Πρωθυπουργός της Σερβίας

Πρόεδρος της Κυβέρνησης της; Δημοκρατίας της Σερβίας ; Председник Владе Србијe
	Εθνόσημο της Σερβίας
	Κάτοχος; Ίβιτσα Ντάσιτς; από 20 Μαρτίου 2024
Προσφώνηση	Η Αυτής Εξοχότητα
Έδρα	Βελιγράδι, Σερβία
Προτείνων	Πρόεδρο της Δημοκρατίας
Διορισμός από	Εθνοσυνέλευση της Δημοκρατίας
Διάρκεια θητείας	Καμία
Αρχικός κάτοχος	Ματέια Νενάντοβιτς
Δημιουργία	27 Αυγούστου 1805
Μισθός	€1,257 μηνιαίως
Ιστοσελίδα	www.srbija.gov.rs

Ο πρωθυπουργός της Σερβίας (Премијер Србије), επίσημα Πρόεδρος της Κυβέρνησης της Δημοκρατίας της Σερβίας (Председник Владе Републике Србије), είναι ο επικεφαλής της κυβέρνησης της Σερβίας. Ο πρωταρχικός ρόλος του πρωθυπουργού είναι να κατευθύνει το έργο της κυβέρνησης και να υποβάλει στην Εθνική Συνέλευση το κυβερνητικό πρόγραμμα, συμπεριλαμβανομένου ενός καταλόγου προτεινόμενων υπουργών. Η παραίτηση του πρωθυπουργού προκαλεί την πτώση της κυβέρνησης.^[1]

Η σημερινή πρωθυπουργός, Άνα Μπρνάμπιτς, μια ανεξάρτητη πολιτικός, διορίστηκε από τον πρόεδρο Αλεξάνταρ Βούτσιτς στις 29 Ιουνίου 2017.^[2]^[3]

Ιστορικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πρώτη σύγχρονη σερβική κυβέρνηση σχηματίστηκε στις 27 Αυγούστου 1805 στη Βόλιαβτσα, κοντά στο Στράγκαρι, κατά τη διάρκεια της Πρώτης Σερβικής Επανάστασης, και είχε την ονομασία «Διοικητικό Συμβούλιο» (Правитељствујушчи Совјет), ενώ ο τίτλος του αρχηγού του συμβουλίου ήταν «Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου». Αρχικά, το Συμβούλιο δεν είχε υπουργούς, αλλά μόνο μέλη, όμως το 1811 δημιουργήθηκαν τα πρώτα υπουργεία. Η κυβέρνηση αυτή έπαψε να υπάρχει με την κατάρρευση της Πρώτης Σερβικής Επανάστασης στις 3 Οκτωβρίου 1813, ωστόσο αργότερα συνέχισε να εργάζεται στην εξορία στο Κοτίν της Ρωσίας, από το 1813 έως το 1814.^[1]^[4]

Η κυβέρνηση αποκαταστάθηκε στις 21 Νοεμβρίου 1815 μετά τη Δεύτερη Σερβική Επανάσταση. Ο αρχηγός της κυβέρνησης αυτής ονομάστηκε Αντιπρόσωπος του Πρίγκιπα (Књажевски представител). Αυτός ο τίτλος παρέμεινε επίσημος μέχρι το 1861, ακόμα και μετά την ίδρυση της συνταγματικής κυβέρνησης το 1835. Πριν από εκείνο το έτος, το πολιτικό πόστο δεν είχε μεγάλη αξία ή επιρροή και εξαρτιόταν αποκλειστικά από τη βούληση του πρίγκιπα Μίλος Ομπρένοβιτς.^[1]^[5]^[6]

Από το 1861 έως το 1903 ο αρχηγός της κυβέρνησης ονομαζόταν Πρόεδρος του Υπουργικού (Председник министарства). Από το 1903 έως τη δημιουργία του Βασιλείου των Σέρβων, των Κροατών και των Σλοβένων, την 1η Δεκεμβρίου 1918, ο αρχηγός της κυβέρνησης είχε τον τίτλο Πρόεδρος του Συμβουλίου των Υπουργών (Předsedník министарског савета).^[1]

Υπό το κομμουνιστικό καθεστώς του Γιόσιπ Μπροζ Τίτο η Σερβία ήταν μέρος της Γιουγκοσλαβίας και ο λεγόμενος «Υπουργός της Σερβίας» ήταν υπεύθυνος για τη δημιουργία μιας τοπικής μονοκομματικής κυβέρνησης. Το τίτλος άλλαξε ξανά με την πάροδο των ετών που μέχρι το 1953 ονομαζόταν Πρόεδρος της Κυβέρνησης, ενώ τα επόμενα έτη μέχρι το 1991 καλούνταν Πρόεδρος του Εκτελεστικού Συμβουλίου. Μετέπειτα καθιερώθηκε ο τίτλος Πρόεδρος της Κυβέρνησης και Πρωθυπουργός.^[1]

Κατάλογος πρωθυπουργών της Σερβίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Σερβίας στη Σ.Ο.Δ. Γιουγκοσλαβίας (1945–1992)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αρ.	Πορτραίτο	Ονοματεπώνυμο (γέννηση–θάνατος)	Θητεία		Πολιτικό κόμμα
Αρ.	Πορτραίτο	Ονοματεπώνυμο (γέννηση–θάνατος)	Έναρξη	Τέλος	Πολιτικό κόμμα
Πρόεδρος του Εκτελεστικού Συμβουλίου του Ανώτατου Εθνικού Απελευθερωτικού Συμβουλίου 1941–1945
N/A		Πέταρ Στάμπολιτς Петар Стамболић (1912–2007)	Σεπτέμβριος 1941	7 Μαρτίου 1945	Κομμουνιστικό κόμμα Γιουγκοσλαβίας
Υπουργός της Σερβίας 1945
N/A		Τζάσα Πραντόνοβιτς Јаша Продановић (1867–1948)	7 Μαρτίου 1945	9 Απριλίου 1945	Κομμουνιστικό κόμμα Γιουγκοσλαβίας
Πρωθυπουργός 1945–1953
1 (47)		Μπλαγκόιε Νέσκοβιτς Благоје Нешковић (1907–1984)	9 Απριλίου1945	5 Σεπτεμβρίου 1948	Κομμουνιστικό κόμμα Γιουγκοσλαβίας
2 (48)		Πέταρ Στάμπολιτς Петар Стамболић (1912–2007)	5 Σεπτεμβρίου 1948	5 Φεβρουαρίου 1953	Κομμουνιστικό κόμμα Γιουγκοσλαβίας (μετονομάστηκε το 1952)
2 (48)		Πέταρ Στάμπολιτς Петар Стамболић (1912–2007)	5 Σεπτεμβρίου 1948	5 Φεβρουαρίου 1953	Ένωση Κομμουνιστών Γιουγκοσλαβίας
Πρόεδρος του Εκτελεστικού Συμβουλίου 1953–1991
(2) (48)		Πέταρ Στάμπολιτς Петар Стамболић (1912–2007)	5 Φεβρουαρίου 1953	16 Δεκεμβρίου 1953	Ένωση Κομμουνιστών Γιουγκοσλαβίας
3 (49)		Τζόβαν Βεζελίνοβ Јован Веселинов (1906–1982)	16 Δεκεμβρίου 1953	6 Απρίλιος 1957	Ένωση Κομμουνιστών Γιουγκοσλαβίας
4 (50)		Μίλος Μίνιτς Милош Минић (1914–2003)	6 Απρίλιος1957	9 Ιούνιος 1962	Ένωση Κομμουνιστών Γιουγκοσλαβίας
5 (51)		Σλόμπονταν Πένεζιτς Κρούν Слободан Пенезић Крцун (1918–1964)	9 Ιούνιος 1962	6 Νοεμβρίου1964	Ένωση Κομμουνιστών Γιουγκοσλαβίας
N/A		Στέβαν Ντορόνσκι Стеван Дороњски (1919–1981)	6 Νοεμβρίου 1964	17 Νοεμβρίου1964	Ένωση Κομμουνιστών Γιουγκοσλαβίας
6 (52)		Ντράγκι Σταμένκοβιτς Драги Стаменковић (1920–2004)	17 Νοεμβρίου 1964	6 Ιουνίου 1967	Ένωση Κομμουνιστών Γιουγκοσλαβίας
7 (53)		Ντουρίτσα Γιόγκιτς Ђурица Јојкић (1914–1981)	6 Ιουνίου 1967	7 Μαΐου 1969	Ένωση Κομμουνιστών Γιουγκοσλαβίας
8 (54)		Μιλένκο Μπόγιανιτς Миленко Бојанић (1924–1987)	7 Μαΐου 1969	6 Μαΐου 1974	Ένωση Κομμουνιστών Γιουγκοσλαβίας
9 (55)		Ντουσάν Κρέμπιτς Душан Чкребић (1927–2022)	6 Μαΐου 1974	6 Μαΐου 1978	Ένωση Κομμουνιστών Γιουγκοσλαβίας
10 (56)		Ιβάν Στάμπολιτς Иван Стамболић (1936–2000)	6 Μαΐου 1978	5 Μαΐου 1982	Ένωση Κομμουνιστών Γιουγκοσλαβίας
11 (57)		Branislav Ikonić Бранислав Иконић (1928–2002)	5 Μαΐου 1982	6 Μαΐου 1986	Ένωση Κομμουνιστών Γιουγκοσλαβίας
12 (58)		Ντεσιμίρ Τζέβτιτς Десимир Јевтић (1938–2017)	6 Μαΐου 1986	5 Δεκεμβρίου 1989	Ένωση Κομμουνιστών Γιουγκοσλαβίας
13 (59)		Στάνκο Ραντμίλοβιτς Станко Радмиловић (1936–2018)	5 Δεκεμβρίου 1989	15 Ιανουαρίου1991	Ένωση Κομμουνιστών Γιουγκοσλαβίας (μέχρι το 1990)
13 (59)		Στάνκο Ραντμίλοβιτς Станко Радмиловић (1936–2018)	5 Δεκεμβρίου 1989	15 Ιανουαρίου1991	Σοσιαλιστικό Κόμμα Σερβίας
Η παν-Γιουγκοσλαβική Ένωση Κομμουνιστών Γιουγκοσλαβίας διασπάστηκε τον Ιανουάριο του 1991 σε έξι κόμματα (ένα για κάθε δημοκρατία), στη Σερβία αυτό ήταν το Σοσιαλιστικό Κόμμα Σερβίας

Δημοκρατία της Σερβίας στην Ο.Δ. Γιουγκοσλαβίας / Σερβία και Μαυροβούνιο (1992–2006)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αρ.	Πορτραίτο	Ονοματεπώνυμο (γέννηση–θάνατος)	Θητεία		Πολιτικό κόμμα	Election
Αρ.	Πορτραίτο	Ονοματεπώνυμο (γέννηση–θάνατος)	Έναρξη	Τέλος	Πολιτικό κόμμα	Election
1 (60)		Ντραγκουτίν Ζελένοβιτς Драгутин Зеленовић (1928–2020)	11 Φεβρουαρίου 1991	23 Δεκεμβρίου 1991	Σοσιαλιστικό Κόμμα Σερβίας	1990
2 (61)		Ράντομαν Μπόζοβιτς Радоман Божовић (1953–)	23 Δεκεμβρίου 1991	10 Φεβρουαρίου 1993	Σοσιαλιστικό Κόμμα Σερβίας	-
3 (62)		Νικολά Σαίνοβιτς Никола Шаиновић (1948–)	10 Φεβρουαρίου 1993	18 Μαρτίου 1994	Σοσιαλιστικό Κόμμα Σερβίας	1992
4 (63)		Μίρκο Μαριάνοβιτς Мирко Марјановић (1937–2006)	18 Μαρτίου 1994	24 Οκτωβρίου 2000	Σοσιαλιστικό Κόμμα Σερβίας	1993
4 (63)		Μίρκο Μαριάνοβιτς Мирко Марјановић (1937–2006)	18 Μαρτίου 1994	24 Οκτωβρίου 2000	Σοσιαλιστικό Κόμμα Σερβίας	1997
3 (62)		Μίλομιρ Μίνιτς Миломир Минић (1950–)	24 Οκτωβρίου 2000	25 Ιανουαρίου 2001	Σοσιαλιστικό Κόμμα Σερβίας	-
6 (65)		Ζόραν Τζίντζιτς Зоран Ђинђић (1952–2003)	25 Ιανουαρίου 2001	12 Μαρτίου 2003	Δημοκρατικό Κόμμα	2000
N/A		Νεμπόισα Τσόβιτς Небојша Човић (1958–)	12 Μαρτίου 2003	17 Μαρτίου 2003	Δημοκρατική Εναλλακτική	-
N/A		Ζάρκο Κόρατς Жарко Кораћ (1947–)	17 Μαρτίου 2003	18 Μαρτίου 2003	Σοσιαλδημοκρατική Ένωση	-
7 (66)		Ζόραν Ζίβκοβιτς Зоран Живковић (1960–)	18 Μαρτίου 2003	4 Μαρτίου 2004	Δημοκρατικό Κόμμα	-
8 (67)		Βόισλαβ Κοστούνιτσα Војислав Коштуница (1944–)	4 Μαρτίου 2004	5 Ιουνίου 2006	Δημοκρατικό Κόμμα	2003

Σερβική Δημοκρατία (2006–σήμερα)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δημοκρατικό Κόμμα της Σερβίας Δημοκρατικό Κόμμα Σοσιαλιστικό Κόμμα της Σερβίας Σερβικό Προοδευτικό Κόμμα Ανεξάρτητος

No.	Όνομα (Γέννηση–Θάνατος)	Διάρκεια θητείας		Κυβέρνηση	Σύνθεση	Εκλογή/ές	Πρόεδρος
Πρωθυπουργοί (2006 σήμερα)							Πρόεδρος
1 (67)	Βόισλαβ Κοστούνιτσα Војислав Коштуница (1944-)	5 Ιουνίου 2006 – 7 Ιουλίου 2008	Δημοκρατικό Κόμμα της Σερβίας	Κοστούνιτσα I	DSS–G17+–SPO–NS (κυβέρνηση μειονότητας με την υποστήριξη του SPS)	2003		Μπόρις Τάντιτς (2006–2012)
1 (67)	Βόισλαβ Κοστούνιτσα Војислав Коштуница (1944-)	5 Ιουνίου 2006 – 7 Ιουλίου 2008	Δημοκρατικό Κόμμα της Σερβίας	Κοστούνιτσα II	DS–DSS–G17+ NS–SDP	2007
2 (68)	Μίρκο Τσβέτκοβιτς Мирко Цветковић (1950-)	7 Ιουλίου 2008 – 27 Ιουλίου 2012	Ανεξάρτητος (προσκείμενος στο Δημοκρατικό Κόμμα)	Τσβέτκοβιτς	DS–SPS–G17+–SDPS PUPS–SPO–SDAS	2008
3 (69)	Ίβιτσα Ντάσιτς Ивица Дачић (1966-)	27 Ιουλίου 2012 – 27 Απριλίου 2014	Σοσιαλιστικό Κόμμα της Σερβίας	Ντάσιτς	SNS–SPS–SDPS PUPS–NS–SDAS–PS URS (έως το 2013)	2012		Τόμισλαβ Νίκολιτς (2012–2017)
4 (70)	Αλεξάνταρ Βούτσιτς Александар Вучић (1970-)	27 Απριλίου 2014 – 31 Μαΐου 2017	Σερβικό Προοδευτικό Κόμμα	Βούτσιτς I	SNS–SPS SDPS–PS–NS	2014
4 (70)	Αλεξάνταρ Βούτσιτς Александар Вучић (1970-)	27 Απριλίου 2014 – 31 Μαΐου 2017	Σερβικό Προοδευτικό Κόμμα	Βούτσιτς II	SNS–SPS SDPS–PS–PUPS	2016
–	Ίβιτσα Ντάσιτς Ивица Дачић (1966-)	31 Μαΐου 2017 – 29 Ιουνίου 2017	Σοσιαλιστικό Κόμμα της Σερβίας	Υπηρεσιακός	SNS–SPS SDPS–PS–PUPS			Αλεξάνταρ Βούτσιτς (2017–)
5 (71)	Άνα Μπρνάμπιτς Ана Брнабић (1975-)	29 Ιουνίου 2017 – 20 Μαρτίου 2024	Ανεξάρτητος (προσκείμενος στο Δημοκρατικό Κόμμα) (έως τον Οκτώβριο του 2019)	Μπρνάμπιτς	SNS–SPS–SDPS PS–PUPS–SNP
			Σερβικό Προοδευτικό Κόμμα (από τον Οκτώβριο του 2019)^[7]	Μπρνάμπιτς	SNS–SPS–SDPS PS–PUPS–SNP
				Μπρνάμπιτς II	SNS–SPS–SPAS SDPS–PUPS–PS–SNP	2020
				Μπρνάμπιτς III	SNS–SPS–DSHV SDPS–PUPS–JS–SPP	2022
–	Ίβιτσα Ντάσιτς Ивица Дачић (1966-)	20 Μαρτίου 2024 – Σημερινός	Σοσιαλιστικό Κόμμα της Σερβίας	Υπηρεσιακός	SNS–SPS–DSHV SDPS–PUPS–JS–SPP	2022

Εν ζωή πρώην πρωθυπουργοί[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αυτή τη στιγμή βρίσκονται εν ζωή 8 πρώην πρωθυπουργοί της Σερβίας:

Ονοματεπώνυμο	Θητεία	Ημερομηνία γέννησης
Ράντομαν Μπόζοβιτς	1991–1993	13 Ιανουαρίου 1953
Νίκολα Σαΐνοβιτς	1993–1994	7 Δεκεμβρίου 1948
Μίλομιρ Μίνιτς	2000–2001	5 Οκτωβρίου 1950
Ζόραν Ζίβκοβιτς	2003–2004	;
Βόισλαβ Κοστούνιτσα	2004–2008	24 Μαρτίου 1944
Μίρκο Τσβέτκοβιτς	2008–2012	16 Αυγούστου 1950
Αλεξάνταρ Βούτσιτς	2014–2017	5 Μαρτίου 1970
Άνα Μπρνάμπιτς	2017-2024	28 Σεπτεμβρίου 1975

Οι πιο πρόσφατοι θάνατοι πρώην πρωθυπουργών της Σερβίας είναι αυτοί του Ντράγκουτιν Ζελένοβιτς (1991) το 2020, and Ντουσάν Κέντρικ (1974–1978) το 2022.

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 http://mondo.rs/a103300/Info/Srbija/Svi-srpski-premijeri.html
↑ http://www.srbija.gov.rs/vlada/predsednik.php?pf=1&change_lang=en&url=%2Fvlada%2Fpredsednik.php%3Fpf%3D1%26change_lang%3Den
↑ http://www.insider.gr/eidiseis/kosmos/51901/servia-i-ana-mprnampits-i-proti-gynaika-prothypoyrgos
↑ http://www.beograd.com.au/magazine/dva_veka_srpkse_vlasti.html
↑ http://www.srbija.gov.rs/vlada/istorijat.php?id=33605
↑ https://www.sanu.ac.rs/Clanstvo/IstClan.aspx?arg=462^{[νεκρός σύνδεσμος]},
↑ «PM Brnabic joins Vucic's ruling Serbian Progressive Party». N1. 10 Οκτωβρίου 2019. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Οκτωβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2019.

[Svi_srpski_premijeri-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 http://mondo.rs/a103300/Info/Srbija/Svi-srpski-premijeri.html

[2] ttp://www.srbija.gov.rs/vlada/predsednik.php?pf=1&change_lang=en&url=%2Fvlada%2Fpredsednik.php%3Fpf%3D1%26change_lang%3Den

[3] ttp://www.insider.gr/eidiseis/kosmos/51901/servia-i-ana-mprnampits-i-proti-gynaika-prothypoyrgos

[4] ttp://www.beograd.com.au/magazine/dva_veka_srpkse_vlasti.html

[5] ttp://www.srbija.gov.rs/vlada/istorijat.php?id=33605

[6] ttps://www.sanu.ac.rs/Clanstvo/IstClan.aspx?arg=462^{[νεκρός σύνδεσμος]},

[7] «PM Brnabic joins Vucic's ruling Serbian Progressive Party». N1. 10 Οκτωβρίου 2019. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Οκτωβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2019.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]