Ιρινοτεκάνη

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ιρινοτεκάνη
Ονομασία IUPAC
(S)-4,11-diethyl-3,4,12,14-tetrahydro-4-hydroxy-
3,14-dioxo1H-pyrano[3’,4’:6,7]-indolizino[1,2-b]quinolin-
9-yl-[1,4’bipiperidine]-1’-carboxylate
Κλινικά δεδομένα
Εμπορικές ονομασίεςCamptosar, Campto, Onivyde, άλλες
AHFS/Drugs.commonograph
MedlinePlusa608043
Δεδομένα άδειας
Κατηγορία ασφαλείας κύησης
  • AU: D
  • US: D (Στοιχεία κινδύνου)
Οδοί
χορήγησης
Ενδοφλέβια
Κυκλοφορία
Κυκλοφορία
Φαρμακοκινητική
ΒιοδιαθεσιμότηταNA
ΜεταβολισμόςΉπαρ γλυκουρονιδίωση
Βιολογικός χρόνος ημιζωής6 με 12 ώρες
ΑπέκκρισηΧολή και νεφρά
Κωδικοί
Αριθμός CAS97682-44-5 N
Κωδικός ATCL01XX19
PubChemCID 60838
IUPHAR/BPS6823
DrugBankDB00762 YesY
ChemSpider54825 YesY
UNII7673326042 YesY
KEGGD08086 YesY
ChEBICHEBI:80630 N
ChEMBLCHEMBL481 YesY
Χημικά στοιχεία
Χημικός τύποςC33H38N4O6
Μοριακή μάζα586,69 g·mol−1
  (verify)

Η ιρινοτεκάνη, που πωλείται με το εμπορικό σήμα Camptosar μεταξύ άλλων, είναι ένα φάρμακο που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία του καρκίνου του παχέος εντέρου και του μικροκυτταρικού καρκίνου των πνευμόνων μικρών κυττάρων.[4] Για τον καρκίνο του παχέος εντέρου χρησιμοποιείται είτε μόνη της είτε με φθοροουρακίλη. Για τον μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα χρησιμοποιείται με σισπλατίνη.[4] Χορηγείται με αργή έγχυση σε φλέβα.[4]

Συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες περιλαμβάνουν διάρροια, έμετο, καταστολή του μυελού των οστών, απώλεια μαλλιών, δύσπνοια και πυρετό.[4] Άλλες σοβαρές παρενέργειες περιλαμβάνουν θρόμβους αίματος, φλεγμονή του παχέος εντέρου και αλλεργικές αντιδράσεις.[4] Εκείνοι με δύο αντίγραφα της παραλλαγής γονιδίου UGT1A1 * 28 διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για παρενέργειες.[4] Η χρήση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να προκαλέσει βλάβη στο μωρό.[4] Η ιρινοτεκάνη ανήκει στην οικογένεια φαρμάκων αναστολέων τοποϊσομεράσης.[5] Δρα αναστέλλοντας την τοποϊσομεράση 1 που έχει ως αποτέλεσμα βλάβη στο DNA και κυτταρικό θάνατο.[4]

Η ιρινοτεκάνη εγκρίθηκε για ιατρική χρήση στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1996.[4] Συμπεριλαμβάνεται στον κατάλογο βασικών φαρμάκων του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.[6] Παρασκευάζεται από τη φυσική ένωση καμπτοθεκίνη που βρίσκεται στο κινεζικό καλλωπιστικό δέντρο Camptotheca acuminata.[7]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Onivyde- irinotecan hydrochloride injection, powder, for solution». DailyMed. 20 Οκτωβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2020. 
  2. «Onivyde pegylated liposomal 4.3 mg/ml concentrate for solution for infusion - Summary of Product Characteristics (SmPC)». (emc). 18 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2020. 
  3. «Camptosar- irinotecan hydrochloride injection, solution». DailyMed. 10 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2020. 
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 4,8 «Irinotecan Hydrochloride». The American Society of Health-System Pharmacists. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Δεκεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2016. 
  5. British national formulary : BNF 69 (69 έκδοση). British Medical Association. 2015. σελ. 624. ISBN 9780857111562. 
  6. World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019. Geneva: World Health Organization. 2019. WHO/MVP/EMP/IAU/2019.06. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO. 
  7. Heinrich, Michael· Barnes, Joanne (2012). Fundamentals of Pharmacognosy and Phytotherapy. Elsevier Health Sciences. σελ. 130. ISBN 978-0702052316.