Ζακατάλα
| Ζακατάλα | |
|---|---|
| 41°38′1″N 46°38′36″E | |
| Χώρα | Αζερμπαϊτζάν |
| Διοικητική υπαγωγή | Ζακατάλα |
| Υψόμετρο | 518 μέτρα |
| Πληθυσμός | 31.300 (2010) |
| Ζώνη ώρας | UTC+04:00 |
Η Ζακατάλα (αζερ. Zaqatala, αβαρ. Закатала / Чӏар) είναι πόλη του Αζερμπαϊτζάν, πρωτεύουσα ομώνυμης επαρχίας. Ο πληθυσμός της ως δήμου, ο οποίος περιλαμβάνει και το γειτονικό χωριό Καζανγκιούλ[1], ήταν 32.171 κάτοικοι στην απογραφή του 2020. Η πόλη είναι κτισμένη στους πρόποδες του Καυκάσου, στις όχθες του χειμαρρώδους ποταμού Τάλα, έχοντας υψόμετρο 518 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Ο Τάλα χωρίζει την πόλη ανεπισήμως σε δύο συστατικά μέρη: τη Ζάκα και την Τάλα.
Σήμερα η πόλη κατοικείται κυρίως από Αζέρους, αλλά υπάρχουν σημαντικές μειονότητες Αβάρων, Λεσγίνων-Τσαχουρίων και Ιντζιλόι (Μουσουλμάνων Γεωργιανών).
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η περιοχή ήταν κάποτε ξεχωριστό βασίλειο υπό τη γεωργιανή πολιτισμική και πολιτική επιρροή. Κατά τον Μεσαίωνα η πόλη ονομαζόταν Σαϊνγκίλο και είχε επτά γεωργιανά σχολεία-σχολές, όπου διδάσκονταν φιλοσοφία, γλώσσα, εκκλησιαστική ιστορία και ιστορία της Γεωργίας. Οι σχολές αυτές διεδραμάτιζαν ουσιώδη πολιτισμικό, εκτός από εκπαιδευτικό, ρόλο, προάγοντας τις πολιτισμικές σχέσεις μεταξύ των λαών του Καυκάσου.
Το εμφανέστερο χαρακτηριστικό της Ζακατάλα είναι το ερειπωμένο σήμερα φρούριο[2] που έκτισαν τη δεκαετία του 1830 οι ρωσικές δυνάμεις κατά τον Πόλεμο του Καυκάσου (1817-1864), για την υπεράσπιση της πόλεως από εξεγερμένους. Τη δεκαετία του 1850 διεξάχθηκαν σκληρές μάχες μέσα και έξω από την πόλη ανάμεσα στους Ρώσους και τον Νταγκεστανό ηγέτη Ιμάμη Σαμίλ.[3] Μετέπειτα, από το 1893 έως το 1905, η Ζακατάλα ήταν η έδρα του Διαμερίσματος («οκρούγκ») Ζακατάλ του Κυβερνείου Τυφλίδας. Το 1918 υπάχθηκε για λίγο στην Υπερκαυκασιανή Ομοσπονδιακή Δημοκρατία, προτού ενταχθεί στη Λαοκρατική Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν και αργότερα στην Αζερική Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία.[4][5][6]
Τον 20ό αιώνα η πόλη έγινε αρκετά γνωστή όταν το φρούριό της χρησίμευσε ως φυλακή για μέλη του στασιάσαντος πληρώματος του θωρηκτού «Ποτέμκιν». Ωστόσο από τα τέλη της δεκαετίας του 1980 το φρούριο παραμένει ασυντήρητο και έχει ημιερειπωθεί, με βοοειδή να βόσκουν στον περίβολο το καλοκαίρι.[2] Το άγαλμα ενός από τους στασιαστές του «Ποτέμκιν» που είχε στηθεί κατά τη σοβιετική εποχή κοσμεί ακόμα το Πάρκο «Χεϊντάρ Αλίγιεφ», κοντά στο φρούριο.[7] Η τελευταία σημαντική προσθήκη στην εμφάνιση της Ζακατάλα είναι ένα μεγάλο νέο τζαμί.[8] Η Ζακατάλα διατηρεί τοπόσημα με ιστορικό ενδιαφέρον, τα περισσότερα από τα οποία στο κέντρο της, που διατηρεί τη μορφή του 19ου αιώνα. Η κεντρική πλατεία, που επί σοβιετικού καθεστώτος ονομαζόταν «Πλατεία Λένιν», υπάρχουν δύο πλάτανοι ηλικίας περίπου 700 ετών.
Η σημερινή πόλη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Από τη Ζακατάλα διέρχεται η εθνική οδός A315, που συνδέει το Μινγκατσεβίρ με τα γεωργιανά σύνορα στο Λαγκοντέχι. Υπάρχει επίσης το Διεθνές Αεροδρόμιο της Ζακατάλα στα νότια της πόλεως[9][10], ενώ η Ζακατάλα διαθέτει επίσης δύο σταθμούς υπεραστικών λεωφορείων και σιδηροδρομικό σταθμό. Στα βόρεια βρίσκεται ένα σημαντικό καταφύγιο άγριας ζωής, μέσα σε δασωμένες βουνοπλαγιές με αρκετούς καταρράκτες.
Δημογραφικά
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η πλειονότητα των μόνιμων κατοίκων τόσο της πόλεως όσο και της Επαρχίας της Ζακατάλα είναι Αζέροι σημαντικές μειονότητες Αβάρων, Λεσγίνων-Τσαχουρίων και Ιντζιλόι (Μουσουλμάνων Γεωργιανών). Ως προς το θρήσκευμα, η πλειονότητα του πληθυσμού είναι Σουνίτες Μουσουλμάνοι, ενώ υπάρχει μικρή μειονότητα Ορθόδοξων Χριστιανών, οι οποίοι είναι όλοι σχεδόν γεωργιανής καταγωγής.[11]
- Στη Ζακατάλα γεννήθηκε ο Αζέρος μαθηματικός Μεσούντ Εφεντίεφ.
Εικόνες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]-
Πάρκο στη Ζακατάλα
-
Το Φρούριο της Ζακατάλα
-
Εγκαταλελειμμένη εκκλησιά του 19ου αιώνα στην πόλη
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «Belediyye Informasiya Sistemi» (στα αζερικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Σεπτεμβρίου 2008.
- ↑ 2,0 2,1 Huseynova, Leila (1990). Development and Preservation of Architectural and Artistic Originality of Azerbaijan's Cities. Ministry of National Education Azerbaijan SSR. σελ. 52.
- ↑ Elliott, Mark (2010). Azerbaijan with excursions to Georgia (4η έκδοση). σελ. 237.
- ↑ Daushvili, Aleko (1 Ιανουαρίου 2012). «The Democratic Republic of Georgia: Struggle for Independence 1918-1921». Academia. σελ. 41.
By autumn of 1918 the Zakatala district was officially a part of the Republic of Azerbaijan. Having the support of Turkey and the convenience of a shared Islamic religion, the Azerbaijani state heavily enforced anti-Georgian propaganda in the region. With the help of local mullahs, the Muslim-Georgian population easily came under Azerbaijani influence, which in turn created the illusion that Zakatala was fully incorporated into Azerbaijan.
- ↑ Javakhishvili, Ivane (2011). CAUCASIOLOGIC PAPERS (PDF). Τιφλίδα: Tbilisi State University. σελ. 235.
Simultaneously, Georgia and Azerbaijan have tried to include Zakatala District ... Georgia's attempts were unsuccessful, because the Georgians were less than 20% of the population of the district, and the stake was only on them. Azerbaijan … [was] more successful in their attempts, because the idea appealed to Islamic unity.
- ↑ Yilmaz, Harun (2009-06-01). «An Unexpected Peace: Azerbaijani–Georgian Relations, 1918-20». Revolutionary Russia 22 (1): 37-67. doi:. ISSN 0954-6545. «There were sizeable Muslim populations in Kutaisi and Tbilisi provinces, which remained in Georgia, and a minority of Christians in Zakatala okrug, in Azerbaijan.».
- ↑ Nicas, Peter. «Azerbaijan Things to See & Do Guide». ProfessionalTravelGuide.com. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2008.[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ Elliott, Mark (2010). Azerbaijan with excursions to Georgia (4η έκδοση). σελ. 234.
- ↑ «Zaqatala Airport». Αερογραμμές του Αζερμπαϊτζάν. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Αυγούστου 2011. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2011.
- ↑ «Zaqatala beynəlxalq hava limanı yenidən fəaliyyətə başlayıb» (στα αζερικά). milli.az. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Σεπτεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2011.
- ↑ Clifton, John M. (2005). «The Sociolinguistic Situation of the Tsakhur in Azerbaijan» (PDF). SIL International. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουνίου 2008.