Κούβα λίμπρε

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ένα ποτήρι Κούβα λίμπρε

Το Κούβα Λίμπρε (Cuba libre, Ισπανικά: ˈkuβa ˈliβɾe; κυριολεκτικά «Ελεύθερη Κούβα»), είναι κοκτέιλ που αποτελείται από κόλα, ρούμι και σε πολλές συνταγές χυμό λάιμ σε πάγο. Παραδοσιακά, η κόλα είναι Coca-Cola και το αλκοόλ είναι ένα ελαφρύ ρούμι όπως το Bacardi. Ωστόσο, το ποτό μπορεί να παρασκευαστεί με διάφορους τύπους ρούμι και μάρκες κόλα, και μπορεί να περιλαμβάνεται και ο χυμός λάιμ.

Το κοκτέιλ εμφανίστηκε στις αρχές του 20ού αιώνα στην Κούβα, μετά την ανεξαρτησία της στον Ισπανοαμερικανικό Πόλεμο. Στη συνέχεια έγινε δημοφιλές σε όλη την Κούβα, τις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλες χώρες. Η απλή συνταγή και τα φθηνά, πανταχού παρόντα συστατικά του το έχουν κάνει ένα από τα πιο δημοφιλή αλκοολούχα ποτά στον κόσμο. Οι κριτικοί ποτών συχνά θεωρούν το ποτό μέτριο, αλλά σημειώνεται για την ιστορική του σημασία.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το ποτό δημιουργήθηκε στην Κούβα στις αρχές του 1900, αλλά η ακριβής προέλευσή του δεν είναι σαφής.[1][2] Έγινε δημοφιλές λίγο μετά το 1900, όταν η εμφιαλωμένη Coca-Cola εισήχθη για πρώτη φορά στην Κούβα από τις Ηνωμένες Πολιτείες.[3][4] Η προέλευσή του συνδέεται με την έντονη παρουσία των ΗΠΑ στην Κούβα μετά τον Ισπανοαμερικανικό Πόλεμο του 1898. Η παραδοσιακή ονομασία του ποτού, «Cuba libre» (Ελεύθερη Κούβα), ήταν το σύνθημα του κινήματος ανεξαρτησίας της Κούβας.[5][6] Το Κούβα λίμπρε μερικές φορές λέγεται ότι δημιουργήθηκε κατά τη διάρκεια του Ισπανοαμερικανικού Πολέμου.[7] Ωστόσο, αυτό προηγείται χρονικά της πρώτης διανομής της Coca-Cola στην Κούβα το 1900. Ένα ποτό με την ονομασία «Κούβα λίμπρε» ήταν πράγματι γνωστό το 1898, αλλά αυτό ήταν ένα μείγμα νερού και μαύρης ζάχαρης.[3]

Ο Φάουστο Ροδρίγες, στέλεχος διαφήμισης της Bacardi, ισχυρίστηκε ότι ήταν παρών όταν το ποτό παρασκευάστηκε για πρώτη φορά, και υπέβαλε μια συμβολαιογραφική ένορκη βεβαίωση για το σκοπό αυτό το 1965. Σύμφωνα με τον Ροντρίγκεζ, αυτό συνέβη τον Αύγουστο του 1900, όταν ήταν ένας 14χρονος αγγελιοφόρος που εργαζόταν για ένα μέλος του Σώματος Σηματοδότησης του Στρατού των ΗΠΑ στην Αβάνα. Μια μέρα σε ένα τοπικό μπαρ, ο εργοδότης του Ροδρίγες παρήγγειλε ρούμι Bacardi ανακατεμένο με Coca-Cola. Αυτό κέντρισε το ενδιαφέρον μιας κοντινής ομάδας Αμερικανών στρατιωτών, οι οποίοι παρήγγειλαν έναν γύρο για τον εαυτό τους, γεννώντας το δημοφιλές νέο ποτό.[1] Ο Bacardi δημοσίευσε την ένορκη κατάθεση του Ροδρίγες σε μια διαφήμιση του περιοδικού Life το 1966. Ωστόσο, η ιδιότητα του Ροδρίγες ως στελέχους του Bacardi οδήγησε ορισμένους σχολιαστές να αμφιβάλλουν για την εγκυρότητα της ιστορίας του.[2][8] Μια άλλη ιστορία αναφέρει ότι το ποτό δημιουργήθηκε για πρώτη φορά το 1902 στο εστιατόριο El Floridita της Αβάνας για να γιορτάσει την επέτειο της ανεξαρτησίας της Κούβας.[4]

Το ποτό επεκτάθηκε γρήγορα στην Κούβα χάρις στην εύκολη πρόσβαση στα συστατικά του.[8] Η Αβάνα ήταν ήδη γνωστή για τα παγωμένα ποτά της τον 19ο αιώνα, καθώς ήταν μια από τις λίγες πόλεις με ζεστό καιρό που είχε άφθονα αποθέματα πάγου που αποστέλλονταν από ψυχρότερες περιοχές.[7] Το Bacardi και άλλα κουβανικά ρούμια άνθησαν επίσης μετά την ανεξαρτησία που έφερε μεγάλο αριθμό ξένων τουριστών και επενδυτών, καθώς και νέες ευκαιρίες για εξαγωγή αλκοόλ. Τα ελαφριά ρούμια όπως το Bacardi προτιμήθηκαν για κοκτέιλ καθώς θεωρήθηκε ότι αναμειγνύονταν καλά.[8] Η Coca-Cola έγινε ένα πανταχού παρόν ποτό σε πολλές χώρες αφού εξήχθη για πρώτη φορά το 1900.[4][9]

Το ρούμι και η κόκα κόλα εξαπλώθηκαν γρήγορα από την Κούβα στις Ηνωμένες Πολιτείες. Στις αρχές του 20ού αιώνα το κοκτέιλ, όπως και η ίδια η Coca-Cola, ήταν πιο δημοφιλές στις νότιες Ηνωμένες Πολιτείες. Κατά την περίοδο της ποτοαπαγόρευσης από το 1922 έως το 1933, η Coca-Cola έγινε αγαπημένο μίξερ για να συγκαλύψει τη γεύση των χαμηλής ποιότητας ρούμι, καθώς και άλλων ποτών.[6] Μετά την Ποτοαπαγόρευση, το ρούμι και η κόκα κόλα επικράτησαν επίσης στις βόρειες και δυτικές Η.Π.Α..[6]

Το ρούμι και η κόκα κόλα απέκτησαν νέο επίπεδο δημοτικότητας κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Ξεκινώντας το 1940, οι Ηνωμένες Πολιτείες δημιούργησαν μια σειρά από φυλάκια στις Βρετανικές Δυτικές Ινδίες για να αμυνθούν ενάντια στο γερμανικό ναυτικό.[2] Η αμερικανική παρουσία δημιούργησε διαπολιτισμική ώσμωση, με τους Αμερικανούς στρατιώτες και τους ντόπιους να δοκιμάζουν και να αναζητούν ο ένας για τα προϊόντα του άλλου. Συγκεκριμένα, το αμερικανικό στρατιωτικό προσωπικό το ρούμι της Καραϊβικής λόγω του χαμηλού κόστους του, ενώ η Coca-Cola έγινε ιδιαίτερα διαδεδομένη στα νησιά χάρη στην εταιρεία που το έστελνε μαζί με τον στρατό.[2] Εντός των Ηνωμένων Πολιτειών, το εισαγόμενο ρούμι έγινε ολοένα και πιο δημοφιλές, καθώς οι κυβερνητικές ποσοστώσεις για τη βιομηχανική αλκοόλη μείωσαν την παραγωγή των αμερικανικών οινοπνευματοποιών εγχώριων ποτών.[9]

Το 1943, το Καλύψο τραγούδι του Lord Invader «Rum and Coca-Cola» έστρεψε την προσοχή στο ποτό στο Τρινιντάντ. Το τραγούδι ήταν μια διασκευή της σύνθεσης του Λιονέλ Μπελάσκο L'Année Passée του 1904 με νέους στίχους για Αμερικανούς στρατιώτες στο Τρινιντάντ που κερνούσαν ντόπια κορίτσια και έπιναν ρούμι και κόκα κόλα. Ο κωμικός Μόρεϊ Άμστερνταμ υπέκλεψε το "Rum and Coca-Cola" και το έδωσε με άδεια στις Andrews Sisters ως δικό του έργο. Η έκδοση των Andrews Sisters ήταν μεγάλη επιτυχία το 1945 και ενίσχυσε περαιτέρω τη δημοτικότητα του Κούβα λίμπρε, ειδικά στον στρατό. Ο Lord Invader και οι ιδιοκτήτες της σύνθεσης του Μπελάσκο μήνυσαν επιτυχώς τον Άμστερνταμ για τα δικαιώματα του τραγουδιού.[10][2]

Κατά τη διάρκεια της Κουβανικής Επανάστασης το 1959, ο Bacardi κατέφυγε στο Πουέρτο Ρίκο.[11] Το επόμενο έτος, οι ΗΠΑ έθεσαν εμπάργκο κατά της Κούβας που απαγόρευε την εισαγωγή κουβανικών προϊόντων, ενώ η Κούβα απαγόρευσε επίσης την εισαγωγή αμερικανικών προϊόντων. Καθώς το ρούμι κουβανικής προέλευσης δεν είναι διαθέσιμο στις ΗΠΑ και η Coca-Cola σε μεγάλο βαθμό δεν διατίθεται στην Κούβα, έγινε δύσκολο να παρασκευαστεί το κοκτέιλ με τα παραδοσιακά συστατικά του και στις δύο χώρες.[12]

Δημοτικότητα και υποδοχή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δύο Κούβα λίμπρε με γαρνιτούρα λεμονιού

Το Κούβα λίμπρε είναι πολύ δημοφιλές. Η Bacardi λέει ότι είναι το δεύτερο πιο δημοφιλές αλκοολούχο ποτό στον κόσμο.[13] Η δημοτικότητά του οφείλεται στην πανταχού παρουσία και στο χαμηλό κόστος των κύριων συστατικών και στο γεγονός ότι είναι πολύ εύκολο να παρασκευαστεί. Καθώς μπορεί να γίνει με οποιαδήποτε ποσότητα ή στυλ ρούμι, είναι απλό στην προετοιμασία και δύσκολο να φτιαχτεί λάθος.[2]

Οι επικριτές του ποτού τρέφουν συχνά χαμηλή εκτίμηση για το κοκτέιλ. Ο συγγραφέας Γουέιν Κέρτις το αποκάλεσε «ένα ποτό εμπνευσμένης μειλίχιας»,[6] ενώ ο Τζέισον Γουίλσον της The Washington Post το αποκάλεσε «ποτό ενός τεμπέλη».[13] Ο Τρόι Πάτερσον του Slate το ονόμασε «το κλασικό μέτριο καραϊβικό-αμερικανικό χάιμπολ», το οποίο «έγινε κλασικό παρόλο που δεν ήταν ιδιαίτερα καλό».[14]

Ο Τσαρλς Κουλόμπ θεωρεί το Κούβα λίμπρε ένα ιστορικά σημαντικό ποτό, γράφοντας ότι είναι «ένα ισχυρό σύμβολο μιας μεταβαλλόμενης παγκόσμιας τάξης – το πάντρεμα του ρουμιού, λιπαντικό των παλιών αποικιακών αυτοκρατοριών, και της Coca-Cola, το σύμβολο του σύγχρονου αμερικανικού παγκόσμιου καπιταλισμού». Επιπλέον, τόσο το ρούμι όσο και η Coca-Cola παρασκευάζονται από συστατικά της Καραϊβικής και έγιναν παγκόσμια προϊόντα μέσω του ευρωπαϊκού και αμερικανικού εμπορίου. Σύμφωνα με τον Κουλόμπ, το ποτό «φαίνεται να αντικατοπτρίζει τέλεια τα ιστορικά στοιχεία του σύγχρονου κόσμου».[1]

Συνταγή και παραλλαγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι συνταγές ποικίλλουν κάπως ως προς τις αναλογίες και τα πρόσθετα συστατικά, αλλά τα κύρια συστατικά είναι πάντα το ρούμι και η κόλα.[15] Η συνταγή της International Bartenders Association απαιτεί 5 εκατοστόλιτρα ελαφρού ρούμι, 12 cl κόλα και 1 cl φρέσκου χυμού λάιμ σε πάγο.[16] Ωστόσο, μπορεί να χρησιμοποιηθεί οποιαδήποτε ποσότητα και αναλογία ρούμι και κόλα. Επιπλέον, ενώ το ανοιχτόχρωμο ρούμι είναι παραδοσιακό, τα σκούρα ρούμι και άλλες ποικιλίες είναι επίσης κοινά.[2]

Η Coca-Cola είναι η συμβατική κόλα στο ποτό, σε σημείο που οι πελάτες σπάνια παραγγέλνουν οτιδήποτε άλλο. Αυτό ανάγεται στην προέλευση του ποτού στην Κούβα και παγιώθηκε τη δεκαετία του 1920, όταν η Coca-Cola αναδείχθηκε ως η κύρια μάρκα κόλα μετά την πτώχευση της Pepsi και της Chero-Cola, και ως εκ τούτου είναι η προτιμώμενη στα αλκοολούχα ποτά. Οι μετέπειτα προσπάθειες της Pepsi να εισέλθει στην αγορά των κοκτέιλ ήταν ανεπιτυχείς, ειδικά αφού το τραγούδι «Rum and Coca-Cola» εδραίωσε τη σύνδεση στη συνείδηση του κοινού.[17]

Ωστόσο, μερικές φορές χρησιμοποιούνται διαφορετικές κόλα. Στην Κούβα, καθώς η Coca-Cola δεν έχει εισαχθεί μετά το εμπάργκο των ΗΠΑ το 1960, χρησιμοποιείται η εγχώρια TuKola.[12][18] Άλλες κοινές παραλλαγές χρησιμοποιούν μεξικάνικη κόλα (η οποία χρησιμοποιεί ζάχαρη από ζαχαροκάλαμο αντί για σιρόπι καλαμποκιού υψηλής περιεκτικότητας σε φρουκτόζη), Moxie,[14] Diet Coke και Dr. Pepper.[17]

Το μοσχολέμονο περιλαμβάνεται παραδοσιακά στο ποτό, αν και συχνά παραλείπεται, ειδικά όταν η παραγγελία είναι μόνο «ρούμι και κόκα κόλα».[15][18] Μερικές από τις πρώτες συνταγές απαιτούσαν την ανάμειξη χυμού λάιμ ενώ άλλες περιελάμβαναν λάιμ μόνο ως γαρνιτούρα. Άλλες συνταγές απαιτούσαν πρόσθετα συστατικά όπως τζιν και μπίτερ.[15] Ορισμένες πηγές θεωρούν ότι το λάιμ είναι απαραίτητο για ένα ποτό ως αληθινό Κούβα λίμπρε, το οποίο διακρίνουν από ένα απλό ρούμι και κόκα κόλα.[18] Ωστόσο, το μοσχολέμονο περιλαμβάνεται συχνά ακόμη και στις παραγγελίες για «ρούμι και κόκα κόλα».[19]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 Coulombe 2005.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 Curtis 2009.
  3. 3,0 3,1 Mariani 2015.
  4. 4,0 4,1 4,2 Brown & Miller 2009.
  5. Coulombe 2005, σελ. 248.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 Curtis 2009, σελ. 200.
  7. 7,0 7,1 Kurlansky 2017.
  8. 8,0 8,1 8,2 Gjelten 2008, σελ. 98.
  9. 9,0 9,1 Coulombe 2005, σελ. 249.
  10. Coulombe 2005, σελ. 250–251.
  11. Coulombe 2005, σελ. 99.
  12. 12,0 12,1 Wondrich, David (3 February 2013). «How To Make a Cuba Libre (That Is, Rum and Coke)». Esquire. http://www.esquire.com/food-drink/drinks/recipes/a3769/cuba-libre-drink-recipe/. Ανακτήθηκε στις 27 July 2018. 
  13. 13,0 13,1 Wilson, Jason (26 April 2011). «Spirits: Long live the Cuba Libre». The Washington Post. https://www.washingtonpost.com/lifestyle/food/spirits-long-live-the-cuba-libre/2011/04/12/AFwGu9qE_story.html. Ανακτήθηκε στις 27 July 2018. 
  14. 14,0 14,1 Patterson, Troy (30 Αυγούστου 2013). «The Rum and Coke». Slate. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2017. 
  15. 15,0 15,1 15,2 Curtis 2009, σελ. 201.
  16. «Cuba Libre». iba-world.com. International Bartenders Association. 2017. Ανακτήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2017. 
  17. 17,0 17,1 Ross, Winston (11 Ιανουαρίου 2018). «Rum & Pepsi? How Coca-Cola Won the Cocktail Wars». VinePair. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2021. 
  18. 18,0 18,1 18,2 Clarke, Paul (26 Νοεμβρίου 2016). «History Lesson: The Cuba Libre Cocktail». Imbibe. Ανακτήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2017. 
  19. Betancourt 2007, σελ. 177.

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]