Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ζακ Καλό

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ζακ Καλό
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Jacques Callot (Γαλλικά)
Γέννηση25  Μαρτίου 1592[1]
Νανσύ[2]
Θάνατος25  Μαρτίου 1635[3][4][5] ή 24  Μαρτίου 1635[6]
Νανσύ[7]
Αιτία θανάτουκαρκίνος του στομάχου
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Χώρα πολιτογράφησηςΛωρραίνη
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά[3][8]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταχαράκτης[9]
οξυγράφος
σκιτσογράφος
Αξιοσημείωτο έργοΣυμφορές του πολέμου
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Ζακ Καλό (γαλλικά: Jacques Callot, περ. 1592- 1635) ήταν μπαρόκ Γάλλος σχεδιαστής και χαράκτης, ένας από τους πιο σημαντικούς και παραγωγικούς δασκάλους της χαρακτικής, γνωστός για τη βελτίωση της τεχνικής της οξυγραφίας με την εισαγωγή «σκληρού βερνικιού» και τεχνικών χάραξης πολλαπλών στρώσεων. [10]

Ο Καλό δημιούργησε περισσότερα από 1400 χαρακτικά που απεικονίζουν τη ζωή της εποχής του, με στρατιώτες, κλόουν, μέθυσους, νάνους, τσιγγάνους, ζητιάνους, καθώς και την αυλική ζωή και χαρακτήρες εμπνευσμένους από την Κομέντια ντελ άρτε. Επίσης, χάραξε πολλές θρησκευτικές και πολεμικές σκηνές και πολλά έργα του παρουσίαζαν εκτεταμένα τοπία στο φόντο. Η σειρά χαρακτικών του Συμφορές του πολέμου που καταγράφει τη φρίκη του πολέμου επηρέασε καλλιτέχνες του 19ου και του 20ού αιώνα.[11]

Βιογραφικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ζακ Καλό γεννήθηκε στο Νανσύ, πρωτεύουσα του δουκάτου της Λωρραίνης, τώρα περιοχή της Γαλλίας. Καταγόταν από σημαντική οικογένεια, ο πατέρας του ήταν τελετάρχης στην αυλή του δούκα, και συχνά αναφέρει τον εαυτό του ως ευγενή στις επιγραφές στα έργα του. Από την παιδική του ηλικία προσπαθούσε να απεικονίσει όλα όσα έβλεπε στο δρόμο: στρατιώτες, ζητιάνους, αλήτες, προσκυνητές, ακροβάτες, γελωτοποιούς, θέματα που ανέπτυξε σε όλη την καριέρα του.

Σε ηλικία 12 ετών, έφυγε από το σπίτι κρυφά για πρώτη φορά για την Ιταλία με τα πόδια ακολουθώντας περιπλανώμενους τσιγγάνους με τους οποίους έφθασε στη Φλωρεντία. Η ανάμνηση αυτού του επεισοδίου ήταν ίσως η έμπνευση για μια σειρά τεσσάρων χαρακτικών, Οι Βοημοί, το 1623 - 1624 . Συνέχισε το ταξίδι του για τη Ρώμη αλλά, φτάνοντας εκεί, αναγνωρίστηκε από εμπόρους που ήταν φίλοι της οικογένειάς του, οι οποίοι τον πήγαν πίσω στο Νανσύ. Ο πατέρας του τον ανάγκασε να ξαναρχίσει τις σπουδές του. Στα 14, έφυγε ξανά στην Ιταλία αλλά ο μεγαλύτερος αδερφός του Ζαν τον βρήκε στο Τορίνο και τον οδήγησε πίσω στη Λωρραίνη, όπου τον έβαλαν να μάθει το επάγγελμα της χρυσοχοΐας κοντά σε έναν χρυσοχόο. Ο καλλιτέχνης της αυλής των δουκών της Λωρραίνης στο Νανσύ εκείνη την εποχή ήταν ο ζωγράφος, σχεδιαστής και χαράκτης Ζακ Μπελάνζ, του οποίου το έργο είχε σημαντική επιρροή στον Καλό. Τελικά ο πατέρας του συμφώνησε να του επιτρέψει να σπουδάσει στην Ιταλία.

Στη Ρώμη μαθήτευσε κοντά σε έναν ομογενή Γάλλο, τον Φιλίπ Τομασέν από τον οποίο έμαθε τη χαρακτική. Πιθανότατα στη συνέχεια μαθήτευσε κοντά στον Αντόνιο Τεμπέστα στη Φλωρεντία, όπου έζησε από το 1612 έως το 1621. Σώζονται περισσότερα από 2.000 προσχέδια και μελέτες για χαρακτικά, αλλά κανένας πίνακάς του δεν είναι γνωστός και πιθανότατα δεν εκπαιδεύτηκε ποτέ ως ζωγράφος.[12]

Κατά τη διάρκεια της περιόδου του στη Φλωρεντία έγινε γνωστός δάσκαλος και εργάστηκε για την αυλή του Κόζιμο Β΄ των Μεδίκων, όπου σχεδίασε σκηνές γιορτών και θεατρικές παραστάσεις, που αργότερα του παρείχαν θέματα και υλικό για μια σειρά χαρακτικών του. Μετά τον θάνατο του Κόζιμο το 1621, ανταποκρίθηκε στην πρόσκληση του δούκα Καρόλου Δ΄ της Λωρραίνης και επέστρεψε στο Νανσύ όπου έζησε για το υπόλοιπο της ζωής του, επισκεπτόμενος το Παρίσι και την Ολλανδία αργότερα κατά τη διάρκεια της δεκαετίας.

Ο πειρασμός του Αγίου Αντωνίου

Από το 1629, έζησε και εργάστηκε για κάποιο διάστημα στο Παρίσι. Ο βασιλιάς Λουδοβίκος ΙΓ΄ της Γαλλίας τον κάλεσε να εργαστεί στην αυλή του, αλλά ο καλλιτέχνης αρνήθηκε. Σύμφωνα με μια εκδοχή, ως πατριώτης της Λωρραίνης, δεν μπορούσε να συγχωρήσει στον βασιλιά το γεγονός ότι τα γαλλικά στρατεύματα κατέστρεψαν την πατρίδα του κατά τη διάρκεια του Τριακονταετούς Πολέμου.

Έργα του ανέθεσαν οι αυλές της Λωρραίνης, της Γαλλίας και της Ισπανίας και εκδότες, κυρίως στο Παρίσι. [10]Αν και παρέμεινε στο Νανσύ, τα έργα του ήταν ευρέως γνωστά στην Ευρώπη. Ο Ρέμπραντ ήταν δεινός συλλέκτης τους. Ένας από τους μαθητές του, ο χαράκτης Αβραάμ Μπος διέδωσε τις καινοτομίες του Καλό σε όλη την Ευρώπη με το πρώτο δημοσιευμένο εγχειρίδιο χαρακτικής, Πραγματεία για τη χαρακτική (1645), το οποίο μεταφράστηκε στα ιταλικά, ολλανδικά, γερμανικά και αγγλικά.

Ο Ζακ Καλό πέθανε στο Νανσύ το 1635 σε ηλικία 43 ετών.

Τα έργα του έχουν διασωθεί και βρίσκονται στο Μουσείο της Λωρραίνης (στο Νανσύ) και σε πολλά μουσεία σε όλη την Ευρώπη.[13]

Οι κρεμασμένοι, χαρακτικό από τις Συμφορές του πολέμου

Το έργο του Ζακ Καλό ήταν εξαιρετικά δημοφιλές μεταξύ των Ρομαντικών. Ο Ε. Τ. Α. Χόφμαν έδωσε τίτλο στην πρώτη του συλλογή διηγημάτων Φαντασίες εμπνευσμένες από τη μανιέρα του Καλό (1814-1815) που περιλαμβάνει ένα σύντομο εισαγωγικό κείμενο σε μορφή επίκλησης του συγγραφέα προς τον χαράκτη. Ο Αλοϋσιούς Μπερτράν έγραψε για τον Καλό. Τον 20ό αιώνα, ο συνθέτης Γκούσταβ Μάλερ και ο γλύπτης Αλμπέρτο Τζακομέττι εμπνεύστηκαν από τα έργα του.[14]

Ένα από τα πιο διάσημα έργα του είναι η σειρά 18 χαρακτικών Συμφορές του πολέμου, που καταγράφουν τις φρικαλεότητες της επίθεσης του στρατού του Λουδοβίκου ΙΓ΄ της Γαλλίας στη Λωρραίνη κατά τη διάρκεια του Τριακονταετούς Πολέμου. Αργότερα, ενέπνευσε τον Φρανθίσκο Γκόγια για τη σειρά 82 χαρακτικών με τον ίδιο τίτλο Οι Συμφορές του Πολέμου που φιλοτέχνησε μεταξύ 1810 και 1820, μια διαμαρτυρία ενάντια στη βία κατά την κατάληψη της Μαδρίτης από Γαλλικά στρατεύματα.[15]

  1. 1,0 1,1 www.museabrugge.be/collection/work/id/0000_GRO1772_II. Ανακτήθηκε στις 29  Απριλίου 2024.
  2. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 15  Δεκεμβρίου 2014.
  3. 3,0 3,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 12000309c. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  4. (Αγγλικά) SNAC. w6xw4z42. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  5. «Callot, Jacques» 12  Ιανουαρίου 2018.
  6. www.museabrugge.be/collection/work/id/0000_GRO1772_II. Ανακτήθηκε στις 29  Απριλίου 2024.
  7. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2014.
  8. CONOR.SI. 41424739.
  9. The Fine Art Archive. 28976. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  10. 10,0 10,1 . «barber.org.uk/jacques-callot-1592-1635/». 
  11. . «britannica.com/biography/Jacques-Callot-French-artist». 
  12. . «risdmuseum.org/exhibitions-events/exhibitions/jacques-callot-and-baroque-print». 
  13. . «westmont.edu/jacques-callot». 
  14. . «en.wikisource.org/wiki/1911_Encyclopedia_Britannica/Callot,_Jacques». 
  15. . «artmuseum.princeton.edu/object-package/spectacle-and-violence-prints-jacques-callot».