Ιερά Μητρόπολις Κισάμου και Σελίνου
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
| Ιερά Μητρόπολις Κισάμου και Σελίνου | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Ίδρυση | 33 |
| Xώρα | Ελλάδα |
| Έδρα | Κίσαμος |
| Υπαγωγή | Εκκλησία της Κρήτης |
| Αρχιερατικές περιφέρειες | Δυτικού Κισάμου Ανατολικού Κισάμου Σελίνου |
| Ενορίες | 80 |
| Μονές | 3 |
| Ιστοσελίδα | imks.gr |
| Ιεραρχία | |
| Μητροπολίτης | Αμφιλόχιος |
| Πρωτοσύγκελλος | Αρχιμανδρίτης Αγαθάγγελος Κουμαρτζάκης |
| Ιεροκήρυκες | Αρχιμανδρίτης Ιγνάτιος Χατζηνικολάου Ιερομάνοχος Στυλιανός Τζινευράκης |
| Εφημέριοι | 67 |
| Διάκονοι | 2 |
Η Ιερά Μητρόπολις Κισάμου και Σελίνου είναι μία από τις οκτώ Μητροπόλεις, οι οποίες μαζί με την Αρχιεπισκοπή Κρήτης συναποτελούν την Εκκλησία της Κρήτης, ημιαυτόνομη Ορθόδοξη Εκκλησία υπαγόμενη στο Οικουμενικό Πατριαρχείο[1].
Η Μητρόπολη έχει έδρα της τον Κίσαμο και περιλαμβάνει τις δύο δυτικές πρώην επαρχίες του νομού Χανίων, την Κίσαμο και το Σέλινο. Μητροπολίτης της από το 2005 είναι ο Αμφιλόχιος Ανδρονικάκης.
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η αρχαία Κίσαμος έχει εντοπιστεί στην πεδιάδα που πλαισιώνει τον ομώνυμο κόλπο[α]. Ήταν ναυτικό και εμπορικό κέντρο της Δυτικής Κρήτης και λιμάνι της αρχαίας Πολυρρηνίας, της παλαιότερης Δωρικής πόλης της Κρήτης. Αν και βρισκόταν κοντά στην Πολυρρήνια, ήταν αυτόνομη πολιτεία και έκοψε δικά της νομίσματα, προνόμια που διατηρήθηκαν μέχρι την εποχή του Ιουστινιανού.
Η πόλη Κίσαμος ήταν καλά οχυρωμένη λόγω της στρατηγικής της σημασίας. Τα τείχη της χτίστηκαν από τους Βενετούς και κάποια τμήματά τους σώζονται και σήμερα. Το βενετικό οχυρό, το Καστέλλο, έδωσε το όνομά του στο Καστέλλι Κισάμου. Η Επισκοπή Κισάμου δεν περιελάμβανε πάντα το Σέλινο, καθώς είναι γνωστό ότι υπήρχε Επισκοπή Καντανίας με έδρα κοντά στο χωριό Κακοδίκι. Συγκαταλέγεται πάντως ανάμεσα στις είκοσι πρωτοχριστιανικές Επισκοπές της Κρήτης. Πρώτη μνεία Επισκόπου Κισάμου είναι αυτή του Ευκίσσου, που συμμετείχε στην Σαρδική Σύνοδο (343), κατόπιν αυτή του Θεοπέμπτου, που συμμετείχε στην Πενθέκτη Οικουμενική Σύνοδο. Μολύβδινη βούλα που φυλάσσεται στο μουσείο του Ρεθύμνου και ανάγεται στα τέλη του ΣΤ' ή αρχές του Ζ' αιώνα, φέρει την επιγραφή «εκκλησία Κισάμου», ενώ στον Παρισινό τακτικό 1555Α (731-746) μνημονεύεται από τον τότε Μητροπολίτη Κρήτης ο Επίσκοπος Κισάμου, ενδέκατος στην τάξη.
Η δραστηριότητα της Επισκοπής διακόπηκε κατά την περίοδο της Αραβοκρατίας στην Κρήτη (826-961) και μετά το 1204, με την Ενετοκρατία, οπότε και εγκαταστάθηκαν Λατίνοι επίσκοποι στην Κρήτη. Από το 1645 ανασυστάθηκε η Επισκοπή Κισάμου, όπως και όλες οι επισκοπές. Μεταξύ 1831 και 1860 είχε ενωθεί με την Επισκοπή Κυδωνίας (ως Κυδωνίας και Κισάμου). Το 1860 ονομάστηκε Επισκοπή Κισάμου και Σελίνου με έδρα το Καστέλλι και με Πράξη του Οικουμενικού Πατριαρχείου το 1962 ανυψώθηκε σε Μητρόπολη μαζί με τις υπόλοιπες Μητροπόλεις της Κρήτης.
Επί Αρχιερατείας Ειρηναίου Γαλανάκη ανεγέρθηκαν πολλά ιδρύματα (τυπογραφείο, αγροτικές, τεχνικές και οικοκυρικές σχολές, οικοτροφεία, γηροκομεία) και ναοί, όπως και η Ορθόδοξη Aκαδημία Κρήτης στο Κολυμβάρι. Εκεί διεξήχθη η Πανορθόδοξη Σύνοδος του 2016.
Μητροπολίτης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο πλήρης τίτλος του εκάστοτε επισκόπου είναι «Μητροπολίτης Κισάμου και Σελίνου, Υπέρτιμος και Έξαρχος[β] Εσπερίας Κρήτης».
Μητροπολίτης Κισάμου και Σελίνου είναι σήμερα ο Σεβασμιότατος κ.κ. Αμφιλόχιος (κατά κόσμον Ανδρονικάκης), ο οποίος εξελέγη στις 5 Οκτωβρίου 2005 και χειροτονήθηκε στις 8 Οκτωβρίου 2005.
Επισκοπικός κατάλογος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
| Όνομα | Έτη | Σημειώσεις |
|---|---|---|
| Εύκισσος | ~ 343 | συμμετείχε στη Σύνοδο της Σαρδικής |
| Θεόπεμπτος | ~ 690/691 | συμμετείχε στην Πενθέκτη Οικουμενική Σύνοδο |
| Λέων | ~ 787 | συμμετείχε στην Ζ΄ Οικουμενική Σύνοδο |
| Μισαήλ | ||
| Γεράσιμος | ||
| Παρθένιος | ||
| Παΐσιος | ||
| Ιωάσαφ (Παυλάκης) | ~ 1805 | |
| Σεραφείμ | 20 Σεπτεμβρίου 1808 – 17 Νοεμβρίου 1817 † | |
| Μελχισεδέκ (Δεσποτάκης) | Ιανουάριος 1818 – 19 Μαΐου 1821 † | μάρτυρας |
| Αρτέμιος | 24 Νοεμβρίου 1831 – 1846 † | Κυδωνίας και Κισάμου |
| Κάλλιστος (Φυντίκης) | 22 Ιουνίου 1846 – 8 Μαΐου 1858 † | Κυδωνίας και Κισάμου |
| Γεράσιμος (Στρατηγάκης) | 15 Απριλίου 1860[2] – 1868 | εγκατέλειψε την Κρήτη λόγω συμμετοχής στην Κρητική Επανάσταση (1866-1869)[3] |
| Μισαήλ (Πατέλλης ή Οικονόμου) | 29 Ιουνίου 1869 – Ιούλιος 1874 | επαύθη |
| Πανάρετος | 26 Ιουνίου 1875 – Ιούλιος 1880 † | |
| Παρθένιος (Μπιτσάκης) | 22 Ιανουαρίου 1887 – 21 Ιουλίου 1892 | κατόπιν Καμπανίας |
| Δωρόθεος (Κλωναράκης) | 7 Μαρτίου 1893 – 12 Δεκεμβρίου 1902 † | |
| Άνθιμος (Λελεδάκης) | 20 Ιουλίου 1903 – 17 Αυγούστου 1935 † | |
| Χρυσόστομος (Αγγελιδάκης) | 9 Φεβρουαρίου 1936 – 13 Ιουνίου 1937 † | |
| Ευδόκιμος (Συγγελάκης) | 13 Μαρτίου 1938 – 8 Αυγούστου 1956 † | |
| Ειρηναίος (Γαλανάκης) | 8 Δεκεμβρίου 1957 – 16 Δεκεμβρίου 1971 | κατόπιν Γερμανίας |
| Κύριλλος (Κυπριωτάκης) | 16 Φεβρουαρίου 1975 – 1979 | κατόπιν Γορτύνης |
| Ειρηναίος (Γαλανάκης) | 26 Ιανουαρίου 1981 – 24 Αυγούστου 2005 | από Γερμανίας, β΄ θητεία |
| Αμφιλόχιος (Ανδρονικάκης) | 8 Οκτωβρίου 2005 – σήμερα |
Υποσημειώσεις και παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Υποσημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Κατά τον Πτολεμαίο, η «Κίσαμος πόλις» βρίσκεται στο σημερινό κόλπο της Κισάμου, στα σωζόμενα ερείπια κοντά στο Καστέλλι.
- ↑ Τον τίτλο «Υπέρτιμος και Έξαρχος» συμπληρούμενο με κάποια γεωγραφική περιφέρεια έφεραν στην Ελλάδα μόνο οι μητροπολίτες των λεγομένων «Νέων Χωρών», των 36 Μητροπόλεων του Οικουμενικού Πατριαρχείου στην Θράκη, Μακεδονία και νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, οι οποίες μετά τους Βαλκανικούς πολέμους περιήλθαν στην ελληνική επικράτεια και οι οποίες συνεχίζουν να υπάγονται πνευματικά στο Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, αλλά με την Πατριαρχική και Συνοδική Πράξη της 4ης Σεπτεμβρίου 1928 η Διοίκησή τους παραχωρήθηκε «επιτροπικώς» και υπό δέκα ρητούς όρους στην Εκκλησία της Ελλάδος. Ο τίτλος δόθηκε στους Μητροπολίτες της Εκκλησίας Κρήτης το 1993[1].
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 «Άρθρο: Οι Σχέσεις εκκλησίας Κρήτης και Οικουμενικού Πατριαρχείου». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Σεπτεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 11 Νοεμβρίου 2015.
- ↑ Καλλίφρων, Βασίλειος Δ. (1867). Εκκλησιαστικά ή Εκκλησιαστικόν Δελτίον. Κωνσταντινούπολη. σελ. 177.
- ↑ Μάρκου, Μάρκος. «Ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος πρώην Κισάμου και Σελίνου κυρός Γεράσιμος. (;-1886)». Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2021.
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- «Ιστορία Ιεράς Μητροπόλεως Κισάμου & Σελίνου». Ιερά Μητρόπολις Κισάμου και Σελίνου. Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2021.