Θόρος Α΄ της Αρμενίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Θόρος Α΄
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1070 (περίπου)
Θάνατος1129[1][2]
Τόπος ταφήςDrazark monastery[3][4][5]
Χώρα πολιτογράφησηςΑρμενικό Βασίλειο της Κιλικίας
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμονάρχης[3][1][2]
πολιτικός[1]
ηγεμόνας[6]
Οικογένεια
ΤέκναΚωνσταντίνος Β΄, πρίγκιπας της Αρμενίας[1][3][7]
Oshin[3][4][7]
ΓονείςΚωνσταντίνος Α΄ της Αρμενίας[3][4][1]
ΑδέλφιαΒεατρίκη της Αρμενίας[6]
Λέων Α΄[6]
ΟικογένειαΟίκος των Ρουπενιδών[3][4][1]
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαruler of the Armenian Kingdom of Cilicia

Ο Θόρος Α΄ της Αρμενίας (Αρμενικά ː Թորոս Ա, περί το 1070 - 17 Φεβρουαρίου 1129) ήταν μέλος του Οίκου των Ρουπενιδών και 3ος Πρίγκιπας του Αρμενικού βασιλείου της Κιλικίας ή "Κύριος των βουνών του Ταύρου" (1102 - 1129).[8][9] [10][11] Ο Θόρος Α΄ ήταν πρωτότοκος γιος του Κωνσταντίνου Α΄ της Αρμενίας και της δισεγγονής του Βάρδα Φωκά του πρεσβύτερου, ανιψιάς του Νικηφόρου Β΄ Φωκά.[12]

Η συμμαχία με τους ηγέτες της Α΄ Σταυροφορίας τον βοήθησε να διατηρήσει την κυριαρχία στα εδάφη του.[13] Ο Θόρος έδιωξε τις Βυζαντινές φρουρές από τα κάστρα στην Αναζάρμπους και την Κοζάν που την έκανε πρωτεύουσα.[14] Δέχτηκε επίθεση από νομαδικές Τουρκικές φυλές στον βορά αλλά τους ανάγκασε να εκδίωξε.[15] Εκδικήθηκε τον θάνατο του Γκατζίκ Β΄ σκοτώνοντας τους δολοφόνους του, την εκδικητική πράξη εκμεταλλεύτηκαν οι ιστορικοί του 12ου αιώνα για να συνδέσουν τους Ρουπενίδες με την Δυναστεία των Μπαγκρατιόνι.[16] Έκανε πολλές δωρεές και έδωσε χρήματα για διακόσμηση μοναστηριών.[17]

Μάχες με τους Τούρκους[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Θόρος Α΄ διαδέχθηκε τον πατέρα του και κυβέρνησε από τα κάστρα του Βάκχαν και του Αντιρίν.[18] Με προτροπή του Ταγκρέδου βάδισε κατά μήκος του ποταμού Κειχάν και κυρίευσε τα κάστρα του Αναζάρμπους και του Κοζάν.[19] Ο Θόρος έκτισε ξανά τις οχυρώσεις με ψηλά τείχη και ισχυρούς στρογγυλούς πύργους.[20] Στην νότια πλευρά του κάστρου του Αναζάρμπους απομνημόνευσε τις νίκες του σε τρίκλιτη θολωτή βασιλική που αφιέρωσε στον Άγιο Ζορβακάρ και τοποθέτησε τους θησαυρούς του Γκαγκίκ Β΄. Μια υπέροχη επιγραφή στην εκκλησία που χρονολογείται το 1111 καταγράφει τις νίκες του και την γενεαλογία των Ρουπενιδών.[21][22] Ο αρχηγός των Τούρκων νομάδων Νταφάρ λεηλάτησε την Μαλάτεια, ο Θόρος κάλεσε σε βοήθεια τον Κογ Βασίλ κυβερνήτη του Καχραμανμαράς, ο Κογ Βασίλ και οι σύμμαχοι του επιτέθηκαν στον Νταφάρ τον νίκησαν και μοίρασαν τα λάφυρα με τον Θόρος.[23] Ο σουλτάνος του Ικονίου Μαλίκ Σαχ Α΄ μπήκε στην Αρμενία, δυο στρατηγοί του Θόρος έπεσαν στην μάχη αλλά ο αδελφός του Λέων μετεπειτα Λέων Α΄ της Αρμενίας έκανε αιφνίδια επίθεση και τους ανάγκασε να οπισθοχωρήσουν.[24]

Τιμωρία των δολοφόνων του βασιλιά Γκαγκίκ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Θόρος Α΄ καταδίωκε συνεχώς τους δολοφόνους του Γκαγκίκ Β΄ της Αρμενίας από τον Οίκο των Βαγρατιδών που κατέφυγαν στο κάστρο της Κυλίστρα (1112), την κρίσιμη στιγμή το πεζικό του επιτέθηκε και σκότωσε την φρουρά.[25] Οι τρεις αδελφοί δολοφόνοι του Γκαγκίκ Β΄ συνελήφθησαν, παρέδωσαν το βασιλικό σπαθί του Γκαγκίκ Β΄ και το ένδυμα που φορούσε ο βασιλιάς την ώρα της δολοφονίας.[26] Ο ένας από τους αδελφούς χτυπήθηκε από τον Θορος μέχρι θανάτου που δικαιολόγησε την πράξη του φωνάζοντας ότι τέτοια τέρατα δεν αξίζει να έχουν απότομο θάνατο με ένα στιλέτο.[27]

Τελευταία χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Βασίλ Ντγκά κληρονόμος του Κογ Βασίλ κάλεσε τον κυβερνήτη της Μοσούλης Αλ - Μπουρσούκ να ελευθερώσει τους Αρμένιους από τους Σταυροφόρους.[28] Οι Σταυροφόροι έκαναν εκστρατεία να τον τιμωρήσουν αλλά δεν μπόρεσαν να καταλάβουν το κάστρο της πρωτεύουσας του Ραμπάν, ο Βασίλ Ντγκά αναζήτησε συμμαχία με τον Θόρος.[29] Ο Θόρος τον προσκάλεσε για να κλείσει μια γαμήλια συμφωνία αλλά τον αιχμαλώτισε με δόλο και τον πούλησε στον Βαλδουίνο της Έδεσσας (1116) που κατέλαβε και την Ραμπάν. Ο Βαλδουίνος της Έδεσσας μετά την Ραμπάν υπέταξε όλα τα υπόλοιπα Αρμενικά πριγκιπάτα στην κοιλάδα του Ευφράτη, το πριγκιπάτο του Θόρος έμεινε το μόνο ανεξάρτητο.[30]

Ο Θόρος έστειλε ένα στρατιωτικό σώμα υπό την ηγεσία του αδελφού του Λέων για να να βοηθήσει τον Ρογήρο του Σαλέρνο στην πολιορκία του Αζάζ.[31] Ο Θόρος Α΄ πέθανε το 1129 και τάφηκε στο μοναστήρι του Ντραζάρκ.[32]

Οικογένεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το όνομα της συζύγου του Θόρος Α΄ είναι άγνωστο, μαζί της απέκτησε :[33]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Ανακτήθηκε στις 14  Ιουλίου 2019.
  2. 2,0 2,1 Ανακτήθηκε στις 14  Ιουλίου 2019.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 Ανακτήθηκε στις 14  Ιουλίου 2019.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Ανακτήθηκε στις 14  Ιουλίου 2019.
  5. 5,0 5,1 Ανακτήθηκε στις 14  Ιουλίου 2019.
  6. 6,0 6,1 6,2 Ανακτήθηκε στις 14  Ιουλίου 2019.
  7. 7,0 7,1 Ανακτήθηκε στις 14  Ιουλίου 2019.
  8. Ghazarian, Jacob G. The Armenian Kingdom in Cilicia during the Crusades: The Integration of Cilician Armenians with the Latins (1080–1093).
  9. Runciman, Steven. A History of the Crusades – Volume II.: The Kingdom of Jerusalem and the Frankish East: 1100–1187.
  10. Cawley, Charles (1 April 2009), Lords of the Mountains, Kings of (Cilician) Armenia (Family of Rupen)
  11. Vahan M. Kurkjian (2005-04-05). "A History of Armenia"
  12. Cawley, Charles (1 April 2009), Lords of the Mountains, Kings of (Cilician) Armenia (Family of Rupen)
  13. Ghazarian, Jacob G. The Armenian Kingdom in Cilicia during the Crusades: The Integration of Cilician Armenians with the Latins (1080–1093).
  14. Edwards, Robert W. The Fortifications of Armenian Cilicia.
  15. Ghazarian, Jacob G. The Armenian Kingdom in Cilicia during the Crusades: The Integration of Cilician Armenians with the Latins (1080–1093).
  16. Ghazarian, Jacob G. The Armenian Kingdom in Cilicia during the Crusades: The Integration of Cilician Armenians with the Latins (1080–1093).
  17. Ghazarian, Jacob G. The Armenian Kingdom in Cilicia during the Crusades: The Integration of Cilician Armenians with the Latins (1080–1093).
  18. Ghazarian, Jacob G. The Armenian Kingdom in Cilicia during the Crusades: The Integration of Cilician Armenians with the Latins (1080–1093).
  19. Vahan M. Kurkjian (2005-04-05). "A History of Armenia"
  20. Edwards, Robert W. The Fortifications of Armenian Cilicia.
  21. Edwards, Robert W. Ecclesiastical Architecture in the Fortifications of Armenian Cilicia: First Report.
  22. Edwards, Robert W. Ecclesiastical Architecture in the Fortifications of Armenian Cilicia: Second Report.
  23. Ghazarian, Jacob G. The Armenian Kingdom in Cilicia during the Crusades: The Integration of Cilician Armenians with the Latins (1080–1093).
  24. Ghazarian, Jacob G. The Armenian Kingdom in Cilicia during the Crusades: The Integration of Cilician Armenians with the Latins (1080–1093).
  25. Ghazarian, Jacob G. The Armenian Kingdom in Cilicia during the Crusades: The Integration of Cilician Armenians with the Latins (1080–1093).
  26. Ghazarian, Jacob G. The Armenian Kingdom in Cilicia during the Crusades: The Integration of Cilician Armenians with the Latins (1080–1093).
  27. Ghazarian, Jacob G. The Armenian Kingdom in Cilicia during the Crusades: The Integration of Cilician Armenians with the Latins (1080–1093).
  28. Runciman, Steven. A History of the Crusades – Volume II.: The Kingdom of Jerusalem and the Frankish East: 1100–1187.
  29. Runciman, Steven. A History of the Crusades – Volume II.: The Kingdom of Jerusalem and the Frankish East: 1100–1187.
  30. Runciman, Steven. A History of the Crusades – Volume II.: The Kingdom of Jerusalem and the Frankish East: 1100–1187.
  31. Ghazarian, Jacob G. The Armenian Kingdom in Cilicia during the Crusades: The Integration of Cilician Armenians with the Latins (1080–1093).
  32. Ghazarian, Jacob G. The Armenian Kingdom in Cilicia during the Crusades: The Integration of Cilician Armenians with the Latins (1080–1093).
  33. Cawley, Charles (1 April 2009), Lords of the Mountains, Kings of (Cilician) Armenia (Family of Rupen)
  34. Cawley, Charles (1 April 2009), Lords of the Mountains, Kings of (Cilician) Armenia (Family of Rupen)
  35. Cawley, Charles (1 April 2009), Lords of the Mountains, Kings of (Cilician) Armenia (Family of Rupen)

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Cawley, Charles (1 April 2009), Lords of the Mountains, Kings of (Cilician) Armenia (Family of Rupen),
  • Edwards, Robert W.: The Fortifications of Armenian Cilicia: Dumbarton Oaks Studies XXIII; Dumbarton Oaks, Trustees for Harvard University, 1987, Washington, D.C.;
  • Edwards, Robert W.: “Ecclesiastical Architecture in the Fortifications of Armenian Cilicia: First Report,” Dumbarton Oaks Papers vol. 36; Dumbarton Oaks, Trustees for Harvard University, 1982, Washington, D.C.
  • Edwards, Robert W.: “Ecclesiastical Architecture in the Fortifications of Armenian Cilicia: Second Report,” Dumbarton Oaks Papers vol. 37; Dumbarton Oaks, Trustees for Harvard University, 1983, Washington, D.C.
  • Ghazarian, Jacob G: The Armenian Kingdom in Cilicia during the Crusades: The Integration of Cilician Armenians with the Latins (1080–1093); RoutledgeCurzon (Taylor & Francis Group), 2000, Abingdon.
  • Runciman, Steven: A History of the Crusades – Volume II.: The Kingdom of Jerusalem and the Frankish East: 1100–1187; Cambridge University Press, 1988, Cambridge.
  • Vahan M. Kurkjian (2005-04-05). "A History of Armenia"
  • Τα Χρονικά του Σεμπάντ του Κοντόσταυλου

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Θόρος Α΄ της Αρμενίας
Γέννηση: περί το 1070 Θάνατος: 17 Φεβρουαρίου 1129
Βασιλικοί τίτλοι
Προκάτοχος
Κωνσταντίνος Α΄
Πρίγκιπας του Αρμενικού βασιλείου της Κιλικίας

1102 - 1129
Διάδοχος
Κωνσταντίνος Β΄