Ευαγγέλιο του Οστρόμιρ

Το Ευαγγέλιο του Οστρόμιρ, γραμμενο στην παλαιά εκκλησιαστική σλαβονική γλώσσα, είναι γνωστό για την εικονογράφησή του με φωτεινά και ζωηρά χρώματα. Εδώ η πρώτη σελίδα του Κατά Ιωάννη Ευαγγελίου με την εικόνα του Ευαγγελιστή.

Το Ευαγγέλιο του Οστρόμιρ ή Κώδικας του Οστρόμιρ (ρωσ. Остромирово Евангелие, ουκρ. Остромирове Євангеліє) είναι το δεύτερο παλαιότερο, ίσως και το παλαιότερο, χρονολογημένο σωζόμενο βιβλίο σε οποιαδήποτε ανατολική σλαβική γλώσσα. (Οι αρχαιολόγοι έχουν χρονολογήσει τον Κώδικα του Νόβγκοροντ, μια κέρινη πινακίδα με αποσπάσματα από τους Ψαλμούς που ανακαλύφθηκε το 2000, σε προγενέστερη μέση χρονολογία, αλλά αντίθετα με το Ευαγγέλιο του Οστρόμιρ δεν περιέχει χρονολογία.) Το Ευαγγέλιο του Οστρόμιρ δημιουργήθηκε από τον διάκονο Γρηγόριο το έτος 1056 ή 1057 (6564 από κτίσεως κόσμου, όπως αναγράφει το ίδιο), για λογαριασμό του ποσάντνικ (το αντίστοιχο του δημάρχου ή διοικητή πόλεως) Οστρόμιρ του Νόβγκοροντ, πιθανώς ως δώρο για κάποια μονή.

Περιγραφή

Αποτύπωση κειμένου

Το βιβλίο (κώδικας) είναι εικονογραφημένο χειρόγραφο των τεσσάρων Ευαγγελίων («Τετραβάγγελο»), που περιέχει μόνο τα αναγινωσκόμενα αποσπάσματα των Κυριακών και των εορτών. Είναι γραμμένο σε μεγάλη, στρογγυλόσχημη γραφή, σε δύο στήλες ανά σελίδα, πάνω σε 294 φύλλα περγαμηνής με διαστάσεις 20 επί 24 cm. Η κάθε σελίδα περιέχει 18 γραμμές. Ο κώδικας τελειώνει με τη σημειωση του γραφέως σχετικώς με τα της δημιουργίας του.

Σήμερα σώζονται τρεις ολοσέλιδες εικόνες Ευαγγελιστών, φιλοτεχνημένες από δύο διαφορετικούς καλλιτέχνες, ενώ πολλές άλλες σελίδες έχουν διακοσμητικά στοιχεία. Η μεγάλη ομοιότητα μεταξύ αυτών των διακοσμήσεων και των αντίστοιχων σελίδων στο Ευαγγέλιο του Μστισλάβ υποδεικνύει ότι αμφότεροι οι κώδικες βασίσθηκαν πάνω σε ένα κοινό πρωτότυπο που έχει χαθεί. Οι καλλιτέχνες που φιλοτέχνησαν τις εικόνες των Ευαγγελιστών ήταν επηρεασμένοι βαθύτατα από βυζαντινά πρότυπα, πάντως το στιλ των εικόνων του Αγίου Μάρκου και του Αγίου Λουκά φαίνεται να προέρχεται μάλλον από βυζαντινές επισμαλτωμένες πλάκες, και όχι από βυζαντινά χειρόγραφα.

Επειδή το Νοβγκορόντ δεν καταλήφθηκε ποτέ από τους Μογγόλους, σώζονται περισσότερα πρώιμα ρωσικά χειρόγραφα από αυτή την πόλη από ό,τι από οποιαδήποτε άλλη πόλη, μοναστήρι ή άλλο κέντρο σε ολόκληρη τη Ρωσία.