Καρλ Γκούσταβ Γιάκομπ Γιακόμπι
Καρλ Γκούσταβ Γιάκομπ Γιακόμπι | |
---|---|
Όνομα στη μητρική γλώσσα | Carl Gustav Jacob Jacobi (Γερμανικά) |
Γέννηση | 10 Δεκεμβρίου 1804 Πότσδαμ, Βασίλειο της Πρωσίας |
Θάνατος | 18 Φεβρουαρίου 1851 (46 ετών) Βερολίνο, Βασίλειο της Πρωσίας |
Αιτία θανάτου | Ευλογιά |
Υπηκοότητα | Γερμανία |
Σπουδές | Πανεπιστήμιο Χούμπολτ (Ph.D., 1825) |
Γνωστός για | Ιακωβιανές ελλειπτικές συναρτήσεις Ιακωβιανή μήτρα Ιακωβιανό σύμβολο Ιακωβιανά ελλειψοειδή Ιακωβιανά πολυώνυμα Ιακωβιανός μετασχηματισμός Ιακωβιανή ταυτότητα Εξίσωση Χάμιλτον-Γιακόμπι Ιακωβιανός τελεστής Ιακωβιανή μέθοδος Καθιέρωσε τη χρήση του συμβόλου ∂ |
Τέκνα | Leonard Jacobi |
Βραβεύσεις | Τάγμα της Αξίας για τις Τέχνες και Επιστήμες, Μεγάλο Βραβείο Μαθηματικών Επιστημών (1830), αλλοδαπό μέλος της Βασιλικής Εταιρείας του Λονδίνου (6 Ιουνίου 1833) και Pour le Mérite |
Επιστημονική σταδιοδρομία | |
Ερευνητικός τομέας | Μαθηματικά |
Ιδιότητα | μαθηματικός, διδάσκων πανεπιστημίου και φυσικός |
Διδακτορικός καθηγητής | Έννο Ντίρκεν |
Φοιτητές του | Πάουλ Γκόρνταν Ότο Έσσι Ιούλιος Φρειδερίκος Ριχελότ |
δεδομένα ( ) |
Ο Καρλ Γκούσταβ Γιάκομπ Γιακόμπι (γερμανικά: Karl Gustav Jacob Jacobi, 10 Δεκεμβρίου 1804 – 18 Φεβρουαρίου 1851) ήταν ένας Γερμανός μαθηματικός που έκανε θεμελιώδεις συνεισφορές στους τομείς των ελλειπτικών συναρτήσεων, της δυναμικής, των διαφορικών εξισώσεων, των οριζουσών καθώς και στη θεωρία αριθμών. Το όνομα του ενίοτε γράφεται και Κάρολος Γουσταύος Ιάκωβος Ιάκωβι (Carolus Gustavus Iacobus Iacobi) κυρίως στα βιβλία του στη γλώσσα των λατινικών. Το μικρό του όνομα εμφανίζεται και ως Κάρολος(Karl).
Ο Γιακόμπι ήταν ο πρώτος Εβραίος μαθηματικός που έγινε καθηγητής σε Γερμανικό πανεπιστήμιο.
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Γιακόμπι γεννήθηκε στο Πότσδαμ στις 10 Δεκεμβρίου του 1804. Ήταν το δεύτερο από τα τέσσερα παιδιά του Εβραίου τραπεζίτη Σίμον Γιακόμπι. Ο μεγαλύτερος αδελφός του Μορίτς φον Γιακόμπι έγινε και αυτός γνωστός μηχανολόγος και φυσικός. Αρχικά, ο Γιακόμπι έκανε μαθήματα στο σπίτι με δάσκαλο του τον θείο του Λίμαν, ο οποίος ήταν αυτός που τον μύησε στις κλασικές γλώσσες και στα στοιχεία των μαθηματικών. Το 1816, όταν ήταν δώδεκα χρονών πήγε στο Γερμανικό Γυμνάσιο του Πότσδαμ, όπου οι μαθητές διδάσκονταν όλα τα βασικά μαθήματα: κλασσικές γλώσσες, ιστορία, φιλολογία, μαθηματικά, επιστήμες κ.τ.λ. Ως αποτέλεσμα όμως της πολύ καλής βασικής προ-εκπαίδευσης που είχε λάβει από τον θείο του αλλά και σε συνδυασμό με τις εξαιρετικές ικανότητες του, μεταφέρθηκε στο μεγαλύτερο τμήμα μέσα σε λιγότερο από μισό χρόνο, παρά το νεαρό της ηλικίας του. Παρόλα αυτά, καθώς τα πανεπιστήμια δεν δέχονταν σπουδαστές νεότερους των 16 ετών, ο Γιακόμπι παρέμεινε στην τελευταία τάξη μέχρι και το 1821. Ο Γιακόμπι χρησιμοποίησε αυτό το χρόνο για να εμβαθύνει τις γνώσεις του και έδειξε ενδιαφέρον προς όλες τις σπουδές, συμπεριλαμβανομένων των Λατινικών, των Ελληνικών, της φιλοσοφίας, της ιστορίας καθώς και φυσικά των μαθηματικών. Κατά την ίδια περίοδο έκανε και τις πρώτες του προσπάθειες στον τομέα της έρευνας. Συγκεκριμένα προσπάθησε να βρει λύση κλειστού τύπου σε μορφή ριζών στην εξίσωση πέμπτου βαθμού. [1][2]
Το 1821 έγινε δεκτός και πήγε να σπουδάσει στο Πανεπιστήμιο Χούμπολτ στο Βερολίνο, όπου και αρχικά μοίρασε το ενδιαφέρον του ανάμεσα στις δύο μεγάλες του αγάπες τη φιλολογία και τα μαθηματικά. Στη φιλολογία συμμετείχε σε σεμινάρια του Μπεκ όπου και κατάφερε να τραβήξει την προσοχή του καθηγητή του λόγω του ταλέντου του. Είναι άξιο θαυμασμού το γεγονός του ότι δεν παρακολούθησε πολλά μαθήματα στα μαθηματικά όσο ήταν στο πανεπιστήμιο, διότι το επίπεδο του τομέα των μαθηματικών του πανεπιστημίου του Βερολίνου ήταν πολύ χαμηλό για εκείνον εκείνη την περίοδο. Παρόλα αυτά, συνέχισε να μελετά τη σπουδαία ερεύνα πολύ μεγάλων μαθηματικών της εποχής όπως του Όιλερ του Λαγκράνζ και του Λαπλάς. Όταν έφτασε το 1823 έφτασε και η στιγμή που έπρεπε να πάρει μία απόφαση για το ποια από τις δύο αγάπες του θα έπρεπε να επιλέξει όπου και τελικά αφιέρωσε την προσοχή του εξ' ολοκλήρου στα μαθηματικά[3]. Την ίδια χρονιά πιστοποιήθηκε και ως δάσκαλος σε σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και του έγινε πρόταση να διδάξει στο Γυμνάσιο Γιόαχιμσταλ του Βερολίνου (Joachimsthal Gymnasium in Berlin). Ο Γιακόμπι, όμως, αποφάσισε να συνεχίσει να διαβάζει και να προσπαθεί για μια θέση διδασκαλίας σε πανεπιστήμιο. Το 1825 έγινε κάτοχος διδακτορικού τίτλου (Ph.D) με την επιτυχή υπεράσπιση της διδακτορικής του διατριβής με θέμα τον διαχωρισμό σε μερικά κλάσματα των ρητών κλασμάτων μπροστά στην καθορισμένη επιτροπή που διεύθυνε ο Έννο Ντίρκεν. Αμέσως μετά ακολούθησε η Υφηγεσία του ενώ ταυτόχρονα μετατράπηκε σε Χριστιανός. Έχοντας πλέον αποκτήσει το δικαίωμα να διδάσκει σε πανεπιστήμιο, ο 21ως ετών Γιακόμπι έκανε διαλέξεις το 1825/26 στο πανεπιστήμιο του Βερολίνου πάνω στη θεωρία της Διαφορικής γεωμετρίας καμπυλών και της Διαφορικής γεωμετρίας επιφανειών[3][4]
Το 1827 έγινε και επίσημα καθηγητής και το 1829 μονιμοποιήθηκε ως καθηγητής μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο του Κένιγκσπεργκ, όπου και κράτησε αυτή τη θέση μέχρι το 1842.
Το 1843 ο Γιακόμπι υπέστη νευρικό κλονισμό από την υπερβολική εργασία. Γι αυτό το λόγω επισκέφτηκε την Ιταλία για μερικούς μήνες έτσι ώστε να ηρεμήσει και να ανακτήσει την υγεία του. Όταν επέστρεψε στη Γερμανία μετακόμισε στο Βερολίνο, όπου και παρέμεινε παραλήπτης της βασιλικής σύνταξης μέχρι και τον θάνατό του. Κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης του 1848 ο Γιακόμπι ασχολήθηκε με την πολιτική και συγκεκριμένα κατέθεσε ανεπιτυχώς την κοινοβουλευτική του αίτηση για λογαριασμό ενός Φιλελεύθερου κόμματος. Αυτή η κίνηση του, οδήγησε στην παύση της καταβολής της βασιλικής του σύνταξης μετά την κατάπνιξη της επανάστασης. Η παύση αυτή, βέβαια, δεν κράτησε για πολύ λόγω της φήμης και της υπόληψης του. Το 1836, ψηφίστηκε ως αλλοδαπό μέλος της Σουηδικής Βασιλικής Ακαδημίας των Επιστημών
Ο Γιακόμπι απεβίωσε το 1851 από ευλογιά. Ο τάφος του είναι στο κοιμητήριο του Κρόιτσμπεργκ στο τομέα του Βερολίνου, Εκκλησία της Αγίας Τριάδας (Βερολίνο) (61 Baruther Straße) και βρίσκεται πλησίον αυτού του Γιόχαν Ένκε, γνωστού αστρονόμου. Ο κρατήρας πρόσκρουσης στη Σελήνη με το όνομα Κρατήρας του Γιακόμπι (Jacobi crater) έχει ονομαστεί προς τιμήν του.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Koenigsberger 1904.
- ↑ Pierpont 1906, σελίδες 261-262.
- ↑ 3,0 3,1 Dirichlet 1855, σελίδες 193-217.
- ↑ James 2002, σελίδες 69-74.