Επταβηματίζουσα

Επταβηματίζουσα είναι εικονογραφικό θέμα με την Παναγία να κάνει τα πρώτα της βήματα προς την αγκαλιά της μητέρας της, η οποία χαμογελώντας την υποδέχεται με ανοικτά χέρια.

Προέλευση θέματος

Το εικονογραφικό θέμα της Επταβηματιζούσης Παναγίας έχει την προέλευσή του στο Πρωτευαγγέλιον του Ιακώβου Σύμφωνα με τη σχετική διήγηση ἔστησεν αὐτὴν ἡ μήτηρ αὐτῆς χαμαὶ τοῦ πειράσαι, εἰ ἵσταται: καὶ περιπατήσασα ἑπτὰ βήματα ἦλθεν εἰς τὸν κόλπον τῆς. Ο αριθμός επτά των βημάτων της είναι συμβολικός, κατά τον ιερό αριθμό ενώ το αρμενικό κείμενο αναφέρει τον αριθμό τρία. Στη χειρόγραφη παράδοση υπάρχει παραλλαγή σχετικά και με την ηλικία οπότε πραγματοποίησε η Παναγία τα πρώτα βήματά της: έτσι στον Πάπυρο Bodmer V αναφέρεται πως ήταν έξι μηνών όταν πρωτοπερπάτησε και στο συριακό κείμενο της έκδοσης Budge, ήταν ενός έτους. Δεν αποκλείεται η επίδραση από την παράδοση των πρώτων επτά βημάτων του Βούδα.

Διάδοση θέματος

Πρωτοεντοπίζεται σε κίονα του κιβωρίου στη Βασιλική του Αγίου Μάρκου στη Βενετία και στο Kizil Çukur της Καππαδοκίας. Τον 11ο αι. στον καθεδρικό ναό Ateni της Γεωργίας, τον 13ο αι. στον Άγιο Κλήμεντα της Αχρίδος, τον 14ο αι. στη Μονή της Χώρας στην Κωνσταντινούπολη, στη Σερβία στο Decani, στην Susiva, στη μονή Marko. Τον 15ο αι.στον Αέρα του Ιστορικού Μουσείου της Μόσχας. Τον 16ο αι.στην Τραπέζα της Λαύρας Αγίου Όρους, στη Μονή Διονυσίου, στον άγιο Νικόλαο της λίμνης Ιωαννίνων.

Πηγές

• Κωνσταντίνος Καλοκύρης, Η Θεοτόκος εις την εικονογραφίαν ανατολής και δύσεως, εκδ.Πατριαρχικόν Ίδρυμα Πατερικών Μελετών, Θεσσαλονίκη, 1972