Μετάβαση στο περιεχόμενο

Καπιταλισμός των ημετέρων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ο καπιταλισμός των ημετέρων, που αποκαλείται μερικές φορές απλώς ευνοιοκρατία, είναι ένας υποτιμητικός όρος που χρησιμοποιείται στον πολιτικό λόγο για να περιγράψει μια κατάσταση κατά την οποία οι επιχειρήσεις αποκομίζουν κέρδη χάρη στη στενή τους σχέση με την κρατική εξουσία — είτε μέσω ενός αντι-ανταγωνιστικού ρυθμιστικού πλαισίου, άμεσης κρατικής εύνοιας ή διαφθοράς. Παραδείγματα καπιταλισμού των ημετέρων περιλαμβάνουν την απόκτηση αδειών, κρατικών επιχορηγήσεων, φοροαπαλλαγών ή άλλη αθέμιτη επιρροή των επιχειρήσεων στη διαχείριση των δημόσιων πόρων από το κράτος — όπως, για παράδειγμα, παραχωρήσεις για εξόρυξη πρώτων υλών ή συμβάσεις για δημόσια έργα. Με άλλα λόγια, ο όρος χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια κατάσταση όπου οι επιχειρήσεις ευδοκιμούν όχι μέσω της ελεύθερης επιχειρηματικότητας, αλλά λόγω της σύμπραξης μεταξύ επιχειρηματικής και πολιτικής ελίτ.

Η πρώτη εκτεταμένη χρήση του όρου "καπιταλισμός των ημετέρων" έγινε στη δεκαετία του 1980, για να χαρακτηρίσει την Οικονομία των Φιλιππίνων υπό τη δικτατορία του Φερδινάνδος Μάρκος.[1] Οι πρώτες χρήσεις αυτού του όρου για να περιγράψει τις οικονομικές πρακτικές του καθεστώτος Μαρκος, περιλαμβάνουν εκείνη του Ρικάρντο Μανάπατ, ο οποίος το εισήγαγε στο φυλλάδιο του 1979 "Κάποιοι είναι πιο έξυπνοι από τους άλλους", το οποίο δημοσιεύθηκε αργότερα το 1991;[1] ο πρώην συντάκτης του περιοδικού Time, George M. Taber, ο οποίος χρησιμοποίησε τον όρο σε ένα άρθρο του περιοδικου Time το 1980,[1] και ο ακτιβιστής (και αργότερα υπουργός Οικονομικών) Jaime Ongpin, ο οποίος χρησιμοποιούσε εκτενώς τον όρο στη γραφή του και μερικές φορές θεωρείται ότι τον δημιούργησε.[2]

Ο όρος καπιταλισμός των ημετέρων είχε σημαντικό αντίκτυπο στο κοινό ως εξήγηση της ασιατικής χρηματοπιστωτικής κρίσης.[3]

Χρησιμοποιείται επίσης για να περιγράψει κυβερνητικές αποφάσεις που ευνοούν τους φίλους των κυβερνητικών αξιωματούχων. [4]

Ο όρος χρησιμοποιείται σε μεγάλο βαθμό εναλλάξ με τον σχετικό όρο εταιρική πρόνοια, αν και η τελευταία είναι κατά ορισμό ειδική για τις εταιρείες.

Ο καπιταλισμός των ημετέρων υπάρχει κατά μήκος ενός συνεχούς. Στην ελαφρύτερη μορφή του, αποτελείται από σύμπραξη μεταξύ των παίκτων της αγοράς η οποία ανεκτίζεται επίσημα ή ενθαρρύνεται από την κυβέρνηση. Ενώ ίσως ελαφρά ανταγωνίζονται μεταξύ τους, θα παρουσιάσουν ένα ενιαίο μέτωπο (μερικές φορές ονομάζεται εμπορική ένωση ή βιομηχανική εμπορική ομάδα) στην κυβέρνηση για να ζητήσουν επιδοτήσεις, βοήθεια ή κανονισμούς. [5] Για παράδειγμα, οι νέοι που εισέρχονται σε μια αγορά πρέπει να ξεπεράσουν σημαντικά εμπόδια εισόδου στην αναζήτηση δανείων, στην απόκτηση χώρου σε ράφi ή στην επίσημη έγκριση. Μερικά από αυτά τα συστήματα είναι πολύ επίσημα, όπως οι αθλητικές πρωταθλήσεις, αλλά συχνά η διαδικασία είναι πιο λεπτή, όπως η επέκταση των εκπαιδευτικών και πιστοποιητικών εξετάσεων για να γίνει πιο ακριβή για τους νέους εισάχθέντες στην αγορά και με αυτόν τον τρόπο να περιοριστεί ο δυνητικός ανταγωνισμός. Σε τεχνολογικούς τομείς, μπορεί να υπάρξει ένα σύστημα κατά το οποίο οι νέοι συμμετέχοντες μπορούν να κατηγορηθούν για παραβίαση διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας που οι καθιερωμένοι ανταγωνιστές δεν ισχυρίζονται ποτέ μεταξύ τους. Παρά αυτό, ορισμένοι ανταγωνιστές μπορεί να πετύχουν όταν τα νομικά εμπόδια είναι ελαφριά.[6][7] Ο όρος καπιταλισμός των ημετέρων χρησιμοποιείται γενικά όταν αυτές οι πρακτικές είτε κυριαρχούν στην οικονομία στο σύνολό της, είτε κυριαρχούν πανω στις πιο πολύτιμες βιομηχανίες σε μια οικονομία. [8] Σ' αυτά τα συστήματα είναι κοινο φαινόμενο οι αμφιλεγόμενοι νόμοι και κανονισμοί. Οι νόμοι αυτοί,εαν εφαρμόζονταν αυστηρά, θα εμποδίζουν σε μεγάλο βαθμό σχεδόν κάθε επιχειρηματική δραστηριότητα, αλλά στην πράξη εφαρμόζονται μόνο ακατάλληλα. Η απειλή της ξαφνικής εφαρμογήε τέτοιων νόμων σε μια επιχείρηση παρέχει ένα κίνητρο να παραμείνει στην ευνοια των πολιτικών αξιωματούχων. Οι προβληματικοί για το σύστημα ανταγωνιστές που έχουν υπερβεί τα όρια τους μπορεί να δουν αυτους τους νόμους ξαφνικά να εφαρμόζονται εναντίον τους, οδηγώντας σε πρόστιμα ή ακόμη και φυλακή. Ακόμη και σε δημοκρατίες υψηλού εισοδήματος με καλά καθιερωμένα νομικά συστήματα και την ελευθερία του Τύπου, ένα μεγαλύτερο κράτος συνδέεται γενικά με αυξημένη πολιτική διαφθορά.

Ο όρος "καπιταλισμός των ημετέρων" εφαρμόστηκε αρχικά σε κράτη που συμμετείχαν στην οικονομική κρίση του 1997 στην Ασία, όπως η Ινδονησία, η Νότια Κορέα και η Ταϊλάνδη. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο όρος χρησιμοποιήθηκε για να επισημάνει πώς τα μέλη της οικογένειας των κυβερνώντων ηγετών έγιναν εξαιρετικά πλούσια χωρίς καμία μη πολιτική αιτιολογία.[9] Τα έθνη της Νοτιοανατολικής Ασίας, όπως το Χονγκ Κονγκ[10] και η Μαλαισία[11], εξακολουθούν να εχουν άσχημη θεση στις κατατάξεις που μετρούν αυτό. Χρησιμοποιήθηκε επίσης σε αυτό το πλαίσιο ως μέρος μιας ευρύτερης φιλελεύθερη κριτικής του οικονομικού διεύθυνσης. [12] Ο όρος έχει επίσης εφαρμοστεί στο σύστημα των Ολιγαρχων στη Ρωσία. [13][14] Άλλες μερη στα οποία εφαρμόζεται ο όρος περιλαμβάνουν την Ινδία, ειδικότερα το σύστημα μετά την απελευθέρωση της δεκαετίας του 1990, κατά το οποίο η γη και άλλοι πόροι δίδονταν σε απορριπτικές τιμές στο όνομα των δημόσιων και ιδιωτικών εταιρικών σχέσεων, η πιο πρόσφατη απάτη της Πύλη άνθρακα και η φθηνή κατανομή γης και πόρων στην ΕΟΖ Αδάνι υπό τις κυβερνήσεις του Κογκρέσου και του BJP. [15][16] Παρόμοιες αναφορές στο καπιταλισμό των ημετέρων έχουν γίνει σε άλλες χώρες όπως η Αργεντινή[17] και η Ελλάδα.[18] Ο Wu Jinglian, ένας από τους κορυφαίους οικονομολόγους της Κίνας[19] και μακροχρόνος υποστηρικτής της μετάβασης της στην ελεύθερη αγορά, λέει ότι αντιμετωπίζει δύο άκρως αντίθετα μελλοντικά, δηλαδή μια οικονομία αγοράς υπό το κράτος δικαίου ή τον καπιταλισμό των ημετέρων.[20] Δύο χρόνια αργότερα, ο εξέχων πολιτικός επιστήμονας Pei Minxin κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η τελευταία εκδοχή είχε γίνει βαθιά ενσωματωμένη στην Κίνα. [21] Η εκστρατεία κατα της διαφθοράς υπό τον Σι Τζινπίνγκ (2012-) έχει δει περισσότερους από 100.000 υψηλόβαθμους και χαμηλόβαθμους Κινέζους αξιωματούχους κατηγορημένους και φυλακισμένους. [22][23]

Δείκτης καπιταλισμού των ημετέρων

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Economist συγκρίνει τις χώρες με βάση έναν Δείκτη καπιταλισμού των ημετέρων που υπολογίζεται με βάση το πόση οικονομική δραστηριότητα συμβαίνει σε βιομηχανίες που είναι επιρρεπείς στον συστημικό καπιταλισμό. Η κατάταξη του δείκτη καπιταλισμού των ημετέρων του 2014 καταχώρισε το Χονγκ Κονγκ, τη Ρωσία και τη Μαλαισία στις τρεις πρώτες θέσεις.[14]

  1. 1,0 1,1 1,2 Hau, Caroline S. «What is 'Crony Capitalism'?». Emerging State Project. Roppongi, Minato-ku, Tokyo: National Graduate Institute for Policy Studies. 
  2. «Heroes and Martyrs: ONGPIN, Jaime V». Bantayog ng mga Bayani. 26 Μαΐου 2016. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουλίου 2019. 
  3. Kang, David C. (2002). Crony Capitalism: Corruption and Development in South Korea and the Philippines. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-00408-4. Focused only on explaining successful outcomes, the conventional model provided no analytic way to explain the 1997 crisis. Countries previously regarded as miracles now were nothing more than havens for crony capitalists (p. 3) 
  4. «Crony capital: How Duterte embraced the oligarchs» (στα αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2019-12-04. https://web.archive.org/web/20191204170146/https://asia.nikkei.com/Spotlight/Cover-Story/Crony-capital-How-Duterte-embraced-the-oligarchs. Ανακτήθηκε στις 2020-01-03. 
  5. «Uber vs. Washington, D.C.: This Is Insane». The Atlantic. 10 Ιουλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουλίου 2012. a fight over a new competitor to the District's (often horrible) taxi service offers something I haven't seen in a while. Not routine retail-level corruption, nor skillful top-level favor trading, but instead what appears to be a blatant attempt to legislate favors for one set of interests by hamstringing another. 
  6. Rosenthal, Brian M. (2019-05-19). «'They Were Conned': How Reckless Loans Devastated a Generation of Taxi Drivers» (στα αγγλικά). The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/2019/05/19/nyregion/nyc-taxis-medallions-suicides.html. Ανακτήθηκε στις 2023-06-28. 
  7. «Frequently Asked Questions about Taxi Medallion Lending and the NCUA's Supervision and Response to the Medallion Market Collapse». NCUA (στα Αγγλικά). 18 Ιουνίου 2020. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2023. 
  8. Kristof, Nicholas (March 27, 2014). «A Nation of Takers?». The New York Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2022-01-01. https://ghostarchive.org/archive/20220101/https://www.nytimes.com/2014/03/27/opinion/kristof-a-nation-of-takers.html. Ανακτήθηκε στις March 27, 2014. 
  9. Kim, Byung-Kook; Im, Hyug-Baeg (2001). «'Crony Capitalism' in South Korea, Thailand and Taiwan:Myth and Reality». Journal of East Asian Studies 1 (1): 5–52. doi:10.1017/S1598240800000230. ISSN 1598-2408. https://www.jstor.org/stable/23417862. 
  10. Vines, Stephen (April 1, 2014). «Why Hong Kong's latest No 1 ranking was greeted with silence». South China Morning Post. http://www.scmp.com/business/money/wealth/article/1462317/why-hong-kongs-latest-no-1-ranking-was-greeted-silence. Ανακτήθηκε στις April 4, 2014. 
  11. Steven G Calabresi· Larissa Price (2012). «Monopolies and the constitution: a history of crony capitalism». Ανακτήθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 2020. 
  12. Helen Hughes (Spring 1999). «Crony Capitalism and the East Asian Currency and Financial 'Crises'». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Μαΐου 2013. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουλίου 2012. Japan's dismal performance in the 1990s and the East Asian collapses of 1997 indicate that dirigisme can only boost economies in the short run and at high cost. It breaks down in the long run (Lindsey and Lukas 1998). 
  13. «Having it both ways». The Economist. May 20, 2004. https://www.economist.com/node/2668298?story_id=E1_NGGRNJR. 
  14. 14,0 14,1 «The countries where politically connected businessmen are most likely to prosper». The Economist. March 15, 2014. https://www.economist.com/news/international/21599041-countries-where-politically-connected-businessmen-are-most-likely-prosper-planet. Ανακτήθηκε στις April 4, 2014. 
  15. «Govt Patronises Crony Capitalism Again». 19 Ιουνίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Αυγούστου 2012. Ανακτήθηκε στις 11 Αυγούστου 2013. 
  16. Khetan, Ashish (February 12, 2017). «Modi's Own Record of 'Raincoat Bathing' Is Worth Recalling». The Wire. https://thewire.in/107970/narendra-modi-manmohan-singh-bjp/. Ανακτήθηκε στις February 14, 2017. 
  17. «Peronism and its perils». The Economist. June 3, 2004. https://www.economist.com/node/2704437?story_id=E1_NSDQQPS. 
  18. «The Scourge of Crony Capitalism». 20 Ιουνίου 2012. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2013. 
  19. «Keeping an eye on business». The Economist. May 27, 2004. https://www.economist.com/node/2705670?story_id=E1_NSDVGSD. 
  20. Jinglian, Wu (Ιουνίου 2006). «The road ahead for capitalism in China». The McKinsey Quarterly. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Φεβρουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2011. 
  21. Pei, Minxin (2016). China's Crony Capitalism : The Dynamics of Regime Decay. Harvard University Press. 
  22. «Robber barons, beware». The Economist. 24 October 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 December 2017. https://web.archive.org/web/20171213182557/https://www.economist.com/news/china/21676814-crackdown-corruption-has-spread-anxiety-among-chinas-business-elite-robber-barons-beware. 
  23. «China's Crony Capitalism by Minxin Pei review — the means of corruption». Financial Times. November 18, 2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις December 12, 2022. https://ghostarchive.org/archive/20221212/https://www.ft.com/content/8309863e-ab39-11e6-9cb3-bb8207902122.