Ελίσα Ότις

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ελίσα Ότις
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση3  Αυγούστου 1811[1][2]
Halifax
Θάνατος8  Απριλίου 1861[1][2]
Νέα Υόρκη
Αιτία θανάτουΔιφθερίτιδα
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Τόπος ταφήςOakland Cemetery
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταεφευρέτης
τεχνικός
επιχειρηματίας[3]
μηχανικός
Οικογένεια
ΤέκναNorton Prentiss Otis
Charles Rollin Otis
ΓονείςStephen Otis
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΑίθουσα Φήμης των Εθνικών Εφευρετών (1988)[4]
Υπογραφή
Θυρεός
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Ελίσα Γκρέιβς Ότις (Elisha Graves Otis, 3 Αυγούστου 1811 - 8 Απριλίου 1861) ήταν Αμερικανός βιομήχανος, ιδρυτής της εταιρείας Otis Elevator[5] και εφευρέτης μιας συσκευής ασφαλείας που εμποδίζει την πτώση των ανελκυστήρων σε περίπτωση προβλήματος του καλωδίου ανύψωσης[6] [7].

Πρώτα χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ότις γεννήθηκε στο Χάλιφαξ του Βερμόντ, από τους Stephen Otis και Phoebe Glynn[6]. Έφυγε από το σπίτι του σε ηλικία 19 ετών και τελικά εγκαταστάθηκε στο Troy της Νέας Υόρκης, όπου εργάστηκε για πέντε χρόνια ως οδηγός. Το 1834 παντρεύτηκε τη Susan A. Houghton. Απέκτησαν δύο παιδιά, τον Charles και τον Norton. Αργότερα την ίδια χρονιά, ο Ότις έπαθε μια φοβερή πνευμονία που σχεδόν τον σκότωσε, αλλά κέρδισε αρκετά χρήματα για να μεταφέρει τη σύζυγό του και τον τρίχρονο γιο του στο Βερμόντ Χιλς στον Πράσινο Ποταμό. Σχεδίασε και δημιούργησε μια αλεστική μηχανή, αλλά δεν κέρδισε αρκετά χρήματα από αυτό, οπότε το μετέτρεψε σε πριονιστήριο, αλλά ούτε με αυτό δεν προσέλκυσε πελάτες. Έχοντας δεύτερο γιο, ξεκίνησε να κατασκευάζει βαγόνια και καροτσάκια, στα οποία ήταν αρκετά ικανός. Η σύζυγός του πέθανε λίγο αργότερα, αφήνοντάς τον με δύο γιους, τον έναν 8 ετών και τον άλλο μωρό.

Επιτυχία και αποτυχία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σε ηλικία 34 ετών και ελπίζοντας για μια νέα αρχή, ξαναπαντρεύτηκε και μετακόμισε στο Όλμπανι της Νέας Υόρκης. Εργάστηκε ως κατασκευαστής κούκλας στην εταιρία Otis Tingely. Εξειδικευμένος ως τεχνίτης και εξαντλημένος από το να εργάζεται όλη μέρα για να φτιάχνει μόνο δώδεκα παιχνίδια, εφηύρε ένα ρομπότ και το κατοχύρωσε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας. Έτσι μπορούσε να παράγει κρεβάτια τέσσερις φορές πιο γρήγορα από ό,τι χειροκίνητα (περίπου πενήντα την ημέρα). Το αφεντικό του του έδωσε μπόνους και στη συνέχεια ο Ότις ξεκίνησε δική του επιχείρηση. Στο μισθωμένο κτίριό του άρχισε να σχεδιάζει ένα φρένο ασφαλείας που θα μπορούσε να σταματήσει αμέσως τρένα, καθώς και έναν αυτόματο φούρνο ψησίματος. Χρεωκόπησε όταν το ρυάκι που χρησιμοποιούσε για παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος εξετράπη από τον τοπικό Δήμο για την παραγωγή πόσιμου νερού. Το 1851[8] μετακόμισε για πρώτη φορά στο Μπέργκεν Σίτι του Νιου Τζέρσεϋ (σήμερα μέρος του Τζέρσεϊ Σίτι), για να εργαστεί ως μηχανικός, και στη συνέχεια στο Yonkers της Νέας Υόρκης, ως διευθυντής ενός εγκαταλελειμμένου πριονιστηρίου, το οποίο θα μετέτρεπε σε εργοστάσιο κρεβατιών.

Ο Ότις κάνει επίδειξη ασφαλείας κατά την πτώση, 1853.

Διαρκής επιτυχία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην ηλικία των 40, ενώ καθάριζε το εργοστάσιο, αναρωτήθηκε πώς θα μπορούσε να ανεβάσει όλα τα σκουπίδια στο επάνω επίπεδο του εργοστασίου. Είχε ακούσει για πλατφόρμες ανύψωση, αλλά αυτές συχνά έσπαγαν, και δεν ήταν πρόθυμος να αναλάβει τους κινδύνους. Εκείνος και οι γιοι του, που ήταν επίσης εφευρετικοί, σχεδίασαν ένα «ασανσέρ ασφαλείας» και το δοκίμασαν με επιτυχία. Αρχικά ασχολήθηκε τόσο λίγο, που ούτε το κατοχύρωσε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας ούτε ζήτησε μπόνους από τους ανωτέρους του για αυτό, ούτε προσπάθησε να το πουλήσει. Αφού πραγματοποίησε αρκετές πωλήσεις και αφού το εργοστάσιο κρεβατιών παρήκμασε, ο Ότις εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία να δημιουργήσει μια εταιρεία ανελκυστήρων, η οποία αρχικά ονομάστηκε Union Elevator Works και αργότερα Otis Brothers & Co.

Τους πρώτους μήνες δεν έλαβε καμία παραγγελία, αλλά λίγο μετά, η Παγκόσμια Έκθεση της Νέας Υόρκης του 1853 του προσέφερε μια μεγάλη ευκαιρία για δημοσιότητα[8]. Στο Crystal Palace της Νέας Υόρκης, ο Ότις εξέπληξε το πλήθος όταν διέταξε να κοπεί το μόνο σχοινί που κρατούσε την πλατφόρμα πάνω στην οποία στεκόταν ο ίδιος[6]. Το σχοινί κόπηκε με τσεκούρι και η πλατφόρμα έπεσε μόνο λίγα εκατοστά πριν σταματήσει[9]. Ο μηχανισμός κλειδώματος ασφαλείας είχε λειτουργήσει και πλέον οι άνθρωποι είχαν μεγαλύτερη προθυμία να μπουν σε ανελκυστήρες έλξης. Οι ανελκυστήρες αυτοί έγιναν γρήγορα ο τύπος με την πιο κοινή χρήση και βοήθησαν στο να καταστούν δυνατοί και οι σύγχρονοι ουρανοξύστες.

Μετά την Παγκόσμια Έκθεση, ο Ότις λάμβανε συνεχείς παραγγελίες, διπλασιάζοντας τον τζίρο του κάθε χρόνο. Ανέπτυξε διαφορετικούς τύπους κινητήρων, όπως έναν τρίτροπο κινητήρα βαλβίδας ατμού, ο οποίος θα μπορούσε να αλλάξει την κατεύθυνση του ασανσέρ μεταξύ πάνω και κάτω και να το σταματήσει γρήγορα.

Τελευταία χρόνια και θάνατος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στον ελεύθερο χρόνο του σχεδίαζε και πειραματιζόταν με παλιά σχέδια φούρνων αρτοποιίας και φρένων αμαξοστοιχίας που είχε φτιάξει, και κατοχύρωσε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας ένα άροτρο ατμού το 1857, έναν περιστροφικό φούρνο το 1858 και, μαζί με τον Charles, μια ταλαντούμενη ατμομηχανή το 1860.

Ο Ότις εμφάνισε διφθερίτιδα και πέθανε στις 8 Απριλίου 1861 σε ηλικία 49 ετών[6].

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Elisha-Graves-Otis. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. 2,0 2,1 2,2 (Αγγλικά) Find A Grave. 6412592. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. Ανακτήθηκε στις 22  Μαΐου 2019.
  4. www.invent.org/inductees/elisha-graves-otis.
  5. Otis Elevator Company
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 «Elisha Graves Otis». Invent Now. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Φεβρουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 18 Δεκεμβρίου 2007. 
  7. https://www.newyorker.com/magazine/2008/04/21/up-and-then-down
  8. 8,0 8,1 «Elisha Otis». Encyclopædia Britannica. Ανακτήθηκε στις 18 Δεκεμβρίου 2007. 
  9. Prisco, Jacopo (8 Φεβρουαρίου 2019). «A short history of the elevator». CNN Style (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 20 Φεβρουαρίου 2019. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Elisha Otis στο Wikimedia Commons