Θαύματα του κόσμου
Διάφοροι κατάλογοι Θαυμάτων του Κόσμου έχουν συνταχθεί από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, με σκοπό την καταγραφή των θεαματικότερων φυσικών θαυμάτων και ανθρωπογενών κατασκευών.
Τα Επτά Θαύματα του Αρχαίου Κόσμου είναι ο πρώτος γνωστός κατάλογος με τα πιο αξιόλογα δημιουργήματα της κλασικής αρχαιότητας˙ βασίστηκε σε δημοφιλείς οδηγούς μεταξύ των Αρχαίων Ελλήνων περιηγητών και περιλαμβάνει μόνον έργα γύρω από τα παράλια της Μεσογείου. Ο αριθμός επτά επιλέχθηκε διότι συμβόλιζε για τους Έλληνες την τελειότητα και την αφθονία, καθώς και διότι προκύπτει στους πέντε πλανήτες που γνώριζαν οι αρχαίοι να προστεθεί η σελήνη και ο ήλιος.[1] Έχουν συνταχθεί πολυάριθμοι τέτοιοι κατάλογοι.
Τα Θαύματα του Κόσμου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
.jpg)
Ο ιστορικός Ηρόδοτος (περ. 484 π.Χ. - 425 π.Χ./410 π.Χ.), και ο μελετητής Καλλίμαχος από την Κυρήνη (310 π.Χ. - 240 π.Χ.) δημιούργησαν στο Μουσείο της Αλεξάνδρειας πρώιμους καταλόγους επτά θαυμάτων. Τα γραπτά τους δεν υπάρχουν σήμερα, παρά μόνο σε αναφορές.
Τα κλασικά επτά θαύματα ήταν:
Το μόνο θαύμα του αρχαίου κόσμου, που επιβιώνει σήμερα είναι η Πυραμίδα του Χέοπα.
Παλαιοί κατάλογοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Εκτός από εκείνες που αναφέρονται στα κλασικά θαύματα, υπάρχουν και λίστες με τίτλους όπως Θαύματα του Μεσαίωνα, Επτά Θαύματα του Μεσαίωνα, και Αρχιτεκτονικά Θαύματα του Μεσαίωνα. Ωστόσο, είναι απίθανο αυτές οι λίστες να έχουν τις ρίζες τους στα μεσαιωνικά χρόνια, γιατί η λέξη 'μεσαίωνας' δεν είχε εφευρεθεί πριν την εποχή του Διαφωτισμού, και η έννοια της μεσαιωνικής εποχής δεν ήταν διαδεδομένη έως τον 16ο αιώνα. Στο Λεξικό Φράσεων και Μύθων του Μπρόιερ αναφέρονται ως "νεότερες λίστες"[2] γεγονός που υποδηλώνει πως οι λίστες συνετάχθησαν πολύ αργότερα.
Πολλές από τις κατασκευές που αναφέρονται σε αυτούς τους καταλόγους ήταν πολύ προγενέστερες του Μεσαίωνα, ήταν όμως ευρέως γνωστές.[3][4]
Οι χαρακτηριστικότερες είναι:[2][3][5][6]
• Το Στόουνχεντζ
Άλλες τοποθεσίες που ενίοτε περιλαμβάνονται σε τέτοιες λίστες είναι:
Σύγχρονοι κατάλογοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ακολουθώντας την παράδοση του κλασικού καταλόγου, σύγχρονοι άνθρωποι και οργανισμοί έχουν δημιουργήσει τους δικούς τους καταλόγους με αρχαία και σύγχρονα θαύματα. Μερικές από τις πιο αξιοσημείωτες τέτοιες λίστες παρουσιάζονται παρακάτω.
Αμερικανική Κοινότητα Πολιτικών Μηχανικών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το 1994, η Αμερικανική Κοινότητα Πολιτικών μηχανικών συνέταξε μια λίστα με Επτά Θαύματα του Σύγχρονου Κόσμου, αποτίοντας φόρο τιμής στα "μεγαλύτερα επιτεύγματα πολιτικής μηχανικής του 20ου αιώνα": [10]
| Θαύμα | Ημερομηνία έναρξης | Ημερομηνία περάτωσης | Τοποθεσία | Σημασία |
|---|---|---|---|---|
| Σήραγγα Της Μάγχης | 1 Δεκεμβρίου, 1987 | 6 Μαΐου 1994 | Στενά του Ντόβερ, μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου και Γαλλίας | Το τούνελ με το μακρύτερο υποθαλάσσιο τμήμα παγκοσμίως |
| Πύργος CN | 6 Νοεμβρίου, 1973 | 26 Ιουνίου, 1976 | Τορόντο, Οντάριο, Καναδάς | Η υψηλότερη κατασκευή χωρίς στήριξη στον κόσμο από το 1976 έως το 2007. |
| Εμπάιρ Στέιτ Μπίλντινγκ | 22 Ιανουαρίου 1930 | 1 Μαΐου, 1931 | Νέα Υόρκη, ΗΠΑ | Το υψηλότερο οικοδόμημα παγκοσμίως από το 1931 έως το 1967. Το πρώτο κτίριο άνω των εκατό ορόφων. |
| Γέφυρα της Χρυσής Πύλης | 5 Ιανουαρίου, 1933 | 27 Μαΐου, 1937 | Golden Gate Στενό, βόρεια του Σαν Φρανσίσκο, Καλιφόρνια, ΗΠΑ | Η εκτενέστερη κρεμαστή γέφυρα στον κόσμο από το 1937 έως το 1964. |
| Φράγμα Ιταϊπού | Ιανουάριος 1970 | 5 Μαΐου, 1984 | Ποταμός Παρανά, ανάμεσα σε Βραζιλία και την Παραγουάη | Η δεύτερη μεγαλύτερη εν λειτουργία υδροηλεκτρική εγκατάσταση στον κόσμο όσον αφορά την ετήσια παραγωγή ενέργειας. |
| Delta Works/ Έργα Zuiderzee | 1920 | 10 Μαΐου, 1997 | Ολλανδία | Το μεγαλύτερο υδραυλικό έργο που ανέλαβε η Ολλανδία κατά τον 20ό αιώνα. |
| Διώρυγα Του Παναμά | 1 Ιανουαρίου, 1880 | 7 Ιανουαρίου, 1914 | Ισθμός του Παναμά | Ένα από τα μεγαλύτερα και δυσκολότερα τεχνικά έργα που επιχειρήθηκαν στην ιστορία. |
Νέα Επτά Θαύματα του 'USA Today'.[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Nοέμβριο του 2006, η Αμερικανική εφημερίδα USA Today και η Αμερικανική τηλεοπτική εκπομπή "Good morning America" , παρουσίασαν ένα νέο κατάλογο Επτά Νέων Θαυμάτων εκλεγμένων από έξι ειδήμονες.[11] Η Good morning America ανακοίνωνε ένα θαύμα ανά ημέρα για μια εβδομάδα. Ένα όγδοο θαύμα συμπεριλήφθηκε στις 24 Νοεμβρίου του 2006 από τα σχόλια των θεατών.
| Αριθμός | Θαύμα | Τοποθεσία |
|---|---|---|
| 1 | Ανάκτορο Ποτάλα | Λάσα, Το Θιβέτ, Κίνα |
| 2 | Παλιά Πόλη της Ιερουσαλήμ | Ιερουσαλήμ[n 1] |
| 3 | Πολικοί Πάγοι | Πολικές περιοχές |
| 4 | Εθνικό Θαλάσσιο Μνημείο Παπαχαναουμοκουάκεα | Χαβάη, Ηνωμένες Πολιτείες |
| 5 | Διαδίκτυο | Γη |
| 6 | Ερείπια των Μάγια | Χερσόνησος Γιουκατάν, Μεξικό |
| 7 | Η Μεγάλη Μετανάστευση των Σερενγκέτι και το Μασάι Μάρα | Τανζανία και την Κένυα |
| 8 | Γκραν Κάνιον (όγδοο θαύμα επιλεγμένο από τους θεατές) | Αριζόνα, Ηνωμένες Πολιτείες |
Τα Επτά Φυσικά Θαύματα του Κόσμου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Όπως και στις υπόλοιπες λίστες, έτσι και στο ζήτημα της σύνταξης καταλόγου με φυσικά θαύματα, δεν υπάρχει ομοφωνία˙οι απόψεις διίστανται σχετικά με το πόσα θα έπρεπε να περιληφθούν. Ένας από τους πολλούς υπάρχοντες καταλόγους είναι εκείνος τον οποίο συνέταξε το CNN:[12]
- Το Γκραν Κάνιον
- Ο Μέγας Κοραλλιογενής Ύφαλος
- Το Λιμάνι του Ρίο ντε Τζανέιρο
- Το Όρος Έβερεστ
- Το βόρειο σέλας
- Το ηφαίστειο Παρικουτίν
- Οι Καταρράκτες Βικτωρίας
New7Wonders of the World[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το 2001, ξεκίνησε με πρωτοβουλία της Ελβετικής εταιρείας New7Wonders Foundation η επιλογή των New7Wonders of the World (Νέα 7 θαύματα του Κόσμου) από ένα σύνολο διακοσίων υπαρχόντων μέχρι και σήμερα μνημείων.[13] Ανακοινώθηκαν την 1η Ιανουαρίου του 2006 εικοσιένα φιναλίστ.[14] Οι Αιγύπτιοι δυσαρεστήθηκαν από το γεγονός ότι το μόνο σωζόμενο θαύμα του αρχικού καταλόγου, η Πυραμίδα του Χέοπα, επρόκειτο να ανταγωνιστεί με εκείνα του Αγάλματος της Ελευθερίας, της Όπερας του Σίδνεϋ και άλλα ορόσημα, αποκαλώντας το εγχείρημα παράλογο. Ως απάντηση, η πυραμίδα ανακηρύχθηκε επίτιμος υποψήφια.[15] Τα αποτελέσματα ανακοινώθηκαν στις 7 Ιουλίου του 2007, στη Λισαβόνα:[16]
| Θαύμα | Ημερομηνία κατασκευής | Τοποθεσία |
|---|---|---|
| Σινικό Τείχος της Κίνας | Από τον 7ο αιώνα Π. χ.[17] | Κίνα |
| Πέτρα Ιορδανίας | περ. 100 Π. χ. | Ιορδανία |
| Άγαλμα του Χριστού Λυτρωτή | Εγκαίνια στις 12 Οκτωβρίου 1931 | Βραζιλία |
| Μάτσου Πίτσου | περ. 1450 μ.Χ. | Περού |
| Τσιτσέν Ιτζά | περ. 600 μ.Χ | Μεξικό |
| Κολοσσαίο | Ολοκληρώθηκε το 80 μ.Χ. | Ιταλία |
| Ταζ Μαχάλ | Ολοκληρώθηκε περ. το 1648 μ.Χ | Ινδία |
| Πυραμίδα του Χέοπα (Επίτιμος Υποψήφιος) | Ολοκληρώθηκε περ. το 2560 Π. χ. | Αίγυπτος |
New7Wonders of Nature [Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το εγχείρημα 'New7Wonders of Nature' (Νέα 7 Θάυματα της Φύσης) που διήρκεσε από το 2007 έως το 2011, μια σύγχρονη προσπάθεια επιλογής επτά φυσικών θαυμάτων, μέσω παγκόσμιας ψηφοφορίας, διοργανώθηκε από την ίδια ομάδα που παρουσίασε τα New7Wonders of the World. Περιλαμβάνει τα εξής φυσικά δημιουργήματα:
- Καταρράκτες Ιγκουασού
- Κόλπος Χα Λονγκ
- Νησί Τζέτζου
- Υπόγειος ποταμός Πουέρτο Πρινσέσα
- Όρος Τέιμπλ
- Νήσος Κομόντο
- Τροπικό Δάσος Του Αμαζονίου
New7Wonders Cities[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πρόκειται για την τρίτη παγκόσμια ψηφοφορία που διοργανώθηκε από το ίδρυμα New7Wonders, η οποία παρουσίασε επτά πόλεις-θαύματα:
- Ντέρμπαν, Νότια Αφρική
- Βιγκάν, Φιλιππίνες
- Αβάνα, Κούβα
- Κουάλα Λουμπούρ, Μαλαισία
- Βηρυτός, Λίβανος
- Ντόχα, Κατάρ
- Λα Παζ, Βολιβία
Επτά Θαύματα του Υποβρύχιου Κόσμου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τα Επτά Υποβρύχια Θαύματα του Κόσμου ήταν κατάλογος που συνετάχθη από την CEDAM International, μια μη κερδοσκοπική ομάδα για καταδύτες με έδρα την Αμερική, αφιερωμένος στην προστασία και την έρευνα των ωκεανών.
Το 1989, η CEDAM, συγκέντρωσε μια ομάδα θαλασσίων επιστημόνων, συμπεριλαμβανομένης της Δρος Ευγενίας Κλαρκ, προκειμένου να διαλέξουν υποθαλάσσιες τοποθεσίες που θεωρούσαν άξιες προστασίας. Τα αποτελέσματα ανακοινώθηκαν στο Εθνικό Ενυδρείο της Ουάσιγκτον από τον ηθοποιό Λόιντ Μπρίτζες, πρωταγωνιστή της τηλεοπτικής σειράς δράσης 'Sea Hunt':[18]
- Παλάου
- Κοραλλιογενής Ύφαλος του Μπελίζ
- Μέγας Κοραλλιογενής Ύφαλος
- Αεραγωγοί Βαθέων Υδάτων
- Νησιά Γκαλαπάγκος
- Λίμνη Βαϊκάλη
- Βόρεια Ερυθρά Θάλασσα
Επτά Θαύματα του Βιομηχανικού Κόσμου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το βιβλίο της Βρετανίδας συγγραφέως Ντέμπορα Κάντμπερυ 'Επτά Θαύματα του Βιομηχανικού Κόσμου', αφηγείται τα ιστορικά επτά μεγάλων επιτευγμάτων της μηχανικής του 19ου και των αρχών του 20ου αιώνα.[19] Το 2003, το BBC μετέδωσε ένα επταμερές δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ, σε παραγωγή του Κάντμπερυ, πραγματευόμενο τα ίδια επιτεύγματα. Κάθε επεισόδιο δραματοποιούσε την κατασκευή ενός από τα παρακάτω βιομηχανικά θαύματα:[20]
- SS Great Eastern
- Φάρος Μπελ Ροκ
- Γέφυρα Του Μπρούκλιν
- Αποχετευτικό σύστημα του Λονδίνου
- Πρώτος διηπειρωτικός σιδηρόδρομος
- Διώρυγα Του Παναμά
- Φράγμα Χούβερ
Άλλες λίστες "θαυμάτων του κόσμου"[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πολυάριθμοι ακόμη συγγραφείς και οργανώσεις έχουν συντάξει λίστες με θαύματα του κόσμου. Ο ταξιδιωτικός συγγραφέας Χάουαρντ Χίλμαν δημοσίευσε δύο σχετικά βιβλία, ένα με 10 τεχνητά και ένα με 10 φυσικά θαύματα[21][22], ενώ ο Βρετανός βιογράφος, επιστημονικός συγγραφέας και μυθιστοριογράφος Ρόναλντ Κλαρκ στο βιβλίο του 'Θαύματα του Κόσμου' απαριθμεί 52 θαύματα, φυσικά και ανθρωπογενή, ένα για κάθε εβδομάδα του έτους.[23]
Επτά Θαύματα του Ηλιακού Συστήματος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Σε ένα άρθρο του 1999, το οποίο αργότερα έγινε κινούμενη εικόνα, το Astronomy magazine απαριθμεί τα Επτά Θαύματα του Ηλιακού Συστήματος[24]
- Ο Εγκέλαδος
- Η Μεγάλη Ερυθρή Κηλίδα
- Η ζώνη των Αστεροειδών
- Η επιφάνεια του Ήλιου
- Οι Ωκεανοί της Γης
- Οι Δακτύλιοι του Κρόνου
- Το Όρος Όλυμπος του Άρη
Στο δημοφιλή πολιτισμό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
H σειρά ηλεκτρονικών παιχνιδιών Civilization έχει ενσωματώσει πολλά θαύματα του κόσμου από όλες τις εποχές. Στον κόσμο του παιχνιδιού, κάθε θαύμα μπορεί να κατασκευαστεί από οποιονδήποτε πολιτισμό, όχι απαραίτητα από εκείνον του οποίου είναι πράγματι γέννημα. Στο Civilization V., προστέθηκαν και τα "φυσικά θαύματα", όπως το Όρος Φούτζι και ο θερμοπίδακας Παλαιός Πιστός. Παρόμοια σχέδια θαυμάτων του κόσμου υπάρχουν και σε άλλη μία σειρά βιντεοπαιχνιδιών, το Rise of Nations.
Επιτραπέζια παιχνίδια που ακολουθούν τη φόρμα του Civilization, όπως το Through the Ages: A Story of Civilization, το Patchistory καθώς και τα επίσημα επιτραπέζια Civilization έχουν επίσης δώσει στους παίκτες τη δυνατότητα να κτίζουν ορισμένα θαύματα του αρχαίου και του σύγχρονου κόσμου.
Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Όγδοο Θαύμα του Κόσμου
- Κατάλογος παγκόσμιας πολιτιστικής Κληρονομιάς – μια λίστα με πάνω από 900 τοποθεσίες θεωρούμενες από την UNESCO να ως "εξαιρετικής παγκόσμιας αξίας"
- Εθνικά "Επτά Θαύματα"
- Επτά Θαύματα του Καναδά
- Επτά Θαύματα της Κολομβίας
- Επτά Θαύματα της Ινδίας
- Επτά Θαύματα της Πολωνίας
- Επτά Θαύματα της Πορτογαλίας
- Επτά Φυσικά Θαύματα της Ρουμανίας
- Επτά Θαύματα της Ρωσίας
- Επτά Θαύματα της Σερβίας
- Επτά Θαύματα της Ουκρανίας
- Επτά Θαύματα της Ουαλίας
- 12 Θησαυρούς της Ισπανίας
- Επτά Θαύματα του Αββαείου του Φορ (Ιρλανδία)
Πύλη Geography
Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Both the USA Today article and the Good Morning America broadcast described this wonder as "Jerusalem's Old City, Israel." The Old City is located in East Jerusalem, which is claimed by both the State of Israel and the State of Palestine. The UN and most countries do not recognize Israel's claim to East Jerusalem, taking the position that the final status of Jerusalem is pending future negotiations between Israel and the Palestinian Authority. See Positions on Jerusalem for more information.
(1. Τόσο το άρθρο της USA Today όσο και η εκπομπή Good Morning America ανέφεραν το θαύμα αυτό ως "Παλαιά Πόλη της Ιερουσαλήμ, Ισραήλ". Η Παλαιά πόλη βρίσκεται στην Ανατολική Ιερουσαλήμ, γεγονός το οποίο ισχυρίζονται τόσο η Πολιτεία του Ισραήλ όσο και η Πολιτεία της Παλαιστίνης. Τα Ηνωμένα Έθνη καθώς και οι περισσότερες χώρες δεν αποδέχονται την αξίωση της Ανατολικής Ιερουσαλήμ από το Ισραήλ, υποστηρίζοντας ότι η τελική κατάσταση της Ιερουσαλήμ εκκρεμεί να αποφασιστεί μέσω μελλοντικών διαπραγματεύσεων ανάμεσα στις Ισραηλινές και τις Παλαιστινιακές Αρχές. Δείτε Θέσεις σχετικά με την Ιερουσαλήμ για περισσότερες πληροφορίες)
Αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Anon. (1993). The Oxford Illustrated Encyclopedia (First έκδοση). Oxford: Oxford University.
- ↑ 2,0 2,1 I H Evans (reviser), Brewer's Dictionary of Phrase and Fable (Centenary edition Fourth impression (corrected); London: Cassell, 1975), page 1163
- ↑ 3,0 3,1 Hereward Carrington (1880–1958). The Seven Wonders of the World: ancient, medieval and modern", reprinted in the Carington Collection (2003). ISBN 0-7661-4378-3.
- ↑ The Carrington Collection. Ανακτήθηκε στις 29 Οκτωβρίου 2014.
- ↑ Edward Latham.
- ↑ Francis Trevelyan Miller, Woodrow Wilson, William Howard Taft, Theodore Roosevelt.
- ↑ The Rough Guide To England (1994, page 596))
- ↑ The Catholic Encyclopedia, v.16 (1913), page 74
- ↑ «American Society of Civil Engineers Seven Wonders». Asce.org. 19 Ιουλίου 2010. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Αυγούστου 2010. Ανακτήθηκε στις 30 Αυγούστου 2010.
- ↑ «New Seven Wonders panel». USA Today. 27 Οκτωβρίου 2006. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Ιουλίου 2010. Ανακτήθηκε στις 31 Ιουλίου 2010.
- ↑ Clark, Jayne (22 Δεκεμβρίου 2006). «The world's 8th wonder: Readers pick the Grand Canyon». USA Today. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Ιουνίου 2012. Ανακτήθηκε στις 3 Μαΐου 2013.
- ↑ «CNN Natural Wonders». CNN. November 11, 1997. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2006-07-21. https://web.archive.org/web/20060721011803/http://www.cnn.com/TRAVEL/DESTINATIONS/9711/natural.wonders/. Ανακτήθηκε στις July 31, 2010.
- ↑ «The multimedia campaign to choose the New 7 Wonders of the World is in its final stage». New7Wonders. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Ιανουαρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2015.
- ↑ «New 7 Wonders of the World Campaign announced 21 finalist candidates». New7Wonders. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Φεβρουαρίου 2006. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2015.
- ↑ «Egypt Angered at New Wonders Idea». Home.bellsouth.net. 1 Ιανουαρίου 1985. Ανακτήθηκε στις 31 Ιουλίου 2010.
- ↑ «Reuters via ABC News Australia "Opera House snubbed as new Wonders unveiled" 7 July 2007». Australia: ABC. 8 Ιουλίου 2007. Ανακτήθηκε στις 31 Ιουλίου 2010.
- ↑ «Great Wall of China». Encyclopædia Britannica.
- ↑ «Underwater Wonders of the World». Wonderclub. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Ιουνίου 2017. Ανακτήθηκε στις 31 Αυγούστου 2010.
- ↑ Manjit Kumar (7 Νοεμβρίου 2003). «Review: Seven Wonders of the Industrial World by Deborah Cadbury». the Guardian.
- ↑ Deborah Cadbury (17 Φεβρουαρίου 2011). «British History in depth: Seven Wonders of the Industrial World». Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2015.
- ↑ Hillman, Howard. htm#_vtop «World's top 10 man-made travel wonders» Check
|url=value (βοήθεια). Hillman Quality Publications. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουλίου 2007.[νεκρός σύνδεσμος] - ↑ Hillman, Howard. htm#_vtop «World's top 10 natural travel wonders» Check
|url=value (βοήθεια). Hillman Quality Publications. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουλίου 2007.[νεκρός σύνδεσμος] - ↑ Clark, Ronald W. (1980). Wonders of the World. Artus Publishing Company Ltd. ISBN 978-0-668-04932-0.
- ↑ «Seven Wonders of the Solar System Video:». Aaa.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Απριλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 22 Φεβρουαρίου 2014.