Κίρκη Έβρου
Συντεταγμένες: 40°58′30″N 25°47′30″E / 40.97500°N 25.79167°E
| Κίρκη | |
|---|---|
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης |
| Περιφερειακή Ενότητα | Έβρου |
| Δήμος | Αλεξανδρούπολης |
| Δημοτική Ενότητα | Αλεξανδρούπολης |
| Γεωγραφία | |
| Νομός | Νομός Έβρου |
| Υψόμετρο | 205-230 μ |
| Πληροφορίες | |
| Παλαιά ονομασία | Κιρκάκιοϊ (Κιρκάς) |
| Ταχ. κώδικας | 681 00 |
| Τηλ. κωδικός | 25510 |
| http://kirki1.blogspot.gr/ | |
Η Κίρκη είναι οικισμός στα νοτιοδυτικά του νομού Έβρου, στην κοιλάδα του μικρού ποταμού Ειρήνη.[1]
Γεωγραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ανήκει στο Δήμο Αλεξανδρούπολης και βρίσκεται 23 χιλιόμετρα βορειοδυτικά από την πόλη.[2] Στην ορεινή διαδρομή παρατηρεί κανείς το δάσος δρυός και πεύκου,[3] το οποίο αποτελεί απόληξη του δάσους της Δαδιάς.[4]
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το χωριό κατοικούνταν από την αρχαιότητα και αυτό φαίνεται από τα αγνώστου χρονολογίας ευρήματα που ανακαλύφτηκαν στην περιοχή. Δύο χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Κίρκης βρέθηκε ένα ύψωμα με οχυρωματικό περίβολο, συνολικού μήκους 198 μ., που περικλείει την κορυφή του λόφου, που είναι κτισμένος από ακανόνιστες πέτρες χωρίς συνδετικό υλικό και στα περισσότερα σημεία του έχει διαλυθεί. Λίγο χαμηλότερα υπάρχει και δεύτερος περίβολος, συνολικού μήκους 80 μ., που διασώζει και τετράγωνο πύργο. Δέκα χιλιόμετρα ανατολικά της Κίρκης είναι το μοναστήρι Λόφος (βουνό Tσεπέλ-καγιά) που σε ορισμένα σημεία στενεύει στα 15-20 μ. και διακρίνονται ανάμεσα στους βράχους τοίχοι που δημιουργούν έναν περίβολο. Στο εσωτερικό του υπάρχουν και άλλοι τοίχοι, σκαλοπάτια, ένα "πιθάρι" μέσα σε βράχο και θεμέλια κυκλικών κτισμάτων. Oι μόνες χρονολογικές ενδείξεις παρέχονται από το γνωστό ανάγλυφο του Mουσείου Kομοτηνής, το σημαντικότερο εύρημα της περιοχής, που χρονολογείται στα μέσα του 5ου αι. π.X. Πρόσφατα βρέθηκαν βορειοανατολικά του χωριού, σε μια πλαγιά βραχώδη, τάφοι που ανήκουν στην αρχαία θρακική φυλή των Κικόνων και χρονολογούνται από τον 11ο έως τον 6ο αιώνα π.Χ.[5] Η άποψη του αρχαιολόγου Γ. Μπακαλάκη για το χωριό είναι πως η Κίρκη υπήρχε από τον 2ο αιώνα π.Χ. σύμφωνα πάντα με τα αρχαιολογικά ευρήματα.
Στις αρχές του 20ού αιώνα στον οικισμό λειτουργούσε ελληνική αστική σχολή με 50 μαθητές. καθώς και παρθεναγωγείο στο οποίο φοιτούσαν 40 μαθήτριες[6].
Ονομασία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μέχρι και σήμερα είναι γνωστή η ονομασία Κίρκη, ωστόσο η ονομασία του χωριού ήταν Χιρκάς ή Κιρκάκιοϊ μέχρι το 1920. Η ονομασία του προέρχεται από Κιρκ – χαν (στα τούρκικα) που μεταφράζεται ο αριθμός 40 που έφερε το Χάνι της Κίρκης, από τη Ρωμαϊκή και μετέπειτα Βυζαντινή εποχή.[7]
Μεταλλεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Κίρκη είναι γνωστή κυρίως για τα εγκαταλελειμμένα μεταλλεία της. Υπάρχουν πολλές εμφανίσεις μεταλλείων μολύβδου-ψευδαργύρου βόρεια και ανατολικά της Κίρκης και αποτελούνταν από δύο συγκροτήματα: το μεταλλείο εξόρυξης, 6 χλμ βόρεια και το εργοστάσιο εμπλουτισμού του μεταλλεύματος, 3 χλμ ανατολικά της Κίρκης. Τα μεταλλεία ήταν υπό γερμανική κατοχή και μετά την ήττα των Γερμανών στον πόλεμο, αυτά περιήλθαν στο ελληνικό δημόσιο που τα λειτούργησε μέχρι και τα μέσα της δεκαετίας του 1960. Από το 1974 μέχρι το 1980 και από το 1990 μέχρι το 1997 λειτούργησαν από ιδιωτική εταιρία και απασχολούσαν κατοίκους των γύρω χωριών. Το πιο γνωστό μεταλλείο βρίσκεται 6 χλμ βόρεια και είναι το μεταλλείο μεικτών θειούχων Άγιος Φίλιππος και συγκεκριμένα το εργοστάσιο επεξεργασίας του μεταλλεύματος. Οι εγκαταστάσεις, εκτός από το μεταλλείο Άγιος Φίλιππος και το εργοστάσιο εμπλουτισμού του μεταλλεύματος, περιελάμβαναν και δύο μονάδες παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος, κτίρια για διάφορα συνεργεία, χημικά εργαστήρια και αποθήκες, καθώς επίσης και πολλά οικήματα για το εργατικό και υπαλληλικό προσωπικό, μεταξύ των οποίων και πολυτελείς βίλες για το ανώτατο προσωπικό. Όλα τα ανωτέρω δημιούργησαν αργότερα στη μεταπολεμική περίοδο πολλούς μύθους γύρω από αυτή τη δραστηριότητα και από την οικονομικότητα των κοιτασμάτων της περιοχής. Στο μεταλλείο Άγιος Φίλιππος εξορύχτηκαν συνολικά περίπου 200.000–220.000 τόνοι μεταλλεύματος που είχαν υποστεί επεξεργασία στο εργοστάσιο εμπλουτισμού. Ουσιαστικά πρόκειται για ένα σχετικά μικρό μεταλλευτικό έργο, το οποίο όμως δημιούργησε σημαντικά περιβαλλοντικά προβλήματα.[8][9] Η μεταλλευτική δραστηριότητα και το κυάνιο που χρησιμοποιούσε χωρίς κρατική έγκριση είχε επιπτώσεις στο περιβάλλον αλλά και στην υγεία των εργαζομένων και κατοίκων της περιοχής, με αποτέλεσμα το κλείσιμο των μεταλλείων και την ερήμωση αυτών. Σήμερα αυτό που βλέπει κανείς είναι ένα ερειπωμένο κτίριο με σπασμένα τζάμια το οποίο ο χρόνος το έχει σχεδόν αποτελειώσει, ωστόσο ακόμα αποτελεί κίνδυνο γα τη υγεία και τη ζωή των ανθρώπων και το περιβάλλον.[10][11]
Απογραφή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
| Έτος | Πληθυσμός |
|---|---|
| 1981 | 294[12] |
| 1991 | 199[13] |
| 2001 | 116[14] |
| 2011 | 75[15] |
| 2011 | 57 |
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Δ.Καρακούσης, Θράκη:Τουριστικός Ιστορικός Αρχαιολογικός Οδηγός
- Εγκυκλοπαίδεια Δομή, 2002-4
- Α.Καζατζής, Κίρκη Έβρου - Η μάγισσα ή η μαγεία της φύσης
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Θράκη Ηλεκτρονικός Θησαυρός
- ↑ «Χιλιομετρικές Αποστάσεις Ν.Έβρου». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Νοεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 9 Μαρτίου 2015.
- ↑ «Κίρκη ΕΒΡΟΥ, Δήμος ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ | buk.gr». buk.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 2023.
- ↑ «Βιότοπος Κίρκης». mythotopia.eu. Ινστιτούτο Επεξεργασίας του Λόγου. Ανακτήθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 2023.
- ↑ Πατρίδα μου
- ↑ Βαλσαμίδης, Πασχάλης (2004). «Τα ελληνικά σχολεία στο βιλαέτι Αδριανουπόλεως». Δελτίο Εταιρείας Μελέτης της καθ' ημάς Ανατολής. τόμος Α΄. Αθήνα. σελ. 152.
- ↑ Κίρκη Έβρου
- ↑ Γεωμορφολογία, γεωλογία, κοιτασματολογία και τα μεταλλεία της περιοχής Κίρκης
- ↑ Τα μεταλλεία Κίρκης Νομού Έβρου και εκτιμήσεις περιβαλλοντικών επιπτώσεων
- ↑ Κίρκη: Η ιστορία ενός εγκαταλελειμμένου μεταλλείου
- ↑ Τα μεταλλεία της Κίρκης[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ Αποτελέσματα απογραφής πληθυσμού - κατοικιών της 5ης Απριλίου 1981
- ↑ «Αποτελέσματα απογραφής πληθυσμού - κατοικιών της 17ης Μαρτίου 1991» (PDF). Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 14 Μαΐου 2013. Ανακτήθηκε στις 9 Μαρτίου 2015.
- ↑ Απογραφή 2001
- ↑ Απογραφή 2011
| ||||||||||||||
| |||||