Ιωάννης του Έστεργκετλαντ
| Ιωάννης του Έστεργκετλαντ | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 18 Απριλίου 1589[1][2][3] Uppsala Castle |
| Θάνατος | 5 Μαρτίου 1618[1][2][3] Νόρσεπινγκ |
| Τόπος ταφής | Linköping Cathedral |
| Χώρα πολιτογράφησης | Σουηδία[4] |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | αριστοκράτης |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Μαρία Ελισάβετ της Σουηδίας (από 1612)[5] |
| Γονείς | Ιωάννης Γ΄ της Σουηδίας και Γκουνίλα Μπιέλκε |
| Αδέλφια | Σιγισμούνδος Γ΄ Βάσα Άννα της Σουηδίας Sofia Johansdotter (Gyllenhielm) Isabella Johansdotter |
| Οικογένεια | Οίκος των Βάσα |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Ιωάννης, σουηδ.: Johan hertig av Östergötland (18 Απριλίου 1589 στο κάστρο της Ουψάλα – 5 Μαρτίου 1618 στο Κάστρο Μπρώμποργκ στο Έστεργκετλαντ) από τον Οίκο των Βάσα ήταν τιτουλάριος δούκας της Φινλανδίας 1590–1606 και βασιλεύων δούκας της Östergötland 1606–1618.
Ήταν ο δεύτερος γιος (ο 1ος από τον 2ο γάμο) τού Ιωάννη Γ΄ της Σουηδίας και της 2ης συζύγου του Γκούνιλα Μπήλκε. [6] Ετεροθαλής αδελφός του ήταν ο Σιγισμούνδος Γ΄ της Πολωνίας (1566–1632, βασίλευε στη Σουηδία το 1592–99 και στην Πολωνο-Λιθουανική Κοινοπολιτεία το 1587–1632). Θείος του ήταν ο Κάρολος Θ΄ της Σουηδίας, ο οποίος κυβέρνησε από το 1599 έως το 1611 και εξάδελφός του (γιος τού Καρόλου Θ΄) ήταν ο Γουσταύος Β΄ Αδόλφος της Σουηδίας (1594-1632).
Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πρώιμη ζωή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Σε ηλικία ενός έτους, το νήπιο Ιωάννης δέγινε δούκας της Φινλανδίας, [7] κόμης του Ώλαντ και κόμης του Μπρώμποργκ. Εργάστηκε μαζί με τον εξάδελφό του, τον κατά πέντε χρόνια νεότερο διάδοχο πρίγκιπα Γουσταύο (Β΄) Αδόλφο του Σέντερμανλαντ. Ο θείος του Ιωάννη, ο δούκας Κάρολος (Θ΄), μετέπειτα βασιλιάς, τον αντιμετώπιζε σαν δικό του γιο.
Μετά τη μάχη του Στώνγκεμπρο, ο καθολικός ετεροθαλής αδελφός του Σιγισμούνδος Γ΄ κηρύχθηκε έκπτωτος από τον σουηδικό θρόνο το 1599 μετά από έναν σουηδικό εμφύλιο πόλεμο. Ο 10χρονος δούκας Ιωάννης θα ήταν ο επόμενος βασιλιάς σύμφωνα με τη γραμμή της διαδοχής. Ο θείος του Κάρολος, δούκας του Σέντερμανλαντ (1550–1611), ο πλησιέστερος ενήλικας στη γραμμή της διαδοχής, ανέλαβε την αντιβασιλεία και, μέχρι το 1604, δεν ανακηρύχθηκε βασιλιάς.
Δούκας του Έστεργκετλαντ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το 1604, συνήφθη το σύμφωνο διαδοχής του Nόρκεπινγκ και ο τότε 15χρονος δούκας Ιωάννης παραιτήθηκε επίσημα από τα δικαιώματα διαδοχής του. Αντίθετα, έλαβε υποσχέσεις για πολλά δουκάτα, συμπεριλαμβανομένων των βόρειων και δυτικών περιοχών Έστεργκετλαντ, Κίντα και Ύντρε στο Σμώλαντ, την κομητεία Λάσκε και ολόκληρη τη μικρή επαρχία Ντάλσλαντ.
Μετά την παραίτηση του δούκα Ιωάννη, ο επόμενος διάδοχος, ο ηλικιωμένος αντιβασιλιάς και δούκας, ανακηρύχθηκε βασιλιάς ως Κάρολος Θ΄ και στέφθηκε. Το 1605, όταν ο βασιλιάς Κάρολος Θ΄ πολεμούσε στη Λιβονία, ο δούκας Ιωάννης ήταν μέλος της κυβέρνησης, που εξουσίασε για λογαριασμό τού απόντα βασιλιά, μαζί με τη βασίλισσα Χριστίνα και τους συμβούλους του βασιλείου.
Το 1606 τα δουκάτα του ανταλλάχθηκαν από τη Φινλανδία για το Έστεργκετλαντ. Στη συνέχεια, το 1609, το Λάσκε και το Βτάλσλαντ ανταλλάχθηκαν με την πολύ πιο κοντινή κομητεία του Στέγκεμποργκ.
Μετά το τέλος του βασιλιά Καρόλου Θ΄ το 1611, ο δούκας Ιωάννης συμμετείχε στη διακυβέρνηση. Στο κοινοβούλιο του Nύκεπινγκ την ίδια χρονιά, ο Γουσταύος Β΄ Αδόλφος αναγνωρίστηκε ως βασιλιάς και ο δούκας Ιωάννης ανανέωσε την παραίτησή του. Στο δουκάτο του προστέθηκαν αρκετές περιοχές του Βέστεργκετλαντ.
Στις 29 Νοεμβρίου 1612, ο δούκας Ιωάννης νυμφεύτηκε την εξαδέλφη του Μαρία-Ελισάβετ των Βάσα πριγκίπισσα της Σουηδίας (10 Μαρτίου 1596 – 7 Αυγούστου 1618), κόρη του Καρόλου Θ΄, στο κάστρο Tρε Κρόνορ στη Στοκχόλμη. Ο γάμος τους παρέμεινε άτεκνος και ήταν και οι δύο πολύ δυστυχισμένοι.
Ο δούκας Ιωάννης είχε έναν αξιοσημείωτο ρόλο στην ανάπτυξη της πόλης Nόρκεπινγκ. Χάραξε κατευθυντήριες γραμμές για τη νέα περιοχή Σάλταγκεν της πόλης και ίδρυσε την Χόλμενς Μπρουκ, όπου ξεκίνησε η κατασκευή όπλων. Ξεκίνησε επίσης την οικοδόμηση του κάστρου Γιόχανισμποργκ, αλλά απεβίωσε κατά την περίοδο κατασκευής.
Ο δούκας Ιωάννης απεβίωσε το 1618 και άφησε τεράστια χρέη. Ήταν ένας αληθινός σπάταλος και η κατασκευή του Γιόχανισμποργκ κατέστρεψε την οικονομία του δουκάτου του.
Είχε ένα εξωσυζυγικό παιδί, τον Χανς Γιόχανσον, από την ερωμένη του, μία Kέστιν Μάνσντοτερ. Ο γιος απεβίωσε άγαμος στη Γερμανία. Εκτός από την άτεκνη χήρα του Ιωάννη, ο μεγαλύτερος ετεροθαλής αδελφός του, ο βασιλιάς της Πολωνίας Σιγισμούνδος και η ετεροθαλής αδερφή του Άννα της Φινλανδίας, επέζησαν και ήταν οι πιο στενοί συγγενείς του.
Ο δούκας Ιωάννης τάφηκε στον καθεδρικό ναό του Λίνκεπινγκ .
Βιβλιογραφικές αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 «Johan av Östergötland». (Σουηδικά) Dictionary of Swedish National Biography. 12100.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 (Αγγλικά) CERL Thesaurus. Consortium of European Research Libraries. cnp01223915. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Leo van de Pas: (Αγγλικά) Genealogics. 2003. I00014935.
- ↑ LIBRIS. 1 Οκτωβρίου 2012. libris
.kb .se /katalogisering /42gjk8sn3cnfjbz. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2018. - ↑ p11315.htm#i113145. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2020.
- ↑ "Johan, hertig af Östergötland", Svenskt biografiskt handlexikon (1906) I:550.
- ↑ Note that during 1590-1599 his father and half-brother continued to call themselves Grand Dukes of Finland. See Titles of European hereditary rulers.
|