Ζόραν Ζάεφ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ζόραν Ζάεφ
Зоран Заев
Πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας
Περίοδος
30 Αυγούστου 2020 – 16 Ιανουαρίου 2022
ΠρόεδροςΓκιόργκε Ίβανοφ (έως 12 Μαΐου 2019)
Στέβο Πενταρόφσκι (από 12 Μαΐου 2019)
ΠρωθυπουργόςΚυβέρνηση Ζόραν Ζάεφ 2017 & Κυβέρνηση Ζόραν Ζάεφ 2020
ΠροκάτοχοςΌλιβερ Σπάσοφσκι
ΔιάδοχοςΌλιβερ Σπάσοφσκι
Περίοδος
31 Μαΐου 2017 – 3 Ιανουαρίου 2020
Δήμαρχος της Στρώμιντσα
Περίοδος
22 Μαρτίου 2005 – 22 Δεκεμβρίου 2016
ΠροκάτοχοςΚυρίλ Γιάνεφ
ΔιάδοχοςΚοσταντίν Κοσταντίνοφ
Αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης
Περίοδος
2 Ιουνίου 2013 – 31 Μαΐου 2017
Προσωπικά στοιχεία
Γέννηση8 Οκτωβρίου 1974 (1974-10-08) (49 ετών), Στρώμνιτσα, Βόρεια Μακεδονία
ΕθνότηταΣλαβομακεδόνας
ΥπηκοότηταΒόρεια Μακεδονία
Πολιτικό κόμμαΣοσιαλδημοκρατική Ένωση Μακεδονίας
ΣύζυγοςΖόριτσα Ζάεβα (1995-)
Παιδιά2
ΣπουδέςΟικονομική Σχολή Πανεπιστημίου Σκοπίων «Άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος»
ΕπάγγελμαΟικονομολόγος
ΘρήσκευμαΧριστιανός Ορθόδοξος
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Ζόραν Ζάεφ (σλαβομακεδονικά: Зоран Заев‎‎, γενν. 8 Οκτωβρίου 1974) είναι Σλαβομακεδόνας οικονομολόγος, πολιτικός και διετέλεσε πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας (20 Αυγούστου 2020 - 16 Ιανουαρίου 2022).

Πριν από την ανάληψη των καθηκόντων του ως πρωθυπουργού, ο Ζάεφ ήταν μέλος της Συνέλευσης της Βόρειας Μακεδονίας μεταξύ 2003 και 2005 και δήμαρχος της Στρώμνιτσας από το 2005 έως το 2016. Είναι Πρόεδρος της κεντροαριστερής Σοσιαλδημοκρατικής Ένωσης Μακεδονίας.[1][2] Τον Ιανουάριο του 2020 παραιτήθηκε από την πρωθυπουργία και επανεξελέγη στις εκλογές του Ιουλίου του 2020 για δεύτερη θητεία. Τον Οκτώβριο του 2021 παραιτήθηκε για δεύτερη φορά από την πρωθυπουργία της χώρας με κύρια αιτία την ήττα του στις δημοτικές εκλογές στη περιφέρεια των Σκοπίων αλλά απέσυρε την παραίτηση του και παρέμεινε πρωθυπουργός της χώρας έως το 2022.

Νεανική ζωή και εκπαίδευση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ζόραν Ζάεφ γεννήθηκε το 1974 στη Στρώμνιτσα, σε μια πολυμελή οικογένεια βουλγαρικής καταγωγής των Στόγιαν και Ιβάνκα Ζάεφ από το χωριό Μουρτίνο. Έχει τρεις αδελφές και έναν αδελφό, τον Ντούσκο Ζάεφ. Αφού ολοκλήρωσε το δημοτικό και γυμνάσιο στην πατρίδα του, εγγράφηκε στη Σχολή Οικονομικών Επιστημών των Σκοπίων, από την οποία αποφοίτησε το 1997. Ο Ζάεφ απέκτησε μεταπτυχιακό δίπλωμα στη νομισματική οικονομία στο ίδιο πανεπιστήμιο.

Πολιτική σταδιοδρομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ζάεφ έγινε μέλος της Σοσιαλδημοκρατικής Ένωσης Μακεδονίας το 1996. Εκλέχθηκε δύο φορές ως πρόεδρος της περιφερειακής οργάνωσης της Στρούμιτσα.[3] Διετέλεσε Αντιπρόεδρος του Κόμματος μεταξύ 2006 και 2008.[2] Κέρδισε τρεις διαδοχικές τοπικές εκλογές και χρημάτισε δήμαρχος της Στρούμιτσα από το 2005 έως το 2016. Αφού ο Μπράνκο Τσερβενκόφσκι παραιτήθηκε από τη θέση του προέδρου της ΣΔΕΜ το 2013, ο Ζάεφ εκλέχτηκε νέος πρόεδρος. Επιπλέον, διετέλεσε μέλος της Συνέλευσης της Βόρειας Μακεδονίας από το 2003 έως το 2005.[2] Μετά τις εκλογές του 2016, ο Ζάεφ σχημάτισε μια κυβέρνηση συνασπισμού με την υποστήριξη της Δημοκρατικής Ένωσης για την Ένταξη και της Συμμαχίας των Αλβανών τον Μάιο του 2017.

Διαμάχες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Ιανουάριο του 2015, ο πρώην Πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας Νίκολα Γκρούεφσκι κατηγόρησε τον Ζάεφ για τη φερόμενη συνωμοσία με ξένη υπηρεσία πληροφοριών και διπλωμάτες για την ανατροπή της κυβέρνησης και τη συμμετοχή τους στη φερόμενη απόπειρα πραξικοπήματος.[4] Ο Ζάεφ τον Φεβρουάριο κατηγόρησε τον Γκρουέφσκι για τηλεφωνικές υποκλοπές και παράνομη κατασκοπεία τουλάχιστον 20.000 ατόμων στη χώρα. Ο εισαγγελέας, από την άλλη πλευρά, κατηγόρησε τον Ζάεφ για εκβιασμό του Γκρουέφσκι και κράτησε πέντε άτομα που συνδέονταν με την υπόθεση αυτή. Η δίωξη έπαυσε αργότερα λόγω ανεπαρκών στοιχείων.[5]

Μετά την εκλογή του ως προέδρου της ΣΔΕΜ, ο Ζάεφ έγινε ηγέτης της αντιπολίτευσης. Ως ηγέτης της αντιπολίτευσης, ο Ζάεφ συμμετείχε σε συνάντηση με τον Γκρουέφσκι και τον Επίτροπο Διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης Γιοχάνες Χαν τον Ιούνιο του 2015 για να ξεπεράσει την πολιτική κρίση. Οι διαπραγματεύσεις οδήγησαν στη συμφωνία του Przino, η οποία προέβλεπε τη διοργάνωση εκλογών τον Απρίλιο του 2016 από μία προσωρινή κυβέρνηση και τη διερεύνηση του σκανδάλου των τηλεφωνικών υποκλοπών από ειδικό εισαγγελέα. Ο Ζάεφ απείλησε να μποϊκοτάρει τις εκλογές λόγω των εμποδίων που έθετε ο Γκρουέφσκι στην εφαρμογή της συμφωνίας του Przino και στην υλοποίηση μεταρρυθμίσεων στο δικαστικό σύστημα και στα μέσα ενημέρωσης.[6]

Πρωθυπουργός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 31 Μαΐου 2017 το κοινοβούλιο της Βόρειας Μακεδονίας ανέδειξε τον Ζάεφ ως νέο πρωθυπουργό με 62 ψήφους υπέρ σε σύνολο 120 βουλευτών. Η ψηφοφορία έθεσε τέλος σε μία πολύμηνη περίοδο πολιτικής αβεβαιότητας.[7] Μια δημοσκόπηση 1.159 Βορειομακεδόνων που πραγματοποιήθηκε τον Ιούνιο του 2017 από τη Brima Gallup έδειξε ότι το 62% του πληθυσμού υποστήριξε τον Ζάεφ ως πρωθυπουργό.[8] Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, ο Ζάεφ παρουσίασε το πρόγραμμα της νέας κυβέρνησης, λέγοντας ότι η ένταξη στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ θα είναι η προτεραιότητά του τα επόμενα χρόνια. Υποσχέθηκε επίσης την οικονομική ανάπτυξη και τον τερματισμό της διαφθοράς ανακοινώνοντας μια «υπεύθυνη, μεταρρυθμιστική και ευρωπαϊκή κυβέρνηση».[9]

Ορισμένες εφημερίδες ερμήνευσαν τις δηλώσεις του Ζάεφ στις εφημερίδες BGLES και Kurir ως ισχυρισμό ότι οι Σλαβομακεδόνες είναι ένα έθνος με τους Βούλγαρους ή τους Σέρβους.[10][11][12] Αυτό που καταγράφηκε από τον Ζάεφ στην αρχική βιντεοσυνομιλία της βουλγαρικής εφημερίδας BGLES ήταν ότι «θέλω να στείλω ένα μήνυμα σε όλους τους πολίτες της Βουλγαρίας, είμαστε αδελφοί, το ίδιο έθνος». Η συνέντευξη για τη σερβική εφημερίδα Kurir ήταν «Οι Σέρβοι και οι Μακεδόνες είναι αδελφοί» και «Κανείς δεν ζήτησε από τον Ζόραν Ζάεφ να κάνει τίποτα εναντίον των Μακεδόνων, εναντίον Σέρβων, εναντίον οποιασδήποτε εθνικής κοινότητας ή εναντίον οποιουδήποτε από τους γείτονές μας. Ακούσαμε κατηγορίες ότι ο Ζάεφ καταδικάζει τη Σερβία για γενοκτονία, για μένα είναι το ίδιο έθνος».[13][14]

Παραίτηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Οκτώβριο του 2019 η Ευρωπαϊκή Ένωση αρνήθηκε την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τη Βόρεια Μακεδονία, αποδυναμώνοντας την φιλοευρωπαϊκή κυβέρνηση της χώρας.[15] Ως αποτέλεσμα, ο Ζάεφ όρισε πρόωρες εκλογές τον Απρίλιο του 2020 και προανήγγειλε την παραίτησή του. Ο Ζάεφ υπέβαλε την παραίτησή του από την πρωθυπουργία στις 2 Ιανουαρίου 2020 και υπηρεσιακός πρωθυπουργός διορίστηκε ο Όλιβερ Σπάσοφσκι. [16]

Δεύτερη πρωθυπουργία (2020–22)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έπειτα από τις βουλευτικές εκλογές του 2020 το SDSM κέρδισε τις περισσότερες έδρες αλλά όχι και την αυτοδυναμία. Στις 18 Αυγούστου 2020 το SDSM και το DUI ανακοίνωσαν συμφωνία για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού και αποφάσισαν να διοριστεί αλβανόφωνος πρωθυπουργός. Με βάση τη συμφωνία, ο αρχηγός του SDSM Ζόραν Ζάεφ ορκίστηκε ξανά πρωθυπουργός και θα υπηρετήσει έως 100 μέρες ως τις επόμενες βουλευτικές εκλογές. Το υπόλοιπο της θητείας του πρωθυπουργού μέχρι τη διεξαγωγή των εκλογών θα το υπηρετήσει πρόσωπο διορισμένο από το BDI και αλβανόφωνο.[17][18] Στις 30 Αυγούστου η κυβέρνηση των προσκείμενων στο SDSM κομμάτων, του BDI και του Δημοκρατικού Κόμματος των Αλβανών, εγκρίθηκε από το κοινοβούλιο.[19]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ http://www.balkaninsight.com/en/article/macedonia-parliament-approves-zaev-s-new-govt-05-31-2017
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 «Biography of Zoran Zaev». Σοσιαλδημοκρατική Ένωση Μακεδονίας. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Ιουλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2017. 
  3. ↑ «SDSM Administration of Strumica». Σοσιαλδημοκρατική Ένωση Μακεδονίας. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Μαΐου 2017. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2017. 
  4. ↑ MacDowall, Andrew (2015-02-08). «Fears for Macedonia's fragile democracy amid 'coup' and wiretap claims». The Guardian. https://www.theguardian.com/world/2015/feb/27/fears-macedonias-fragile-democracy-amid-coup-wiretap-claims. Ανακτήθηκε στις 2017-12-08. 
  5. ↑ «SPO Drops Coup Case: Katica Janeva Will Not Prosecute Zaev, Verusevski due to Insufficient Evidence». The Independent. 18 Ιανουαρίου 2017. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Φεβρουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 21 Μαΐου 2017. 
  6. ↑ «Macedonia opposition says will boycott election». Business Insider. 7 Απριλίου 2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Μαΐου 2017. Ανακτήθηκε στις 21 Μαΐου 2017. 
  7. ↑ «Macedonian MPs vote in new government after deadlock». BBC. 1 Ιουνίου 2017. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2017. 
  8. ↑ «БГНЕС | Галъп: 62% подкрепят Зоран Заев за премиер». www.bgnes.com (στα Βουλγαρικά). 
  9. ↑ «Macedonia forms new government 6 months after election». Politico. 1 Ιουνίου 2017. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2017. 
  10. ↑ «Заев во исти ден тврди дека Македонците се Бугари, па потоа тврди дека Македонците се Срби (ВИДЕО)». Kurir.mk (στα Σλαβομακεδονικά). 2 Μαΐου 2017. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Οκτωβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2017. 
  11. ↑ Зоран Заев: Македонците са един и същ народ с българите и сърбите. 
  12. ↑ «Зоран Заев ја кажа вистината – Македонците и Бугарите се ист народ». Дневник. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Μαΐου 2017. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2017. 
  13. ↑ «БГНЕС | Зоран Заев: Македония няма да бъде двунационална, България и Борисов са наши големи приятели». www.bgnes.com (στα Βουλγαρικά). За България ние сме братски хора, един народ. (original in video 2:37-2:45 Jас сакам да изпратам парака до сите грагани на Бугариjа - ние сме братски хора, същи народ.) 
  14. ↑ (KURIR TV) DA SE NE LAŽEMO! INTERVJU ZORAN ZAEV: Srbi su naša braća, Gruevski je KRIMINALAC!. A Srbi i Makedonci su bratski narod...Niko nije tražio da Zoran Zaev uradi nešto protiv Makedonaca, protiv Srba, protiv bilo koje etničke zajednice ili protiv bilo koga od naših suseda. Čuli smo optužbe da je Zaev prihvatio da tuži Srbiju za genocid. To je za mene isti, moj narod. 
  15. ↑ Βόρεια Μακεδονία: Παραιτήθηκε ο Ζάεφ, εκλογές στις 12 Απριλίου, crisismonitor.gr, 2 Ιανουαρίου 2020.
  16. ↑ Σκόπια: Παραιτήθηκε ο Ζόραν Ζάεφ–Τα επόμενα βήματα, Iskra, 3 Ιανουαρίου 2020.
  17. ↑ «N. Macedonia: Pro-Western party secures coalition deal» (στα αγγλικά). 2020-08-18. https://apnews.com/b00f1c9cae852ed03837b4dd2b01189c. Ανακτήθηκε στις 2020-08-20. 
  18. ↑ Marusic, Sinisa Jakov (18 Αυγούστου 2020). «Zoran Zaev to Lead North Macedonia's Government Again». Balkan Insight. Ανακτήθηκε στις 20 Αυγούστου 2020. 
  19. ↑ Marusic, Sinisa Jakov (31 Αυγούστου 2020). «North Macedonia Parliament Confirms Zaev's Return as PM». Balkan Insight. Ανακτήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2020. 
Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ζόραν_Ζάεφ&oldid=10019873"