Καλονύκτης Ρεθύμνης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 35°18′6″N 24°23′30″E / 35.30167°N 24.39167°E / 35.30167; 24.39167

Καλονύκτης
Καλονύκτης is located in Greece
Καλονύκτης
Καλονύκτης
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΚρήτης
Περιφερειακή ΕνότηταΡεθύμνης
ΔήμοςΡεθύμνης
Δημοτική ΕνότηταΝικηφόρου Φωκά
Γεωγραφία και Στατιστική
Γεωγραφικό διαμέρισμαΚρήτη
ΝομόςΡεθύμνης
Υψόμετρο270 μέτρα
Πληθυσμός209[1] (2021)

Ο Καλονύκτης (έως το 1940 Καλονύχτι)[2] ή Καλ(λ)ονύχτης ή Καλλονύκτης ή Καλονύκτι (γενική του Καλονύκτη ή Καλονύκτου) είναι χωριό και έδρα ομώνυμης κοινότητας του Δήμου Ρεθύμνης στην Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνης της Κρήτης.

Κυριότερα προϊόντα της περιοχής είναι το λάδι, η ρακή, το κρασί, το αβοκάντο,[εκκρεμεί παραπομπή] τα χαρούπια[3] και τα κτηνοτροφικά. Έχει έκταση 2,9 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Διαρέεται από τον ποταμό Πετρέ (σε ένα μέρος του) που είναι το μεγαλύτερο ποτάμι στον Δήμο Ρεθύμνης[4] και από τον παραπόταμο του τον Αβλεδιάρη.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

carte moderne d'une partie de la Crète avec un itinéraire indiqué en rouge
Γαλλικός χάρτης πορείας του Μουσταφά Πασά από Αποκόρωνα προς Αρκάδι το 1866, με εικονιζόμενη την πριν το 1925 προγενέστερη της παλαιάς εθνικής οδού Χανίων-Ρεθύμνης χάραξη μέσω Ρουστίκων και Καλονύκτη

Η πρώτη αναφορά για το χωριό γίνεται στην ενετική περίοδο. Το 1651 ανήκει στον Λιβά Ρεθύμνου και Ναχιγιέ Ρεθύμνου ως μετόχι.[5] To 1879 εντάσσεται στον δήμο Ρουστίκων, το 1901 στον διευρυμένο δήμο Ατσιποπούλου[6] και το 1903 επιστρέφει στον επανασυσταθέντα Δήμο Ρουστίκων. To 1911 εντάσσεται στον αγροτικό δήμο Παλαιλήμνου[7] και στις 19/12/1920 στην απογραφή του στον αγροτικό δήμο Παλαιλήμνου (σύνολο δήμου 309 κάτοικοι[8]), έχουν ενταχθεί το Μετόχι Μονής Προφήτου Ηλιού[9] με 3 μοναχούς και ο Μύλος με 6 κάτοικους. Τον Αύγουστο του 1997 στις πρώτες διαβουλεύσεις για το σχέδιο Καποδίστριας, ο Καλονύκτης εμφανίζεται ενταγμένος στον Δήμο Επισκοπής (Δυτικό Ρέθυμο).[10] Με το ΦΕΚ 27Α της 31ης Ιανουαρίου 1925 προσαρτάται στην κοινότητα Ρουστίκων μαζί με το Μετόχι Μονής Προφήτου Ηλιού και τον Μύλο.

Δείτε: Κοινότητα Καλονύκτου

Μνημεία - Υποδομές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Κούλες Καλονύκτη
  • Μύλος: Βενετικό κτίσμα που διατηρείται χωρίς να λειτουργεί
  • Δημοτικό σχολείο: λειτούργησε ως μονοτάξιο από το 1925 (επί επιθεωρητείας Μπέλκα)[11] ως το 2011, oπότε έγινε έδρα του πολιτιστικού συλλόγου. Από το 1842 έως το 1925 οι Καλονυχτιανοί μαθητές φοιτούσαν στο δημοτικό σχολείο Ρουστίκων.
  • Εκλογικό Κέντρο: στο δημοτικό σχολείο στις προεδρικές εκλογές 4/4/1926[12] και από τις βουλευτικές εκλογές του 1956 (152ο).

Οι εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι του εκλογικού κέντρου είναι 257 τον Ιούνιο 2019[13]

  • Μονοθέσιο νηπιαγωγείο: από το 2005 έως το 2015
  • Πύργος του Πατροσήφη ή Πύργος του Συγγέλω ή Πύργος στο Κάτω Μαλάκι, σήμερα ανήκει στο Κάτω Μαλάκι και ανάγεται στην περίοδο της ενετοκρατίας[14][15][16] Ο Κατάλογος Κάστρων Νομού Ρεθύμνης τον περιέχει.[17] Ο Πύργος του Συγγέλου είναι ένα Ενετικό κτίριο, το οποίο αποπεράτωσαν οι Τούρκοι, κατοικήθηκε από την οικογένεια του Πατράκη Ιωσήφ το 1830 και κατόπιν εμπρησμού πωλήθηκε αρχές του 1900 στον Παπαδονικολάκη Μανόλη (Συγγέλο) που καταγόταν από την Ασή Γωνιά, αλλά είχε μεταναστεύσει στην Αμερική. Κατοίκησε εκεί αποκτώντας μάλιστα δώδεκα παιδιά.[18]
  • Κουλές Αγιασματσίου. Οχυρωματικός πύργος - παρατηρητήριο που κατασκευάστηκε κατά την επανάσταση του 1866 από τους Τούρκους, προκειμένου να ελέγξουν τους επαναστάτες.[19]
  • Δεξαμενή ύδρευσης: Προγραμματίστηκε επί κοινοτάρχου Μαρίας Ηλιάκη τον Μάρτιο του 1969.[20][21]
  • Πηγές στο Αγιασμάτσι[22] που υδρεύουν κοινότητες Ατσιπόπουλου, Πρινέ, Γωνιάς, Μετοχίων και Βαλσαμονέρου.
  • Οδοί και πλατείες Καλονύκτι[23]
  • Γέφυρα επί του χειμάρρου Καλονύκτι Ρουστίκων: 1904[24] Μια δέυτερη γέφυρα στην περιοχή αποπερατώθηκε το 1940.[25]
  • Οδός Αγιασματσίου-Καλονύκτι[26]
  • Σπήλιοι: Μαυρονικολή[27], Χαβούζα[28] Μπεηούλιο ή Μπελιούλιο ή Σπήλιοι τσι Κεφάλας και Αγίου Αντωνίου

Εκκλησίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο ναός του Γενεσίου της Θεοτόκου

Ο Καλονύκτης είναι ενορία της B΄ Αρχιερατικής Περιφέρειας της Ιεράς Μητροπόλεως Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου, της Εκκλησίας της Κρήτης, στην οποία ανήκει και η Παλαίλιμνος Ρεθύμνης με 14 ναούς, στους οποίους περιλαμβάνονται η Αγία Κυριακή Γωνιάς (πετρόκτιστη, εορτάζει 7 Ιουλίου[29] και ο Άγιος Στέφανος Μαλακίων. Βενετικής περιόδου θεωρείται και η ενοριακή, πολιούχος, μονόκλιτη και παλιά διατηρητέα εκκλησία του Γενέσιου (Γενέθλιου) της Θεοτόκου, που βρίσκεται στο κέντρο του χωριού και εορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου. Για τη χάρη της γίνεται πανηγύρι.[30] Η παράδοση αναφέρει, ότι την οθωμανική περίοδο, μπήκαν οι Τούρκοι για να την καταστρέψουν. Πήραν μια βαρέ [31] και χτύπησαν την Αγία Τράπεζα. Το σημάδι του κτυπήματος υπάρχει και σήμερα. Με το κτύπημα, ωστόσο, πετάχτηκαν σπίθες, ενώ παράλληλα μια μεγάλη μέλισσα εμφανίστηκε στο καμπαναριό. Οι Τούρκοι φοβήθηκαν κι έφυγαν, χωρίς να πειράξουν την εκκλησία. Στην εκκλησία εορτάζεται στις 27 Μαΐου ο Άγιος Ιωάννης ο Ρώσος.

Παρεκκλήσια είναι το παλιό εκκλησάκι, καθολικού ρυθμού, του Μιχαήλ Αρχαγγέλου (Ταξιάρχες), στην τοποθεσία «Μοναστηρικό Μετόχι», που ανήκει στη μονή Προφήτη Ηλία Ρουστίκων[32] και ο Άγιος Νεκτάριος (ιδιωτική). Από τις 14 Οκτωβρίου 2018, λειτουργεί κατηχητικό σχολείο από τον Ιερό Ενοριακό Ναό Γενεσίου της Θεοτόκου Καλονυκτίου, με κατηχήτρια τη διδασκάλισσα Φιλιώ Μητσοπούλου - Σταυρουλάκη.[33]

Πολιτισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το κτίριο του πρώην δημοτικού σχολείου Καλονύκτη

Υπάρχει εκπολιτιστικός σύλλογος που ιδρύθηκε στην Αθήνα το 1988, με την επωνυμία "Παναγία η Καλονυχτιανή" και εκπολιτιστικός σύλλογος των κατοίκων του χωριού με την επωνυμία "Ο Νικηφόρος" που ιδρύθηκε στο Καλονύκτι το 2014.

Αθλητισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Ποδόσφαιρο: Υπάρχει η ποδοσφαιρική ομάδα Α.Π.Σ. Καλονύκτι που ιδρύθηκε το 1993 και έχει αγωνιστεί 2 φορές, το 1997-1998 και το 2008-2009 (όταν κατέκτησε την 14η θέση και υποβιβάστηκε), στην πρώτη κατηγορία της ΕΠΣΡ και τώρα στην Β' ΕΠΣΡ, όπου υπήρξε μία φορά πρωταθλήτρια το 1997. Επίσης συμμετείχε στα ημιτελικά του κυπέλλου ΕΠΣΡ το 1997-1998. Αγωνίζεται σε ιδιόκτητο γήπεδο με την ονομασία "Σταύρος Σταυρουλάκης". To 2013 η ομάδα ανέστειλε τη λειτουργία της.[34] Αθλητές της ομάδας υπήρξαν οι Εμμ.Ελ.Σταυρουλάκης ("ψαροκυνηγός"), Γ.Πατράκης ("αέρινος"). Στον Απόλλωνα Αγίου Ιωάννου Χανίων της Α' ΕΠΣΧ αγωνίστηκαν οι αδερφοί Εμμανουήλ και Νικόλαος Σουχλάκης του Ευπρέπιου και στον Ατρόμητο Ρεθύμνης ο Σταύρος Ιωσ. Σταυρουλάκης.
  • Στίβος: Ο "Βαρδινογιάννειος Δρόμος" προς τιμήν του Παύλου Βαρδινογιάννη περνούσε περιμετρικά του χωριού καθώς ξεκινούσε από την Επισκοπή και κατέληγε στο γήπεδο Γάλλου μέσω της παλαιάς εθνικής οδού Χανίων - Ρεθύμνης. Από το 2014 διεξάγεται σε ετήσια βάση, κάθε Απρίλη, ο αγώνας δρόμου "Νικηφόρειος Δρόμος" προς τιμήν του Νικηφόρου Φωκά.

Διακεκριμένοι αθλητές είναι ο Σταυρουλάκης Ελ. Αετός, αθλητής του Παναθηναϊκού, ο οποίος κατέχει το ρεκόρ ομάδας Παναθηναϊκού στο κρητικό βόλι με επίδοση 15.90 στα Αρκάδια στη Σοχώρα στο Ρέθυμνο στις 8/11/1986[35] και Ατρόμητου Ρεθύμνης, πρωταθλητής Κρήτης στη σφαιροβολία, δισκοβολία και το κρητικό βόλι σε Βαρδινογιάννεια, Μελιδόνειους Αγώνες[36] και Αρκάδια ([37] και οι αθλητές στίβου Γαλερού Ρούσσα και Ηλιάκης Ευαγγ. Εμμανουήλ.

Απογραφικά Στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1577 αναφέρεται ως Calinicte, το 1630 ως Calonicti, το 1659 ως Kalonikti και το 1832 ως Kalonykti.[38] Στην Αιγυπτιακή απογραφή του 1834, που αναδημοσιεύει ο Robert Pashley,[39] αναφέρεται ως χωριό στα Ρεθεμνιώτικα με 6 χριστιανικές και 5 μουσουλμανικές οικογένειες[40][41] και το 1881 αναφέρεται ως Καλονύκτι. Στον παρακάτω πίνακα, αποτυπώνεται χρονικά η πληθυσμιακή εξέλιξη. To 1900 εμφανίζονταν ακόμα Τούρκοι στο χωριό, που τότε ανήκε στην Ε' Περιφέρεια Δήμου Ρουστίκων Επαρχίας Ρεθύμνης.[42]

Απογραφή Πληθυσμός
1581 71 [43]
1583 82
1881 121 [44]
1899 144[45][46]
1920 152[47]
1928 160[48][49]
1940 204[50]
1951 177[51]
1961 173[52]
1971 152[53]
1981 144[54]
1991 181 [55]
2001 201[56]
2011 222[57]
2021 209

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Aποτελέσματα μόνινου πληθυσμού κατά δημοτική ενότητα 21.4.2023
  2. Επίτομο Γεωγραφικό Λεξικό της Ελλάδος, Μιχαήλ Σταματελάτος, Φωτεινή Βάμβα-Σταματελάτου και Εκδοτική Ερμής ΕΠΕ, Ειδική Έκδοση για την εφημερίδα "Το Βήμα", Τόμος 2, ΑΘήνα 2006
  3. «Kαλονύχτι Ρεθύμνης ένα γραφικό χωριό Ανόρθωσις 16/10/1940 σελ.3». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Σεπτεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2019. 
  4. ΦΑΡΑΓΓΙ ΠΕΤΡΕ
  5. «To οθωμανικό κτηματολόγιο του Ρεθύμνου» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 6 Ιουνίου 2019. Ανακτήθηκε στις 20 Φεβρουαρίου 2019. 
  6. «ΕΠΙΣΗΜΟΣ ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ 22/9/1901 σελ.1». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Σεπτεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2019. 
  7. «ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΟΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ ΕΝ ΚΡΗΤΗ 23/5/1911 σελ.148». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Σεπτεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2019. 
  8. ΦΕΚ A 248 - 02.09.1923 Σελίδες 32
  9. Δημοκρατία 2/6/1923 σελ.2 Ζήτημα Εθνικού Πλούτου
  10. Kαθημερινή 7 Αυγούστου 1997
  11. Κρητική Επιθεώρησις 2/11/1928 σελ.2
  12. Δημοκρατία 11/4/1926 σελ.4
  13. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Σεπτεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουνίου 2019. 
  14. «Ενετική Έπαυλη "Πύργος του Συγγέλω" στο Κάτω Μαλάκι». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιουλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 7 Σεπτεμβρίου 2016. 
  15. «Κηρύσσουμε το κτιριακό συγκρότημα της Ενετικής αγροτικής Έπαυλης, γνωστής με το όνομα "Πύργος του Συγγέλω" στο Κάτω Μαλλάκι, επαρχίας Ρεθύμνου ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο. Πρόκειται για σημαντικό δείγμα ενετικής αρχιτεκτονικής της όψιμης Ενετοκρατίας (17ου αιώνα) και συγκεκριμένα αγροτικής φεουδαρχικής έπαυλης. Αποτελείται από τριώροφο πύργο ορθογωνίου κατόψεως και διώροφο κτίσμα, στο ισόγειο του οποίου σώζεται ελαιοτριβείο παλαιού τύπου. Στον άμεσο περιβάλλοντα χώρο του βρίσκεται λαξευτό πατητήρι της ίδιας περιόδου.» ΥΑ ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Β1/Φ38/ΚΗΡ/32617/905/17-7-1997 - ΦΕΚ 711/Β/19-8-1997 Αρχειοθετήθηκε 2021-05-14 στο Wayback Machine.
  16. Βιντεοσκόπηση Πύργος Πατροσήφη - Καλονύκτης Ρεθύμνου
  17. Πύργος Συγγέλου ή Πύργος Πατροσήφη ή Πύργος Συγγέλω
  18. Κάτω Μαλάκι Ρεθύμνου
  19. Κουλές Καλονύχτη
  20. Eφημερίδα Αρκάδι Νομαρχίας Ρεθύμνης Μάρτιος 1969 σελ.4
  21. Eφημερίδα Αρκάδι Νομαρχίας Ρεθύμνης 1970
  22. Eφημερίδα Αρκάδι Νομαρχίας Ρεθύμνης
  23. Eφημερίδα Αρκάδι Νομαρχίας Ρεθύμνης
  24. «ΕΠΙΣΗΜΟΣ ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ 27/10/1904 σελ.6». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Σεπτεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2019. 
  25. Kρητική Επιθεώρησις 1/3/1940
  26. Συνέχισις οδού Αγιασμάτσι-Καλονύχτη
  27. βορείως Καλονύκτου Διαστάσεις 30*20*4* υψόμετρο 300 μέτρα
  28. σπήλαια του Ρεθύμνου
  29. Γωνιά Ρεθύμνου Λευτέρης Κρυοβρυσανάκης
  30. Kρητική Επιθεώρησις 6 Σεπτεμβρίου 1964 σελ.4
  31. βαριά στην κρητική διάλεκτο
  32. Φωτεινή Κουγλέρη Το μετόχι του Μιχαήλ Αρχάγγελου στον Φοινικιά σελ. 376-377
  33. Ενορία Καλονυκτίου - Παλαιλήμνου
  34. Λευτέρης Κ. Κρυοβρυσανάκης Αθλόραμα Ρεθύμνου Ρέθυμνο 2019 σελ.9
  35. «ΠΑΝΑΘΗΝΑΙΚΑ ΡΕΚΟΡ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Απριλίου 2022. Ανακτήθηκε στις 21 Μαρτίου 2022. 
  36. Εφημερίδα Αρκάδι
  37. Το ξεκίνημα των εκδηλώσεων και τα πρώτα Αρκάδια[νεκρός σύνδεσμος]
  38. Ψηφιακή Κρήτη-Στα χρόνια των Οθωμανών-Κατοίκηση-Ιστορικά Στοιχεία-Καλονύκτι[νεκρός σύνδεσμος]
  39. βιογραφία Πάσλευ
  40. id=oQnog3BFHeQC&pg=PA570&dq=%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CE%BF%CE%BD%CF%85%CE%BA%CF%84%CE%B9&hl=el&sa=X&ved=2ahUKEwj9g_fnyZj1AhUESPEDHYnKAxAQ6AF6BAgDEAI#v=onepage&q=%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CE%BF%CE%BD%CF%85%CE%BA%CF%84%CE%B9&f=false Τα Ἑλληνικα, ἠτοι Περιγραφη γεωγραφικη, ἱστορικη, ἀρχαιολογικη, και ... σελ 570
  41. Pashley, Travels in Crete Vol II, σελίδα 314
  42. «ΕΠΙΣΗΜΟΣ ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ 17/5/1900 σελ.3». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Σεπτεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2019. 
  43. oφειλόμενες αγγαρείες , βλέπε Pietro Castrofilaca, Libro di Informattione delle cose publiche del Regno di Candia, et isole de Cerigo. Zante, Zaffalonia et Corfu... Κώδικας ανέκδοτος της Μαρκιανής Βιβλιοθήκης Mss. Ital. cl. 6, No 156/6005 (K 173)
  44. Στέργιου Σπανάκη, Πόλεις και χωριά της Κρήτης στο πέρασμα των Αιώνων (μητρώον των οικισμών), Γραφικές Τέχνες-Γ. Δετοράκης, Ηράκλειο 1993, τόμος Α΄, σελ. 341
  45. Γενικά Αρχεία του Κράτους, Απογραφή 1899, Δήμοι Ρουστίκων (για Καλονύκτι) & Λαππαίων. Στο Καλονύκτι 74 ή 75 άνδρες & 70 ή 69 γυναίκες
  46. «ΕΠΙΣΗΜΟΣ ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ 6/11/1900 σελ.25». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Σεπτεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2019. 
  47. Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, Διεύθυνσις Στατιστικής, "Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19 Δεκεμβρίου 1920", εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1921. Επίσης: "Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19 Δεκεμβρίου 1920"
  48. Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 15-16 Μαΐου 1928". (Πραγματικός πληθυσμός κυρωθείς δια του από 23 Νοεμβρίου 1928 διατάγματος), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1935. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 15-16 Μαΐου 1928"
  49. Στους 160 κάτοικους προστίθενται και 5 Μικρασιάτες πρόσφυγες και οι 105 κάτοικοι της Παλαιλίμνου που περιλαμβάνονταν στην κοινότητα Καλονύκτου με Γενικό Σύνολο 270 κάτοικοι
  50. Υπουργείον Εθνικής Οικονομίας, Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας, πόλεις και χωρία), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1950. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940"
  51. Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 7ης Απριλίου 1951". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας, πόλεις και χωρία), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1955. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 7ης Απριλίου 1951 Αρχειοθετήθηκε 2013-05-14 στο Wayback Machine."
  52. Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας και οικισμούς. Κυρωθείς δια της υπ' αριθ. 46929/6877/1961 κοινής αποφάσεως των Υπουργών Συντονισμού και Εσωτερικών), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1962. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961"
  53. Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους , κοινότητας και οικισμούς. Κυρωθείς δια της υπ' αριθ, 3893/Ε637/1972 κοινής αποφάσεως των Υπουργών Βοηθού Πρωθυπουργού και Εσωτερικών), Αθήναι 1972. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971"
  54. Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 5 Απριλίου 1981". (Κυρώθηκε με την 7908/Δ'554/12-4-1982 κοινή απόφαση των Υπουργών Συντονισμού και Εσωτερικών), Αθήναι 1982. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 5 Απριλίου 1981"
  55. Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 17ης Μαρτίου 1991". (Κυρώθηκε με την 24197/Γ' 3812/24-11-1993 κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Εσωτερικών), Αθήνα 1994. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 17ης Μαρτίου 1991"
  56. Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001". (Κυρώθηκε με την 6821/Γ5-908/4-6-2002 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης), Αθήνα 2003. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001"
  57. "Απογραφή Πληθυσμού - Κατοικιών 2011. Μόνιμος Πληθυσμός Αρχειοθετήθηκε 2016-04-18 στο Wayback Machine.", Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ).