Ιερά Μητρόπολις Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ιερά Μητρόπολις Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας
Γενικές πληροφορίες
ΙδρυτήςΑπόστολος Παύλος
XώραΕλλάδα
ΈδραΒέροια
ΥπαγωγήΕκκλησία της Ελλάδος (επιτροπικώς)
Αρχιερατικές περιφέρειες13
Ενορίες110
Ιστοσελίδαimverias.gr
Ιεραρχία
ΜητροπολίτηςΠαντελεήμων
ΠρωτοσύγκελλοςΑρχιμανδρίτης Αθηναγόρας Μπίρδας
Γενικός Αρχιερατικός ΕπίτροποςΑρχιμανδρίτης Δημήτριος Μπακλαγής

Η Ιερά Μητρόπολις Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας είναι μια από τις Μητροπόλεις των λεγομένων «Νέων Χωρών[α]». Έδρα της είναι η Βέροια και περιλαμβάνει το μεγαλύτερο τμήμα της Περιφερειακής Ενότητας Ημαθίας (συγκεκριμένα τους Δήμους Βέροιας, Αλεξάνδρειας και Νάουσας) και τμήμα της Περιφερειακής Ενότητας Θεσσαλονίκης (ορισμένα χωριά των Δήμων Δέλτα και Χαλκηδόνας).

Μητροπολίτης είναι από το 1994 ο Παντελεήμων (κατά κόσμον Ιωάννης Καλπακίδης), υπέρτιμος και έξαρχος Θετταλίας.

Αγιολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

O Άγιος Ιωάννης ο Βατάτζης, Αυτοκράτορας και ελευθερωτής της Βέροιας και της ευρύτερης Μακεδονίας από τους Βουλγάρους κατά τον 13ο αι.
  • Άγιος Απόστολος Ονήσιμος
  • Η Αγία Ιερουσαλήμ
  • Ο Άγιος ιερομάρτυρας Αρσένιος Βεροίας
  • Ο Άγιος Αντώνιος Βεροίας
  • Ο Άγιος Αθανάσιος ο Κουλακιώτης, ο εν Ξηροκρήνη Θεσσαλονίκης μαρτυρήσας το έτος 1774
  • Ο Άγιος Σωσίπατρος Βεροίας
  • Άγιος Νικόδημος Βεροίας
  • Άγιος Νικάνωρας της Ζάβορδας
  • Άγιος Απόστολος Κάρπος
  • Άγιος Ιωάννης Κουλακιώτης
  • Άγιος Θεοφάνης Ναούσης
  • Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς
  • Άγιος Απόστολος Παύλος
  • Άγιος Αθανάσιος Μετεώρων
  • Άγιος Χρυσόστομος Σμύρνης, του οποίου το πετραχήλι και η ζώνη εκτίθενται στο Κειμηλιαρχείο της Μονής Δοβρά.[2]

Αρχιερατικές Περιφέρειες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αρχιερατική Περιφέρεια Έδρα Αριθμός Ενοριών
α) Βεροίας Βέροια 12
β) Περιχώρων Βεροίας 15
γ) Ναούσης Νάουσα[β] 8
δ) Αλεξάνδρειας Αλεξάνδρεια 11
ε) Καμπανίας Χαλάστρα[γ] 7
στ) Μελίκη Ημαθίας Μελίκη Ημαθίας 8
ζ) Πλατέος Πλατύ 12
η) Ειρηνουπόλεως Αγγελοχώρι 8
θ) Αντιγονιδών Καβάσιλα 8
ι) Αποστόλου Παύλου Μακροχώρι 7
ια) Βεργίνας Βεργίνα 10
ιβ) Δοβράς Άγιος Γεώργιος 6

Επισκοπικός κατάλογος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Βεροίας Κωνστάντιος (1895-1906)
Όνομα Έτη Σημειώσεις
Βεροίας
Κάρπος[3][4] 1ος αιώνας, μετά το 50[5][6]
Ονήσιμος[7] περί το 61 – 106[5][6]
Αντώνιος αναφέρεται το 318[5]/325 συμμετείχε στην Α΄ Οικουμενική Σύνοδο (325)[6]
Γερόντιος αναφέρεται τα έτη 343/344/347[5] συμμετείχε στη Σύνοδο της Σαρδικής[8][6]
Δημόφιλος περί το 345/6/7 – 370 συμμετείχε στις Συνόδους Φιλιππουπόλεως (346)[9] και Αριμίνου (359)
Εὐνόμιος 370 – περί το 394
Λουκάς Α΄ αναφέρεται το 431[5]/449 συμμετείχε στην Ληστρική Σύνοδο της Εφέσου[10][6]
Σεβάστιος αναφέρεται το 451[5] συμμετείχε στην Σύνοδο της Χαλκηδόνας[11][6]
Τιμόθεος Α΄ αναφέρεται το 536/353[5] συμμετείχε σε Σύνοδο που συνεκάλεσε ο Πατριάρχης Μηνάς[12][6]
Ιωσήφ Α΄ αναφέρεται το 869/879[5] εξ αυτών που καταδίκασαν τον Πατριάρχη Φώτιο[13][14]
Βασίλειος β΄ μισό 11ου αιώνα[15]
Λέων ~ 1278[16]
Θεοδόσιος ~ 1294[17]
Νήφων ~ 1315
Μακάριος 14ο αιώνα, μετά το 1315[5] αναφέρεται σε επιγραφή στον Ναό Κηρύκου και Ιουλίττας Βέροιας
Διονύσιος πριν τον Απρίλιο 1330[18] – 1351[19]
Αρσένιος 1433;
Ιωσήφ αναφέρεται στις 15 Ιανουαρίου 1467[20]
Νεόφυτος Α΄ 1474 – 1490 παραιτήθηκε[21]
Μεθόδιος 1490 – πριν το 1506[21] Βατοπεδινός
Γεννάδιος αναφέρεται το 1508[22]
Σωφρόνιος 1508[22]
Ματθαίος προ του 1527[23] – 1534 †
Νεόφυτος Β΄ πριν το 1535 – μετά το 1541[24]
Σωφρόνιος ~ 1538[22]
Ιγνάτιος 1550[25]
Θεοφάνης Μαλάκης 1566 – 1571
Μητροφάνης 1571 – 1578
Κύριλλος ~ 1579
Ιερεμίας ~ 1582
Γεράσιμος ~ 1583[26]
Αρτέμιος ~ 1591
Ιωάσαφ Α΄ ~ 1596
Αθανάσιος Α΄ ~ 1600
Παΐσιος 6 Δεκεμβρίου 1605[27][28] – προ του 1610
Ιωάσαφ Β΄ 23 Απριλίου 1610[27] – 1613
Αβέρκιος Ιούλιος 1613 – 1617
Ιωακείμ πριν τον Φεβρουάριο 1617 – μετά τον Ιούνιο 1617[29]
Κύριλλος Κονταρής 12 Αυγούστου 1618[30] – 1621 σύγχυση εάν διετέλεσε Μητροπολίτης Βεροίας της Μακεδονίας ή της Συρίας (Χαλέπι)
Τιμόθεος ~ 1621
Κύριλλος Κονταρής 1621 – 1638 β΄ θητεία
Ιωαννίκιος 1638 – Ιούνιος 1645 κατόπιν Πατριάρχης Αλεξανδρείας
Ιωάσαφ Γ΄ 14 Ιουνίου 1645[31] – 1649 †
Βεροίας και Ναούσης
Ιωακείμ Α΄ 1649 – 1655[32], 1669 – 1678
Ιωακείμ Β΄ 1678 – 1683
Αθανάσιος 1683 – 1687
Ιωακείμ Β΄ 1687 –
Αθανάσιος
Ιωακείμ Β΄ – 20 Ιανουαρίου 1692 καθαιρέθηκε[33]
Μακάριος Α΄ 1 Νοεμβρίου 1692[33]
Λεόντιος 1705 – 1715
Μακάριος Β΄ 1716 – 1725 κατόπιν Πρόεδρος Σηλυβρίας[34]
Ιωακείμ Γ΄ 1726 – 1746 από Δράμας, κατόπιν Εφέσου[35]
Σαμουήλ 1746 – Ιούνιος 1763[36]
Δωρόθεος μετά τις 16 Ιουνίου 1763 – 1767/9 καθαιρέθηκε[37]
Δανιήλ 12 Ιουλίου 1769 – 1789 ή 1799[38]
Κοσμάς Α΄ ~ 1790
Φιλόθεος ~ 1796
Χρύσανθος 5 Φεβρουαρίου 1799[39] – 13 Ιουλίου 1811[40] κατόπιν Σερρών, μετέπειτα Οικουμενικός Πατριάρχης
Ζαχαρίας 1811 – Ιανουάριος 1823 κατόπιν Κυζίκου[41]
Μεθόδιος (Σαπουντζάκης) 10 Ιανουαρίου 1823[42] – Μάιος 1831 από Κρήτης, κατόπιν Ρόδου
Διονύσιος 4 Μαΐου 1831[43] – Μάρτιος 1848 από Δράμας, επαύθη
Θεόκλητος (Χατζηπαναγιώτου) 1848 – 4 Μαΐου 1863 παραιτήθηκε
Σωφρόνιος (Χρηστίδης) 19 Ιουνίου 1863[44] – 26 Μαΐου 1869 κατόπιν Ιωαννίνων
Βενέδικτος (Βυζάντιος) 26 Μαΐου 1869 – 26 Απριλίου 1877 † από Πελαγονίας
Προκόπιος 2 Μαΐου 1877 – 14 Απριλίου 1892 από Μογλενών, κατόπιν Κασσανδρείας
Κοσμάς (Ευμορφόπουλος) 14 Απριλίου 1892 – 15 Ιουλίου 1895 από Δρυϊνουπόλεως, κατόπιν Πελαγονίας
Κωνστάντιος (Ισαακίδης) 15 Ιουλίου 1895 – 3 Ιουνίου 1906 από Νεοκαισαρείας, κατόπιν Γάνου και Χώρας
Απόστολος (Χριστοδούλου) 29 Ιουνίου 1906 – 26 Αυγούστου 1909 από Σταυρουπόλεως, κατόπιν Σερρών
Λουκάς (Πετρίδης) 27 Αυγούστου 1909 – 23 Ιουνίου 1911 από Δρυϊνουπόλεως, κατόπιν Φιλαδελφείας
Καλλίνικος (Δελικάνης) 23 Ιουνίου 1911 – 10 Φεβρουαρίου 1922[45] από Βελεγράδων, κατόπιν Κυζίκου
Κωνστάντιος (Ρούσης) 13 Οκτωβρίου 1922 – 5 Φεβρουαρίου 1924 από Βοδενών
Απόστολος (Τρύφωνος) 5 Φεβρουαρίου 1924 – 30 Απριλίου 1924 από Ρόδου, δεν αποδέχθηκε την εκλογή, επέστρεψε Ρόδου
Χρυσόστομος (Χατζησταύρου) 30 Απριλίου 1924 – 7 Οκτωβρίου 1924 μετέπειτα Αρχιεπίσκοπος Αθηνών
Σωφρόνιος (Σταμούλης) 7 Οκτωβρίου 1924 – 19 Νοεμβρίου 1927 από Μυριοφύτου, κατόπιν Ελευθερουπόλεως
Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας
Πολύκαρπος (Σακελλαρόπουλος) 9 Νοεμβρίου 1927 – 30 Ιανουαρίου 1943 † από Μογλενών
Αλέξανδρος (Δηλανάς) Φεβρουάριος 1943 – 5 Ιανουαρίου 1958[46]
Καλλίνικος (Χαραλαμπάκης) 11 Μαρτίου 1958 – 1968 επαύθη με Συντακτική Πράξη της Χούντας των Συνταγματαρχών
Παύλος (Γιαννικόπουλος) 24 Νοεμβρίου 1968 – 27 Αυγούστου 1993 †
Παντελεήμων (Καλπακίδης) 29 Μαΐου 1994 – σήμερα

Υποσημειώσεις και παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υποσημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Νέες Χώρες» ονομάζονται 36 Μητροπόλεις του Οικουμενικού Πατριαρχείου, οι οποίες μετά τους Βαλκανικούς πολέμους περιήλθαν στην ελληνική επικράτεια. Αυτές συνεχίζουν να υπάγονται πνευματικά στο Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, αλλά με την Πατριαρχική και Συνοδική Πράξη της 4ης Σεπτεμβρίου 1928 η Διοίκησή τους παραχωρήθηκε «επιτροπικώς» και υπό δέκα ρητούς όρους στην Εκκλησία της Ελλάδος[1].
  2. Στη Μητρόπολη Βεροίας δεν ανήκουν επίσης επτά χωριά του Δήμου Νάουσας: Γιαννακοχώρι, Επισκοπή, Λευκάδια, Μαρίνα, Πολλά Νερά, Ροδοχώρι και Ροδακινιά, τα συγκεκριμένα χωριά αν και διοικητικά ανήκουν στην Ημαθία, εκκλησιαστικά υπάγονται στην Μητρόπολη Εδέσσης
  3. Στη Μητρόπολη Βέροιας ανήκουν εκκλησιαστικά επίσης και έξι χωριά του Νομού Θεσσαλονίκης: Χαλάστρα, Ανατολικό, Κύμινα, Βραχιά, Νέα Μάλγαρα και Άδενδρο

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Μαζαράκης, Ευάγγελος (2020). Το υφιστάμενο εκκλησιαστικό καθεστώς των Νέων Χωρών (PDF). Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 19 Απριλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 19 Απριλίου 2021. 
  2. «Ιεροί θησαυροί» φιλοξενούνται στο Κειμηλιαρχείο της Βέροιας, 7/6/2022, orthodoxtimes
  3. Pseudo-Hippolyte, Ejusdem Hippolyti de LXX Apostolis // Patrologia greca, X, col. 957–958.
  4. Архиепископ Димитрий (Самбикин). Собор св. 70-ти апостолов. – СПб.: Православный собеседник, 1906. – С. 3 т., 543–547.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 5,7 5,8 Βουδούρης 2008, σελ. 49.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 6,6 Βουδούρης 2008, σελ. 51.
  7. Constitutiones apostolicae 7, 46
  8. Mansi, σελ. 39,42.
  9. Mansi, σελ. 140.
  10. Mansi, σελ. 847, 930.
  11. Mansi, σελ. 912, 977, 1070, 1083.
  12. Mansi, σελ. 878, 927, 935, 938, 971.
  13. Mansi, σελ. 194.
  14. Βουδούρης 2008, σελ. 52.
  15. Laurent 1963, σελ. 343.
  16. Παπαδόπουλος-Κεραμεύς 1963, σελ. 382.
  17. Failler, Albert (1993). «Un acte inédit du patriarche de Constantinople Jean XII (2 juin 1294)». Revue des études byzantines 51: 79. https://www.persee.fr/doc/rebyz_0766-5598_1993_num_51_1_1870. Ανακτήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2024. 
  18. von Miklosich, Franz Ritter· Müller, Joseph (1860). Acta patriarchatus Constantinopolitani 1315-1402 e codibus manu scriptis bibliothecae Palatinae Vindobonensis. Βιέννη: Gerold. σελ. 155. 
  19. Preiser-Kapeller, Johannes (2008). Das Episkopat im späten Byzanz : ein Verzeichnis der Metropoliten und Bischöfe des Patriarchats von Konstantinopel in der Zeit von 1204 bis 1453. Saarbrücken: VDM Verlag Dr. Müller. ISBN 978-3836487863. 
  20. Παπαδόπουλος-Κεραμεύς, Αθανάσιος (1903). «Μάρκος Ξυλοκαράβης: πατριάρχης οικουμενικός και είτα πρόεδρος Αχριδών». Византийский временник 10: 14. http://digital.lib.auth.gr/record/67552/files/arc-2007-26504.pdf. Ανακτήθηκε στις 14 Απριλίου 2021. 
  21. 21,0 21,1 Βουδούρης 2008, σελ. 61.
  22. 22,0 22,1 22,2 Βουδούρης 2008, σελ. 62.
  23. Ζαχαριάδου 1996, σελ. 125.
  24. «Έγγραφον συνοδικόν 68 Μητροπολιτών (...)». Γρηγόριος ο Παλαμάς ΜΘ: 226. Ιανουάριος 1920. http://digital.lib.auth.gr/record/139966/files/5076_1.pdf. Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2022. 
  25. Βουδούρης 2008, σελ. 63.
  26. Πάρδος, Αντώνης (1998). Ἀθωνικὰ Σύμμεικτα 5. Ἀρχεῖο τῆς Ἱ. Μ. Παντοκράτορος. Ἐπιτομὲς ἐγγράφων. Αθήνα: Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών. σελ. 122. ISBN 960-90911-0-5. 
  27. 27,0 27,1 Βουδούρης 2008, σελ. 65.
  28. Αποστολόπουλος 1987, σελ. 238.
  29. Βουδούρης 2008, σελ. 66.
  30. Παπαδόπουλος-Κεραμεύς, Αθανάσιος (1963). Ιεροσολυμιτική Βιβλιοθήκη, ήτοι κατάλογος των εν ταις βιβλιοθήκαις του αγιωτάτου αποστολικού τε και καθολικού ορθοδόξου πατριαρχικού θρόνου των Ιεροσολύμων και πάσης Παλαιστίνης αποκειμένων ελληνικών κωδίκων, τόμος τέταρτος (1899) (PDF). Βρυξέλλες: Culture et Civilisation. σελ. 9. Ανακτήθηκε στις 10 Νοεμβρίου 2023. 
  31. Αποστολόπουλος 1987, σελίδες 285-286.
  32. Αποστολόπουλος 1987, σελ. 336.
  33. 33,0 33,1 Βουδούρης 2008, σελ. 78.
  34. Βουδούρης 2008, σελ. 80.
  35. Παπαδόπουλος-Κεραμεύς 1963, σελίδες 316-317.
  36. Βουδούρης 2008, σελ. 81.
  37. Βουδούρης 2008, σελ. 82.
  38. Βουδούρης 2008, σελ. 83.
  39. Βουδούρης 2008, σελ. 86.
  40. Βουδούρης 2008, σελ. 87.
  41. Βουδούρης 2008, σελ. 90.
  42. Βουδούρης 2008, σελ. 92.
  43. Βουδούρης 2008, σελ. 93.
  44. Καλλίφρων, Βασίλειος Δ. (1867). Εκκλησιαστικά ή Εκκλησιαστικόν Δελτίον. Κωνσταντινούπολη. σελ. 220. 
  45. Βουδούρης 2008, σελ. 58.
  46. Βουδούρης 2008, σελ. 48.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]