 2009). «Jugoslavija: unitarna država ili federacija povijesne težnje srpskoga i hrvatskog naroda – jedan od uzroka raspada Jugoslavije [Yugoslavia: A Unitary State or a Federation (Conflicting historical tensions – one of the causes of the dissolution of Yugoslavia)]» (στα Croatian). Zbornik Radova Pravnog Fakulteta U Splitu (University of Split, Faculty of Law) 46 (2): 287–317. ISSN 0584-9063. http://hrcak.srce.hr/index.php?show=clanak&id_clanak_jezik=60049. Ανακτήθηκε στις 15 November 2011. 
  18. ↑ Andrew Hammond (2004). The Balkans and the West: constructing the European other, 1945–2003. Ashgate Publishing. σελίδες 1–4. ISBN 978-0-7546-3234-4. Ανακτήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 2012. 
  19. ↑ Marina Štambuk-Škalić (April 2003). «Prilog poznavanju institucija: Sabor Narodne Republike Hrvatske, saziv 1953–1963. [Contribution to the History of Institutions: Parliament of the People's Republic of Croatia, Convocation 1953–1963]» (στα Croatian). Arhivski Vjesnik (Croatian State Archive) (45): 83–102. ISSN 0570-9008. http://hrcak.srce.hr/9046?lang=en. Ανακτήθηκε στις 15 November 2011. 
  20. ↑ Robert Podolnjak (September 2008). «Hrvatsko izborno zakonodavstvo: moguće i nužne promjene [Croatian electoral legislation: possible and necessary amendments]» (στα Croatian). Zbornik Radova Pravnog Fakulteta U Splitu (University of Split, Faculty of Law) 45 (2): 305–343. ISSN 0584-9063. http://hrcak.srce.hr/index.php?show=clanak&id_clanak_jezik=49607. Ανακτήθηκε στις 12 February 2012. 
  21. ↑ «Deputy Clubs». Croatian Parliament (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 28 Ιουλίου 2020. 
  22. ↑ «Klub zastupnika Socijaldemokratske partije Hrvatske». Croatian Parliament (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 28 Ιουλίου 2020. 
  1. ↑
  2. ↑
  3. ↑
  4. ↑
  5. ↑
  6. ↑
  7. ↑
  8. ↑
    •      HSS (3)
    •      NF (1)
  9. ↑
  10. ↑
  11. ↑
Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Κροατικό_Κοινοβούλιο&oldid=10362241"