Εορτασμός του Αγίου Βλασίου, προστάτη του Ντούμπροβνικ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ο Εορτασμός του Αγίου Βλασίου, προστάτη του Ντούμπροβνικ (κροατικά: Festa Svetog Vlaha, zaštitnika Dubrovnika‎‎), είναι μια γιορτή που διοργανώνεται στις 3 Φεβρουαρίου από το έτος 972 μ.Χ. μέχρι και σήμερα στην πόλη του Ντούμπροβνικ της Κροατίας, με αφορμή τον εορτασμό της ημέρας του Αγίου Βλάση. Η γιορτή βασίζεται στον θρύλο της εμφάνισης του Αγίου Βλάση, ο οποίος βοήθησε τους κατοίκους του Ντούμπροβνικ να υπερασπιστούν την πόλη τους ενάντια στη Δημοκρατία της Βενετίας. Συμμετέχουν πολλοί άνθρωποι, συμπεριλαμβανομένων κατοίκων της πόλης, των γύρω περιοχών, ευρύτερων περιοχών της Κροατίας, αλλά και γειτονικών χωρών. Ακόμη, στη γιορτή παρευρίσκονται τουρίστες και εκπρόσωποι των κρατικών και τοπικών αρχών της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας.[1] Αναγνωρίστηκε ως Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά της UNESCO το 2009.[2][3]

Το Υπουργείο Πολιτισμού της Κροατίας περιγράφει τη γιορτή με τα εξής λόγια: «Εκτός από την πνευματική σπουδαιότητα, η γιορτή αυτή διαμορφώνει τις κοινωνικές σχέσεις, τους κανόνες αλλά και την ποιότητα της διακυβέρνησης. Η γιορτή αυτή, ως έκφραση λατρείας ενός Αγίου, σημάδεψε ολόκληρο τον πολιτισμό και εν μέρει τη φυσική περιοχή, τόσο της πόλης, όσο και της γύρω περιοχής, ενώ η συμμετοχή ατόμων και ομάδων από άλλα μέρη της χώρας, καθώς και από γειτονικές χώρες, ενθαρρύνει τον διαπολιτισμικό διάλογο.» [4]

Θρύλος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά την καταστροφή της αρχαίας ελληνικής αποικίας της Επιδαύρου από Αβάρους και Σλάβους εισβολείς τον 7ο αιώνα,[5] πρόσφυγες από την Επίδαυρο κατέφυγαν στο κοντινό νησί, Λᾶας ή Laus, (που σημαίνει «πέτρα» στα ελληνικά), [6] από το οποίο η Ραγούσα εξελίχθηκε στο σημερινό Ντούμπροβνικ.[7] Αμέσως μετά την ανάπτυξη του νέου οικισμού, οι άπληστοι γείτονες ζήλεψαν και άρχισαν να αναζητούν ευκαιρίες να τον καταστρέψουν. Σύμφωνα με τον μύθο, ενώ πήγαιναν στο Λεβάντε το έτος 972, οι Βενετοί αγκυροβόλησαν κοντά στο Γκρούζ και στο Λόκρουμ, με το πρόσχημα του ανεφοδιασμού τροφίμων, βρίσκοντας έτσι μια εξαιρετική αφορμή να θέσουν σε εφαρμογή το πραγματικό τους σχέδιο: να κατακτήσουν το Ντούμπροβνικ. Ο Άγιος Βλάσης εμφανίστηκε στον ιερέα Στόικο ενώ προσευχόταν στην εκκλησία του Αγίου Στεφάνου και τον διέταξε να πει στη Σύγκλητο του Ντούμπροβνικ τις πραγματικές προθέσεις των Βενετών, έτσι ώστε η Σύγκλητος να μπορέσει να προετοιμάσει άμυνα. Ο λαός του Ντούμπροβνικ κατάφερε να προετοιμάσει την άμυνά του, αναγκάζοντας έτσι τους Βενετούς να υποχωρήσουν. Για να ευχαριστήσουν τον Άγιο Βλάση, οι κάτοικοι του Ντούμπροβνικ αποφάσισαν να τον ανακηρύξουν κύριο προστάτη της πόλης του Ντούμπροβνικ, στη θέση των προηγούμενων, Σέργιο και Βάκχο. [8]

Περιγραφή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σημαία της Δημοκρατίας της Ραγούσας με τον Άγιο Βλάση να κρατά το μοντέλο της πόλης
Πομπή που πραγματοποιήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2014

Ο εορτασμός του Αγίου Βλάση πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά το έτος 972 και ήταν μια γιορτή για όλους τους κατοίκους της Δημοκρατίας της Ραγούσας. Για να επιτραπεί η συμμετοχή σε όλους, καθιερώθηκε η λεγόμενη «Sloboština του Αγίου Βλασίου». Ήταν μια χρονική περίοδος κατά την οποία κάθε δράστης, κατάδικος και εξόριστος μπορούσε να εισέλθει στην πόλη ελεύθερα για δύο ημέρες πριν και δύο ημέρες μετά τη γιορτή, ενώ κανείς δεν μπορούσε να τον συλλάβει ή να τον κατακρίνει. Η Sloboština επεκτάθηκε αργότερα σε επτά ημέρες πριν και επτά ημέρες μετά τη γιορτή.[9] Ολόκληρη η Δημοκρατία της Ραγούσας αγκάλιαζε την πόλη για τη γιορτή. Όσοι δεν μπορούσαν να παρευρεθούν, γιόρταζαν στο σπίτι τους με τα πανό της εκκλησίας και την εθνική ενδυμασία. Θα ευχαριστούσαν τον Άγιο Βλάση για την προστασία του στο παρελθόν και θα συνιστούσαν τους εαυτούς τους και τις οικογένειές τους για την προστασία του στο μέλλον.

Ο εορτασμός ξεκινά την ημέρα της Παναγίας της Καντελόρα (Our Lady of Candelora), που γιορτάζεται στις 2 Φεβρουαρίου, με την απελευθέρωση λευκών περιστεριών, σύμβολο της ελευθερίας και της ειρήνης, μπροστά από τον καθεδρικό ναό του Ντούμπροβνικ και με την ανύψωση του πανό του Αγίου Βλάση στη στήλη του Ορλάντο. Την ημέρα της Παναγίας της Καντελόρα, οι άνθρωποι επαναλαμβάνουν το παλιό ρητό: «Καντελόρα, αντίο χειμώνα, ο Άγιος Βλάσης την ακολουθεί και λέει ότι είναι ψέμα». Την ημέρα της γιορτής, στις 3 Φεβρουαρίου, οι πολυάριθμοι πιστοί και ιεράρχες έρχονται στην πόλη από κοντινές περιοχές μεταφέροντας τα λείψανα του αγίου στο Στράντουν και στους δρόμους της πόλης σε μια πομπή. Κάτω από ένα μπάλντατσιν, υπάρχει λείψανο της Ιεράς Σινδόνος. Κατά τη διάρκεια της πομπής, ο Επίσκοπος του Ντούμπροβνικ και οι ιερείς μεταφέρουν τα λείψανα του Αγίου Βλάση, ενώ οι άνθρωποι φιλούν με σεβασμό το χέρι του επισκόπου, αγγίζουν τα λείψανα και προσεύχονται για τον εαυτό τους και την πόλη. Μπροστά από τον καθεδρικό ναό του Ντούμπροβνικ, γνωστός και ως Εκκλησία του Αγίου Βλάση, τα πανό χαιρετούν τον Άγιο Βλάσιο, ενώ οι ιερείς ευλογούν τον κόσμο χρησιμοποιώντας δύο σταυρωτά κεριά, καθώς πιστεύεται ότι ο Άγιος Βλάσιος προστατεύει το λαιμό. Ένα από τα αξιοθέατα της γιορτής, είναι μια ομάδα τρομπουνιερί, που κουβαλούν κοντά και φαρδιά τουφέκια στους ώμους, τα οποία στο παρελθόν χρησιμοποιούνταν για να κάνουν θόρυβο και να τρομάζουν τους εχθρούς της πόλης. Ρίχνουν με τα όπλα τους πριν εισέλθουν στην πόλη, στη σημερινή οδό Μπρσαλιέ, όπου κατά την εποχή της Δημοκρατίας, ασκούνταν η βολή με τουφέκια και κανόνια. Μετά το τέλος της γιορτής, τα πανό της πομπής πηγαίνουν με τις σημαίες τους στα χωριά τους για να μεταφέρουν τις ευλογίες του Αγίου Βλάση σε όλους όσους δεν μπόρεσαν να έρθουν στην πόλη. Η γιορτή άλλαξε στο πέρασμα των αιώνων, με κάθε νέα γενιά να την προσαρμόζει στις ιδέες της και στις συνήθειες των καιρών της.[10][11][12]

Η γιορτή του Αγίου Βλασίου είναι επίσης η ημέρα της πόλης του Ντούμπροβνικ. [13]

Βιβλιογραφικές αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ «Saint Blaise festivity - Dubrovnik's Day». Tzdubrovnik.hr. Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2016. 
  2. ↑ «Festivity of Saint Blaise, the patron of Dubrovnik - intangible heritage - Culture Sector». UNESCO. 30 Νοεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2016. 
  3. ↑ «Festa sv. Vlaha». registar.kulturnadobra.hr (στα Κροατικά). Ανακτήθηκε στις 5 Νοεμβρίου 2022. 
  4. ↑ «Ministarstvo kulture Republike Hrvatske - KULTURNA BAŠTINA - Nematerijalna kulturna baština - Nematerijalna dobra upisana na UNESCO Reprezentativnu listu nematerijalne kulturne baštine čovječanstva - FESTA SVETOGA VLAHA, ZAŠTITNIKA DUBROVNIKA». Min-kulture.hr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Απριλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2016. 
  5. ↑ Researches on the Danube and the Adriatic by Andrew Archibald Paton (1861). Contributions to the Modern History of Hungary and Transylvania, Dalmatia and Croatia, Servia and Bulgaria- page 247
  6. ↑ «Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek-English Lexicon, λ, λ, λᾶας». www.perseus.tufts.edu. Ανακτήθηκε στις 5 Νοεμβρίου 2022. 
  7. ↑ Wilkinson, John Gardner (1848). Dalmatia and Montenegro (στα Αγγλικά). J. Murray. ISBN 978-0-405-02778-9. 
  8. ↑ «U susret sv. Vlahu, parcu Dubrovnika». 
  9. ↑ «Hrvatska kulturna baština - Festa svetog Vlaha - Znanje». Kroativ.at (στα Κροατικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2016. 
  10. ↑ «Festa svetog Vlaha - Dan grada Dubrovnika». Tzdubrovnik.hr. Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2016. 
  11. ↑ «Festa sv. Vlaha u Dubrovniku». Meetdubrovnik.com. Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2016. 
  12. ↑ «Festa svetog Vlaha, 3. veljače». Dubrovnik Sun Gardens. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2016. 
  13. ↑ «Saint Blaise festivity - Dubrovnik's Day». tzdubrovnik.hr. Ανακτήθηκε στις 5 Νοεμβρίου 2022. 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Εορτασμός_του_Αγίου_Βλασίου,_προστάτη_του_Ντούμπροβνικ&oldid=10409230"