Καθολικό

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια


Το καθολικό της Μονής Ζωγράφου
Τα καθολικό της Μεγίστης Λαύρας.

Καθολικό ονομάζεται ο κεντρικός ναός μιας Μονής, στον οποίο μαζεύονται κατά την τέλεση των ακολουθιών όλοι οι μοναχοί. Συνήθως είναι αφιερωμένο στον ίδιο Άγιο ή Εορτή της Εκκλησίας, στην οποία είναι και αφιερωμένο το μοναστήρι και είναι ο πιο μεγάλος ναός του κάθε μοναστηριού. Αν υπάρχουν άλλοι ναοί, είναι μάλλον παρεκκλήσια ή μικρότερα κτίσματα.

Ως κύριος και πιο επίσημος χώρος, είναι διακοσμημένος με τοιχογραφίες και σε αρκετές περιπτώσεις το καθολικό έχει χτιστεί σε διάφορες περιόδους, με σταδιακές επεκτάσεις. Στη Ρωσία, το καθολικό έχει συνήθως και υπόγειο παρεκκλήσι, το οποίο είναι ευκολότερο να ζεσταθεί.

Το «καθολικό» είναι νεώτερος όρος. Δε χρησιμοποιείται από τις βυζαντινές πηγές, στις οποίες αναφέρεται απλά ως «ναός» ή «εκκλησία». Σήμερα χρησιμοποιείται όπου υπάρχουν ορθόδοξες μονές.