Ιλλυρική γλώσσα
.png)
Η Ιλλυρική γλώσσα ήταν ινδοευρωπαϊκή γλώσσα ή ομάδα γλωσσών που ομιλούνταν κατά την αρχαιότητα από τους Ιλλυριούς στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Η γλώσσα δεν είναι καταγεγραμμένη, με εξαίρεση προσωπικά ονόματα και τοπωνύμια. Από αυτά μπορούν να εξαχθούν αρκετές πληροφορίες ώστε να επιβεβαιωθεί ότι ανήκε στην ινδοευρωπαϊκή γλωσσική οικογένεια.
Σε αρχαίες πηγές, ο όρος «Ιλλυριός» αποδίδεται σε ένα ευρύ φάσμα φυλών που εγκαταστάθηκαν σε μια μεγάλη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένων των (Ιλλυριών) Αλβανών, Αρδιαίων, Αυταριατών, Δαρδάνων, Δαλματών, Δασσαρητών, Εγχελίων, Λαβεατών, Παννονίων, Παρθηνών, Ταυλαντίων και άλλων. Δεν είναι γνωστό σε ποιο βαθμό όλες αυτές οι φυλές σχημάτιζαν μια ομοιογενή γλωσσική ομάδα, αλλά η μελέτη των καταγεγραμμένων επωνυμιών έχει οδηγήσει στην αναγνώριση μιας γλωσσικής πυρηνικής περιοχής στο νότιο τμήμα αυτής της ζώνης, κατά προσέγγιση στην περιοχή που σήμερα καταλαμβάνουν η Αλβανία και το Μαυροβούνιο, όπου πιστεύεται ότι ομιλούνταν η ιλλυρική στην αυθεντική της μορφή.
Λίγα είναι γνωστά για τις σχέσεις της ιλλυρικής με τις γειτονικές της γλώσσες. Ελλείψει περισσοτέρων πληροφοριών, η ιλλυρική περιγράφεται συνήθως ως ένας ξεχωριστός κλάδος στο ινδοευρωπαϊκό γλωσσικό δένδρο. Μια στενή σχέση με τη μεσσαπική, που ομιλούνταν κάποτε στη νότια Ιταλία, έχει προταθεί αλλά παραμένει ανεπιβεβαίωτη. Μεταξύ των σύγχρονων γλωσσών, συχνά διατυπώνεται η υπόθεση ότι η αλβανική αποτελεί έναν επιζώντα απόγονο της ιλλυρικής, αν και αυτό επίσης παραμένει αναπόδεικτο.
Κατά την πρώιμη νεότερη εποχή και έως τον 19ο αιώνα, ο όρος «Ιλλυρική» χρησιμοποιήθηκε επίσης για τη σύγχρονη νοτιοσλαβική γλώσσα της Δαλματίας, που σήμερα ταυτίζεται με τη σερβοκροατική. Αυτή η γλώσσα έχει μόνο μακρινή σχέση με την αρχαία ιλλυρική, καθώς μοιράζονται τον κοινό πρόγονο, την πρωτοϊνδοευρωπαϊκή· οι δύο γλώσσες δεν ήρθαν ποτέ σε επαφή, καθώς η Ιλλυρική είχε εξαφανιστεί πριν από τις σλαβικές μεταναστεύσεις στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, με πιθανή εξαίρεση τον πρόγονο της αλβανικής.
Η ιλλυρική γλώσσα καθαυτή εξαφανίστηκε μεταξύ του 2ου και του 6ου αιώνα μ.Χ.[1][2]
Ιλλυρικές λέξεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- άβεις, «όφεις»
- βάγαρον, «θερμό»
- Βίνδος «θεός του ποταμού»
- βρίσα, «φλοιός σταφυλιών»
- δευάδαι: «σάτυροι»
- ζιβύνη, «σιδερένιο ακόντιο ή λόγχη»
- μάνδος, «μικρός ίππος»
- μαντία, «βατομουριά»
- ρίνος, «αχλή, ομίχλη»
- σαβαΐα, σαβαΐον, σαβαΐος, «είδος μπύρας»
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Fol 2002, σελ. 225: «Ο εκρωμαϊσμός ήταν πλήρης και ολοκληρωτικός μέχρι το τέλος του 4ου αιώνα μ.Χ. Στην περίπτωση των ιλλυρικών στοιχείων, ένας λατινογενής μεσάζων είναι αναπόφευκτος, καθώς η ιλλυρική γλώσσα πιθανότατα είχε εξαφανιστεί ήδη από τον 2ο αιώνα μ.Χ.»
- ↑ Eastern Michigan University Linguist List: The Illyrian Language Αρχειοθετήθηκε 2012-02-18 στο Wayback Machine..