Εστία Νέας Σμύρνης

Εστία Νέας Σμύρνης
Είδος	εθελοντικός οργανισμός
Γεωγραφικές συντεταγμένες	37°56′53″N 23°42′41″E
Διοικητική υπαγωγή	Νέα Σμύρνη και Περιφέρεια Αττικής
Χώρα	Ελλάδα
Έναρξη κατασκευής	Ιουνίου 1930
Πολυμέσα
δεδομένα (π)

Η Εστία Νέας Σμύρνης είναι Πολιτιστικό Ίδρυμα με έδρα τη Νέα Σμύρνη που ιδρύθηκε το 1930 με στόχο τη διατήρηση της ιστορικής μνήμης των προσφύγων από τη Σμύρνη και γενικότερα τη Μικρασία. Είναι Σωματείο, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα.

Ιστορικό του ιδρύματος

Τον Ιούνιο του 1930, με πρωτοβουλία του Σωματείου «Ένωσις Αστών Προσφύγων», υπό την προεδρία του Αθανάσιου Καρύλλου, ιδρύθηκε το σωματείο «Λέσχη Νέας Σμύρνης». Μεταξύ των ιδρυτών ήταν ο Αθανάσιος Καρύλλος (πρώτος Πρόεδρος ως το 1931), ο δικηγόρος Σωτήριος Γούναρης, οι τραπεζικοί Μιχαήλ Πλατάνης και Άγγελος Κεχαγιάς, ο ράπτης Νικόλαος Μπαλόγλου, ο Ιωάννης Δημητριάδης, ο Πρόδρομος Αποστολίδης κ.ά. Πρωταρχικός στόχος της Λέσχης ήταν η άμεση ικανοποίηση των οικιστικών αναγκών. Επιπλέον, σύμφωνα με το καταστατικό, ο νέος σύλλογος αποσκοπούσε στην «καλλιέργεια φιλικών σχέσεων μεταξύ των μελών του» και στη «δημιουργία μέσων προς επωφελή κοινωνικήν δράσιν και ιδία ψυχαγωγίαν».

Το 1938 την προεδρία της Λέσχης ανέλαβε ο Πάνος Χαλδέζος, διευθυντής Διοικήσεως και Αυτοδιοικήσεως του Υπουργείου Πρωτευούσης, με εισήγηση του οποίου στις αρχές του 1939 μετονομάστηκε σε «Εστία Νέας Σμύρνης». Παράλληλα, οι στόχοι και οι δραστηριότητές της Εστίας διευρύνθηκαν σημαντικά περιλαμβάνοντας τη διάσωση, τη συλλογή και τη μελέτη υλικού σχετικού με τον Ελληνισμό της Μικρασίας, της Κωνσταντινούπολης, του Πόντου και της Θράκης. Επίσης, την ανάπτυξη κοινωνικής, μορφωτικής, εθνικής και φιλανθρωπικής δράσης.

Διοίκηση - Πρόεδροι

Η Εστία Νέας Σμύρνης, σύμφωνα με το από 10 Μαρτίου 2009 ισχύον τροποποιημένο καταστατικό της, διοικείται από επταμελές Συμβούλιο, το οποίο εκλέγεται από τη Γενική Συνέλευση των Μελών και προσφέρει τις υπηρεσίες του αφιλοκερδώς. Η θητεία του ΔΣ είναι τριετής.

Πρόεδροι της Εστίας έχουν διατελέσει:

• Ως Λέσχη (1930-1938)
  • 1930-1931: Αθανάσιος Καρύλλος
  • 193(;)-1938: Πάνος Χαλδέζος
• Ως Εστία (από 1939)
  • 1938-1983: Πάνος Χαλδέζος
  • 1983-1992: Παντελής Σερέφογλου
  • 1992-2005: Αυγουστίνος Καμπάς
  • 2005-2015: Ιωάννης Καλογείτονας
  • 2015-σήμερα: Ιωάννης Κ. Παπαδάτος

Το κτίριο της Εστίας

Μετά την ίδρυσή της και για πολλά χρόνια, η Λέσχη άλλαξε πολλές φορές στέγη μέχρι την οριστική στέγασή της στο Μέγαρο της πλατείας Χρυσοστόμου Σμύρνης. Αρχικά στεγάστηκε στην οικία Π. Κόδρου (οδός Ομήρου 23). Στη συνέχεια στην οδό Θράκης 36 σε κτίριο ιδιοκτησίας Ηλία Μαρσέλλου. Κατόπιν στο κτίριο «Μοκαντόρ», στη συμβολή των οδών Ρόδων και Φιλαδελφείας και αργότερα σε κτίριο ιδιοκτησίας Ν. Παυλίδη στην οδό Ελευθερίου Βενιζέλου 37. Το 1939 μετακόμισε στην Κεντρική Πλατεία, στην οδό 25ης Μαρτίου 27, όπου παρέμεινε μέχρι την τελική μετεγκατάστασή της, το 1975, στο σημερινό νεοκλασικό Μέγαρο.

Το εντυπωσιακό αυτό κτίριο χτίστηκε τη δεκαετία του '60 σε σχέδια του αρχιτέκτονα Ιωάννη Παυλίδη, με κρατικές δαπάνες και εισφορές πλήθους συλλόγων Μικρασιατών, Θρακών, Ποντίων και Κωνσταντινουπολιτών. Τα συμβολικά θεμέλια έγιναν στις 23 Απριλίου 1939 από τον βασιλιά Γεώργιο Β΄, αλλά οι εργασίες ξεκίνησαν τον Ιούνιο του 1955, οπότε πραγματοποιήθηκε νέα τελετή θεμελίωσης.

Στο κτίριο στεγάζονται όλα τα τμήματα του ιδρυματος, τα γραφεία και διαθέτει μεγάλη αίθουσα εκδηλώσεων.

Δραστηριότητες

Η Εστία Ν. Σμύρνης, παίζει από την ίδρυσή της σημαντικό ρόλο στη ζωή της πόλης. Ως Λέσχη, στα πρώτα δύσκολα χρόνια όταν το σημαντικότερο πρόβλημα ήταν η κατασκευή κατοικίας από τους πρόσφυγες-ιδιοκτήτες οικοπέδων, δημιούργησε επιτροπή για την επίλυση του ζητήματος, που κατέληξε σε διεθνή πρόσκληση ενδιαφέροντος από το κράτος για την οικοδόμηση του οικισμού.

Τα μεταπολεμικά χρόνια, ως ΕΣΤΙΑ πλεόν, η δράση της περιορίζεται στα μορφωτικά και ψυχαγωγικά πλαίσια και παραμένει μέχρι τις μέρες μας σημαντικό πνευματικό κέντρο της πόλης. Η αποστολή της είναι: η συλλογή, μελέτη και περίσωση του εθνικού, πνευματικού, ιστορικού, λαογραφικού και γλωσσικού πλούτου του Ελληνισμού της Μικράς Ασίας, του Πόντου, της Ανατολικής Θράκης, της Κωνσταντινουπόλεως, της Ίμβρου και Τενέδου, που εκριζώθηκε από τις εστίες του. Επίσης, έχει πνευματική, καλλιτεχνική και πολιτιστική δράση που απευθύνεται τόσο στα Μέλη και τους Φίλους της όσο και στην κοινωνία της Ν. Σμύρνης και γενικότερα στην ελληνική κοινωνία.

Τμήματα

Στο πλαίσιο των δράσεών της, στην ΕΣΤΙΑ λειτουργούν πολλά τμήματα, όπως:

• Βιβλιοθήκη, με τμήμα συντηρήσεως και βιβλιοδεσίας, που περιλαμβάνει:
  • 60.000 τίτλους: 40.000 ιστορικού και πολιτιστικού περιεχομένου και 20.000 μικρασιατικού περιεχομένου.
  • 8.000 Έγγραφα του Αρχείου του συλλόγου «Ανατολή» συμπεριλαμβανομένων των κωδίκων.
  • 500 Φωτογραφίες της Μικρασιατικής Εκστρατείας (αρχείο Κώστα Μισαηλίδη).
  • 100 Χάρτες της Μικρασίας και της γηγενούς Ελλάδος.
  • 90 Φωτογραφίες από τη Σμύρνη και τη γύρω περιοχή (αρχείο του Μ. Μεγαλοκονόμου).
  • Σμυρναϊκά κάρτ ποστάλ.
  • Ημερολόγια Ανατολίτικα – Μικρασιατικά.
  • Εφημερίδες και Περιοδικά της Πόλης και της Σμύρνης.
  • Πολύτιμες και σπάνιες εκδόσεις του ευρύτερου Μικρασιατικού χώρου.
  • Συλλογή από Καραμανλίδικα βιβλία, στην τουρκική γλώσσα με ελληνικούς χαρακτήρες.
• Μουσεία:
  • Βυζαντινής Τέχνης
  • Μικρασιατικής εκστρατείας
  • Τέχνης
• Πινακοθήκη με έργα Ελλήνων και ξένων ζωγράφων.
• Μονάδα Φροντίδας Ηλικιωμένων «Οίκος Γαλήνης», δυναμικότητας 67 κλινών.
• Εκδρομών
• Επιμορφωτικά προγράμματα:
  • Εργαστήρι εκμάθησης Παραδοσιακών Οργάνων (Κανονάκι, Ούτι, Βιολί, Θρακιώτικη λύρα , Κρουστά)
  • Τμήμα Ψηφιδωτού
  • Τμήμα Αγιογραφίας
  • Τμήμα Ζωγραφικής για παιδιά
  • Τμήμα Παραδοσιακών Χορών
  • Τμήμα Σκακιού (Παιδικό - Ενηλίκων)
  • Τμήμα Φωτογραφίας (Αρχάριοι-Προχωρημένοι)
  • Τμήμα Μπριτζ
  • Τμήμα Χειροτεχνίας
  • Τμήμα Ελληνικού & Μικρασιατικού Κεντήματος
  • Τμήμα Χορωδίας
  • Θεατρική ομάδα
  • Σχολή Αγγλικών, Ίδρυμα Υποτροφιών "Μιχαήλ Λάσκαρη"

Διακρίσεις

Στην Εστία Νέας Σμύρνης έχουν απονεμηθεί:

• Χρυσό Μετάλλιο Ακαδημίας Αθηνών.
• Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών.
• Χρυσό βραβείο Α’ Τάξεως Εθνικού Ιδρύματος.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Ιστοσελίδα «Εστίας Ν. Σμύρνης»
• Ιστοσελίδα Δήμου Ν. Σμύρνης: «Λέσχη-Εστία Ν. Σμύρνης»

Πηγές

• Δήμος Νέας Σμύρνης, «Νέα Σμύρνη: Από την καταστροφή στη δημιουργία», 2010.