Ιράκλι Τσερετέλι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ιρακλί Τσερετέλι
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
ირაკლი (კაკი) გიორგის ძე წერეთელი (Γεωργιανά)
Γέννηση20 Νοεμβρίουιουλ. / 2  Δεκεμβρίου 1881γρηγ.[1][2]
Gorisa ή Κουτάισι[3]
Θάνατος21  Μαΐου 1959
Νέα Υόρκη
Τόπος ταφήςLeuville Cemetery
Χώρα πολιτογράφησηςΡωσική Αυτοκρατορία
Λαϊκή Δημοκρατία της Γεωργίας
Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΡωσικά[4][5]
Γαλλικά[5]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταδιπλωμάτης
ιστορικός
δημοσιογράφος
πολιτικός
νομικός[6]
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΜενσεβίκοι
Οικογένεια
ΓονείςΓκιόργκι Τσερετέλι και Olympiada Yakovlevna Tsereteli[7]
ΑδέλφιαElene Tsereteli
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαμέλος της Κρατικής Δούμας της Ρωσικής Αυτοκρατορίας
μέλος της Συντακτικής Συνέλευσης της Ρωσίας το 1918
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Ιράκλι (Κάκι) Γκεόργκεβιτς Τσερετέλι (γεωργιανά: ირაკლი გიორგის ძე წერეთელი, ρωσικά: Ира́клий Гео́ргиевич Церете́ли‎‎, 20 Νοεμβρίου 1881 – 20 Μαΐου 1959) ήταν Γεωργιανός πολιτικός, ένας από τους ηγέτες του Ρωσικού Σοσιαλδημοκρατικού Εργατικού Κόμματος (ΡΣΔΕΚ) και, αργότερα, των Γεωργιανών Μενσεβίκων. Ηγετικό μέλος του Σοβιέτ της Πετρούπολης το 1917, ο Τσερετέλι υπηρέτησε ως Υπουργός Ταχυδρομείων και Τηλεγραφείων, και προσωρινός Υπουργός Εσωτερικών, στη Ρωσική Προσωρινή Κυβέρνηση. Μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση και την άνοδο των Μπολσεβίκων, επέστρεψε στη Γεωργία, φεύγοντας όταν ο Ερυθρός Στρατός εισέβαλε το 1921. Πέρασε την υπόλοιπη ζωή του στην εξορία.

Τα πρώτα χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ιράκλι Τσερετέλι γεννήθηκε στο Κουτάισι (δυτική Γεωργία, τότε τμήμα της Ρωσικής Αυτοκρατορίας) στην οικογένεια του ριζοσπαστικού συγγραφέα Γκεόργκι Τσερετέλι, της αρχοντικής οικογένειας των Τσερετέλι, και της Ολυμπιάδας Νικολάντζε, αδελφής του δημοσιογράφου Νίκο Νικολάντζε. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο της Μόσχας όπου αναμείχθηκε στις φοιτητικές διαμαρτυρίες. Μετά από τη συμμετοχή σε μια φοιτητική διαδήλωση το 1902 εξορίστηκε για λίγο στη Σιβηρία. Με την απελευθέρωσή του από τη φυλακή ο Τσερετέλι εντάχθηκε στο ΡΣΔΕΚ και στο συνέδριο του κόμματος στο Λονδίνο το 1903 συντάχθηκε με τον Γιούλι Μάρτοφ κατά του Βλαδίμηρου Λένιν. Γενόμενος Μενσεβίκος, αντιτασσόταν στους Μπολσεβίκους του Λένιν. Ο Τσερετέλι έγινε διευθυντής σύνταξης της φιλο-Μενσεβίκικης έκδοσης Kvali (“Ίχνος” στα Γεωργιανά), αλλά αποφάσισε να μετακομίσει στη Γερμανία για να ξεφύγει από την αυξανόμενη παρενόχληση των αρχών. Επέστρεψε στη Ρωσία κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1905 και εκλέχτηκε στη δεύτερη Δούμα, εμφανιζόμενος σαν ηγετικός Μενσεβίκος. Με τη διάλυση της Δούμας, ο Τσερετέλι καταδικάστηκε σε πέντε χρόνια φυλάκιση και στη συνέχεια εξορία το 1913 στο Ιρκούτσκ. Εκεί έγινε ηγέτης ενός κύκλου μετριοπαθών Διεθνιστών (κυρίως Μενσεβίκων, που περιλάμβανε επίσης Εσέρους και πρώην Μπολσεβίκους) που λεγόταν οι “Σιβηριανοί Τσιμερβαλντιστές”.[8]

Η Φεβρουαριανή Επανάσταση και τα επακόλουθα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Φεβρουαριανή Επανάσταση επέτρεψε στον Τσερετέλι να εγκαταλείψει τη Σιβηρία. ενώ η οικογένειά του ήθελε να επιστρέψει στη Γεωργία, αυτός αντ’ αυτού πήγε στην Πετρούπολη, φτάνοντας στις 19 Μαρτίου. Μόλις βρέθηκε εκεί διορίστηκε στην εκτελεστική επιτροπή του Σοβιέτ της Πετρούπολης. Πρότεινε το πρόγραμμα του “Επαναστατικού αμυνιτισμού”· δηλαδή, ένα πρόγραμμα το οποίο καθόριζε μια ενεργητική επιδίωξη διεθνούς συμφωνίας για τον τερματισμό του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και εξ ίσου ενεργητική άμυνα κατά της Γερμανίας για όσο καιρό ο πόλεμος συνεχιζόταν. Μπήκε στην Προσωρινή Κυβέρνηση σαν Υπουργός Ταχυδρομείων και Τηλεγραφείων [Επικοινωνιών] (Μάιος – Αύγουστος 1917), αν και συνέχισε να εστιάζει στη δουλειά του στο Σοβιέτ της Πετρούπολης.

Τον Ιούλιο ο Γκεόργκι Λβοφ αποφάσισε να παραιτηθεί από Πρωθυπουργός και στις 7 Ιουλίου ο Τσερετέλι διορίστηκε Υπουργός Εσωτερικών, υπηρετώντας μέχρι να σχηματιζόταν ένα νέο υπουργικό συμβούλιο υπό τον Αλέξανδρο Κερένσκι. Παρά την ανώτερη θέση του στο Σοβιέτ, ο Τσερετέλι παρέβλεψε τη θέση του Πρωθυπουργού, δήθεν λόγω της θέσης του· ο συνασπισμός ήθελε μεταρρύθμιση και θεώρησαν ότι η επιρροή από το Σοβιέτ θα την εμπόδιζε.[9] Όταν ανακοινώθηκε το νέο υπουργικό συμβούλιο στις 25 Ιουλίου, ο Τσερετέλι δεν περιλαμβανόταν καθόλου. Ενώ κάποιοι αντιπρόσωποι του Σοβιέτ πήραν θέσεις, δεν ήταν σταθερά υποστηρικτικοί των απόψεων του Σοβιέτ. Ο ίδιος ο Τσερετέλι δεν ήθελε να είναι μέρος αυτού, καθώς είχε κουραστεί από την πολιτική του υπουργικού συμβουλίου και είχε φυματίωση· αντ’ αυτού σχεδόν αποσύρθηκε.[10] Μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση, οι Μπολσεβίκοι διέταξαν τη σύλληψη του Τσερετέλι. Επέστρεψε στη Γεωργία, η οποία τον Μάιο του 1918 κήρυξε την ανεξαρτησία της ως Δημοκρατία της Γεωργίας. Εκεί δεν ήταν σημαντικός παράγοντας, αλλά απέκτησε έδρα στη Συντακτική Συνέλευση και εκπροσώπησε τη χώρα του στη Διάσκεψη Ειρήνης του Παρισιού. Αφού οι Σοβιετικοί κατέλαβαν τη Γεωργία στις αρχές του 1921, ο Τσερετέλι παρέμεινε στη θέση του, αλλά μετανάστευσε το 1923 στο Παρίσι.[8]

Τα μετέπειτα χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Τσερετέλι παρέμεινε ένας δηλωμένος διεθνιστής και δεν έγινε εθνικιστής, όπως έκαναν πολλοί Γεωργιανοί Μενσεβίκοι. Έτσι, αντιτάχθηκε τόσο στον φιλελεύθερο εθνικιστή Ζουράμπ Αβαλισβίλι και τον σοσιαλδημοκράτη Νόε Ζορντάνια. Όλοι τους έγραψαν εκτενώς στο εξωτερικό για την πολιτική στη Γεωργία.[11] Ο Τσερετέλι δέχθηκε την αρχή του αγώνα για την ανεξαρτησία της Γεωργίας, αλλά απέρριψε την άποψη του Ζορντάνια και άλλων Γεωργιανών εμιγκρέδων ότι η κυριαρχία των Μπολσεβίκων ήταν ουσιαστικά ταυτόσημη με τη Ρωσική κυριαρχία. Επιπλέον, επέμεινε στη στενή συνεργασία μεταξύ Ρώσων και Γεωργιανών σοσιαλιστών κατά των Μπολσεβίκων, αλλά δεν συμφώνησε σε οποιαδήποτε συνεργασία με τους Γεωργιανούς εθνικιστές. Αυτό οδήγησε στην απομόνωση του Τσερετέλι μεταξύ των Γεωργιανών εμιγκρέ και αποσύρθηκε σε μεγάλο βαθμό από την πολιτική δραστηριότητα.[12] Τη δεκαετία του 1940, μετακόμισε στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου συνέχισε να γράφει την ιστορία της επανάστασης και απεβίωσε στη Νέα Υόρκη το 1959.[8] Το 1973, ξανατάφηκε στο Κοιμητήριο Λοβίλ, κοντά στο Παρίσι.

Έργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Церетели И. Г. Речи - Париж-Тифлис, 1917-18 Т. 1-2.
  • Церетели И. Г. Воспоминания о Февральской революции - Париж, 1963 Т. 1-2.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb125617043. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 124997139. Ανακτήθηκε στις 17  Οκτωβρίου 2015.
  3. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. js2011651438. Ανακτήθηκε στις 29  Ιανουαρίου 2023.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb125617043. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  5. 5,0 5,1 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. js2011651438. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  6. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. js2011651438. Ανακτήθηκε στις 15  Δεκεμβρίου 2022.
  7. 7,0 7,1 (πολλαπλές γλώσσες) geni.com.
  8. 8,0 8,1 8,2 Martin McCauley. Who's Who in Russia since 1900. Routledge. σελ. 211. ISBN 0415138973. 
  9. Orlando Figes (1996). A People's Tragedy : A History of the Russian RevolutionΑπαιτείται δωρεάν εγγραφή. Viking Adult. ISBN 0670859168.  p. 437
  10. Orlando Figes (1996). A People's Tragedy : A History of the Russian RevolutionΑπαιτείται δωρεάν εγγραφή. Viking Adult. ISBN 0670859168.  p. 438
  11. Roobol, W.H. (1976). Tsereteli – A Democrat in the Russian Revolution: A Political Biography. Philip Hyams and Lynne Richards, The Hague: Martinus Nijhoff. σελίδες 228–231. 
  12. Roobol, W.H. (1976). Tsereteli – A Democrat in the Russian Revolution: A Political Biography. Philip Hyams and Lynne Richards, The Hague: Martinus Nijhoff. σελίδες 240–241. 

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]