Κατάλογος δημάρχων Ιεράπετρας
Ο Δήμαρχος ως πρόσωπο κατά τα πρώτα χρόνια (μέσα 19ου αιώνα- αρχές 20ού αιώνα) είχε περισσότερες αρμοδιότητες από τους σημερινούς δημάρχους και θεωρούνταν μεγάλη προσωπικότητα ("Persona Grata"). Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας στην επαρχία Ιεράπετρας υπήρχαν 4 δήμοι, ο καθένας με το δικό του δήμαρχο:
- Δήμος Ιεράπετρας (προηγούμενη ονομασία: Ιεραπέτρου). Υποβιβάστηκε σε κοινότητα μετά το τέλος της δημαρχίας Παπαστεφανίδη.
- Δήμος Καβουσίου
- Δήμος Κάτω Χωρίου
- Δήμος Μαλλών
Εκτός από τους δημάρχους, στα χωριά του κάθε δήμου αξιωματούχοι ήταν οι δημογέροντες. Στα παλαιότερα χρόνια οι δήμαρχοι είχαν μεγαλύτερο κύρος και περισσότερες εξουσίες από ότι στη σημερινή εποχή. Στον κατάλογο που ακολουθεί, αναφέρονται και ορισμένοι γνωστοί πρόεδροι της Κοινότητας Ιεράπετρας.
Δήμαρχοι Ιεράπετρας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
| Εκλεγμένος ή διορισμένος Δήμαρχος (Γέννηση - Θάνατος) | Εικόνα | Διάρκεια | Κόμμα | Σημειώσεις | |
|---|---|---|---|---|---|
| Μεχμέτ Αγάς Καρακάσης | περ. 1870-77 | Από τους πλουσιότερους Τούρκους της Ιεράπετρας, ήταν ιδιοκτήτης ολόκληρης της περιοχής γύρω από τη συνοικία του Αγίου Σπυρίδωνα, όπου και η βρύση του Καρακάση. Η σύζυγός του σύμφωνα με την παράδοση καταγόταν από χριστιανική οικογένεια και την έβλεπαν το βράδυ να ανάβει κρυφά το καντήλι σε μια εκκλησία. | |||
| Μεμέτ Αγάς Κεφαλοβρυσανάκης | Ως το 1882 | Με καταγωγή από το Κεφαλοβρύσι της Βιάννου, θεωρούνταν σκληρός και επιλέχθηκε για να επιβληθεί στους φανατικούς γενίτσαρους, που καταδυνάστευαν τους Γεραπετρίτες. Εξαναγκάστηκε σε παραίτηση επειδή απέτυχε στο έργο του. | |||
| Νεζίπ Εφέντης Πανουχάκης | Γιος του Πανούχη, η διοίκησή του ήταν πολύ καλή. Από την όμορφη σύζυγό του απέκτησε την όμορφη Νεμπιγιέ, που παντρεύτηκε το Μεμέτ Μεμπιλάκη. Επί των ημερών του βελτιώθηκε η ύδρευση της πόλης και κατασκευάστηκε το μεγάλο σιντριβάνι στην Κάτω Μερά, στο Τζαμί. | ||||
| Κωνσταντίνος Κουνδουράκης ή Μουντιράκης (από το mudir=έπαρχος) | Ξεκίνησε να χτίζει την αγορά στο μέρος όπου βρίσκεται σήμερα το μουσείο, αλλά το έργο δεν ολοκληρώθηκε. Η καταγωγή του ήταν από τα Σφακιά και δεν ήταν αρεστός στους ντόπιους. | ||||
| Πέτρος Παπαστεφανίδης | ως το 1908 | Γιατρός και μουσικός (ψάλτης) από τη Βιάννο, μέλος της προσωρινής επιτροπής αγώνα για την ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα το 1905 (μετά την Επανάσταση του Θερίσου). Εξελέγη υποστηριζόμενος από τους Φιλελευθέρους έπειτα από σκληρή αναμέτρηση με το Μιχαήλ Τραπεζανάκη, ο οποίος υποστηριζόταν από το Μιχαήλ Κοθρή. | |||
| Κοινότητα Ιεράπετρας ( -1945) | |||||
| Εμμανουήλ Μελάς (1866-1951)[1] | 1908-1912 | Γιατρός. Πρώτος πρόεδρος της Κοινότητας[2], μετά τον υποβιβασμό του Δήμου. Ο γιος του, Ιάκωβος Μελάς, έγινε ο πρώτος Δήμαρχος Ιεράπετρας μετά την επαναφορά του Δήμου. | |||
| Μιχαήλ Μαμουνάκης (1865-1951) | 1912 - πριν το 1926 | Έμπορος, πρόεδρος της κοινότητας Ιεράπετρας[3]. Ήταν διορισμένος, ως επικεφαλής στο κόμμα του Μιχάλη Κοθρή και σύντεκνός του (κουμπάρος). Είχε μεγάλη δημοφιλία στο χώρο των ψαράδων. | |||
| Γεώργιος Ιωαννίδης (1870-1947) | τέλη δεκαετίας 1920 | Δάσκαλος και Πρόεδρος της Κοινότητας Ιεράπετρας, ήταν και αυτός διορισμένος από το κόμμα του Μιχάλη Κοθρή και καταγόταν από το Σταυροχώρι. Εγγονός του είναι ο μετέπειτα υπουργός και υφυπουργός επί κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ, Φοίβος Ιωαννίδης. Επί της θητείας του κτίστηκε και εγκαινιάστηκε (2 Δεκεμβρίου 1928) το υδραγωγείο πίσω από το Γυμνάσιο του Σταυρού. 70 περίπου χρόνια μετά, κατεδαφίστηκε. | |||
| Γεώργιος Τζαρδής (1893-1965) | Ως το 1932 και 1936 | Εθνική Άμυνα | Πρόεδρος της Κοινότητας Ιεράπετρας, έμπορος, γεννημένος στον Άγιο Νικόλαο στις 19 Ιουλίου 1893, πολέμησε στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, μέλος της Εθνικής Άμυνας. Απεβίωσε στις 26 Ιουνίου 1965 | ||
| Εμμανουήλ Πλουμίδης | 1932-1940 | Ήταν οδοντίατρος και εξελέγη με μεγάλη πλειοψηφία. Επίσης, διατηρούσε μεταφραστικό γραφείο στην Ιεράπετρα. Υπηρέτησε επί δύο θητείες ως πρόεδρος της Κοινότητας και έργο του ήταν να γίνεται η ύδρευση της Ιεράπετρας με σωλήνες. Επί των ημερών του έγινε η ενθρόνιση του Επισκόπου Φιλόθεου Μαζοκοπάκη το 1936. | |||
| Μιχαήλ Πλουμίδης (1903-1982) | Γιατρός (9 Απριλίου 1903-15 Νοεμβρίου 1982), ήταν ο πρώτος διορισμένος δήμαρχος κατά την Κατοχή. Παραιτήθηκε λίγο μετά τον αναγκαστικό διορισμό του. | ||||
| Μιχαήλ Γιαννικάκης (1888-1980) | Αντισυνταγματάρχης, διορίστηκε από τις ιταλικές κατοχικές αρχές. | ||||
| Δήμος Ιεράπετρας (1946-1998) | |||||
| Ιάκωβος Μελάς (1907-1976) | 1946- 1947 | Γιατρός που λειτούργησε την πρώτη ιδιωτική κλινική στο Λασίθι, ο πρώτος διορισμένος Δήμαρχος όταν η Ιεράπετρα ξαναέγινε Δήμος, το 1946. Ο πατέρας του, Εμμανουήλ Μελάς, ήταν ο πρώτος Πρόεδρος της Κοινότητας Ιεράπετρας μετά τον υποβιβασμό της από Δήμο. | |||
| Αντώνιος Καρανδεινός (1898-1970) | 
|
22 Φεβρουαρίου 1947 - 26 Αυγούστου 1950 | Αντισυνταγματάρχης, με βραχύβια θητεία. Επί δημαρχίας του θεμελιώθηκε το Πολυϊατρείο (Νοσοκομείο) της Ιεράπετρας, ασφαλτοστρώθηκε ο δρόμος από τον Ξεροπόταμο μέχρι το Δημαρχείο και μέρος της οδού Χούτα. Επίσης, έγινε το έργο της άρδευσης στη Γρα-Λυγιά. | ||
| Εμμανουήλ Πρωτόπαπας (1914-1988) | 
|
26 Αυγούστου 1950-1η Ιουνίου 1951 | Πρωτοδίκης, Νομάρχης Ρεθύμνου από το 1949 ως το 1950, διορίστηκε υπηρεσιακός δήμαρχος μέχρι τη διεξαγωγή δημοτικών εκλογών. Επί των ημερών του οικοδομήθηκε δημαρχείο (στο χώρο της σημερινής Μορφωτικής Στέγης) και κτίστηκε μουσείο. Επίσης επί των ημερών του έγινε σεισμός που είχε ως αποτέλεσμα την ανοικοδόμηση και τη στέγαση 100 και πλέον οικογενειών στον σημερινό συνοικισμό Βενιζέλου. | ||
| Δημήτριος Μαρκόπουλος (1911-2003) | 
|
1η Ιουνίου 1951 - Μάρτιος 1961 | Εξελέγη Δήμαρχος το 1951. Ορκίστηκε στις 30 Μαΐου 1951 και παρέλαβε το Δήμο την 1η Ιουνίου 1951. Επανεξελέγη για άλλες δύο θητείες (κέρδισε τις δημοτικές εκλογές που διεξήχθησαν στις 21 Νοεμβρίου 1954 και στις 5 Απριλίου 1959). Παραιτήθηκε το 1961, ενώ η θητεία του έληγε στις 31 Δεκεμβρίου 1963. | ||
| Γεώργιος Ν. Κανούπης (1894-1974) | 
|
16 Μαρτίου 1961-16 Φεβρουαρίου 1972 | Προοδευτικό Δημοκρατικό Κόμμα | Εξελέγη πρόεδρος από το δημοτικό συμβούλιο μετά την παραίτηση του Δ. Μαρκόπουλου. Παραιτήθηκε το 1972. Στη θέση του ανέλαβε υπηρεσιακά ο Αντιδήμαρχος, Εμμανουήλ Σκύβαλος ως το Μάρτιο του 1972. | |
| Εμμανουήλ Σκύβαλος (1915-1992) | 
|
Φεβρουάριος 1972- 2 Μαρτίου 1972 | Πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου στα 1958. Υπηρεσιακός δήμαρχος, στη θέση του Κανουπάκη. | ||
| Παναγιώτης Ματθαίου (1931-2014) | 
|
3 Μαρτίου 1972-16 Σεπτεμβρίου 1974 | Έμπορος (16 Ιουλίου 1931-10 Φεβρουαρίου 2014), διορίστηκε Δήμαρχος στα χρόνια της χούντας και παρέμεινε για μερικούς μήνες μετά την πτώση της χούντας. | ||
| Ανθούλα Τρανταλίδου-Ψαρουδάκη | 2 Οκτωβρίου 1974- 31 Μαΐου 1975 | Ειρηνοδίκης Ιεράπετρας. Διορίστηκε Υπηρεσιακή Δήμαρχος από την κυβέρνηση εθνικής ενότητας. Επί της θητείας της διεξήχθησαν δημοτικές εκλογές το Μάρτιο του 1975. | |||
| Ιωάννης Γ. Αγιαννιωτάκης (1946-2021)[4] | 
|
31 Μαΐου 1975-31 Δεκεμβρίου 1978 | Πολιτικός μηχανικός, εξελέγη με 2.152 ψήφους, στις δημοτικές εκλογές που διεξήχθησαν στις 30 Μαρτίου 1975 από τον πρώτο γύρο[5]. Είναι ο νεότερος σε ηλικία εκλεγμένος Δήμαρχος (29 ετών το 1975) στην σύγχρονη ιστορία του Δήμου. | ||
| Μιχάλης Μυγιάκης (1943-2018) | 
|
1η Ιανουαρίου 1979 - 5 Ιουλίου 1990 | ΠΑΣΟΚ, ΚΚΕ Εσωτερικού | Καθηγητής φιλόλογος. Εξελέγη το 1978 και το 1983 καθιέρωσε τα "Κύρβεια", ετήσιες πολιτιστικές εκδηλώσεις που γίνονται κάθε χρόνο στην πόλη. Επανεξελέγη με ποσοστό 60,3% στις εκλογές που διεξήχθησαν στις 17 Οκτωβρίου 1982[6] και στις εκλογές του 1986. Παραιτήθηκε (για προσωπικούς λόγους) λίγους μήνες προτού ολοκληρωθεί η τρίτη θητεία του, η οποία ξεκίνησε στις 18 Δεκεμβρίου 1986. Τον διαδέχθηκε για μερικούς μήνες ο Βασίλειος Μήλας. | |
| Βασίλειος Μήλας (1942-2016) | 5 Ιουλίου 1990-31 Δεκεμβρίου 1990 | Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου. Υπηρεσιακός, ανέλαβε για έξι μήνες μετά την παραίτηση του Μυγιάκη. Απεβίωσε στις 14 Απριλίου 2016. | |||
| Εμμανουήλ Μαστοράκης (1947-) (πρώτη συνεχής θητεία) | 
|
1η Ιανουαρίου 1991- 31 Δεκεμβρίου 1998 | ΠΑΣΟΚ | Κέρδισε τις δημοτικές εκλογές του 1990 και του 1994. Διετέλεσε και ευρωβουλευτής από το 1999 ως το 2004, εκλεγείς στις ευρωεκλογές του 1999. | |
| Δήμος Ιεράπετρας (Πρόγραμμα Καποδίστριας) (1998-2010) | |||||
| Νικόλαος Μεραμβελιωτάκης-Χριστοφακάκης (1959-) | 
|
1η Ιανουαρίου 1999-31 Δεκεμβρίου 2006 | Κέρδισε τις δημοτικές εκλογές του 1998 και επανεξελέγη σε εκείνες του 2002. | ||
| Εμμανουήλ Μαστοράκης (1947-)(δεύτερη θητεία) |
|
1η Ιανουαρίου 2007-31 Δεκεμβρίου 2010 | ΠΑΣΟΚ | Κέρδισε τις δημοτικές εκλογές του 2006 με ποσοστό 51% των ψήφων από τον πρώτο γύρο, έναντι 45,8% για το Νίκο Μεραμβελιωτάκη-Χριστοφακάκη.[7]. | |
| Δήμος Ιεράπετρας (Πρόγραμμα Καλλικράτης) (2011-σήμερα) | |||||
| Σήφης Αναστασάκης (1950-) | 
|
1η Ιανουαρίου 2011-31 Αυγούστου 2014 | ΠΑΣΟΚ | Νομάρχης Λασιθίου (5 Οκτωβρίου 2008 - 31 Δεκεμβρίου 2010). Κέρδισε τις δημοτικές εκλογές του 2010 με ποσοστό 77,87%[8] έναντι 9,34% για την ανεξάρτητη Αλίκη Ξανθάκη. Ήταν ο τελευταίος Νομάρχης Λασιθίου και υπηρέτησε ως την κατάργηση του θεσμού. | |
| Θεοδόσιος Καλαντζάκης (1962-) | 
|
1η Σεπτεμβρίου 2014–31 Δεκεμβρίου 2023 | Ανεξάρτητος | Γεννήθηκε στις 21 Ιανουαρίου 1962. Υπηρέτησε ως Δήμαρχος Μακρύ Γιαλού (1η Ιανουαρίου 2007 - 31 Δεκεμβρίου 2010), έχοντας εκλεγεί στις εκλογές του 2006 στον δεύτερο γύρο με ποσοστό 50,4%. Στις δημοτικές εκλογές του 2010 εξελέγη πρώτος Δημοτικός Σύμβουλος με το συνδυασμό "Ιεράπετρα Βλέμμα στο Μέλλον".[9] Εξελέγη Δήμαρχος Ιεράπετρας (με το συνδυασμό Ιεράπετρα-Νέα Πορεία) στον δεύτερο γύρο το 2014 επικρατώντας του Γιώργου Προϊστάκη με ποσοστό 58,56% έναντι 41,44% αντίστοιχα. Επανεξελέγη για δεύτερη συνεχόμενη θητεία στις δημοτικές εκλογές του 2019, με ποσοστό 59,21% στον δεύτερο γύρο, έναντι 40,79% για τον Αντώνιο Πετρά.[10] | |
| Εμμανουήλ Φραγκούλης | από 1η Ιανουαρίου 2024 | Σήμερα | Εκλεγείς το 2023, με ποσοστό 59,52%. [11] | ||
Σημειώσεις και παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Απαντάται και Μελλάς.
- ↑ Δήμαρχος και Πρόεδρος της Κοινότητας Ιεράπετρας μετά από αυτόν ήταν και ο Ιωάννης Δαμηλάκης (1868 - 16 Δεκεμβρίου 1965)
- ↑ Πιθανότατα πρόεδρος της κοινότητας Ιεράπετρας διετέλεσε και ο Νικόλαος Κουγιουμουτζάκης (9 Μαρτίου 1887-21 Μαΐου 1954).
- ↑ Κρήτη, Το αφιέρωμα, Σειρά Α, Βιογραφίες, τ. 10, εκδ. οίκος Αρσινόη 1985, σελ. 21.
- ↑ εφημερίδα "Μακεδονία", 1η Απριλίου 1975, σελ. 4
- ↑ εφημερίδα Ριζοσπάστης, Τα αναλυτικά αποτελέσματα των δημοτικών εκλογών, 19 Οκτωβρίου 1982, σελ. 7.
- ↑ Αποτελέσματα δημοτικών εκλογών 2006 Αρχειοθετήθηκε 2012-04-13 στο Wayback Machine., υπουργείο Εσωτερικών.
- ↑ http://ekloges-prev.singularlogic.eu/dn2010/public/index.html#{%22page%22:%22level%22,%22params%22:{%22level%22:%22dhm_d%22,%22id%22:9311. Missing or empty
|title=(βοήθεια) |title=Δημοτικές εκλογές 2010- Αποτελέσματα |accessdate=2013-03-18 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170720062059/http://ekloges-prev.singularlogic.eu/dn2010/public/index.html#{%22page%22:%22level%22,%22params%22:{%22level%22:%22dhm_d%22,%22id%22:9311}} |archivedate=2017-07-20 |url-status=dead }} Αρχειοθετήθηκε 2017-07-20 στο Wayback Machine. |date=2017-07-20 }}, Υπουργείο Εσωτερικών, ανάκτηση 18-3-2013. - ↑ Βιογραφικό Θ. Καλαντζάκη Αρχειοθετήθηκε 2016-03-06 στο Wayback Machine. , Ράδιο Βερενίκη, ανάκτηση 26 Μαΐου 2014.
- ↑ Αποτελέσματα δημοτικών εκλογών του 2019, Υπουργείο Εσωτερικών
- ↑ Συγκεντρωτικά αποτελέσματα δημοτικών εκλογών, τελ. ενημέρωση 17 Οκτωβρίου 2023.
Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Γ. Μαρκόπουλος, Γεράπετρος και Γεραπετρίτες, έκδοση Μορφωτικής Στέγης Ιεράπετρας, 2002, σελ. 161-67
- Ν. Τζώρτζης, Τα Οδωνυμικά της Ιεράπετρας, Δήμος Ιεράπετρας, β΄ έκδοση, 2002, σελ. 47-51.