Μετάβαση στο περιεχόμενο

Επαφή (ταινία, 1997)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Επαφή
Contact
Η κινηματογραφική αφίσα της αμερικανικής διανομής.
ΣκηνοθεσίαΡόμπερτ Ζεμέκις
ΠαραγωγήΡόμπερτ Ζεμέκις
Στηβ Στάρκι
ΣενάριοΤζειμς Β. Χαρτ
Μάικλ Γκόλντενμπεργκ
ΙστορίαΚαρλ Σάγκαν
Αν Ντρουγιάν
Βασισμένο σεΕπαφή (βιβλίο) [1]
Πρωταγωνιστές
ΜουσικήΆλαν Σιλβέστρι
ΤραγούδιΆλαν Σιλβέστρι
ΦωτογραφίαΝτον Μπέρτζες
ΜοντάζΆρθουρ Σμιντ
Εταιρεία παραγωγήςWarner Bros. και Warner Bros. Pictures
ΔιανομήWarner Bros
Πρώτη προβολή1997
Διάρκεια149 λεπτά[2]
ΠροέλευσηΗΠΑ
ΓλώσσαΑγγλικά
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Το κινηματογραφικό έργο Επαφή (αγγλικά: Contact)[3] είναι αμερικανικής παραγωγής δραματική ταινία επιστημονικής φαντασίας του 1997 σε σκηνοθεσία Ρόμπερτ Ζεμέκις. Αποτελεί κινηματογραφική διασκευή του βιβλίου του Καρλ Σάγκαν με τον ίδιο τίτλο το οποίο εκδόθηκε το 1985. Πρωταγωνίστρια της ταινίας είναι η Τζόντι Φόστερ, στον ρόλο μιας επιστήμονος του SETI η οποία ανακαλύπτει ισχυρά στοιχεία για την εκπομπή μηνυμάτων από εξωγήινη νοημοσύνη και επιλέγεται ώστε να κάνει την πρώτη επαφή με τους εξωγήινους. Στην ταινία συμπρωταγωνιστούν οι Μάθιου Μακόναχι, Τζέιμς Γουντς, Τομ Σκέριτ, Ουίλιαμ Φίχτνερ, Τζον Χερτ, Άντζελα Μπάσετ, και Ντέιβιντ Μορς.

Η υπόθεση ξεκίνησε αρχικά ως κινηματογραφικό σενάριο, όπου ήδη από το 1979 ο Καρλ Σάγκαν και η Αν Ντρουγιάν είχαν δημιουργήσει μια βασική ιστορία σε περίπου 100 σελίδες την οποία απέστειλαν στην κινηματογραφική εταιρεία Warner Bros. Η τελική απόφαση για τη δημιουργία της ταινίας όμως αναβλήθηκε, και έτσι ο Σάγκαν επέκτεινε την ιστορία, την οποία εξέδωσε ως το βιβλίο Επαφή το 1985. Μετά από νέες προσπάθειες για τη δημιουργία της ταινίας το 1989 και το 1993, η ταινία ολοκληρώθηκε τελικά κατά την περίοδο 1995-1996 από τον Ρόμπερτ Ζεμέκις, και βασίστηκε στο βιβλίο του Σάγκαν. Εκτός του στοιχείου της εξωγήινης νοημοσύνης, το κύριο χαρακτηριστικό της ταινίας είναι η αντιδιαστολή και τα κοινά σημεία μεταξύ της αποδειξιμότητας της επιστήμης και της προσωπικής πίστης.

Κυκλοφόρησε στους κινηματογράφους τον Ιούλιο του 1997, και είχε θετική υποδοχή. Έλαβε το βραβείο Χιούγκο για Καλύτερη Δραματική Παρουσίαση, καθώς και κέρδισε πολλά βραβεία και υποψηφιότητες στα βραβεία Σάτουρν. Η ταινία είναι αφιερωμένη στον Καρλ Σάγκαν, ο οποίος πέθανε 1 χρόνο πριν την προβολή της.[4]

Η Έλι Άρογουέι εργάζεται για το πρόγραμμα του SETI (αναζήτηση εξωγήινης νοημοσύνης) στο παρατηρητήριο του Αρεσίμπο στο Πουέρτο Ρίκο. Από μικρή ηλικία είχε κλίση στις επιστήμες και τις ραδιοτηλεπικοινωνίες, και ασχολούνταν με την έρευνα για την ύπαρξη εξωγήινης ζωής. Ο επικεφαλής της αμερικανικής υπηρεσίας για τις επιστήμες και προϊστάμενος της, Ντέιβιντ Ντράμλιν, ακυρώνει τη χρηματοδότηση του SETI καθώς δεν πιστεύει στο πρόγραμμα και βρίσκει πως είναι άσκοπο. Ωστόσο η Έλι λαμβάνει χρηματοδότηση από κάποιον άγνωστο βιομήχανο ιδιώτη, και συνεχίζει πλέον την έρευνα της στην Πολύ Μεγάλη Συστοιχία ραδιοτηλεσκοπίων στο Νέο Μεξικό. Κατά την περίοδο αυτή γνωρίζεται με έναν νεαρό Αμερικανό άνδρα στο νησί, τον Πάλμερ, με τον οποίο συνάπτει σύντομη ερωτική σχέση.

Τέσσερα χρόνια αργότερα, και καθώς ο Ντράμλιν πλέον επιδιώκει την πλήρη κατάργηση του οργανισμού SETI, η Έλι ανακαλύπτει ένα ραδιοσήμα με προέλευση εκτός της Γης, και αναλύοντάς το, ανακαλύπτει πως περιέχει ακολουθίες πρώτων αριθμών. Η προέλευση του σήματος φαίνεται να είναι από το αστρικό σύστημα του Βέγα σε απόσταση 26 ετών φωτός. Η ανακοίνωση της ανακάλυψης, φέρνουν τον Ντράμλιν, καθώς και τον σύμβουλο εθνικής ασφαλείας των ΗΠΑ, Μάικλ Κιτζ, οι οποίοι τάσσουν τις εγκαταστάσεις υπό την άμεση εποπτεία τους. Αναλύοντας περαιτέρω την κωδικοποίηση του σήματος, ανακαλύπτουν νέες πληροφορίες και συγκεκριμένα ότι περιέχει δεδομένα εικόνας. Αποκωδικοποιώντας το σήμα και συνδέοντάς το με μια τηλεόραση, βλέπουν την εναρκτήρια ομιλία του Αδόλφου Χίτλερ στους ολυμπιακούς αγώνες του Βερολίνου το 1936. Η υπόθεση που γίνεται μεταξύ της Έλι και της ομάδας της είναι πως πρόκειται για ραδιοτηλεοπτικό σήμα το οποίο εκπέμφθηκε από τη Γη το 1936 και ήταν το πρώτο επαρκώς ισχυρό ώστε να φύγει εκτός της ατμόσφαιρας της Γης συνεχίζοντας την πορεία του στο διάστημα με την ταχύτητα του φωτός, έως ότου φτάσει στον Βέγα 26 χρόνια αργότερα. Έτσι το συγκεκριμένο μήνυμα αποτελεί επιβεβαίωση από τον οποιοδήποτε ήταν ο παραλήπτης στον Βέγα πως το μήνυμα ελήφθη.

Το εγχείρημα τίθεται υπό στενή φύλαξη και τα μέτρα ασφαλείας γίνονται δρακόντεια, ενώ η πρόοδος των ανακαλύψεων μεταδίδεται διεθνώς. Επιπλέον ανάλυση του σήματος φανερώνει πως υπάρχουν περίπου 60.000 σελίδες με δεδομένα τα οποία δεν μπορούν να αποκρυπτογραφηθούν. Σε αυτό το χρονικό σημείο γνωρίζεται με τον Σ.Ρ. Χάντεν, δισεκατομμυριούχο βιομήχανο και πρώην μηχανικό, ο οποίος προσφέρεται να αναλάβει την αποκρυπτογράφηση του σήματος, και αποκαλύπτει πως αυτός ήταν που διέσωσε την έρευνα της Έλι, χρηματοδοτώντας την αρκετά χρόνια πριν. Ανακαλύπτεται πως τα δεδομένα είναι δομημένα σε 3 διαστάσεις αντί για τις συνήθεις 2 ενός επίπεδου χαρτιού. Καθώς η ανάγνωση είναι πλέον εφικτή, γίνεται διακριτό ότι στα δεδομένα αυτά περιέχονται οδηγίες και σχεδιαγράμματα για την κατασκευή ενός είδους μεταφορικού διαστρικού μέσου με δακτυλίους για ένα μόνο άτομο.

Ως αποτέλεσμα, ξεκινάει μια παγκόσμια συνεργασία για την κατασκευή της μηχανής η οποία συναρμολογείται στο ακρωτήριο Κανάβεραλ. Συστήνεται επίσης μια διεθνής επιτροπή, η οποία θα επιλέξει το άτομο που θα ταξιδέψει εντός της συσκευής. Η Έλι είναι η πιο πιθανή να επιλεχθεί από τους υποψηφίους, ωστόσο οι ελπίδες της εξανεμίζονται μετά την απόρριψη της από τον Πάλμερ Τζος, τον νεαρό άντρα που είχε συναντήσει χρόνια πριν στο Πουέρτο Ρίκο, και ο οποίος πλέον είναι ιερωμένος θεολόγος. Γνωρίζοντας ότι η Έλι είναι άθεη, και ανεγείροντας το θέμα, η επιτροπή αποφασίζει πως δεν είναι αντιπροσωπευτική για μεγάλο τμήμα του πληθυσμού της Γης το οποίο πιστεύει σε κάποια θρησκεία, και έτσι επιλέγει τον Ντράμλιν, ο οποίος δηλώνει θρησκευόμενος. Καθώς όλες οι τεχνικές διαδικασίες συναρμολόγησης ολοκληρώνονται, φτάνει η ημέρα της δοκιμής της συσκευής, και ο Ντράμλιν εισέρχεται στη μηχανή. Το γεγονός έχει διεθνή κάλυψη και η προσοχή όλων είναι στραμμένη στο γεγονός, με τη μηχανή να ξεκινά τη λειτουργία της. Παράλληλα όμως, χωρίς να γίνει αντιληπτός, ένας φανατικός παραθρησκευτικός κατορθώνει να παρεισφρήσει στις εγκαταστάσεις κουβαλώντας μαζί του βόμβα μεγάλης ισχύος, και ανατινάζει τον εαυτό του πριν το προσωπικό ασφαλείας με το οποίο παλεύει κατορθώσει να τον αφοπλίσει, καταστρέφοντας μαζί και τη διαστημοσυσκευή και τον Ντράμλιν μέσα σε αυτή, ενώ τα συντρίμμια της διαστημοσυσκευής εκτινάσσονται σε μεγάλη απόσταση.

Μετά την αρχική έκπληξη και τρόμο, η θλίψη και απογοήτευση είναι πάρα πολύ μεγάλη διεθνώς. Η Έλι όμως λαμβάνει και νέα ειδοποίηση από τον Χάντεν, ο οποίος επικοινωνεί μαζί της μέσω δορυφορικής σύνδεσης από τον διαστημικό σταθμό Μιρ, καθώς πάσχει από καρκίνο και η έλλειψη βαρύτητας τον βοηθάει να κερδίσει λίγο περισσότερο χρόνο ζωής, μετά από προσφορά βοηθείας από τη Ρωσία που του επιτρέπει να διαμείνει στον σταθμό. Αποκαλύπτει στην Έλι πως υπάρχει και 2η μηχανή που έχει κατασκευαστεί και η ύπαρξη της έχει κρατηθεί μυστική, στην Ιαπωνία. Της αποκαλύπτει ακόμα πως έχει γίνει και η επιλογή για το άτομο το οποίο θα ταξιδέψει, και αυτό δεν είναι άλλο παρά η Έλι.

Η Έλι ταξιδεύει στις εγκαταστάσεις της 2ης μηχανής, και μετά από την προετοιμασία της και διαγνωστικές δοκιμές, φορά τον εξοπλισμό της και μπαίνει στη συσκευή. Στον εξοπλισμό της περιλαμβάνεται και ασύρματη επικοινωνία με το κέντρο ελέγχου, καθώς και κάμερα καταγραφής γεγονότων. Με την εκκίνηση της μηχανής, σημειώνονται αναταράξεις, οι οποίες γίνονται όλο και πιο βίαιες με τη σταδιακή μετάβαση της μηχανής σε πλήρη πλέον λειτουργία. Ξαφνικά η μηχανή επιταχύνει και η Έλι βλέπει πως η συσκευή στην οποία βρίσκεται πέφτει και περνάει με μεγάλη ταχύτητα μέσα από διάφορους ακαθόριστους χώρους, και κάνει την υπόθεση πως πρόκειται για κάποιο είδος σκουληκότρυπας στο χωροχρονικό συνεχές, ενώ η επικοινωνία της με το κέντρο ελέγχου έχει διακοπεί. Μετά από η λίγο οι αναταράξεις σταματάν και η Έλι βλέπει πως βρίσκεται σε ένα διαφορετικό αστρικό σύστημα, όπου αντικρίζει με δέος τα αστρικά νέφη. Η συσκευή επιταχύνει και πάλι και την ταξιδεύει σε μια νέα τοποθεσία, όπου βλέπει κάποιον πλανήτη, ο οποίος φαίνεται να έχει τεχνητές εγκαταστάσεις στην επιφάνεια του που μοιάζουν με πόλη και εξωγήινο πολιτισμό. Μεταφέρεται και πάλι σε άλλη τοποθεσία, και τη φορά αυτή βρίσκει τον εαυτό της να περπατά σε μια ειδυλλιακή τοποθεσία με παραλία και θάλασσα, παρόμοια με την τοποθεσία στην οποία μεγάλωσε στη Φλόριντα. Παρατηρεί να την πλησιάζει μια αδιευκρίνιστη φιγούρα, η οποία σταδιακά αποκαλύπτεται ως ο πατέρας της ο οποίος έχει πεθάνει πολλά χρόνια πριν. Η Έλι αντιλαμβάνεται πως δεν είναι ο πραγματικός της πατέρας, ωστόσο δεν μπορεί να κρύψει τη συγκίνηση της. Ο εξωγήινος της λέει πως σκέφτηκαν ότι θα της ήταν ευκολότερο αν εμφανίζονταν με μια οικεία προς αυτή μορφή και εντός οικείου περιβάλλοντος, το οποίο αναδημιούργησαν από τις αναμνήσεις της. Η Έλι τον ρωτά αν ήταν το είδος του αυτοί που κατασκεύασαν τη διαδρομή της διαστημοσυσκευής, και της απαντά αρνητικά, λέγοντας πως κατασκευάστηκε πριν από πάρα πολύ καιρό από κάποιον άγνωστο πολιτισμό σε αυτούς, ο οποίος είχε εξαφανιστεί όταν εμφανίστηκαν αυτοί. Η Έλι συνεχίζει ρωτώντας ποιο είναι το επόμενο βήμα, και πως υπάρχουν τόσα πολλά αναπάντητα βασικά ερωτήματα της ανθρωπότητας που χρειάζεται να απαντηθούν. Της αναφέρει πως αυτό δεν είναι παρά μόνο το πρώτο βήμα της ανθρωπότητας στη γνωριμία της με άλλα είδη στο σύμπαν, και πως θα ακολουθήσουν πολλά άλλα βήματα, όταν έρθει ο κατάλληλος καιρός.

Η Έλι αποχαιρετά τον εξωγήινο με τη μορφή του πατέρα της, και λιποθυμώντας βρίσκεται πάλι εντός της διαστημοσυσκευής και ταξιδεύει στη σκουληκότρυπα. Ξυπνώντας βρίσκεται στο πάτωμα της συσκευής, ενώ στο ακουστικό της γίνονται επαναλαμβανόμενες κλήσεις από το κέντρο ελέγχου ώστε να αποκριθεί. Βγαίνοντας εν τέλει από τη συσκευή, μαθαίνει πως το μόνο που έγινε ήταν ότι η συσκευή έπεσε όπως προγραμματιζόταν ανάμεσα από τους δακτυλίους της και προσγειώθηκε σε ένα δίχτυ ασφαλείας που βρισκόταν από κάτω, και πως η όλη διαδικασία διήρκεσε μόνο ελάχιστα λεπτά. Η Έλι επιμένει πως ταξίδευε για περίπου 18 ώρες, ωστόσο οι συσκευές καταγραφής της δεν έχουν τίποτα παρά μόνο στατικό θόρυβο. Συγκαλείται επιτροπή για την εξέταση της, η οποία εν τέλει αποφασίζει πως η όλη ιστορία με τη συσκευή και το αστρικό σύστημα του Βέγα και τους υποτιθέμενους εξωγήινους δεν ήταν παρά μια καλοσχεδιασμένη φάρσα του γνωστού ως μυστικοπαθούς και εκκεντρικού Χάντεν, ο οποίος είχε πεθάνει στο εντωμεταξύ, και πριν πεθάνει ήθελε να προξενήσει αναταραχή με την ιδιοτροπία του.

Η Έλι γνωρίζει τι συνέβη, και είναι πεπεισμένη πως δεν ήταν ψευδαίσθηση ή η φαντασία της. Λέει στην επιτροπή πως δεν μπορεί να το αποδείξει επιστημονικά, καθώς τα όργανα μέτρησης της δεν λειτούργησαν, γνωρίζει με βεβαιότητα όμως ότι αυτό που είδε ήταν πραγματικό και συνταρακτικό, και ζητά από την επιτροπή να αποδεχθεί τη μαρτυρία της ως πραγματική, βάση πίστης. Κάτι τέτοιο δεν γίνεται δυνατό. Η μοναδική εξαίρεση ωστόσο, είναι ο Πάλμερ Τζος, ο ιερέας θεολόγος ο οποίος την είχε απορρίψει στην αρχική επιλογή της αποστολής βάσει της έλλειψης πίστης, ο οποίος βγαίνει δημοσίως και λέει πως ο ίδιος πιστεύει πως λέει την αλήθεια.

Σε μετέπειτα ιδιωτική συνομιλία που γίνεται στην Ουάσινγκτον μεταξύ του προεδρικού συμβούλου ασφαλείας και της προσωπάρχη του Λευκού Οίκου, γίνεται συζήτηση σχετικά με τα περιεχόμενα της καταγραφής της κάμερας. Η κάμερα δεν περιείχε τίποτα, έχοντας μόνο στατικό θόρυβο. Ο στατικός θόρυβος που κατέγραψε όμως, ήταν διάρκειας 18 ωρών.

  • Τζόντι Φόστερ, ως Έλι Άρογουεϊ
  • Μάθιου Μακόναχι, ως Πάλμερ Τζος, ο θεολόγος
  • Ντέιβιντ Μορς, ως Θίοντορ Άρογουεϊ, ο πατέρας της Έλι
  • Τομ Σκέριτ, ως Ντέιβιντ Ντράμλιν, διευθύνων του επιστημονικού προγράμματος
  • Τζέιμς Γουντς, ως Μάικλ Κιτζ, προεδρικός σύμβουλος ασφαλείας
  • Τζον Χερτ, ως Σ.Ρ. Χάντεν, ο δισεκατομμυριούχος βιομήχανος
  • Ουίλιαμ Φίχτνερ, ως Κεντ Κλαρκ, συνεργάτης αστρονόμος της Έλι
  • Άντζελα Μπάσετ, ως Ρέιτσελ Κονσταντίν, προσωπάρχης του Λευκού Οίκου
  • Τζίνα Μαλόουν, ως Έλι σε μικρή ηλικία
  • Τζέικ Μπιούσεϊ, ως παραθρησκευτικός φανατικός
  • Ρομπ Λόου, ως Ρίτσαρντ Ρανκ, συντηρητικός πολιτικός
  • Τζόφρει Μπλέικ, ως Φίσερ, επιστήμονας του SETI
  • Μαξ Μαρτίνι, ως Ουίλι, επιστήμονας του SETI

Ο Καρλ Σάγκαν συνέλαβε την αρχική ιδέα το 1979, και τη μοιράστηκε μαζί με μια φίλη του, η οποία εργάζονταν σε εταιρεία παραγωγής ταινιών κινηματογράφου, η οποία και προώθησε την ιδέα για δημιουργία της ταινίας, και τέθηκαν οι βάσεις για τη δημιουργία της.[4] Ο Σάγκαν, και η μετέπειτα σύζυγος του, Αν Ντρουγιάν, έγραψαν την αρχική ιστορία σε λίγες παραπάνω από 100 σελίδες, ολοκληρώνοντας την τον Νοέμβριο του 1980.[5][6][7]

Για την τεκμηρίωση της ταινίας, ο Σάγκαν χρησιμοποίησε τις μελέτες του Κιπ Θορν σχετικά με τα θεωρητικά εφικτά διαστημικά ταξίδια μέσω σκουληκότρυπων.[8] Ο χαρακτήρας της Έλι βασίστηκε στην Τζιλ Τάρτερ, επιστήμονα του SETI και επικεφαλής του Project Phoenix του ινστιτούτου SETI. Κατά την προετοιμασία για τον ρόλο της για την ταινία του 1997 η Τζόντι Φόστερ συναντήθηκε μαζί της,[9] ενώ η Τάρτερ βοήθησε ως επιστημονική σύμβουλος στην ταινία. Ωστόσο, κατά την πρώτη προσπάθεια δημιουργίας της ταινίας τη δεκαετία του 1980 η δημιουργία της αναβλήθηκε, καθώς υπήρχαν διαφωνίες ως προς τις λεπτομέρειες του σεναρίου μεταξύ του Σάγκαν και των παραγωγών. Έτσι ο Σάγκαν επέκτεινε την ιστορία και την κυκλοφόρησε ως βιβλίο το 1985.[4]

Ακολούθησε νέα προσπάθεια δημιουργίας της ταινίας το 1989, η οποία απέτυχε επίσης μετά από μη κατάληξη σε συμφωνία σχετικά με τα δικαιώματα διανομής και εμπορικής εκμετάλλευσης της ταινίας, καθώς και την αποχώρηση του σκηνοθέτη ο οποίος είχε επιλεχθεί.[4][10][11] Έγινε επικοινωνία και στον Ρόμπερτ Ζεμέκις ώστε να αναλάβει τη σκηνοθεσία, όμως κατά την περίοδο αυτή είχε άλλες υποχρεώσεις, αλλά και ήταν εναντίον της συγκεκριμένης εκδοχής του σεναρίου, το οποίο είχε αλλάξει από το στούντιο παραγωγής ώστε στο τέλος της ταινίας να παρουσιάζονται εξωγήινοι με τη μορφή αγγέλων.[4][12]

Τον Δεκέμβριο του 1993, η Warner Bros που είχε τα δικαιώματα παραγωγής προσέλαβε τον Τζωρτζ Μίλερ ως σκηνοθέτη,[10] και την Τζόντι Φόστερ ως πρωταγωνίστρια. Δεν υπήρξε συνέχεια όμως, καθώς ο Μίλερ καθυστέρησε πολύ το στάδιο της προπαραγωγής[4] και κατόπιν το στούντιο τον αποδέσμευσε από την ταινία. Σε αυτό το στάδιο επανήλθε ο Ρόμπερτ Ζεμέκις, ο οποίος ήρθε σε συμφωνία για τη σκηνοθεσία της ταινίας.[4][13] Ο Καρλ Σάγκαν συμμετείχε επίσης ως επιστημονικός σύμβουλος στην ταινία και ως ο αρχικός σεναριογράφος, και διεξήγαγε ακαδημαϊκό σεμινάριο για την επιμόρφωση του επιτελείου των ηθοποιών ως προς την αστρονομία.[4]

Κατά τη δημιουργία της ταινίας, η ομάδα παραγωγής παρακολούθησε την Οδύσσεια του διαστήματος του Στάνλεϊ Κιούμπρικ ως πηγή έμπνευσης.[14]

Το κύριο στάδιο της φωτογράφισης ξεκίνησε στις 24 Σεπτεμβρίου του 1996 και ολοκληρώθηκε στις 28 Φεβρουαρίου του 1997, και τμήμα της γυρίστηκε στην πραγματική τοποθεσία της Πολύ Μεγάλης Συστοιχίας τηλεσκοπίων.[8] Άλλες τοποθεσίες γυρισμάτων ήταν στο Νέο Μεξικό και την Αριζόνα, Φίτζι, και Καναδά, και μετέπειτα η παραγωγή συνεχίστηκε στο Λος Άντζελες.[8]

Στην ταινία έκαναν την εμφάνιση τους επίσης και πολλοί πραγματικοί ανταποκριτές του CNN, καθώς και η Αν Ντρουγιάν με μια σύντομη εμφάνιση σε τηλεοπτική εκπομπή εντός της ταινίας. Παράλληλα, βοήθεια δέχτηκε και από συμβούλους του SETI σχετικά με τα θέματα εξωγήινης νοημοσύνης, καθώς και από πρώην μέλη του Λευκού Οίκου σχετικά με τα πρωτόκολλα αντίδρασης για αντιμετώπιση εκτάκτων γεγονότων παρόμοιων με αυτά που πραγματεύεται η ταινία.[15]

Στην ταινία εμφανίστηκε η εικόνα του πραγματικού προέδρου των ΗΠΑ την εποχή εκείνη, Μπιλ Κλίντον, να δίνει συνέντευξη τύπου για τις εξελίξεις σχετικά με την εξωγήινη ανακάλυψη. Η εικόνα αυτή ήταν αποτέλεσμα συρραφής και επεξεργασίας διαφόρων πραγματικών ομιλιών του Κλίντον, ιδίως της ομιλίας που είχε κάνει για την ανακάλυψη ενός μετεωρίτη στη Γη με πιθανή προέλευση από τον πλανήτη Άρη.[4]

Επίσης αξιοσημείωτη είναι η εναρκτήρια σκηνή της ταινίας, όπου εμφανίζεται ο πλανήτης Γη και ακούγεται ένα συνονθύλευμα ραδιοφωνικών εκπομπών. Κατόπιν η εικόνα αρχίζει να απομακρύνεται από τη Γη, προσπερνώντας τη Σελήνη, και αργότερα τον Άρη, τον Δία, τον Κρόνο, και τους υπόλοιπους πλανήτες του ηλιακού συστήματος, με τον ήχο των ραδιοφωνικών εκπομπών να γίνεται αντιληπτό πως αντιστοιχεί σε όλο και παλαιότερα γεγονότα περασμένων δεκαετιών, και η Γη πλέον δεν φαίνεται παρά μόνο ως μια μικρή μπλε κουκίδα, ώσπου εξαφανίζεται τελείως και η εικόνα μεταφέρεται εκτός του ηλιακού συστήματος πλέον.[16]

Η μουσική επένδυση έγινε από τον Άλαν Σιλβέστρι και είναι διάρκειας 1 ώρας και 44 λεπτών.[17]

Επιστήμη και θρησκεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ένα από τα κυρίαρχα θέματα της ταινίας είναι η αντιπαραβολή μεταξύ επιστήμης και θρησκείας, και της ύπαρξης του Θεού.[14] Ο Τζος Πάλμερ (ιερέας θεολόγος) περιγράφει την εμπειρία που είχε σαν να είχε δει τον Θεό, και η Έλι του απαντά πως κάποιο μέρος του ήθελε να πιστέψει ότι αυτό που είδε ήταν αυτό που ήθελε να δει. Επικεντρώνοντας όμως στο ζήτημα της απόδειξης, ο Τζος συγκρίνει τη δική του βεβαιότητα με τη βεβαιότητα της Έλι η οποία αγαπούσε τον πατέρα της, όμως αυτό είναι κάτι που δεν μπορεί να αποδειχθεί.[14]

Με την εμφάνιση του εξωγήινου μηνύματος στην ταινία, ακολουθούν πολλές τηλεοπτικές ειδησεογραφικές εκπομπές, οι οποίες θέτουν το ερώτημα του κατά πόσο η ύπαρξη εξωγήινων ακυρώνει την ύπαρξη του Θεού, καθώς και κατά πόσο ο καθένας μπορεί να βασίζεται στην επιστήμη άλλων ανθρώπων ώστε να μιλούν αυτοί εκ μέρους τους στον δικό σου Θεό.[18] Παράλληλα, ο επικεφαλής μιας θρησκευτικής οργάνωσης εκφράζει αμφιβολίες σχετικά με την επικοινωνία μαζί τους, λέγοντας πως κανείς δεν γνωρίζει αν καν οι εξωγήινοι πιστεύουν στον Θεό. Τελικά η πρώτη συσκευή που δημιουργήθηκε με τις οδηγίες των εξωγήινων καταστρέφεται από έναν φανατικό χριστιανό παραθρησκευτικής αίρεσης, ο οποίος πίστευε ότι ήταν επιζήμια για την ανθρωπότητα.[14]

Αν και η φανέρωση στο τέλος της ταινίας πως η συσκευή καταγραφής της Έλι είχε καταγράψει στατικό θόρυβο διάρκειας 18 ωρών, δικαιώνοντας έτσι την πεποίθηση της, υπάρχουν άλλες σκηνές μέσα στην ταινία (ανακάλυψη του σήματος λίγο πριν κλείσει το SETI, και η δωρεά του εκκεντρικού δισεκατομμυριούχου) οι οποίες χρησιμοποιούνται για να αποδομήσουν αυτή την εντύπωσή της. Ο σκηνοθέτης της ταινίας Ρόμπερτ Ζεμέκις ανέφερε πως το νόημα της ταινίας είναι πως πάντα θα υπάρχουν αμφιβολίες έως κάποιο σημείο σχετικά με τους εξωγήινους.[18]

Στο τέλος της ταινίας η Έλι βρίσκεται πλέον σε μια θέση όπου η ίδια προηγουμένως αντιμετώπιζε με σκεπτικισμό και περιφρόνηση. Δεν είναι σε θέση να αποδείξει αυτό το οποίο γνωρίζει η ίδια με βεβαιότητα πως συνέβη.[18] Ο Ζεμέκις ανέφερε πως σκοπός της ταινίας ήταν να δείξει πως η επιστήμη και η θρησκεία μπορούν να συνυπάρξουν αρμονικά αντί να βρίσκονται σε αντίθετα στρατόπεδα,[18] όπως δείχνει η συνύπαρξη της Έλι και του Τζος, και η τελική αποδοχή του Τζος πως πράγματι πιστεύει την Έλι σχετικά με το τι έγινε. Επιπλέον, η κατασκευή μιας εξωγήινης μηχανής τελείως άγνωστης στους ανθρώπους, σχολιάζεται από την Έλι κατά τη διάρκεια της ταινίας πως γίνεται με καλή πίστη, καθώς ως προηγμένος πολιτισμός οι εξωγήινοι που σχεδίασαν το μηχάνημα γνώριζαν τι έκαναν.[14]

Στολές από την ταινία.

Η κυκλοφορία της ταινίας τον Ιούλιο του 1997, ανανέωσε παράλληλα και το ενδιαφέρουν για το βιβλίο του 1985 του Καρλ Σάγκαν, το οποίο γνώρισε σημαντική αύξηση στις πωλήσεις κατά το ίδιο έτος κυκλοφορίας της ταινίας.[19][20]

Η ταινία είχε 171.120.329 δολάρια συνολικές εισπράξεις διεθνώς από την προβολή στους κινηματογράφους.[21] Κατόπιν κυκλοφόρησε σε DVD με σχολιασμό του σκηνοθέτη και παραγωγού, και σε Blu-Ray από τον Οκτώβριο του 2009.[22]

Απέσπασε θετική αποδοχή από τους περισσότερους κριτικούς κινηματογράφου,[23][23][24][24] ενώ ο Ρότζερ Ίμπερτ συνέκρινε θετικά την ταινία με το Στενές επαφές τρίτου τύπου του 1977, σε σενάριο και σκηνοθεσία Στήβεν Σπήλμπεργκ.[25][26]

Βραβεύσεις και υποψηφιότητες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ταινία ήταν υποψήφια για Όσκαρ Καλύτερου Ήχου, αλλά το έχασε από τον Τιτανικό.[27][28] Η Τζόντι Φόστερ υπήρξε υποψήφια στις Χρυσές Σφαίρες για καλύτερη ηθοποιός, αλλά και αυτή έχασε.[29]

Το έργο κέρδισε το βραβείο Χιούγκο για Καλύτερη Δραματική Αναπαράσταση,[30] ενώ η Τζόντι Φόστερ και η Τζένα Μαλόουν κέρδισαν τα βραβεία Σάτουρν για καλύτερη ηθοποιό και καλύτερη ερμηνεία από νεαρό ηθοποιό αντίστοιχα, ενώ οι Ρόμπερτ Ζεμέκις για τη σκηνοθεσία, Άλαν Σιλβέστρι για τη μουσική επένδυση, και οι υπεύθυνοι των οπτικών εφέ της ταινίας υπήρξαν υποψήφιοι στα ίδια βραβεία.[31]

Υπήρξε διαμαρτυρία από τον Λευκό Οίκο για τη χρήση της εικόνας του προέδρου Μπιλ Κλίντον, να εμφανίζεται να μιλάει για γεγονότα τα οποία δεν ήταν πραγματικά, έστω και εντός της ταινίας. Δεν έγινε κάποια μήνυση, ούτε και υπήρξαν κάποιες επιπλέον απαιτήσεις, ωστόσο η επιστολή που στάλθηκε χαρακτήρισε το γεγονός ατυχές και ουσιαστικά επρόκειτο για γενικότερη προειδοποίηση στο Χόλυγουντ για μη επανάληψη του φαινομένου, καθώς και πως ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής δεν πρέπει να συνδέεται με εμπορικά προϊόντα και υπηρεσίες.[32] Η εταιρεία παραγωγής Warner Bros ανακοίνωσε πως είχε ενημερώσει τον Λευκό Οίκο για τη δημιουργία της ταινίας, ωστόσο παραδέχτηκε πως δεν είχε ζητήσει ρητή άδεια για τη χρήση της εικόνας του προέδρου.[32]

Ο πρόεδρος του CNN και διευθύνων σύμβουλος την περίοδο εκείνη, Τομ Τζόνσον, θεώρησε ακατάλληλη την παρουσία δημοσιογράφων του CNN στην ταινία, δεκατριών στο σύνολο τους, παρότι το CNN ανήκε στην κοινή με την Warner Bros μητρική εταιρεία Time Warner. Ο Τζόνσον ανέφερε πως πρέπει να αποφεύγεται να δίνεται η εντύπωση ότι ο δημοσιογραφικός οργανισμός του CNN καθορίζεται από την Time Warner η οποία δραστηριοποιείται και στους τομείς της ψυχαγωγίας μέσω του κινηματογράφου.[32]

Ο Τζωρτζ Μίλερ, ο οποίος στα πρώιμα στάδια της ταινίας είχε προσληφθεί ως σκηνοθέτης και κατόπιν απολύθηκε, μήνυσε την Warner Bros για αθέτηση συμβολαίου.[4]

Κατά τη διάρκεια της κινηματογράφησης, τον Δεκέμβριο του 1996, ο σκηνοθέτης Φράνσις Φορντ Κόπολα κατέθεσε μήνυση εναντίον της Warner Bros και εναντίον του Καρλ Σάγκαν -ο οποίος είχε πεθάνει μια εβδομάδα πριν-.[33][34] Ο Κόπολα ισχυρίστηκε πως η ιστορία που έγραψε ο Σάγκαν είχε αρχικά δημιουργηθεί για τις ανάγκες τηλεοπτικής εκπομπής του 1975,[33][35] με τον τίτλο First Contact,[35] και ο Κόπολα με τον Σάγκαν επρόκειτο να μοιραστούν τα κέρδη σύμφωνα με τη συμφωνία τους, καθώς και από όποιο άλλο διήγημα ο Σάγκαν έγραφε και μεταφερόταν στον κινηματογράφο.[33] Η καταγγελία του ωστόσο απορρίφθηκε από το δικαστήριο όπου εκδικάστηκε η υπόθεση, καθώς έκρινε πως ο Κόπολα περίμενε πάρα πολύ καιρό έως ότου κινηθεί νομικά και πως το συμβόλαιο που υπήρχε δεν μπορούσε πλέον να επιβληθεί, καθώς είχαν αλλάξει οι συνθήκες από τον καιρό που είχε γίνει η συμφωνία. Ο Κόπολα άσκησε έφεση, η οποία απορρίφθηκε επίσης με το ίδιο σκεπτικό.[34][35]

Η NASA διαμαρτυρήθηκε για την παρουσία σκηνής στην ταινία όπου επιστήμονες της ΝΑΣΑ φαίνονται να παραδίδουν στην Έλι ένα χάπι κυανίδιου, το οποίο θα χρησιμοποιούσε εάν κάτι πήγαινε στραβά και δεν μπορούσε να αντιδράσει. Στη διαμαρτυρία της, ανέφερε πως ποτέ δεν έχει δώσει τέτοιο χάπι σε κανένα αστροναύτη, και πως αν κάποιος αστροναύτης ήθελε να αυτοκτονήσει, το μόνο που θα χρειαζόταν να κάνει θα ήταν να διακόψει την παροχή οξυγόνου του.[18] Ωστόσο ο Καρλ Σάγκαν υποστήριζε πως η ΝΑΣΑ πράγματι προμηθεύει τους αστροναύτες της με τα συγκεκριμένα χάπια, σε όλες τις αποστολές. Ο σκηνοθέτης Ρόμπερτ Ζεμέκις ανέφερε πως καθώς υπάρχουν τελείως αντίθετες απόψεις για το θέμα η αλήθεια είναι άγνωστη, άφησε όμως τη σκηνή στην ταινία, καθώς δραματικά απέφερε περισσότερο από το να μην υπάρχει, καθώς και ήταν περισσότερο πιστή με τα γραπτά του Σάγκαν όπου στηρίχτηκε η ταινία.[18]

  1. Επαφή - BiblioNet
  2. «CONTACT (PG)». British Board of Film Classification. 22 Ιουλίου 1997. Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2014. 
  3. arx.net. «Cine.gr - Ταινίες Contact - Επαφή». cine.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Οκτωβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 4 Μαρτίου 2017. 
  4. 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 Benjamin Svetkey (1997-07-18). «Making Contact». Entertainment Weekly. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2021-01-04. https://web.archive.org/web/20210104152557/http://www.ew.com/ew/article/0,,288672,00.html. Ανακτήθηκε στις 2009-01-27. 
  5. Carl Sagan (Οκτωβρίου 1985). Contact: A Novel. New York City: Simon & Schuster. σελ. 432. ISBN 0-671-43400-4. 
  6. «Ann Druyan». Warner Bros. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Οκτωβρίου 2000. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2009. Carl and I wrote the more than 100-page treatment in November of 1980... 
  7. «About the production». Warner Bros. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Μαΐου 2001. Ανακτήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2009. 
  8. 8,0 8,1 8,2 «Contact – High Technology Lends a Hand/Science of the Soundstage». Warner Bros. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2001. Ανακτήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2009. 
  9. William J. Broad (1998-09-29). «Astronomers Revive Scan of the Heavens for Signs of Life». The New York Times. 
  10. 10,0 10,1 John Evan Frook (1993-12-16). «WB makes 'Contact'». Variety. http://www.variety.com/article/VR116846. Ανακτήθηκε στις 2009-01-26. 
  11. Bernard Weinraub (1997-07-06). «Using a Big Budget To Ask Big Questions». The New York Times. 
  12. Michael Fleming (1997-07-10). «Verhoeven eyes 'Houdini'». Variety. http://www.variety.com/article/VR1116677042. Ανακτήθηκε στις 2009-01-26. 
  13. Michael Fleming (1996-12-16). «McConaughey inks with WB». Variety. http://www.variety.com/article/VR1117465974. Ανακτήθηκε στις 2009-01-26. 
  14. 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 Norman Kagan (2003). «Contact». The Cinema of Robert Zemeckis. Lanham, Maryland: Taylor Trade Publishing. σελίδες 159–181. ISBN 0-87833-293-6. 
  15. «Creating Strange New Worlds». Warner Bros. Ανακτήθηκε στις 18 Απριλίου 2015. 
  16. Tim Dirks. «Milestones in Film History: Greatest Visual and Special Effects and Computer-Generated Imagery (CGI) - Part 16». Filmsite.org. Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2009. 
  17. «Alan Silvestri, Alan Silvestri - Contact: Music From The Motion Picture - Amazon.com Music». amazon.com. 
  18. 18,0 18,1 18,2 18,3 18,4 18,5 Robert Zemeckis, Steve Starkey, DVD audio commentary, 1997, Warner Home Video
  19. «Paperback Best Seller: July 27, 1997». The New York Times. 1997-07-27. https://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9503EFD91138F934A15754C0A961958260. Ανακτήθηκε στις 2009-01-28. 
  20. «Paperback Best Sellers: September 21, 1997». The New York Times. 1997-09-21. https://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9B0CE2DC1339F932A1575AC0A961958260. Ανακτήθηκε στις 2009-01-28. 
  21. «Contact». Box Office Mojo. Ανακτήθηκε στις 27 Ιανουαρίου 2009. 
  22. Casey Broadwater. «Contact Blu-ray». Blu-ray.com. 
  23. 23,0 23,1 «Contact». Rotten Tomatoes. Ανακτήθηκε στις 6 Ιανουαρίου 2010. 
  24. 24,0 24,1 «Contact (1997): Reviews». Metacritic. Ανακτήθηκε στις 27 Ιανουαρίου 2009. [νεκρός σύνδεσμος]
  25. Roger Ebert (1997-07-11). «Contact». Chicago Sun-Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-03-09. https://web.archive.org/web/20130309010929/http://rogerebert.suntimes.com/apps/pbcs.dll/article?AID=%2F19970711%2FREVIEWS%2F707110301%2F1023. Ανακτήθηκε στις 2009-01-27. 
  26. «Contact (1997)». Chicago Sun-Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-03-10. https://web.archive.org/web/20130310021102/http://rogerebert.suntimes.com/apps/pbcs.dll/article?AID=%2F20111221%2FREVIEWS08%2F111229996%2F1004. Ανακτήθηκε στις 2021-12-31. 
  27. «The 70th Academy Awards (1998) Nominees and Winners». oscars.org. Ανακτήθηκε στις 19 Νοεμβρίου 2011. 
  28. «Contact». Academy of Motion Picture Arts and Sciences. Ανακτήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2009. [νεκρός σύνδεσμος]
  29. «Contact». Hollywood Foreign Press Association. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Σεπτεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2009. 
  30. «1998 Hugo Awards». The Hugo Awards. Ανακτήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2009. 
  31. «Past Saturn Awards». Academy of Science Fiction, Fantasy & Horror Films. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις Μαΐου 12, 2011. Ανακτήθηκε στις 2009-01-30. 
  32. 32,0 32,1 32,2 Staff (1997-07-15). «Cameo crisis on 'Contact'». Variety. http://www.variety.com/article/VR1116676904. Ανακτήθηκε στις 2009-01-26. 
  33. 33,0 33,1 33,2 Staff (1996-12-30). «Zoetrope sues over 'Contact'». Variety. http://www.variety.com/vstory/VR1117436227. Ανακτήθηκε στις 2009-01-26. 
  34. 34,0 34,1 Janet Shprintz (2000-02-13). «Coppola loses 'Contact'». Variety. http://www.variety.com/article/VR1117780544. Ανακτήθηκε στις 2009-01-28. 
  35. 35,0 35,1 35,2 Paul Karon (1998-02-17). «Coppola's 'Contact' claim is dismissed». Variety. http://www.variety.com/article/VR1117467799. Ανακτήθηκε στις 2009-01-28. 

Περαιτέρω ανάγνωση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Keay Davidson (1999). Carl Sagan: A LifeΑπαιτείται δωρεάν εγγραφή. New York City: John Wiley & Sons. ISBN 0-471-25286-7. 
  • Tibbetts, John C., and James M. Welsh, eds. The Encyclopedia of Novels Into Film (2nd ed. 2005) pp 69–72.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]