Θάνατος της Ελισάβετ Β΄ του Ηνωμένου Βασιλείου

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Θάνατος της Ελισάβετ Β΄ του Ηνωμένου Βασιλείου
Το Κάστρο Μπαλμόραλ, όπου πέθανε η Βασίλισσα Ελισάβετ.
Ημερομηνία8 Σεπτεμβρίου 2022 (2022-09-08)
ΤοποθεσίαΚάστρο Μπαλμόραλ, Σκωτία
Συντεταγμένες57°2′27″N 3°13′48″W / 57.04083°N 3.23000°W / 57.04083; -3.23000

Η Βασίλισσα Ελισάβετ Β', Μονάρχης του Ηνωμένου Βασιλείου, απεβίωσε από φυσικά αίτια σε ηλικία 96 ετών, στις 15:10 της 8ης Σεπτεμβρίου 2022 στο Κάστρο Μπαλμόραλ.

Ο θάνατος της Ελισάβετ έθεσε σε εφαρμογή την Επιχείρηση «Γέφυρα του Λονδίνου», σχέδιο που περιγράφει λεπτομερώς τον τρόπο διαχείρισης του θανάτου της, συμπεριλαμβανομένης της οργάνωσης της κηδείας.

Φυσική εξασθένηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η υγεία της Βασίλισσας είχε αρχίσει να χειροτερεύει από τον θάνατο του συζύγου της. Τον Οκτώβριο του 2021, άρχισε να χρησιμοποιεί μπαστούνι κατά τη διάρκεια δημόσιων εκδηλώσεων[1] και μετά από μια διανυκτέρευση στο νοσοκομείο στις 20 Οκτωβρίου, οι επισκέψεις στη Βόρεια Ιρλανδία,[2] η σύνοδος κορυφής COP26 στη Γλασκώβη[3] και η αυτοπρόσωπη παρουσία στην Εθνική Υπηρεσία Μνήμης του 2021 ακυρώθηκαν για λόγους υγείας.[4]

Η Βασίλισσα ήταν παρούσα στην τελετή ευχαριστιών για τον πρίγκιπα Φίλιππο στο Αβαείο του Ουέστμινστερ στις 29 Μαρτίου του 2022,[5] αλλά δεν μπόρεσε να παραστεί στην ετήσια τελετή για την Ημέρα της Κοινοπολιτείας τον ίδιο μήνα[6] Τον Μάιο δεν παρέστη στην επίσημη έναρξη των εργασιών του Κοινοβουλίου για πρώτη φορά μετά από 59 χρόνια. (Δεν παρευρέθηκε το 1959 και το 1963, καθώς ήταν έγκυος στον πρίγκιπα Ανδρέα και τον πρίγκιπα Εδουάρδο, αντίστοιχα).[7] Τις εργασίες του Κοινοβουλίου άνοιξαν ο Πρίγκιπας της Ουαλίας και ο Δούκας του Κέιμπριτζ ως Σύμβουλοι του Κράτους.[8]

Τον Ιούνιο του 2022, η Βασίλισσα δεν παρακολούθησε την εκκλησιαστική λειτουργία για το πλατινένιο της Ιωβηλαίο, με επίσημες πηγές να αναφέρουν τη επιβάρυνση της υγείας της μετά την ορθοστασία κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής παρέλασης για τον εορτασμό των επίσημων γενεθλίων της την πρώτη ημέρα των εορτασμών.[9] Κατά τη διάρκεια των εορτασμών, η Βασίλισσα περιορίστηκε σε μεγάλο βαθμό σε εμφανίσεις στο μπαλκόνι ενώ δεν συμμετείχε στην Εθνική Τελετή των Ευχαριστιών.[10]

Στις 6 Σεπτεμβρίου, δύο ημέρες πριν από το θάνατό της, η Βασίλισσα έκανε δεκτή την παραίτηση του Μπόρις Τζόνσον και διόρισε τη Λιζ Τρας, ως νέα Πρωθυπουργό του Ηνωμένου Βασιλείου, στο Κάστρο Μπαλμόραλ (όπου η βασίλισσα βρισκόταν σε διακοπές), σπάζοντας την παράδοση, αφού αυτό λάμβανε χώρα συνήθως στα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ.[11] Στις 7 Σεπτεμβρίου ήταν προγραμματισμένο να παραστεί σε διαδικτυακή συνεδρίαση του Συμβουλίου του Ηνωμένου Βασιλείου για την ορκωμοσία των νέων υπουργών της κυβέρνησης Τρας, αλλά ανακοινώθηκε ότι η συνεδρίαση αναβλήθηκε αφού οι γιατροί της συνέστησαν να ξεκουραστεί.[12]

Θάνατος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Περίπου στις 12:30 (Ώρα Ηνωμένου Βασιλείου) της 8ης Σεπτεμβρίου 2022, το Παλάτι του Μπάκιγχαμ ανακοίνωσε ότι η Βασίλισσα βρισκόταν υπό ιατρική παρακολούθηση στο Κάστρο Μπαλμόραλ.[13]
Τα τέσσερα παιδιά της βασίλισσας μαζί με τις νύφες της, καθώς και ο πρίγκιπας Ουίλιαμ και ο πρίγκιπας Χάρι, ταξίδεψαν στο Μπαλμόραλ.[14]

Ανακοίνωση του θανάτου της Ελισάβετ Β΄ στο Παλάτι του Χόλυρουντχαουζ , στο Χόλυρουντ, Εδιμβούργο

Στις 16:30, η πρωθυπουργός Λιζ Τρας ενημερώθηκε για τον θάνατο της βασίλισσας από τον υπουργό Σάιμον Κέις.[15]
Περίπου στις 17:00, τα μέλη της βασιλικής οικογένειας που είχαν πετάξει από τη RAF Northolt για τη Σκωτία έφτασαν στο Μπαλμόραλ, μεταξύ των οποίων ο πρίγκιπας Ουίλιαμ, ο πρίγκιπας Άντριου, ο πρίγκιπας Εδουάρδος και η σύζυγός του, Σοφί, κόμισσα του Ουέσσεξ.[16]

Ο επίσημος λογαριασμός της βασιλικής οικογένειας στο Twitter ανακοίνωσε τον θάνατό της σε ένα tweet με ώρα 18:30 BST (Βρετανική Θερινή Ώρα).

Η Βασίλισσα πέθανε ειρηνικά στο Μπαλμόραλ σήμερα το απόγευμα. ο Ο Βασιλιάς και η Η βασιλική σύζυγος θα παραμείνουν στο Μπαλμόραλ απόψε και θα επιστρέψουν αύριο στο Λονδίνο.[17]

Οι ανακοινώσεις της βρετανικής τηλεόρασης για το θάνατο της Βασίλισσας έγιναν λίγο αργότερα και περιελάμβαναν την προαναφερθείσα δήλωση που διαβάστηκε αυτολεξεί από τον παρουσιαστή ειδήσεων Χιου Έντουαρντς κατά τη διάρκεια ζωντανής μετάδοσης σε όλα τα τηλεοπτικά κανάλια του BBC, μετά την οποία ακούστηκε ο εθνικός ύμνος.[18]

Η Βασίλισσα πέθανε έχοντας στο πλευρό της δύο από τα παιδιά της, τον πρίγκιπα Κάρολο και την πριγκίπισσα Άννα.[19]

Διαδοχή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά το θάνατο της Βασίλισσας, ο μεγαλύτερος γιος της Κάρολος, πρίγκιπας της Ουαλίας, ανέβηκε στο θρόνο ως βασιλιάς του Ηνωμένου Βασιλείου και δεκατεσσάρων άλλων βασιλείων της Κοινοπολιτείας.

Από καιρό υπήρχαν εικασίες σχετικά με το όνομα που θα έπαιρνε ο πρώην πρίγκιπας της Ουαλίας όταν θα διαδεχόταν τη μητέρα του. Κατά την επίσημη τηλεοπτική ομιλία της έξω από την Downing Street 10, η πρωθυπουργός Λιζ Τρας έκανε την πρώτη εκ των πραγμάτων έγκυρη ανακοίνωση σχετικά με το βασιλικό όνομα του Βασιλιά, όταν δήλωσε:

Σήμερα το Στέμμα περνάει - όπως συμβαίνει εδώ και περισσότερα από χίλια χρόνια - στον νέο μας μονάρχη, τον νέο μας αρχηγό κράτους: Η Αυτού Μεγαλειότης Βασιλιάς Κάρολος ο Τρίτος.

Το Clarence House επιβεβαίωσε ότι ο νέος Βασιλιάς θα είναι γνωστός ως Κάρολος Γ' λίγο μετά την ομιλία της πρωθυπουργού. Τα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ έδωσαν στη δημοσιότητα την πρώτη επίσημη δήλωση του βασιλιά ως μονάρχη στις 19:04 BST:[20]

Ο θάνατος της αγαπημένης μου μητέρας, της Αυτής Μεγαλειότητας της Βασίλισσας, είναι μια στιγμή μέγιστης θλίψης για μένα και για όλα τα μέλη της οικογένειάς μου.

Θρηνούμε βαθύτατα για το θάνατο μιας λατρεμένης Ηγεμόνα και μιας πολυαγαπημένης Μητέρας. Γνωρίζω ότι η απώλειά της θα γίνει βαθιά αισθητή σε όλη τη χώρα, τα βασίλεια και την Κοινοπολιτεία, καθώς και σε αμέτρητους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο.

Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου πένθους και αλλαγής, η οικογένειά μου και εγώ θα παρηγορηθούμε και θα στηριχθούμε από τη γνώση του σεβασμού και της βαθιάς αγάπης που έτρεφε η Βασίλισσα σε τόσο μεγάλο βαθμό.

Η πορεία του φερέτρου μετά τον θάνατο και η Κηδεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 11 Σεπτεμβρίου το φέρετρο της Βασίλισσας εναποτέθηκε στο Παλάτι του Χόλυρουντ έπειτα από ταξίδι διαμέσου του Αμπερντήνσηρ, του Άνγκους και του Φάιφ στη Σκωτία.

Στις 12 Σεπτεμβρίου η σορός της τέθηκε σε λαϊκό προσκύνημα για μία ημέρα στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Τζάιλς στο Εδιμβούργο έπειτα από ευχαριστήρια λειτουργία προς τιμήν της, ενώ το απόγευμα της ίδιας μέρας τα 4 παιδιά της ηγήθηκαν μιας αγρυπνίας (Αγρυπνία των Πριγκήπων) δίπλα στο φέρετρο.[21] Η Αγρυπνία των Πριγκήπων πραγματοποιήθηκε πρώτη φορά το 1936 μετά το θάνατο του Γεωργίου Ε΄.

Η νεκροφόρος ξεκινάει από το Χόλυρουντχάουζ στις 12 Σεπτεμβρίου 2022

Στις 13 Σεπτεμβρίου η σορός μεταφέρθηκε στο Ανάκτορο του Μπάκιγχαμ και στις 14 Σεπτεμβρίου πραγματοποιήθηκε πομπή από το Μπάκιγχαμ προς το Ουεστμίνστερ Χωλ στα Ανάκτορα του Ουέστμινστερ συνοδεία των 4 παιδιών της Βασίλισσας και των αρρένων συγγενών της. Ακολούθησε λαϊκό προσκύνημα από τις 14 έως τις 19 Σεπτεμβρίου και υπολογίζεται ότι 250.000 άτομα καθώς και ηγέτες ξένων χωρών προσκύνησαν τη σορό.[22]

Στις 16 Σεπτεμβρίου ο (πλέον Βασιλιάς) Κάρολος και τα 3 αδέλφια του ηγήθηκαν ξανά της Αγρυπνίας των Πριγκήπων ενώ την επόμενη μέρα το ίδιο έκαναν τα 8 εγγόνια της Βασίλισσας.[23]

Στις 19 Σεπτεμβρίου πραγματοποιήθηκε η Κρατική Κηδεία η οποία αποτελείτο από τρεις νεκρικές πομπές. Η διαδρομή της πρώτης ήταν από το Ουεστμίνστερ Χωλ προς το Αββαείο του Ουέστμινστερ.[24] Τη σορό μετέφερε κιλλίβαντας τον οποίο έσυραν 142 ναύτες του Βασιλικού Ναυτικού, συνεχίζοντας την παράδοση από την κηδεία της Βασίλισσας Βικτωρίας το 1901.[25][26] Την πομπή ακολούθησαν τα παιδιά της Βασίλισσας, μέλη της βασιλικής οικογένειας και του βασιλικού προσωπικού. Η εξόδιος ακολουθία έλαβε χώρα στο Αββαείο παρουσία 2.000 ατόμων.[24]

Έπειτα ακολούθησε η δεύτερη και πιο μεγαλοπρεπής πομπή έως την Αψίδα Ουέλλινγκτον (Wellington's Arch) όπου η σορός τοποθετήθηκε σε νεκροφόρα και ταξίδεψε έως το Κάστρο του Ουίνδσορ.Την πομπή οδηγούσε η Βασιλική Καναδική Ορεινή Αστυνομία (Royal Canadian Mounted Police). [27]

Κατά την πορεία του φερέτρου από το Αββαείο του Ουεστμίνιστερ στην Αψίδα του Ουέλλινγκτον. Πίσω από τον κιλλίβαντα, 142 ναύτες του Βασιλικού Ναυτικού.

Κατόπιν έγινε η τρίτη πομπή προς το Παρεκκλήσιο του Αγίου Γεωργίου. Και στις τρεις πομπές συμμετείχαν διάφορα στρατιωτικά σώματα τόσο από την Βρετανία όσο και από τα Βασίλεια της Κοινοπολιτείας. Στο Παρεκκλήσιο ολοκληρώθηκε η νεκρώσιμος ακολουθία σε έναν πιο στενό κύκλο ανθρώπων (περίπου 800 ατόμων) παρουσία της βασιλικής οικογένειας, του βασιλικού προσωπικού, κυβερνητών και ηγετών της Κοινοπολιτείας. [28]

Στο πέρας της ακολουθίας το φέρετρο βυθίστηκε στην Βασιλική Κρύπτη αφ' ότου αφαιρέθηκαν από το πάνω μέρος του φέρετρου το στέμμα, η ράβδος και η σφαίρα που αποτελούν τα Βασιλικά Σύμβολα.[24] Η τελετή της ταφής έγινε το βράδυ στο Επιμνημόσυνο Παρεκκλήσι Γεωργίου ΣΤ΄ σε στενό οικογενειακό κύκλο.[24] Ο τάφος της Ελισάβετ Β΄ βρίσκεται μαζί με εκείνους των γονιών της, της αδελφής της και του συζύγου της.[24]

Αντιδράσεις για το θάνατό της[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τιμητικές εκδηλώσεις και συλλυπητήρια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αμέσως μετά την ανακοίνωση του θανάτου, πλήθος κόσμου συγκεντρώθηκε έξω από τις πύλες των ανακτόρων του Μπάκιγχαμ στο Λονδίνο για να θρηνήσει την Βασίλισσα παρά την καταρρακτώδη βροχή.[29] Χιλιάδες άνθρωποι έσπευσαν στα Ανάκτορα και τις επόμενες ημέρες για να αφήσουν λουλούδια. [30] Πολλοί άλλοι, τόσο απλοί άνθρωποι όσο και σημαντικές προσωπικότητες, έκαναν αναρτήσεις σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης στέλνοντας τα συλλυπητήρια τους στη Bρετανική Bασιλική Oικογένεια και γράφοντας αφιερώματα για την Βασίλισσα. [31]

Φόρο τιμής απέτισαν άνθρωποι της πολιτικής, των τεχνών, των γραμμάτων, του αθλητισμού, του θεάματος και εκατομμύρια κοινοί πολίτες. Την 1η Οκτωβρίου 2022, η Βασιλική Οικογένεια ανακοίνωσε στον επίσημο λογαριασμό της στο τουίτερ ότι έλαβε περισσότερα από 50.000 συλλυπητήρια γράμματα για τον θάνατο της Βασίλισσας.[32]

Ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα μνημόνευσε την «αφοσιωμένη ηγεσία και την αξιοπρεπή δημόσια υπηρεσία της Βασίλισσας». [33]

O Πάπας Φραγκίσκος αναφέρθηκε στην «αφοσίωσή της στο καθήκον» και στην «μαρτυρία πίστεως της Βασίλισσας στον Ιησού Χριστό και στην ελπίδα της προς τις υποσχέσεις Του» . [34]

Ο Γάλλος πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν δήλωσε: «Η ΑΜ, η Βασίλισσα Ελισσάβετ Β' ενσάρκωσε την ενότητα και την συνέχεια του Βρετανικού Έθνους για πάνω από 70 χρόνια. Την θυμάμαι σαν μια φίλη της Γαλλίας, μια γενναιόψυχη βασίλισσα που άφησε ένα μόνιμο αποτύπωμα στην χώρα της και στον αιώνα της.» [35]

Η Έμμα Χαρτ, καθηγήτρια ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια ρωτήθηκε ποια είναι η μεγαλύτερη κληρονομιά που άφησε η Βασίλισσα και απάντησε: «Νομίζω ότι είναι η υπηρεσία της στην πατρίδα της. Πάντοτε μπορούσες να βασιστείς στην Βασίλισσα Ελισάβετ ως μια φωνή πραότητας, λογικής και σταθερότητας ακόμη και σε ταραχώδεις εποχές. Γνωρίζουμε την  φράση "keep calm and carry on”  που διακοσμεί ατελείωτες  τσάντες, κούπες και αντικείμενα σαν την επιτομή της Βρετανικότητας. Αυτή την αντίληψη ενσάρκωνε η Βασίλισσα: ήταν ένα σταθερό και αξιόπιστό κέντρο αναφοράς  για την εθνική ζωή. Αυτό νομίζω ότι θα λείψει στους ανθρώπους πραγματικά. Ήταν πάντα εκεί.»[36]

Ο Κριστιάνο Ρονάλντο έγραψε αναφερόμενος στην προσωπική του εμπειρία: «Επτά χρόνια της καριέρας μου παίχτηκαν στην Premier League και αυτή είναι η 8η σεζόν που ζω στην Αγγλία. Όλα αυτά τα χρόνια ένοιωσα την ατέρμονη αγάπη του Ηνωμένου Βασιλείου για την Βασίλισσά του και πόσο σημαντική ήταν και θα είναι για πάντα η ΑΜ για τον βρετανικό λαό» . [37]

Τα μηνύματα αναγνώρισης ειδικά από προσωπικότητες του αθλητισμού, της μουσικής και του κινηματογράφου ήταν μαζικά. Συλλυπητήρια μηνύματα άφησαν μεταξύ άλλων ο σερ Έλτον Τζον, ο σερ Μο Φάρα, ο Ντέιβιντ Μπέκαμ, ο σερ Λιούις Χάμιλτον, η Ντόλι Πάρτον, ο Ντάνιελ Κρεγκ η Μπάρμπρα Στρέιζαντ, η Σελίν Ντιόν και ο σερ Πολ ΜακΚάρντει. [38] [39][40][41][42][43][44]

Κατηγορίες και απαξίωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με αφορμή το θάνατο της Βασίλισσας αναζυπυρώθηκαν οι κατηγορίες εναντίον των βιαιοτήτων που διέπραξε η Βρετανική Αυτοκρατορία τα χρόνια της βασιλείας της. Πολλές αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από ακαδημαϊκούς, δημοσιογράφους και αναλυτές, κυρίως από τις ΗΠΑ όπως επεσήμανε σε σχετικό άρθρο η βρετανική εφημερίδα The Guardian[45] εξέφρασαν αποδοκιμασία για την Βασίλισσα και αδιαφορία για το γεγονός του θανάτου της.

Για παράδειγμα, ο κενυάτικης καταγωγής καθηγητής του Πανεπιστημίου Κορνέλ, Mukoma Wa Ngugi, έγραψε στο λογαριασμό του στο Twitter: «Αν η βασίλισσα είχε ζητήσει συγγνώμη για τη δουλεία, την αποικιοκρατία και τη νεοαποικιοκρατία και είχε παροτρύνει το στέμμα να προσφέρει αποζημιώσεις για τα εκατομμύρια ζωές που αφαιρέθηκαν στο όνομά της, τότε ίσως να έκανα το ανθρώπινο πράγμα και να αισθανόμουν άσχημα. Ως Κενυάτης, δεν αισθάνομαι τίποτα. Αυτό το θέατρο είναι παράλογο.»[46]

Ακόμα πιο επικριτική, η Uju Anya, νιγηριανής καταγωγής, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Κάρνεγκι Μέλον των ΗΠΑ, έγραψε στο Twitter, όταν έγινε γνωστό ότι η Βασίλισσα ήταν ετοιμοθάνατη: «Άκουσα ότι η επικεφαλής μονάρχης μιας αυτοκρατορίας ληστών, βιαστών και γενοκτόνων πεθαίνει επιτέλους. Είθε ο πόνος της να είναι αφόρητος» [47] Το tweet της προκάλεσε άμεσες αντιδράσεις και από επώνυμους όπως ο Τζεφ Μπέζος αλλά και από ανώνυμους χρήστες. Το twitter διέγραψε το μήνυμα, κρίνοντας ότι προωθεί τη ρητορική του μίσους, ενώ και το Πανεπιστήμιο με ανακοίνωσή του κράτησε αποστάσεις από τη δήλωση αυτή. Η Uju με μεταγενέστερο tweet επέμεινε στη δήλωσή της, εξηγώντας ότι η οικογένειά της ήταν ένα από τα χιλιάδες θύματα του εμφυλίου πολέμου της Νιγηρίας (γνωστού ως πολέμου της Μπιάφρας) τον οποίο χρηματοδότησαν οι Βρετανοί, κάτοχοι της Νιγηρίας μέχρι το 1960. [48]

Την αδιαφορία της για το θάνατο της Βασίλισσας, τόνισε και η Αυστραλή αβορίγινας γερουσιαστής Λίντια Θορπ (Lidia Thorpe) με αφορμή την άρνησή της να κρατήσει ενός λεπτού σιγή για το θάνατο της Ελισάβετ: «Η "βρετανική αυτοκρατορία" κήρυξε πόλεμο σε αυτές τις ακτές, ενάντια στους λαούς των Πρώτων Εθνών αυτής της χώρας. Αυτό οδήγησε σε σφαγές. Και θέλετε ένα λεπτό σιγή από μένα;» [49]

Σε μια άλλη παράμετρο, αρκετές δημοσκοπήσεις σε Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία και Καναδά, που έγιναν με αφορμή το θάνατο της Ελισάβετ σε χώρες που έχουν ακόμα συνταγματική μοναρχία υπό τον Βασιλιά Κάρολο πλέον, έδειξαν μια αυξανόμενη τάση να διακόψουν τους δεσμούς τους με την Μοναρχία.[50]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ Murray, Jessica (12 October 2021). «Queen seen using walking stick for first time in 20 years». The Guardian. https://www.theguardian.com/uk-news/2021/oct/12/the-queen-seen-using-walking-stick-at-service-for-british-legion. 
  2. ↑ Taylor, Harry (21 October 2021), The Queen spent night in hospital after cancelling Northern Ireland visit, https://www.theguardian.com/uk-news/2021/oct/21/the-queen-spent-night-in-hospital-after-cancelling-northern-ireland-visit, ανακτήθηκε στις 8 September 2022 
  3. ↑ Lee, Joseph (26 October 2021), Queen will not attend COP26 climate change summit, https://www.bbc.com/news/uk-59056725, ανακτήθηκε στις 8 September 2022 
  4. ↑ Becky Morton (14 November 2021), The Queen to miss Remembrance Sunday service, https://www.bbc.co.uk/news/uk-59280608, ανακτήθηκε στις 8 September 2022 
  5. ↑ Lauren, Turner (29 March 2022), Queen attends Prince Philip memorial service at Westminster Abbey, https://www.bbc.com/news/uk-60902088, ανακτήθηκε στις 5 April 2022 
  6. ↑ Thompson, Eliza (14 March 2022), Prince Charles Fills in for Queen Elizabeth II at Commonwealth Day Service Alongside Prince William, https://www.usmagazine.com/celebrity-news/news/queen-elizabeth-ii-misses-2022-commonwealth-day-service/, ανακτήθηκε στις 14 March 2022 
  7. ↑ Queen to miss State Opening of Parliament – Prince of Wales to read speech instead, 9 May 2022, https://news.sky.com/story/queen-wont-be-attending-state-opening-of-parliament-12609353, ανακτήθηκε στις 8 September 2022 
  8. ↑ Furness, Hannah (10 May 2022), Queen's Speech: Why Prince William is attending State Opening of Parliament, https://www.telegraph.co.uk/royal-family/2022/05/10/prince-william-counsellors-state-queens-speech-state-opening/, ανακτήθηκε στις 8 September 2022 
  9. ↑ Landler, Mark (2 June 2022). «Queen Elizabeth will skip Friday's church service after 'discomfort' during the jubilee's first day.». The New York Times. https://www.nytimes.com/2022/06/02/world/europe/queen-elizabeth-will-skip-a-church-service-on-friday-after-discomfort-during-jubilee-ceremony.html. Ανακτήθηκε στις 8 September 2022. 
  10. ↑ Furness, Hannah (2 June 2022), The Queen to miss service of thanksgiving after suffering discomfort, https://www.telegraph.co.uk/royal-family/2022/06/02/queen-miss-service-thanksgiving-suffering-discomfort/, ανακτήθηκε στις 8 September 2022 
  11. ↑ Bubola, Emma (6 September 2022). «The queen will meet the new prime minister at Balmoral Castle in Scotland.». The New York Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 September 2022. https://web.archive.org/web/20220907154725/https://www.nytimes.com/2022/09/06/world/europe/liz-truss-queen-elizabeth-balmoral.html. Ανακτήθηκε στις 8 September 2022. 
  12. ↑ «Queen postpones senior ministers meeting to rest». BBC News. 7 September 2022. https://www.bbc.com/news/uk-62825232. Ανακτήθηκε στις 8 September 2022. 
  13. ↑ «Queen's doctors concerned for her health – palace». BBC News. 8 Σεπτεμβρίου 2022. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Σεπτεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2022. 
  14. ↑ «Queen under medical supervision as doctors are concerned for her health. Prince Charles, Camilla and Prince William are currently travelling to Balmoral, Clarence House and Kensington Palace said». Sky News. 8 Σεπτεμβρίου 2022. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Σεπτεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2022. 
  15. ↑ «Politicians pay tribute to Queen's warmth and wisdom». BBC News. 8 Σεπτεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2022. 
  16. ↑ Quinn, Ben (8 Σεπτεμβρίου 2022). «Queen Elizabeth dies: key moments from a dramatic day». The Guardian. Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2022. 
  17. ↑ «Queen Elizabeth II has died, Buckingham Palace announces» (στα αγγλικά). BBC News. 8 September 2022. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 September 2022. https://web.archive.org/web/20220908173308/https://www.bbc.com/news/uk-61585886. Ανακτήθηκε στις 8 September 2022. 
  18. ↑ Sweney, Mark· Waterson, Jim (8 Σεπτεμβρίου 2022). «BBC One announces Queen's death and plays national anthem». The Guardian. Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2022. 
  19. ↑ «Queen Elizabeth death: Charles and Anne at her bedside; Andrew, Edward, William all rushed to be with her». The New Zealand Herald. 9 Σεπτεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2022. 
  20. ↑ Busari, Stephanie (8 Σεπτεμβρίου 2022). «How the royal family announced the death of Queen Elizabeth II». CNN. Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2022. 
  21. ↑ «Βασίλισσα Ελισάβετ: Βουβός θρήνος στην αγρυπνία στο Εδιμβούργο – Οι αυστηροί κανόνες για όποιον θέλει να προσκυνήσει τη σορό». Reader. Ανακτήθηκε στις 3 Οκτωβρίου 2022. 
  22. ↑ «At least 250,000 people lined up to see queen's coffin». apneas. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2022. 
  23. ↑ Nast, Condé (11 Σεπτεμβρίου 2022). «In Pictures: The Queen's Grandchildren Keep Vigil Ahead Of Her State Funeral». British Vogue (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 3 Οκτωβρίου 2022. 
  24. ↑ 24,0 24,1 24,2 24,3 24,4 «Your complete guide to the Queen's funeral». bbc. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2022. 
  25. ↑ «Why do Royal Navy sailors escort the Queen's coffin?». www.independent.co.uk. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2022. 
  26. ↑ «Britain's military plays key and colourful role in royal send-off». guardian. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2022. 
  27. ↑ «Queen's funeral: Full guide to the gun carriage and the main procession» (στα αγγλικά). BBC News. 2022-09-19. https://www.bbc.com/news/uk-62941422. Ανακτήθηκε στις 2022-10-03. 
  28. ↑ «The order of service for Queen's committal at St George's Chapel at Windsor Castle» (στα αγγλικά). BBC News. 2022-09-19. https://www.bbc.com/news/uk-62952665. Ανακτήθηκε στις 2022-10-03. 
  29. ↑ «Songs, cheers and silence as crowd gathers after queen's death». NBC News (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 3 Οκτωβρίου 2022. 
  30. ↑ «Ελισάβετ Β΄ του Ηνωμένου Βασιλείου». Βικιπαίδεια. 2022-10-03. https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=%CE%95%CE%BB%CE%B9%CF%83%CE%AC%CE%B2%CE%B5%CF%84_%CE%92%CE%84_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%97%CE%BD%CF%89%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%BF%CF%85_%CE%92%CE%B1%CF%83%CE%B9%CE%BB%CE%B5%CE%AF%CE%BF%CF%85&oldid=9700491. 
  31. ↑ «Tributes on death of Queen Elizabeth – as it happened». the Guardian (στα Αγγλικά). 9 Σεπτεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 3 Οκτωβρίου 2022. 
  32. ↑ «Twitter». Twitter. Ανακτήθηκε στις 3 Οκτωβρίου 2022. 
  33. ↑ «Barack Obama and Michelle 'grateful to have witnessed' Queen's reign». The Independent (στα Αγγλικά). 8 Σεπτεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 3 Οκτωβρίου 2022. 
  34. ↑ «Pope Francis mourns death of Britain's Queen Elizabeth II - Vatican News». www.vaticannews.va (στα Αγγλικά). 8 Σεπτεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 3 Οκτωβρίου 2022. 
  35. ↑ «'She was extraordinary': Reactions to death of Queen Elizabeth II». www.aljazeera.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 3 Οκτωβρίου 2022. 
  36. ↑ «Emma Hart on the death of Queen Elizabeth II». Penn Today (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2022. 
  37. ↑ Wells, Darren (9 Σεπτεμβρίου 2022). «Cristiano Ronaldo pays heartfelt tribute to Queen after "irreplaceable" loss». mirror (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 3 Οκτωβρίου 2022. 
  38. ↑ Parsons, Tom (9 Σεπτεμβρίου 2022). «Lewis Hamilton sent emotional message to the Queen prior to death». Express.co.uk (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 3 Οκτωβρίου 2022. 
  39. ↑ Rowley, Glenn· Rowley, Glenn (8 Σεπτεμβρίου 2022). «Duran Duran, Elton John and More React to Queen Elizabeth II's Death: 'Up to the Mountain, Queen'». Billboard (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 3 Οκτωβρίου 2022. 
  40. ↑ «Celebrities including Elton John pay their respects following Her Majesty's death». www.nationalworld.com (στα Αγγλικά). 9 Σεπτεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2022. 
  41. ↑ Dosani, Rishma (8 Σεπτεμβρίου 2022). «Sir Paul McCartney pays tribute to Queen Elizabeth after her death at 96». Metro (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2022. 
  42. ↑ «David Beckham mourns the death of Queen Elizabeth; photos of them through the years». HOLA (στα Αγγλικά). 8 Σεπτεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2022. 
  43. ↑ News, Buzz (9 Σεπτεμβρίου 2022). «Celine Dion pays tribute to Elizabeth II». Buzznews (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Οκτωβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2022. 
  44. ↑ «Daniel Craig, James Bond actor, on Queen Elizabeth II's death: We'll never see the likes of her again». MARCA (στα Αγγλικά). 12 Σεπτεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2022. 
  45. ↑ Edwin Rios (10 Σεπτεμβρίου 2022). «Queen's death intensifies criticism of British empire's violent atrocities». The Guardian. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Σεπτεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2022. "American commentators, academics and others are calling into reconsideration of monarchy’s lasting influences"' 
  46. ↑ "If the queen had apologized for slavery, colonialism and neocolonialism and urged the crown to offer reparations for the millions of lives taken in her/their names, then perhaps I would do the human thing and feel bad. As a Kenyan, I feel nothing. This theater is absurd." The Guardian, ό.π
  47. ↑ “I heard the chief monarch of a thieving raping genocidal empire is finally dying. May her pain be excruciating,” https://www.independent.co.uk/news/world/americas/uju-anya-queen-death-carnegie-mellon-b2164578.html
  48. ↑ Festus Adedayo (11 Σεπτεμβρίου 2022). «Uju Anya's tweet against Queen Elizabeth reveals three key elements». pmnewsnigeria. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Οκτωβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 1 Οκτωβρίου 2022. 
  49. ↑ HALEY OTT (14 Σεπτεμβρίου 2022). «Protester arrests fuel concern over free speech as queen's death reignites criticism of Britain's monarchy». CBSNEWS. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Σεπτεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2022.  "The 'British empire' declared a war on these shores, against this country's First Nations peoples. This led to massacres. And you want a minute's silence from me?"
  50. ↑ αναδημοσίευση από Reuters (18 Σεπτεμβρίου 2022). «Queen's Death Shines Spotlight on Wrongs Suffered by Indigenous People». Voice of America (VOA). Ανακτήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2022. Opinion polls in Australia, New Zealand, Canada have all pointed to a growing view that they should end ties to the monarchy with the death of Elizabeth, even though this is unlikely anytime soon in countries like Canada. 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Θάνατος_της_Ελισάβετ_Β΄_του_Ηνωμένου_Βασιλείου&oldid=10347567"