Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ιωάννης Καντακουζηνός (Καίσαρ)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ιωάννης Καντακουζηνός, καίσαρ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση12ος αιώνας
Χώρα πολιτογράφησηςΒυζαντινή Αυτοκρατορία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςμεσαιωνική ελληνική γλώσσα
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταστρατιωτικός
Οικογένεια
ΣύζυγοςΕιρήνη Αγγελίνα
ΤέκναΜιχαήλ Καντακουζηνός
ΑδέλφιαΘεόδωρος Καντακουζηνός
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαδιοικητής

Ο Ιωάννης Καντακουζηνός (άκμασε το 1183-1186) ήταν στρατιωτικός διοικητής και από τα πρώτα μέλη του Οίκου των Καντακουζηνών. Ο σύγχρονός του ιστορικός Νικήτας Χωνιάτης τον περιγράφει ως γενναίο, τολμηρό και έμπειρο στρατιώτη, αλλά συχνά παρασυρόμενο από την απερισκεψία και το ριψοκίνδυνο του χαρακτήρα του[1].

Οι γονείς του δεν είναι γνωστοί. Ίσως ήταν αδελφός του Θεοδώρου Καντακουζηνού, που ο Νικήτας Χωνιάτης αναφέρει ότι σκοτώθηκε το 1184, όταν βοηθούσε τον Ισαάκιο Β΄ να υπερασπιστεί τη Νίκαια εναντίον του Ανδρόνικου Α΄[2]. Εξάδελφος του Ιωάννη ήταν ο Μανουήλ ο μετέπειτα πιγκέρνης στη Νίκαια, πατέρας του Ιωάννη επίσης πιγκέρνη.

Ήταν ένα από τα θύματα του Ανδρόνικου Α΄ Κομνηνού, που για να εδραιωθεί το 1183 στο θρόνο εξαπέλυσε τρόμο: τον τύφλωσε μερικώς και τον έριξε στη φυλακή, επειδή επιτέθηκε σε έναν ευνούχο της Αυλής που κατηγόρησε τον προκάτοχο Αλέξιο Β΄ Κομνηνό για ανικανότητα[3][1].

Όταν το 1185 ο Ισαάκιος Β΄ Άγγελος έγινε Αυτοκράτορας των Ρωμαίων, τον έκανε καίσαρα και τον διόρισε διοικητή της εκστρατείας εναντίον των Βουλγάρων, που είχαν επανιδρύσει το κράτος τους. Οι αντάρτες δεν πολεμούσαν στο ανοικτό πεδίο, αλλά αποσυρόταν στα οχυρά όρη τους. Ο Ιωάννης τους ακολούθησε εκεί, αλλά από υπερβολική αυτοπεποίθηση αμέλησε την οχύρωση του στρατοπέδου του, που περικυκλώθηκε. Έτσι υπέστη ταπεινωτική ήττα· τα επίσημα ενδύματά του κατασχέθηκαν και οι Βούλγαροι ηγέτες αδελφοί Πέτρος Δ΄ και Ιβάν Ασέν Α΄ τα επιδείκνυαν. Ο Ισαάκιος Β΄ τον αντικατέστησε με τον Αλέξιο Βρανά και ο Ιωάννης αποσύρθηκε από την ενεργό δράση[4][5].

Επρόκειτο να νυμφευτεί την Ειρήνη Αγγελίνα, κόρη του Ανδρόνικου στρατηγού. Η Ειρήνη ήταν αδελφή του Ισαάκιου Β΄ και του Αλεξίου Γ΄. Επειδή ο Ιωάννης και η Ειρήνη είχαν μεταξύ τους συγγένεια 7ου βαθμού, οι Πατριάρχες δεν επέτρεπαν τον γάμο την περίοδο του Μανουήλ Α΄ Κομνηνού και του Ανδρόνικου Α΄. Όταν ο Ισαάκιος Β΄ ήλθε στην εξουσία, μία σύνοδος καθαίρεσε τον Πατριάρχη που είχε ορίσει ο Ανδρόνικος Α΄ και ο νέος Πατριάρχης Νικήτας Β΄ Μουντάνης επέτρεψε το γάμο. Το ζεύγος είχε:

  • έναν γιο, υποψήφιο για το θρόνο κατά τη διάρκεια της ασθένειας του Αλεξίου Γ΄[6][7].
  1. 1,0 1,1 Nicol 1969, σελ. 5.
  2. Nicol 1969, σελ. 7.
  3. Brand 1968, σελ. 47.
  4. Nicol 1969, σελίδες 5ff..
  5. Brand 1968, σελίδες 90, 273–274.
  6. Nicol 1969, σελ. 6.
  7. Brand 1968, σελίδες 77–78.
  • Brand, Charles M. (1968). Byzantium confronts the West, 1180–1204. Cambridge, Mass.: Harvard University Press. LCCN 67020872. 
  • Nicol, Donald M. (1969). The Byzantine family of Kantakouzenos (Cantacuzenus) ca. 1100-1460: a genealogical and prosopographical study. Washington, D.C.: Dumbarton Oaks Center for Byzantine Studies. LCCN 70012056.