Ιβάν Σισμάν
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Ιβάν Σισμάν | |
---|---|
Ο Ιβάν Σισμάν ως παιδί | |
τσάρος της Βουλγαρίας | |
Περίοδος | 17 Φεβρουαρίου 1371 – 3 Ιουνίου 1395 |
Προκάτοχος | Ιβάν Αλεξάνταρ |
Διάδοχος | Ιβάν Σρατσιμίρ |
Γέννηση | π. 1350 |
Θάνατος | 3 Ιουνίου 1395 Νικόπολη του Δούναβη, Βουλγαρία |
Σύζυγος | Κύρα-Μαρία Ντράγκανα της Σερβίας |
Επίγονοι | Αλέξανδρος Φρουζίν Κεράτσα Πατριάρχης Ιωσήφ Β΄ |
Οίκος | Σρατσιμίρ |
Πατέρας | Ιβάν Αλεξάνταρ |
Μητέρα | Σάρα (Θεοδώρα) |
Σχετικά πολυμέσα | |
δεδομένα ( ) |
Ο Ιβάν-Σισμάν (βουλγαρικά: Иван Шишман, γενν. περίπου 1350 - εκτελέστηκε στις 3 Ιουνίου 1395) από τον Οίκο του Σρατσιμίρ ήταν τσάρος της Βουλγαρίας (1371 - 1395).
Γιος του Ιβάν-Αλεξάνταρ τσάρου της Βουλγαρίας και της δεύτερης συζύγου του Σάρας (Θεοδώρας), που ήταν εβραϊκής καταγωγής. Λόγω σκευωριών της μητέρας του έγινε ο προτιμώμενος από τον πατέρα του διάδοχος στην πρωτεύουσα Τίρνοβο έναντι του μεγαλύτερου, ετεροθαλή αδελφού του Ιβάν Σρατσιμίρ. Με τον πατέρα του και τον μικρότερο αδελφό του, τον Ιβάν-Ασέν, προήδρευσαν στη Σύνοδο του Τιρνόβου (1360). Κληρονόμησε το μεγαλύτερο τμήμα του βασιλείου, ενώ ο Ιβάν Σρατσιμίρ έγινε ανεξάρτητος στο Βιδίνιο.
Αν και η Βλαχία αναγνώρισε την επικυριαρχία του Ιβάν-Αλεξάνταρ σε μια εμπορική διαφωνία (1386), ο Ιβάν-Σισμάν ξεκίνησε πόλεμο, νίκησε και σκότωσε τον Δαν Α΄ ηγεμόνα της Βλαχίας. Την ίδια χρονιά ο Ιβάν-Σισμάν επιτέθηκε στον Ιβάνκο, τον νέο δεσπότη της Δοβρουτσάς και ανιψιό του Δαν, αλλά, αν και σκότωσε μεγάλο τμήμα των υπερασπιστών της, δεν κατάφερε να φέρει την περιοχή υπό την κυριαρχία του.
Οριστική πτώση στους Τούρκους
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η βασιλεία του Ιβάν-Σισμάν είναι συνδεδεμένη με την πτώση της Βουλγαρίας στους Οθωμανούς. Λίγο μετά την άνοδό του στον θρόνο, οι Σέρβοι ευγενείς υπό τον βασιλιά Βουκάσιν Μρνιάβτσεβιτς ηττήθηκαν στη μάχη του Έβρου (Μαρίτσα) κοντά στο χωριό Τσερνομιάνο ή Τζερμιάνο (σημερινό Ορμένιο) το 1371 από τους Οθωμανούς, οι οποίοι προωθήθηκαν στα Βαλκάνια αναγκάζοντας τον Ιβάν-Σισμάν να τους αναγνωρίσει ως επικυρίαρχούς του, πράγμα που έκανε, δίνοντας και την αδελφή του Θαμάρ (Ταμάρα) ως σύζυγο στον Τούρκο σουλτάνο Μουράτ Α΄. Οι Οθωμανοί συνέχισαν την επέλασή τους, κυριεύοντας τη Σόφια (1383) και τη Νις (1385). Ενθαρρυμένος από τη σερβο-βοσνιακή νίκη κατά των Οθωμανών στο Πλότσνικ (1387), ο Σισμάν αναθεώρησε και κατόπιν αρνήθηκε να αναγνωρίσει την επικυριαρχία του Μουράτ Α΄. Τα οθωμανικά αντίποινα ήταν ταχύτατα και ο Ιβάν-Σισμάν βρέθηκε πολιορκημένος στη Νικόπολη του Δούναβη από τον σουλτάνο (1388). Επακολούθησε η μάχη του Κοσσυφοπεδίου και η σαρωτική συντριβή των Σέρβων.
Παρά τον φόνο του Μουράτ Α΄ στο Κοσσυφοπέδιο, οι Οθωμανοί, υπό τη νέα ηγεσία του γιου και διαδόχου του Βαγιαζήτ Α΄, άρχισαν σαρωτικά να πολιορκούν όλες τις χριστιανικές περιοχές στα Βαλκάνια. Τον Απρίλιο του 1393 ο Βαγιαζήτ Α΄ έφτασε στο Τίρνοβο, όπου βρισκόταν ο Βούλγαρος πατριάρχης και το κυρίευσε με προδοσία μετά από τρίμηνη πολιορκία.
Το τέλος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Ιβάν-Σισμάν εξακολουθούσε να βασιλεύει τυπικά στη Νικόπολη του Δούναβη και συναθροίστηκε στην αντι-Οθωμανική εκστρατεία του Ούγγρου βασιλιά Σιγισμούνδου του Λουξεμβούργου. Μετά από μία αποτυχημένη εκστρατεία κατά του Μίρτσεα Α΄ πρίγκιπα της Βλαχίας, ο Βαγιαζήτ Α΄ καρατόμησε τον Ιβάν-Σισμάν στη Νικόπολη (στις 3 Ιουνίου 1395) και όλες οι βουλγαρικές περιοχές προσαρτήθηκαν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Μόνο στο Βιδίνιο συνέχισαν να ηγεμονεύουν οι τοπικοί Βούλγαροι κυβερνήτες, έως το 1422.
Παραδόσεις παρουσιάζουν τον Ιβάν-Σισμάν ως τον τελευταίο μεγάλο θρυλικό Βούλγαρο βασιλιά. Αντίθετα οι ελάχιστες ιστορικές πηγές τον παρουσιάζουν ως ανίκανο, άτολμο, με συνεχώς εσφαλμένες επιλογές, που οδήγησαν τη Βουλγαρία σε αφανισμό.
Οικογένεια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πρώτα νυμφεύτηκε την Κυρά Μαρία, που απεβίωσε στις αρχές της δεκαετίας του 1380.
Έπειτα νυμφεύτηκε την Ντράγκανα, κόρη του Λάζαρ πρίγκιπα της Σερβίας και της Μιλίτσας των Νεμάνιτς και είχε τέκνα:
- Αλέξανδρος, απεβ. 1418. Έγινε μουσουλμάνος με το όνομα Ισκεντέρ και κυβερνήτης της Σμύρνης.
- Φρουζίν, απεβ. μετά το 1444. Συμμετείχε σε στασιαστικά κινήματα και εκστρατείες εναντίον των Οθωμανών, προσπαθώντας να ελευθερώσει το βασίλειο του πατέρα του. Απεβίωσε στην Ουγγαρία. Τέκνα αυτού: Σισμάν και δύο ακόμη.
- Κεράτσα.
- (;) Ιωσήφ Β΄ Πατριάρχης της Κωνσταντινούπολης. Ο Πλάμεν Πάβλοφ και άλλοι ιστορικοί θεωρούν, ότι είναι νόθο τέκνο του Ιβάν-Σισμάν και ο ισχυρισμός αυτός ερίδεται σε μία Βυζαντινή πηγή, που αναφέρει: "λέγεται, ότι ο Ιωσήφ Β΄ είναι νόθο τέκνο του τσάρου Σισμάν".