Κέντσιν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 54°4′36.34″N 21°22′30.97″E / 54.0767611°N 21.3752694°E / 54.0767611; 21.3752694

Κέντσιν

Σημαία

Έμβλημα
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Κέντσιν
54°5′0″N 21°23′0″E
ΧώραΠολωνία[1]
Διοικητική υπαγωγήΠόβιατ Κέντσιν
Ίδρυση1329
Έκταση10,35 km²
Υψόμετρο105 μέτρα
Πληθυσμός26.174 (31  Μαρτίου 2021)[2]
Ταχ. κωδ.11-400
Ζώνη ώραςUTC+01:00 (επίσημη ώρα)
UTC+02:00 (θερινή ώρα)
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Το Κέντσιν (πολωνικά: Kętrzyn, μέχρι το 1946 Ράστεμπορκ [Rastembork], γερμανικά: Rastenburg‎‎) είναι πόλη και η έδρα του Πόβιατ Κέντσιν, στο Βοεβοδάτο Βαρμίας-Μαζουρίας της βορειοανατολικής Πολωνίας. Ο πληθυσμός του είναι 26.609 κάτοικοι (2020).[3] Τα έτη 1975–1998, ανήκε διοικητικά στο Βοεβοδάτο Όλστιν. Η πόλη πήρε το όνομά της από τον ιστορικό Βόιτσεχ Κεντσίνσκι το 1946, ωστόσο, τόσο το επίσημο Κέντσιν όσο και το πρώην πολωνικό όνομα Ράστεμπορκ εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται.[4]

Ο πρώτος οικισμός ιδρύθηκε το 1329 και στο Ράστενμπουργκ παραχωρήθηκαν δικαιώματα και προνόμια πόλης το 1357. Κατά τη διάρκεια των αιώνων ήταν μέρος του Τευτονικού Κράτους, της Πολωνίας και της Ανατολικής Πρωσίας στη Γερμανία. Η πόλη είναι γνωστή για τη γύρω περιοχή λιμνών στη Μαζουρία και πολλά μνημεία ιστορικής αξίας, όπως το Λημέρι του Λύκου στο κοντινό Γκιέρουος, όπου έγινε απόπειρα δολοφονίας κατά του Αδόλφου Χίτλερ το 1944.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παλιό γυμνάσιο, που παρακολούθησε ο Βόιτσεχ Κεντσίνσκι μεταξύ 1855 και 1859

Οι αρχικοί κάτοικοι της περιοχής ήταν η βαλτική φυλή των Αεστών, την οποία αναφέρει ο ιστορικός Τάκιτος στο Germania του (μ.Χ. 98). Η πόλη, γνωστή στα γερμανικά ως Rastenburg και στα πολωνικά ως Rastembork, ιδρύθηκε το 1329 στο Κράτος του Τευτονικού Τάγματος και της παραχωρήθηκαν δικαιώματα πόλης το 1357 από τον Χένινγκ Σίντεκοπ.

Μετά τη Μάχη του Γκρούνβαλντ, το 1410, ο δήμαρχος παρέδωσε την πόλη στην Πολωνία, ωστόσο, περιήλθε στους Τεύτονες Ιππότες το 1411. Το 1440, η πόλη προσχώρησε στην αντι-τευτονική Πρωσική Συνομοσπονδία.[5][6] Μετά από αίτημα της Συνομοσπονδίας, ο Βασιλιάς Καζίμιρ Δ΄ της Πολωνίας ενσωμάτωσε την περιοχή και την πόλη στο Στέμμα του Βασιλείου της Πολωνίας το 1454.[7] Στη συνέχεια, η πόλη αναγνώρισε τον Πολωνό Βασιλιά ως νόμιμο ηγεμόνα και οι κάτοικοι της πόλης έστειλαν τον αντιπρόσωπό τους στο Κούνιχσμπεργκ για να αποτίσουν φόρο τιμής στον βασιλιά.[8]

Μετά τον Δεκατριετή Πόλεμο (1454-1466), η πόλη ήταν μέρος της Πολωνίας ως φέουδο που κατείχε το Κράτος του Τάγματος των Τευτόνων[9] και, από το 1525 έως το 1701, ήταν μέρος του Δουκάτου της Πρωσίας, πολωνικού φέουδου μέχρι το 1657. Στο δεύτερο μισό του 17ου αιώνα, οι Πολωνοί αποτελούσαν περίπου το μισό του πληθυσμού της πόλης, ενώ το άλλο μισό ήταν Γερμανοί.[5] Το 1667, ιδρύθηκε ένα πολωνικό εκκλησιαστικό σχολείο.[5]

Το 1701, η πόλη έγινε μέρος του Βασιλείου της Πρωσίας και στη συνέχεια, το 1871, μέρος της Γερμανίας. Κατά τη διάρκεια του Επταετούς Πολέμου, από το 1758 έως το 1762, η πόλη καταλήφθηκε από τους Ρώσους. Τον Ιούνιο του 1807, καθ΄ όλη τη διάρκεια των Ναπολεόντειων πολέμων, η μεραρχία του Στρατηγού Γιαν Χένρικ Ντομπρόφσκι τοποθετήθηκε στην πόλη.

Στα τέλη του 19ου αιώνα, μια πολωνική λουθηρανική ενορία υπήρχε ακόμα στο Ράστενμπουργκ,[10] παρά την πολιτική γερμανοποίησης που ασκούσαν οι πρωσικές αρχές.[5] Στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα χτίστηκε εργοστάσιο ζάχαρης, ζυθοποιείο και μύλος.

20ος αιώνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ένα διατηρημένο καταφύγιο αεροπορικής επιδρομής από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο στο Κέντσιν

Το Ράστενμπουργκ και η γύρω περιοχή ήταν η σκηνή της Πρώτης Μάχης των Λιμνών της Μαζουρίας του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου στις και της Δεύτερης Μάχης των Λιμνών της Μαζουρίας. Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, το στρατιωτικό αρχηγείο του Αδόλφου Χίτλερ εν καιρώ πολέμου, το Wolfsschanze (Λημέρι του Λύκου), βρισκόταν στο δάσος ανατολικά του Ράστενμπουργκ. Το καταφύγιο ήταν το σκηνικό για την αποτυχημένη απόπειρα δολοφονίας της συνωμοσίας κατά του Χίτλερ στις 20 Ιουλίου. Κατά τη διάρκεια του πολέμου, οι Γερμανοί λειτούργησαν ένα στρατόπεδο καταναγκαστικής εργασίας για Εβραίους στην πόλη.[11]

Το 1945, η περιοχή υπέστη καταστροφή τόσο από τους Γερμανούς που υποχωρούσαν όσο και από τους προελαύνοντες Σοβιετικούς κατά τη διάρκεια της Επίθεσης Βιστούλα-Όντερ. Μερικά ερείπια του Wolfsschanze παραμένουν. Η πόλη ήταν πόλη φρουράς της Βέρμαχτ μέχρι που καταλήφθηκε από τον Κόκκινο Στρατό στις 27 Ιανουαρίου 1945. Η σε μεγάλο βαθμό εγκαταλειμμένη πόλη καταστράφηκε βαριά από τους Σοβιετικούς.[5]

Μετά τον πόλεμο, η πόλη μεταφέρθηκε στην Πολωνία με αλλαγές στα σύνορα που ανακοινώθηκαν στη Διάσκεψη του Πότσδαμ. Οι επιζώντες Γερμανοί κάτοικοί του που δεν είχαν εκκενωθεί, στη συνέχεια εκδιώχθηκαν προς τα δυτικά και αντικαταστάθηκαν με Πολωνούς, οι περισσότεροι από τους οποίους εκδιώχθηκαν οι ίδιοι από την προπολεμική πολωνική περιοχή του Βίλνιους που προσαρτήθηκε από τη Σοβιετική Ένωση και δόθηκε στη Λιθουανική Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία.[5] Στην πόλη δόθηκε το ιστορικό πολωνικό όνομα Rastembork το 1945 και το 1946 μετονομάστηκε σε Kętrzyn από τον Πολωνό ιστορικό, ακτιβιστή και πατριώτη Βόιτσεχ Κεντσίνσκι, ο οποίος παρακολούθησε το τοπικό γυμνάσιο τα έτη 1855-1859.[12][13]

Μετά τον πόλεμο, η ζωή της πόλης ξαναχτιζόταν. Το 1945 ιδρύθηκε το Δημοτικό Θέατρο.[5] Χάρη σε εθελοντικές συνεισφορές, αγοράστηκαν βιβλία για νεοσύστατες δημόσιες βιβλιοθήκες.[5] Στο ανακαινισμένο κάστρο δημιουργήθηκε μουσείο.[5]

Κλίμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αν και επίσημα το κλίμα χαρακτηρίζεται ως ωκεάνιο, ορίζεται ως Cfb για την κλιματική ταξινόμηση Κέππεν (−3°C ισοθερμία), οι μέσοι όροι του είναι πολύ πιο κοντά σε ένα θερμό-καλοκαιρινό υγρό ηπειρωτικό κλίμα, που δηλώνεται ως Dfb, και ορίζεται καλύτερα έτσι. Το κλίμα της πόλης έχει σημαντικό θερμικό εύρος, αλλά και πάλι με κάποια όχι τόσο έντονη επιρροή της θάλασσας.[14]

Κλιματικά δεδομένα Κέντσιν (Αεροδρόμιο Κέντσιν-Βιλαμόβο), υψόμετρο: 110 m or 360 ft, 1980–2012 κανονικά και ακραία
Μήνας Ιαν Φεβ Μάρ Απρ Μάι Ιούν Ιούλ Αύγ Σεπ Οκτ Νοε Δεκ Έτος
Υψηλότερη Μέγιστη °C (°F) 12.3 14.8 20.2 27.5 31.0 32.2 35.1 36.1 29.2 23.6 16.5 15.0 36,1
Μέση Μέγιστη °C (°F) −0.5 0.1 4.8 11.9 17.7 20.6 22.5 22.2 17.4 11.5 4.8 0.9 11,16
Μέση Μηνιαία °C (°F) −2.6 −2.4 1.3 7.3 12.7 15.9 17.9 17.4 13.0 8.1 2.7 −1 7,53
Μέση Ελάχιστη °C (°F) −5.2 −5.3 −2.3 2.3 6.9 10.3 12.5 12.2 8.6 4.6 0.4 −3.4 3,47
Χαμηλότερη Ελάχιστη °C (°F) −32.8 −32.8 −24 −8.1 −3.9 −0.1 4.8 1.0 −2.5 −12.2 −21.4 −25 −32,8
Υετός mm (ίντσες) 31,7 22,2 31,6 33,1 48 74,7 73,6 57,4 53,7 44,1 43,3 32,8 546,2
Μέσες ημέρες κατακρημνίσεων 13.0 11.5 10.8 10.4 10.6 12.5 13.6 11.2 11.6 11.1 13.4 14.0 143,7
Μέσες ημέρες χιονόπτωσης 14 12 8 2 0 0 0 0 0 1 4 9 50
Μέσες μηνιαίες ώρες ηλιοφάνειας 43.0 59.5 122.5 205.9 262.7 258.8 264.1 236.7 151.5 105.3 41.9 27.7 1.779,6
Μέσες ημερήσιες ώρες ηλιοφάνειας 3 3 5 9 10 9 10 10 8 5 3 3 78
Πηγή #1: Climatebase.ru[15]
Πηγή #2: kiedy-jechac.pl (Snow days, daily sunshine hours and UV index[16] and Infoclimat.fr (monthly sunshine hours)[17]

Εικόνες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Διεθνείς σχέσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αδελφοποιημένες πόλεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Κέντσιν είναι αδελφοποιημένο με τις:

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. (Γερμανικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά) archINFORM. 45962. Ανακτήθηκε στις 6  Αυγούστου 2018.
  2. bdl.stat.gov.pl/api/v1/data/localities/by-unit/042815608011-0964710?var-id=1639616&format=jsonapi. Ανακτήθηκε στις 6  Οκτωβρίου 2022.
  3. «Najwieksze miasta w Polsce pod wzgledem liczby ludnosci» [Οι μεγαλύτερες πόλεις της Πολωνίας από άποψη πληθυσμού]. polskawliczbach.pl (στα Πολωνικά). 
  4. «Rastembork, Poland – Geographical Names, map, geographic coordinates». geographic.org. Ανακτήθηκε στις 21 Ιουνίου 2019. 
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 5,7 5,8 «Archived copy». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Απριλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2020. CS1 maint: BOT: original-url status unknown (link)
  6. Γκούρσκι, Κάρολ (1949). Związek Pruski i poddanie się Prus Polsce: zbiór tekstów źródłowych (στα Πολωνικά). Πόζναν: Instytut Zachodni. σελ. XXXVII. 
  7. Γκούρσκι, σελ. 54
  8. Τόμας Νταρμόχφαου, Μάρεκ Γιάτσεκ Ρουμίνσκι, Warmia Mazury.
  9. Γκούρσκι, σελ. 96-97, 214-215
  10. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Τόμος IX, Βαρσοβία, 1888, σελ. 531 (πολωνικά)
  11. «Zwangsarbeitslager für Juden Rastenburg». Bundesarchiv.de (στα Γερμανικά). Ανακτήθηκε στις 6 Νοεμβρίου 2020. 
  12. «Urząd Miasta Kętrzyn – Zainwestuj w Kętrzynie». Ανακτήθηκε στις 21 Ιουνίου 2019. 
  13. Μάρια Μάλετς (2002). Słownik etymologiczny nazw geograficznych Polski. Wydawn. Naukowe PWN. σελ. 122. ISBN 9788301138578. Ανακτήθηκε στις 4 Μαΐου 2012. 
  14. «Ketrzyn, Poland Köppen Climate Classification (Weatherbase)». Weatherbase. Ανακτήθηκε στις 5 Αυγούστου 2019. 
  15. «Κέντσιν, Πολωνία #12185». Climatebase.ru. Ανακτήθηκε στις 5 Αυγούστου 2019. 
  16. «Klimacie Kętrzyn – Temperatura • Kiedy jechać • Pogoda». Kiedy-jechac.pl (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 5 Αυγούστου 2019. 
  17. «Normales et records climatologiques 1981–2010 à Ketrzyn – Infoclimat». infoclimat.fr. Ανακτήθηκε στις 5 Αυγούστου 2019. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]