Ιερά Μητρόπολις Πάφου
| Ιερά Μητρόπολις Πάφου | |
|---|---|
.jpg) Καθεδρικός ναός Αγίου Θεοδώρου, Πάφος | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Ίδρυση | 1ος αιώνας |
| Xώρα | Κύπρος |
| Έδρα | Πάφος |
| Υπαγωγή | Εκκλησία της Κύπρου |
| Ιστοσελίδα | impaphou.org |
| Ιεραρχία | |
| Μητροπολίτης | Τυχικός (Βρυώνης) |
Η Ιερά Μητρόπολις Πάφου είναι μία από τις Μητροπόλεις της Εκκλησίας της Κύπρου. Έδρα της είναι η πόλη της Πάφου και από τις 12 Μαρτίου 2023 Μητροπολίτης είναι ο Τυχικός (Βρυώνης).
Ιστορικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι Πράξεις των Αποστόλων αναφέρουν ότι οι Απόστολοι Βαρνάβας και Παύλος κατέπλευσαν στην Πάφο[α] όπου κήρυξαν τον Χριστιανισμό και προσηλύτισαν, μεταξύ των πρώτων, τον Ανθύπατο Σέργιο Παύλο.
Αν και η Εκκλησία της Πάφου θεμελιώθηκε τότε από τους Αποστόλους, ο πρώτος γνωστός επίσκοπός της είναι ο Κύριλλος ή Κυριακός, ο οποίος συμμετείχε στην Α΄ Οικουμενική Σύνοδο. Την ίδια εποχή, τον 4ο αιώνα, μαρτυρείται η άφιξη του αγίου Ιλαρίωνα στην περιοχή, όπου και μόνασε. Στην Β΄Οικουμενική Σύνοδο, το 381, συμμετείχε ο Πάφου Ιούλιος, ενώ στην Γ΄ Οικουμενική Σύνοδο ο Πάφου Σαπρίκιος.
Τον 7ο αιώνα η περιοχή κατελήφθη από τους Άραβες. Από την ίδια εποχή, διασώζεται λόγος του επισκόπου Πάφου Θεοδώρου που εκφωνήθηκε στην Τριμυθούντα στις 12 Δεκεμβρίου 655, εορτή του Αγίου Σπυρίδωνα[2]. Τον 12ο αιώνα, ο άγιος Νεόφυτος ίδρυσε κοντά στην πόλη της Πάφου Σταυροπηγιακή Μονή που φέρει το όνομά του και είναι σημείο αναφοράς μέχρι και σήμερα. Τη ίδια εποχή αναφέρεται και η ίδρυση της Μονής της Χρυσορροϊάτισσας.
Τον 12ο αιώνα ξεκίνησε και η εποχή της Φραγκοκρατίας στην Κύπρο. Κατά τη διάρκειά της συγχωνεύτηκαν οι επισκοπές Πάφου και Αρσινόης και ο Ορθόδοξος επίσκοπος Πάφου εγκαταστάθηκε στην Αρσινόη, καθώς η Πάφος έγινε έδρα Λατίνου επισκόπου. Το 1570 η Κύπρος πέρασε σε Οθωμανική κυριαρχία και η επισκοπή Πάφου αποκαταστάθηκε, ονομάστηκε Μητρόπολη και κατέλαβε την πρώτη σειρά πρεσβείων μετά την Αρχιεπισκοπή μεταξύ των τεσσάρων εναπομεινασών Μητροπόλεων.
Ο Πανάρετος (1767–1790) υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους επισκόπους Πάφου. Ανέπτυξε αξιόλογη κοινωνική δράση και τέσσερα μόλις χρόνια μετά τον θάνατό του, το 1794, αναγνωρίστηκε ως άγιος[2]. Στις 9 Ιουλίου 1821 καρατομήθηκε από τον Κιουτσούκ Μεχμέτ ο Πάφου Χρύσανθος μαζί με πολλούς άλλους. Το 1855 ιδρύθηκε το πρώτο σχολείο στό Κτήμα, και η Μητρόπολη Πάφου ανέλαβε τήν υποχρέωση να πληρώνει εξ ολοκλήρου τον μισθό του δασκάλου. Κατά τη δεκαετία που ακολούθησε, ιδρύθηκαν σχολεία και σε άλλες κοινότητες της Πάφου, με τη βοήθεια της Εκκλησίας.
Κατά τα έτη 1899 – 1910 η Μητρόπολη Πάφου παρέμεινε σε χηρεία λόγω του Αρχιεπισκοπικού ζητήματος. Το 1933, μετά τον θάνατο του Αρχιεπισκόπου Κύπρου Κυρίλλου Γ΄, ο Μητροπολίτης Πάφου Λεόντιος έμεινε ο μόνος επίσκοπος στήν Κύπρο, καθώς οι Κιτίου και Κυρηνείας ήταν εξόριστοι. Έγινε έτσι τοποτηρητής του Αρχιεπισκοπικού θρόνου και το 1947 εξελέγη Αρχιεπίσκοπος για λίγες μόνο εβδομάδες, καθώς μετά απεβίωσε.
Μετά τον Μακάριο, όλοι οι Αρχιεπίσκοποι Κύπρου ήταν προηγουμένως Μητροπολίτες Πάφου (Χρυσόστομος Α΄, 1973–1977, Χρυσόστομος Β΄, 1978–2006 και Γεώργιος, 2006-2022).
Επισκοπικός κατάλογος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
| Όνομα | Έτη | Σημειώσεις |
|---|---|---|
| Επαφράς | ||
| Φιλάγριος | ||
| Κύριλλος ή Κυριακός | ~ 325 | |
| Ιούλιος | ~ 381 | |
| Σαπρίκιος | ~ 431 | |
| (Υπερόριος) | ||
| Σέργιος | α΄ μισό 6ου αιώνα | |
| Θεόδωρος | ~ 655 | |
| Αρσένιος | 10ος – 11ος αιώνας | |
| Μακάριος | ||
| Επιφάνιος | 11ος αιώνας | |
| Ιωάννης Καλλιέργους | α΄ μισό 12ου αιώνα | άγιος |
| Βασίλειος Κίνναμος | πριν το 1176 – μετά το 1190 | |
| Βάκχος | πριν το 1194 – μετά το 1196 | |
| Σάββας | ~ 1209 | |
| Νείλος | 1260 – ; | |
| Νεόφυτος | αρχές 14ου αιώνα | |
| Γεράσιμος | ~ 1320 | |
| Μάρκος | ~ 1335 | |
| Βαρνάβας | 1336 – 1337 | |
| Γεώργιος Α΄ | ~ 1339 | |
| Ματθαίος | ~ 1340 | |
| Γρηγόριος | ~ 1368 | |
| Γεώργιος Β΄ | ~ 1395 | |
| Ιωάννης | ~ 1399 | |
| Σάββας | πριν το 1435 – μετά το 1436 | |
| Νικόλαος | ~ 1483 | |
| Σωφρόνιος | αρχές του 16ου αιώνα | |
| Γεώργιος Γ΄ | ~ 1533 | |
| Μάξιμος | α΄ μισό του 16ου αιώνα | |
| Μακάριος | μέσα 16ου αιώνα | |
| Κωνσταντίνος Φλαγγίνης | ; – 1570 | |
| Χριστόδουλος | 1572 – ; | |
| Αμβρόσιος | ~ 1578 | |
| Ιωαννίκιος | τέλη του 16ου αιώνα | |
| Φιλόθεος | πριν το 1600 – μετά το 1601 | |
| Λεόντιος | πριν το 1604 – 1617 | |
| Τιμόθεος | 1618 – ; | |
| Μακάριος | ~ 1641 | |
| Γαβριήλ | 1650 – 1656 | |
| Μακάριος | 1656 – 1670 | |
| Λεόντιος | ; – 1676 | |
| Μελέτιος | ~ 1676 | παραιτήθηκε[3] |
| Νεκτάριος | 28 Δεκεμβρίου 1676[3] – ; | |
| Γερμανός | 1682 – μετά το 1692 | |
| Νικηφόρος | πριν το 1698 – μετά το 1704 | |
| Χριστόδουλος | πριν το 1707 | |
| Αθανάσιος | 7 Μαΐου 1707 – 14 Μαΐου 1707 | |
| Παρθένιος | πριν το 1713 – μετά το 1721 | |
| Ιωακείμ | πριν το 1730 – 1731 | α΄ θητεία |
| Διονύσιος | 1731 – 1735 | |
| Ιωακείμ | 1736 – 1762 | β΄ θητεία |
| Χρύσανθος | 1762 – 1767 | |
| Πανάρετος | 1767 – 1790 | άγιος |
| Σωφρόνιος | 1790 – 1805 | |
| Χρύσανθος | 27 Αυγούστου 1805 – 9 Ιουλίου 1821 | |
| Πανάρετος | 21 Δεκεμβρίου 1821 – φθινόπωρο 1827 | κατόπιν Αρχιεπίσκοπος Κύπρου |
| Χαρίτων | Νοέμβριος 1827 – Μάρτιος 1855 † | |
| Λαυρέντιος | 24 Απριλίου 1855 – 13 Μαρτίου 1868 † | |
| Νεόφυτος | Ιούλιος 1869 – 10 Ιανουαρίου 1888 | παραιτήθηκε |
| Επιφάνιος | 12 Απριλίου 1890 – 24 Ιανουαρίου 1899 † | |
| Ιάκωβος (Αντζουλάτος) | 7 Μαρτίου 1910 – 25 Δεκεμβρίου 1929 † | |
| Λεόντιος (Λεοντίου) | 6 Αυγούστου 1930 – 20 Ιουνίου 1947 | κατόπιν Αρχιεπίσκοπος Κύπρου |
| Κλεόπας (Παπαδημητρίου) | 2 Οκτωβρίου 1948 – 30 Μαρτίου 1951 † | |
| Φώτιος (Κουμίδης) | 10 Νοεμβρίου 1951 – 7 Μαΐου 1959 | παραιτήθηκε |
| Γεννάδιος (Μαχαιριώτης) | 31 Ιουλίου 1959 – 14 Ιουλίου 1973 | καθαιρέθηκε |
| Χρυσόστομος Α΄ (Αριστοδήμου) | 28 Ιουλίου 1973 – 13 Νοεμβρίου 1977 | κατόπιν Αρχιεπίσκοπος Κύπρου |
| Χρυσόστομος Β΄ (Δημητρίου) | 26 Φεβρουαρίου 1978 – 5 Νοεμβρίου 2006 | κατόπιν Αρχιεπίσκοπος Κύπρου |
| Γεώργιος Δ΄ (Παπαχρυσοστόμου) | 29 Δεκεμβρίου 2006 – 24 Δεκεμβρίου 2022 | κατόπιν Αρχιεπίσκοπος Κύπρου |
| Τυχικός (Βρυώνης)[4] | 12 Μαρτίου 2023 – σήμερα |
Η Μητρόπολη σήμερα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Σήμερα, η Ιερά Μητρόπολις Πάφου είναι η πρώτη τη τάξει Μητρόπολη της Εκκλησίας της Κύπρου και περιλαμβάνει τις αρχαίες Επισκοπές Πάφου και Αρσινόης. Προστάτες της Επισκοπής είναι ο Άγιος Πανάρετος, Επίσκοπος Πάφου που πέθανε το 1790 και τιμάται η μνήμη του την 1η Μαΐου, καθώς και ο Άγιος Νεόφυτος ο Έγκλειστος που τιμάται δύο φορές κατ' έτος, στις 24 Ιανουαρίου και 28 Σεπτεμβρίου.
Υπό την επίβλεψη της Μητροπόλεως Πάφου λειτουργούν στη περιφέρειά της κατηχητικά σχολεία όλων των τύπων, κοινωνική πρόνοια, φιλόπτωχος αδελφότητα, φιλικοί κύκλοι κυριών καθώς και σχολή βυζαντινής μουσικής.
Βοηθός του Μητροπολίτη Πάφου, είναι ο Θεοφιλέστατος Χωρεπίσκοπος Αρσινόης, Επίσκοπος Επισκοπής Αρσινόης που ανασυστάθηκε το 1996, με πρόταση του τότε Μητροπολίτου Πάφου και μετέπειτα Αρχιεπισκόπου Κύπρου Χρυσοστόμου Β΄.
Υποσημειώσεις και παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Υποσημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ «Οὗτοι (ὁ Βαρνάβας καί ὁ Σαῦλος) ἐκπεμφθέντες ὑπό τοῦ Πνεύματος τοῦ Ἁγίου κατῆλθον εἰς τήν Σελεύκειαν, ἐκεῖθέν τε ἀπέπλευσαν εἰς τήν Κύπρον, καί γενόμενοι ἐν Σαλαμῖνι κατήγγελλον τό λόγον τοῦ Θεοῦ ἐν ταῖς συναγωγαῖς τῶν Ἰουδαίων· εἶχον δέ καί Ἰωάννην ὑπηρέτην. Διελθόντες δέ τήν νῆσον ἄχρι Πάφου εὗρόν τινα μάγον ψευδοπροφήτην Ἰουδαῖον...[1]»
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Πράξεις των Αποστόλων ιγ΄ 4
- ↑ 2,0 2,1 Πάφου.
- ↑ 3,0 3,1 Παπαδόπουλος-Κεραμεύς 1963, σελ. 369.
- ↑ «Ο Αρχιμανδρίτης Τυχικός Βρυώνης ο νέος Μητροπολίτης Πάφου». Ανακτήθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2023.
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Κατάλογος επισκόπων Πάφου, Ιερά Μητρόπολις Πάφου
- Πάφου, Γεώργιος. «Συνοπτική ιστορία της Ιεράς Μητροπόλεως Πάφου». Ιερά Μητρόπολις Πάφου. Ανακτήθηκε στις 24 Νοεμβρίου 2022.
- Παπαδόπουλος-Κεραμεύς, Αθανάσιος (1963). Ιεροσολυμιτική Βιβλιοθήκη, ήτοι κατάλογος των εν ταις βιβλιοθήκαις του αγιωτάτου αποστολικού τε και καθολικού ορθοδόξου πατριαρχικού θρόνου των Ιεροσολύμων και πάσης Παλαιστίνης αποκειμένων ελληνικών κωδίκων, τόμος τέταρτος (1899) (PDF). Βρυξέλλες: Culture et Civilisation. σελ. 11. Ανακτήθηκε στις 10 Νοεμβρίου 2023.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
| |||||||||||