Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ιβάν Γκέσωφ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ιβάν Γκέσωφ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Иван Евстратиев Гешов (Βουλγαρικά)
Γέννηση20  Φεβρουαρίου 1849[1][2][3]
Φιλιππούπολη[4][5]
Θάνατος11  Μαρτίου 1924[2]
Σόφια[4]
Τόπος ταφήςΚεντρικό Νεκροταφείο της Σόφιας
Χώρα πολιτογράφησηςΒουλγαρία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΒουλγαρικά
Αγγλικά
Εκπαίδευσηακαδημαϊκός
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο Βικτώρια του Μάντσεστερ
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός[6][4]
τραπεζίτης
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΛαϊκό Κόμμα
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαMinister of Finance (12  Αυγούστου 1886 – 16  Αυγούστου 1886)
Minister of Finance (Αύγουστος 1886 – Νοέμβριος 1886)
Minister of Finance (1894–1897)
d:Q12297256 (1883–1886)
d:Q25478442 (1894–1896)
d:Q25478442 (1896–1897)
Presidents of the Bulgarian Academy of Sciences (1898–1924)
Chairperson of the National Assembly of Bulgaria (Μάρτιος 1901 – Νοέμβριος 1901)
Πρωθυπουργός της Βουλγαρίας (1911–1913)
Υπουργός Εξωτερικών της Βουλγαρίας (1911–1913)
d:Q25478426 (1  Ιανουαρίου 1912 – 14  Ιανουαρίου 1912)
Chairperson of the National Assembly of Bulgaria (Ιουλίου 1913 – Αύγουστος 1913)
Minister of Finance (Μαΐου 1894 – Δεκέμβριος 1894)
μέλος της Βουλγαρικής Εθνοσυνέλευσης
ΒραβεύσειςΤάγμα του Αγίου Αλεξάνδρου
Order for Merit
Τάγμα του Μετζιντιγέ
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Ιβάν Ευστράτιεφ Γκέσωφ (Иван Евстратиев Гешов, 20 Φεβρουαρίου 184911 Μαρτίου 1924) ήταν Βούλγαρος πατριώτης, πολιτικός, και συγγραφέας, πρώην πρωθυπουργός της χώρας.

Γεννήθηκε στη Φιλιππούπολη και ήταν ο πρωτότοκος από τα τέσσερα αδέλφια του. Τα πρώτα γράμματα του τα δίδαξε Έλληνας δάσκαλος και στη συνέχεια φοίτησε κατά σειρά σε βουλγαρικό σχολείο της γενέτειράς του και στην εκεί αμερικανική σχολή. Το 1865 έφθασε με τον πατέρα του στη Κωνσταντινούπολη και τον επόμενο χρόνο μετέβη στην Αγγλία όπου και παρέμεινε επί μια οκταετία στο Owen College, απ΄ όπου περατώνοντας τις σπουδές του το 1869 επέστρεψε στη πατρίδα του.

Τον Αύγουστο του 1872 συλλαμβάνεται από τις τουρκικές αρχές ως υποκινητής επαναστατικών επεισοδίων και καταδικάζεται σε θάνατο, (σώθηκε μετά παρέμβαση των πρεσβευτών της Αγγλίας και των ΗΠΑ). Παρά το γεγονός αυτό η δράση του Γκέσωφ συνεχίστηκε με περισσότερη ένταση. Δημοσίευσε τότε στους «Τάιμς» και στα «Νταίηλυ Νιους» (ξένες εφημερίδες) εκτενή άρθρα με μακρές ανταποκρίσεις για τις τουρκικές θηριοδίες που προκάλεσαν το έντονο ενδιαφέρον των Άγγλων υπέρ της Βουλγαρίας. Τέλος με τη συνεργασία και άλλων Βουλγάρων απέστειλε υπόμνημα στο συμβούλιο των πρεσβευτών στη Κωνσταντινούπολη, δια του λόρδου Σόλσμπαρυ, με το οποίο και ανασκεύαζε προηγούμενο έγγραφο Βουλγάρων ότι τυγχάνουν ευχαριστημένοι από τη τουρκική διοίκηση.

Μετά την απελευθέρωση της Βουλγαρίας, ο Γκέσωφ άρχισε να περιέρχεται τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και να απεργάζεται τη συνομολογηθείσα Συνθήκη του Βερολίνου όπου τελικά και πέτυχε την αποχώρηση του τουρκικού στρατού από την Ανατολική Ρωμυλία, γεγονός που διευκόλυνε το 1885 την ένωση της περιοχής με τη Βουλγαρία. Στη συνέχεια εξέδωσε στη Φιλιππούπολη την εφημερίδα "Μαρίτσα" (= Έβρος ποταμός, στη βουλγαρική) και συγχρόνως καταλαμβάνει διάφορες δημόσιες θέσεις μέχρι που επί κυβέρνησης Καραβελώφ εγκαθίσταται στη Σόφια και αναλαμβάνει διευθυντής της τότε "Εθνικής Βουλγαρικής Τράπεζας" της οποίας και έθεσε τις βάσεις λειτουργίας της.
Μετά τη πτώση του Στέφαν Σταμπολόφ (18 Μαΐου 1894) όπου ο Γκέσωφ είχε συντελέσει κατά πολύ, ανέλαβε επί κυβέρνησης Στοΐλωφ, το υπουργείο Οικονομικών επιφέροντας σπουδαίες φορολογικές μεταρρυθμίσεις. Στη συνέχεια ανέλαβε υπουργός Εμπορίου, και Γεωργίας.
Το 1897 παραιτήθηκε και παρέμεινε ως απλός βουλευτής. Μετά το θάνατο του Στοΐλωφ εκλέχθηκε αρχηγός του εθνικού κόμματος.
Το 1911 όταν παραιτήθηκε η κυβέρνηση Μαλίνωφ ανατέθηκε σ΄ αυτόν ο σχηματισμός κυβέρνησης. Τότε επιτυγχάνοντας τη συνεργασία του κόμματος του Στογιάν Δάνεφ ψήφισε τις τελευταίες μεταρρυθμίσεις του Συντάγματος από την Μεγάλη Εθνοσυνέλευση. Αναλαμβάνοντας έτσι Πρωθυπουργός και υπουργός των Εξωτερικών διεξήγαγε τις διαπραγματεύσεις της συμμαχίας της Βουλγαρίας με την Ελλάδα και Σερβία κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στην οποία μετείχε και το Μαυροβούνιο. Αποτέλεσμα ήταν ν΄ ακολουθήσει ο Α' Βαλκανικός Πόλεμος και η Συνθήκη Λονδίνου (1913).

Επιζητώντας στη συνέχεια, κατόπιν προτροπής της Ρωσίας, την ειρηνική επίλυση των διαφορών μετά της Σερβίας στη διανομή των νέων εδαφών και κυρίως επί της Μακεδονίας φέρεται να ήλθε σε σύγκρουση με τον Βασιλέα Φερδινάνδο με συνέπεια να παραιτηθεί στις 17/30 Μαΐου 1913. Όμως ο διάδοχος αυτού Στογιάν Δάνεφ ενεργώντας αντίθετα, προκάλεσε τον Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο. Μετά την ήττα της Βουλγαρίας και τη παραίτηση της κυβέρνησης Δάνεφ, ο Γκέσωφ αν και ήταν βουλευτής αποσύρθηκε από την ενεργό πολιτική όπου και αφοσιώθηκε πλέον στην οργάνωση του βουλγαρικού "Ερυθρού Σταυρού" του οποίου υπήρξε διευθυντής για πολλά χρόνια.

Με το ξέσπασμα του Μεγάλου Πολέμου όπως χαρακτηρίζονταν τότε ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος, ο Γκέσωφ αντιτάχθηκε στη συμμετοχή της Βουλγαρίας στο πλευρό των Κεντρικών Δυνάμεων. Τελικά η μετέπειτα δεύτερη καταστροφή της Βουλγαρίας τον είχε πλέον καταβάλει. Επί Σταμπολίσκι καταδιώχθηκε όπου και κατέφυγε στο εξωτερικό. Μετά όμως τη πτώση του Σταμπολίσκι επέστρεψε όπου και δημοσίευσε μια σειρά άρθρων στη εφημερίδα "Μιρ" (= Ειρήνη) με τον τίτλο "Εκείνοι που δέχονται ραπίσματα".
Ο Γκέσωφ υπήρξε επίσης πρόεδρος της Ακαδημίας των Επιστημών της Βουλγαρίας, ενώ ως πρόεδρος του βουλγαρικού Ερυθρού Σταυρού αντιπροσώπευσε τη Χώρα του στο συνέδριο Λονδίνου 1907 και Γενεύης το 1921.

Ο Γκέσωφ υπήρξε επίσης συγγραφέας οικονομικών άρθρων σε πολλές εφημερίδες και περιοδικά καθώς και λογοτεχνικών και ιστορικών έργων μεταξύ των οποίων ξεχωρίζουν:

  1. "Ιβάϊλος" δράμα (1888).
  2. "Λόγια και έργα" (1889).
  3. "Λεπτοί ψιλοί" (1904).
  4. "Η Βαλκανική συμμαχία" (1915), μεταφράστηκε στην γαλλική, αγγλική και ρωσική.
  5. "Η εγκληματική απερισκεψία" (1915).
  6. "Αναμνήσεις" (1916).
  7. "La genèse de la guerre" (1919).
  8. "La débâcle de l' alliance Balkanique (Βέρνη 1919).
  • "Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια Δρανδάκη" τ.Η, σ.443.