Ευαγγέλιο της Κουλακιάς
 Σα πισάλο ουτ ευστάθιο Κυπριάδη ουφ σελοτο Κολακία ΝΑ ΜΠΟΥΓΚΑΡΤΣΚΙ ΙΖΙΚ ΝΑ ΒΑΡΔΑΡΙΑ δηλ. γράφτηκε από τον Ευστάθιο Κυπριάδη από το χωριό Κουλακία στη βουλγάρικη γλώσσα [με ελληνικούς χαρακτήρες] στην Βαρδαρία. | |
| Συγγραφέας | Ευστάθιος Κυπριάδης |
|---|---|
| Τίτλος | Ευαγγέλιο της Κουλακιάς |
| Μορφή | εκκλησιαστική λειτουργία |
| δεδομένα () | |
Το Ευαγγέλιο της Κουλακιάς, είναι ένα Ευαγγέλιο που εκδόθηκε στη Κουλακιά (σημερινή Χαλάστρα) του καζά Θεσσαλονίκης τον 19ο αιώνα. Η Χαλάστρα εκείνη την εποχή, είχε περίπου χιλίους Έλληνες κατοίκους το 1878,[1] σύμφωνα με τον Γάλλο γεωγράφο Αλ. Συνβέ (Α. Synvet), καθηγητή στο Αυτοκρατορικό Οθωμανικό Λύκειο του Γαλατά Σαράι. Αποτελεί ένα χειρόγραφο εκκλησιαστικό βιβλίο γραμμένο από τον Ευστάθιο Κυπριάδη και εκδόθηκε για να εξυπηρετήσει τις λειτουργικές ανάγκες των κατοίκων της εποχής εκείνης. Είχε ημερομηνία έκδοσης την 30η Νοεμβρίου 1863.
Η ακριβής απόδοση όσων γράφει το Ευαγγέλιο είναι η εξής :
“Γκοσπόντοβο ι σφέταγκο ευαγγέλιο να μπόγκα νάσαγκο γκολέμα τσρίκφα χριστιάνοφ. Ισκάρενο να μπούγκαρτσκο ιζίκ τουβάσνο ζμπόρ να Βαρνταρία ζα ουφ Νεντέλιτε σάτι ζα γκουντίνατα ι ζα σάτι πράζνιτσιτι γκολέμιτε ζα τσέλα γκοντίνα ζα λειτουργκίατα. Σα πίσαλο ουτ Ευστάθιο Κυπριάδη ουφ Σέλοτο Κολακία. Να 30 Νοέμβριο μέσιτς, 1863.”
Και η μετάφραση είναι έτσι :
“Ιερό Ευαγγέλιο του Κυρίου και Θεού μας της μεγάλης Χριστανικής εκκλησίας. Γραμμένο στην Βουλγαρική, στο εδώ ομιλούμενο ιδίωμα της Βαρδαρίας, για την λειτουργία για όλες τις Κυριακές του χρόνου και όλες τις μεγάλες εορτές όλου του χρόνου Γράφτηκε από τον Ευστάθιο Κυπριάδη από το χωριό Κολακία. Στις 30 του μήνα Νοεμβρίου, 1863.”
Επισημάνσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πέρα από το γεγονός, ότι δεν είναι γραμμένο στο κυριλλικό αλφάβητο και πως να είναι γραμμένο αφού η πρώτη αλληλοδιδακτική σχολή (Γυμνάσιο) ιδρύθηκε από τον ελληνοτραφή Βασίλ Απρίλοφ στο Γκάμπροβο της Βουλγαρίας[2] την ίδια περίπου εποχή (1835), γίνεται αναφορά στη Βαρδαρία.
Επίσης παρατηρείται η προσπάθεια ενσωμάτωσης του σλαβοφωνικού γλωσσικού ιδιώματος στη βουλγαρική γλώσσα, εθίζοντας τους κατοίκους της Βαρδαρίας σ΄αυτή τη κατεύθυνση, προσθέτοντας την βουλγαρική κατάληξη -ωφ Χριστιάνωφ, ουφ αντί ουτ που λατινίζει ή αρωμανίζειβλάχικα διαφοροποίηση του έζικ (γλώσσα) σε ιζίκ και με καταβιβασμό του τόνου στη λήγουσα και εισάγοντας νέες λέξεις, όπως σφετάγκο (πεφωτισμένο), ισκαρένο αντί φτιασάνο, μπόγκα [μπόγκατ=πλούσιος] αντί σμπορβένο (ομιλούμενο), νάσαγκο αντί νάσιο (δικό μας). [εκκρεμεί παραπομπή]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ A. Synvet, Les Grecs de l'Empire ottoman: Etude statistique et ethnographique, Κωνσταντινούπολη, 1878, σελ. 37. (pdf) (Γαλλικά)
- ↑ Παγκόσμια Ιστορία, τόμ. Α' σ. 146, Εκδοτική Αθηνών 1990