Επιτροπή της Σικελικής Μαφίας

Για την επιτροπή της ιταλοαμερικανικής μαφίας, , δείτε: Η Επιτροπή (Μαφία).

Επιτροπή της Σικελικής Μαφίας
Ίδρυση	1958
Ιδρυτικά μέλη	Τομάζο Μπουσκέτα, Γκαετάνο Μπανταλαμέντι, Σαλβατόρε Γκρέκο
Τόπος ίδρυσης	Παλέρμο, Ιταλία
Περιοχές	Παλέρμο, Κατάνια, Τράπανι, Αγκριτζέντο κ.α
Εθνικότητα	Ιταλία ! Ιταλία
Αρχηγός	Τοτό Ριίνα, Μπερνάρντο Προβεντσάνο
Σημαντικά γεγονότα	Δίκη Μάξι, Σφαγή του Τσακούλι

Η Επιτροπή της Σικελικής Μαφίας (ιταλικά: Commissione Provinciale), γνωστή ως Κουπόλα, είναι ένα σύμβουλιο κορυφαίων μελών της Σικελικής μαφίας ή της Κόζα Νόστρα που αποφασίζουν για σημαντικά ζητήματα σχετικά με τις ενέργειες και τη διευθέτηση διαφορών τους. Αποτελείται από εκπροσώπους ενός μανταμέντο (μια περιοχή τριών γεωγραφικά γειτονικών μαφιοζικών οικογενειών) που ονομάζονται capo mandamento ή rappresentante. Η Επιτροπή δεν είναι κεντρική κυβέρνηση της Μαφίας, αλλά αντιπροσωπευτικός μηχανισμός διαβούλευσης ανεξάρτητων οικογενειών μαφίας που αποφασίζουν με συναίνεση. "Σε αντίθεση με την ευρεία εικόνα που παρουσιάζουν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, αυτοί οι υπεύθυνοι φορείς συντονισμού δεν μπορούν να συγκριθούν με τα εκτελεστικά συμβούλια μεγάλων νομικών εταιρειών. Η εξουσία τους είναι σκόπιμα περιορισμένη και θα ήταν εντελώς λάθος να δούμε στη Κόζα Νόστρα μια κεντρική διαχείριση, σαν μια διεθνώς ενεργή εταιρεία χαρτοφυλακίου της Μαφίας," σύμφωνα με την εγκληματολόγο Λετίτσια Πάολι.

Η δικαιοδοσία εκτείνεται σε μια επαρχία, όπου κάθε επαρχία της Σικελίας έχει κάποιο είδος Επιτροπής, εκτός από τη Μεσίνα, τις Συρακούσες και τη Ραγκούσα. Αρχικά η ιδέα ήταν ότι τα αφεντικά της οικογένειας δεν θα συμμετείχαν στην Επιτροπή, αλλά για να αποφευχθούν ανισορροπίες εξουσίας θα διοριζόταν κάποιο άλλο εξέχον μέλος. Ωστόσο, αυτός ο κανόνας δεν τηρήθηκε από την αρχή. Σύμφωνα με τον πεντίτο Τομάζο Μπουσκέτα, η Επιτροπή δημιουργήθηκε για πρώτη φορά "για τη διευθέτηση διαφορών μεταξύ των μελών των διαφόρων οικογενειών και των αφεντικών τους" προκειμένου να πειθαρχήσει τα μέλη κάθε οικογένειας. Μόνο αργότερα επεκτάθηκε η λειτουργία του σε «ρύθμιση των δραστηριοτήτων όλων των οικογενειών σε μια επαρχία».

Δημοσιοποίηση

Η πρώτη φορά που η ύπαρξη μιας τέτοιας Επιτροπής κοινοποιήθηκε στον υπόλοιπο κόσμο ήταν το 1965 κατά τη διάρκεια της έρευνας για τον πρώτο πόλεμο της μαφίας από τον δικαστή Τσέζαρε Τερανόβα. Ο Τερανόβα βασίστηκε σε μια εμπιστευτική έκθεση των Καραμπινιέρι της 28ης Μαΐου 1963, όπου ένας εμπιστευτικός πληροφοριοδότης αποκάλυψε την ύπαρξη της επιτροπής αποτελούμενη από δεκαπέντε άτομα (έξι από την πόλη του Παλέρμο και τα υπόλοιπα από πόλεις της επαρχίας) "το καθένα με το βαθμό του αφεντικού είτε μιας ομάδας είτε μιας οικογένειας της μαφίας." Ο δικαστής Τερανόβα δεν πίστευε ότι η ύπαρξη τέτοιας επιτροπής σήμαινε ότι η μαφία ήταν μια σφιχτά ενοποιημένη δομή. Το 1973, ο Λεονάρντο Βιτάλε (ένας κατώτερου επίπεδου μαφιόζος) αποκάλυψε την ύπαρξη της Επιτροπής, αλλά οι αποκαλύψεις του απορρίφθηκαν τότε και ο Βιτάλε κρίθηκε τρελός.

Η ύπαρξη της Επιτροπής καθορίστηκε για πρώτη φορά από δικαστήριο κατά τη διάρκεια της δίκης Μάξι το 1986-87. Το θεμέλιο για αυτήν την δίκη έγινε κατά την προκαταρκτική φάση της έρευνας από την Δεξαμενή Αντιμαφίας του Παλέρμο, που δημιουργήθηκε από τον δικαστή Ρόκο Σινίτσι, στην οποία εργάστηκαν επίσης οι δικαστές Τζοβάνι Φαλκόνε και Πάολο Μπορσελίνο. Ο Τομάζο Μπουσκέτα αποκάλυψε οριστικά την ύπαρξη και τη λειτουργία της Επιτροπής, όταν έγινε μάρτυρας του κράτους και άρχισε να δίνει αποδείξεις στον δικαστή Φαλκόνε το 1984. Αυτο επέτρεψε στον Φαλκόνε να υποστηρίξει ότι η Κόζα Νόστρα ήταν μια ενοποιημένη ιεραρχική δομή που λειτουργούσε με μια Επιτροπή και ότι οι ηγέτες της (που κανονικά δεν θα λερώναν τα χέρια τους με εγκληματικές πράξεις) θα μπορούσαν να θεωρηθούν υπεύθυνοι για εγκληματικές δραστηριότητες που είχαν δεσμευτεί να ωφελήσουν τον οργανισμό.

Η Μαφία ταυτίστηκε με τον οργανισμό Κόζα Νόστρα, και όρισε έναν μοναδικό, πυραμιδικό και οργανισμό, που διοικούνταν επαρχιακά από μια Επιτροπή και περιφερειακά από έναν διεπαγγελματικό οργανισμό, στον οποίο ο επικεφαλής της επιτροπής του Παλέρμο έχει ηγεμονικό ρόλο. Αυτή η υπόθεση έγινε γνωστή ως το θεώρημα Μπουσκέτα. Αυτό το όραμα της Κόζα Νόστρα δεν αναγνωρίστηκε αμέσως. Άλλοι δικαστές, συγκεκριμένα ο Κοράντο Καρνεβάλε του Ανώτατου Δικαστηρίου της Ιταλίας (Corte di Cassazione), υποστήριξε ότι οι ενώσεις της Μαφίας είναι αυτόνομες ομάδες, που δεν συνδέονται μεταξύ τους και, ως εκ τούτου, δεν υπήρχε η συλλογική ευθύνη για τα μέλη της Επιτροπής.Η άποψη του Καρνεβάλε υπερισχύσε κατά την έφεση της δίκης Μάξι, αλλά το θεώρημα Μπουσκέτα επιβεβαιώθηκε με την τελευταία απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου τον Ιανουάριο του 1992. (Ο Καρνεβάλε δεν προεδρεύε του δικαστηρίου που εξέδωσε την απόφαση). Εν τω μεταξύ, η Δεξαμενή Αντιμαφίας του Παλέρμου διαλύθηκε και ο δικαστής Ρόκο Σινίτσι δολοφονήθηκε το 1983.

Πολλά αφεντικά της Μαφίας καταδικάστηκαν σε ισόβια κάθειρξη και η Κόζα Νόστρα αντέδρασε οργισμένα και ξεκίνησε μια σειρά από δολοφονίες εκδίκησης λόγω της ποινής του Ανώτατου Δικαστηρίου. Η μαφία είχε βασιστεί στους πολιτικούς Σάλβο Λίμα και τον πρωθυπουργό Τζούλιο Αντρεότι να διορίσουν τον Κοράντο Καρνεβάλε για να επανεξετάσει την ποινή, ο οποίος είχε ανατρέψει πολλές καταδικαστικές αποφάσεις για τη μαφία για τις πιο λεπτές τεχνικές στο παρελθόν. Ο Καρνεβάλε, ωστόσο, έπρεπε να αποσυρθεί λόγω πίεσης από την κοινή γνώμη και από τον Τζοβάνι Φαλκόνε (που τότε είχε μετακομίσει στο υπουργείο Δικαιοσύνης). Ο Φαλκόνε υποστηρίχθηκε από τον υπουργό Δικαιοσύνης Κλαούντιο Μαρτέλλι παρά το γεγονός ότι υπηρέτησε υπό τον πρωθυπουργό Αντρέοτι. Τον Μάρτιο του 1992, ο Λίμα σκοτώθηκε, ακολουθούμενος από τους Φαλκόνε και Μπορσελίνο αργότερα εκείνο το έτος.

Διαπεριφερειακή Επιτροπή

Πέρα από το επαρχιακό επίπεδο, οι λεπτομέρειες είναι ασαφείς. Σύμφωνα με τον πεντίτο Τομάζο Μπουσκέτα, δημιουργήθηκε μια διεπιχειρησιακή επιτροπή στη δεκαετία του 1970, ενώ ο πεντίτο Αντονίνο Καλντερόνε ισχυρίστηκε ότι υπήρξε μια περιφέρεια αντιπροσώπων στη δεκαετία του 1950 πριν από τη δημιουργία των επιτροπών και του capi mandamento. Η περιφερειακή αντιπροσώπευση εκείνες τις μέρες ήταν υπο τη ηγεσία του Άντρεα Φάτσιο από το Τράπανι.

Η Διαπεριφερειακή ή Περιφερειακή Επιτροπή ιδρύθηκε πιθανότατα τον Φεβρουάριο του 1975 με τον Giuseppe Calderone από την Κατάνια που έγινε ο πρώτος «γραμματέας» της. Τα άλλα μέλη της ήταν οι Gaetano Badalamenti για το Παλέρμο, Giuseppe Settecasi (Agrigento), Cola Buccelato (Τράπανι), Angelo Mongiovì (Έμμα) και Giuseppe Di Cristina (Caltanissetta).

Σύμφωνα με τον πεντίτο Λεονάρντο Μεσίνα, η Περιφερειακή Επιτροπή το 1992 συγκροτήθηκε με τον Σαλβατόρε Ριίνα για την επαρχία του Παλέρμου, τον Nitto Santapaola για την επαρχία της Κατάνια, τον Salvatore Saitta για την επαρχία Enna, τον Giuseppe Madonia για την επαρχία Caltanissetta, τον Antonio Ferro για την επαρχία Agrigento και τον Mariano Agate για την επαρχία Τράπανι.

Ιστορία και κανόνες

Σύμφωνα με τον Μπουσκέτα, η πρώτη Επιτροπή της Σικελικής Μαφίας για την επαρχία του Παλέρμο δημιουργήθηκε μετά από μια σειρά συναντήσεων μεταξύ κορυφαίων μαφιόζων της Αμερικής και της Σικελίας κατά την διάρκεια της Σύσκεψης στο Γκραντ Χοτέλ του Παλέρμο μεταξύ 12-16 Οκτωβρίου 1957, και το εστιατόριο θαλασσινών Spanò. Οι αμερικανοί γκάνγκστερς Τζόζεφ Μπονάνο και Λάκι Λουτσιάνο πρότειναν στους ομολόγους τους από τη Σικελία να σχηματίσουν μια Επιτροπή, ακολουθώντας το παράδειγμα της αμερικανικής μαφίας που είχε σχηματίσει την Επιτροπή τους τη δεκαετία του 1930. Οι Σικελοί συμφώνησαν με την πρότασή τους και οι Μπουσκέτα, Γκαετάνο Μπανταλαμέντι, Σαλβατόρε Γκρέκο έθεσαν τους βασικούς κανόνες, όπου περίπου στις αρχές του 1958 η Σικελική Μαφία σχημάτισε την πρώτη της Επιτροπή, η οποία δημιουργήθηκε μεταξύ των οικογενειών της Μαφίας στην επαρχία του Παλέρμου, η οποία είχε την υψηλότερη συγκέντρωση μαφιοζικών φατρίων, περίπου 46. Ο Σαλβατόρε Γκρέκο διορίστηκε ως ο πρώτος γραμματέας αλλά είχε πολύ λίγη δύναμη, καθώς το καθήκον του ήταν απλώς να οργανώσει τις συναντήσεις.

Πριν από αυτό το διάστημα οι οικογένειες της Μαφίας δεν συνδέονταν με μια συλλογική δομή. Σύμφωνα με τον δικαστή Τσέζαρε Τερανόβα, ήταν «μωσαϊκό μικρών οικογενειών με τοπογραφικά σύνορα που χαρακτηρίζονται από παράδοση». Τις ημέρες πριν από την δημιουργία του συντονισμού της Επιτροπής στην Κόζα Νόστρα υπήρξαν άτυπες συναντήσεις μεταξύ των αφεντικών των ισχυρότερων οικογενειών. Στην πραγματικότητα, η απόφαση για τη σύσταση της Επιτροπής ήταν η τυποποίηση αυτών των περιστασιακών συναντήσεων σε ένα μόνιμο, συλλογικό σώμα. Αρχικά, για να αποφευχθεί η υπερβολική συγκέντρωση εξουσίας στα χέρια μερικών ατόμων, αποφασίστηκε ότι μόνο "άνδρες τιμής" που δεν είχαν ηγετική θέση στην οικογένειά τους (με άλλα λόγια απλοί "στρατιώτες") θα μπορούσαν να διοριστούν ως μέλη της Επιτροπής . Αυτός ο κανόνας καταργήθηκε αμέσως λόγω της αντίθεσης ορισμένων αφεντικών που απείλησαν να εγκαταλείψουν την Επιτροπή από την αρχή.

Η Επιτροπή είχε δύο κύριες αρμοδιότητες. Η πρώτη ήταν να διευθετηθούν οι συγκρούσεις μεταξύ των οικογενειών της Μαφίας και των μεμονωμένων μελών και να επιβληθούν οι πιο σοβαρές παραβιάσεις των κανονιστικών κωδίκων της Κόζα Νόστρα. Η δεύτερη, η Επιτροπή ήταν επιφορτισμένη με τη ρύθμιση της χρήσης βίας. Είχε την αποκλειστική εξουσία να διατάξει τη δολοφονία αξιωματικών της αστυνομίας, εισαγγελέων και δικαστών, πολιτικών, δημοσιογράφων και δικηγόρων, επειδή αυτές οι δολοφονίες θα μπορούσαν να προκαλέσουν αντίποινα από την επιβολή του νόμου. Για τον περιορισμό των εσωτερικών συγκρούσεων, συμφωνήθηκε ότι κάθε αφεντικό της οικογένειας έπρεπε να ζητήσει την άδεια της Επιτροπής προτού σκοτώσει οποιοδήποτε μέλος μιας άλλης οικογένειας.

Μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1980, οι αρμοδιότητες της Επιτροπής συχνά αγνοήθηκαν λόγω του συλλογικού χαρακτήρα της και της ευρείας αυτονομίας των αφεντικών της οικογένειας. Μόνο όταν ο Σαλβατόρε Τοτό Ριίνα, ο Μπερνάρντο Προβεντσάνο και η συμμορία των Κορλεονέζι επέβαλαν την εξουσία τους, η Επιτροπή έγινε κεντρικό ηγετικό όργανο. Ωστόσο, στην πραγματικότητα η Επιτροπή έχασε την αυτονομία της και έγινε απλό όργανο επιβολής που υποστήριξε τις αποφάσεις που έλαβαν οι Ριίνα και Προβεντσάνο.

Η Επιτροπή, ωστόσο, δεν μπόρεσε να αποτρέψει το ξέσπασμα ενός βίαιου πολέμου της μαφίας το 1963. Το Casus belli ήταν μια συμφωνία ηρωίνης που πήγε στραβά και η επακόλουθη δολοφονία του Καλτσεντόνιο Ντι Πίζα στις 26 Δεκεμβρίου 1962, ο οποίος θεωρήθηκε υπεύθυνος. Αντί να επιλύσει την διαφορά, η Επιτροπή έγινε μέρος της εσωτερικής σύγκρουσης.

Στις 30 Ιουνίου 1963, μια βόμβα αυτοκινήτου εξερράγη κοντά στο σπίτι του Γκρέκο στο Τσακούλι, σκοτώνοντας επτά αστυνομικούς και στρατιωτικούς αξιωματικούς που στάλθηκαν για να την απενεργοποιήσουν μετά από ένα ανώνυμο τηλεφώνημα. Η οργή για τη σφαγή του Τσακούλι άλλαξε τον πόλεμο της μαφίας σε πόλεμο κατά της μαφίας. Προκάλεσε τις πρώτες συντονισμένες προσπάθειες κατά της μαφίας από το κράτος στη μεταπολεμική Ιταλία. Η Επιτροπή της Σικελικής Μαφίας διαλύθηκε και αρκετοί σημαντικοί μαφιόζοι που είχαν ξεφύγει από τη σύλληψη πήγαν στο εξωτερικό. Ο Γκρέκο κατέφυγε στο Καράκας της Βενεζουέλας.

Περαιτέρω ανάγνωση

• Arlacchi, Pino (1988). Gli uomini del disonore. La mafia siciliana nella vita del grande pentito Antonino Calderone, Milan: Mondadori (ISBN 88-04-35326-0)
• Dickie, John (2004). Cosa Nostra. A history of the Sicilian Mafia, London: Coronet, (ISBN 0-340-82435-2)
• Gambetta, Diego (1993).The Sicilian Mafia: The Business of Private Protection, London: Harvard University Press, (ISBN 0-674-80742-1)
• Padovani,Marcelle & Giovanni Falcone (1992). Men of Honour: The Truth About the Mafia, HarperCollins, (ISBN 1-85702-024-3)
• Paoli, Letizia (2003). Mafia Brotherhoods: Organized Crime, Italian Style, New York: Oxford University Press (ISBN 0-19-515724-9) (Review)
• Schneider, Jane T. & Peter T. Schneider (2003). Reversible Destiny: Mafia, Antimafia, and the Struggle for Palermo Αρχειοθετήθηκε 2011-06-05 στο Wayback Machine., Berkeley: University of California Press (ISBN 0-520-23609-2)
• Servadio, Gaia (1976). Mafioso. A history of the Mafia from its origins to the present day, London: Secker & Warburg (ISBN 0-440-55104-8)
• Sterling, Claire (1990). Octopus. How the long reach of the Sicilian Mafia controls the global narcotics trade, New York: Simon & Schuster, (ISBN 0-671-73402-4)