Κάσπιοι: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε

Ενδογραμμικά

Τρέχουσα έκδοση από την 17:11, 27 Ιουλίου 2022

Οι Κάσπιοι (περσικά: کاسپی‌ها‎‎, αραμαϊκά: ܟܣܦܝ, λατινικά: Caspi‎‎) ήταν λαός της κλασικής αρχαιότητας που κατοικούσε κατά μήκος των νοτιοδυτικών ακτών της Κασπίας Θάλασσας, στην περιοχή γνωστή ως Κασπιανή.^[1]

Οι Κάσπιοι θεωρούνταν γενικά ως πρωτοϊνδοευρωπαϊκός λαός. Έχουν ταυτιστεί από τον Έρνεστ Χέρτσφελντ με τους Κασσίτες,^[2] οι οποίοι μιλούσαν μια γλώσσα που δεν ταυτιζόταν με καμία άλλη γνωστή γλωσσική ομάδα και των οποίων η προέλευση ήταν εδώ και καιρό αντικείμενο συζήτησης. Ωστόσο, ονομαστικά στοιχεία που σχετίζονται με αυτό το σημείο έχουν ανακαλυφθεί σε αραμαϊκούς πάπυρους από την Αίγυπτο που δημοσιεύθηκαν από τον Π. Γκρέλοτ,^[3] στους οποίους πολλά από τα ονόματα της Κασπίας που αναφέρονται —και προσδιορίζονται κάτω από το γενέθλιο כספי kaspai— είναι, εν μέρει, ετυμολογικά ιρανικά. Οι Κάσπιοι των αιγυπτιακών παπύρων πρέπει επομένως να θεωρηθούν είτε ιρανικός λαός είτε υπό ισχυρή ιρανική πολιτιστική επιρροή.^[4]

Τον 5ο αιώνα π.Χ., κατά τη διάρκεια της περσικής κυριαρχίας στην Αίγυπτο, ένα σύνταγμα των Κασπίων βρισκόταν στην Ελεφαντίνη, όπως μαρτυρείται στους ελεφαντινικούς παπύρους. Ονομάζονται kspy στα αραμαϊκά και μοιράστηκαν το σύνταγμά τους με τους Χουαρεζμιανούς, Βακτριανούς και άλλους ιρανικούς λαούς. Δεν ήταν η μόνη φρουρά στην Ελεφαντίνη. Υπήρχε και ένα σύνταγμα Εβραίων.

Οι Κάσπιοι ονομάζονται Caspiani στο De situ orbis του Πομπόνιους Μέλα, Caspi στη Φυσική Ιστορία του Πλίνιου και Caspiadae στο Argonautica του Βαλέριου Φλάκκου. Στο τελευταίο έργο, οι Κάσπιοι είναι σύμμαχοι του Βασιλιά Πέρση της Κολχίδας και εμφανίζονται μεταξύ των σκυθικών λαών. Λέγεται ότι έχουν σκυλιά μάχης που τα παίρνουν στους τάφους τους. Αυτό μπορεί στην πραγματικότητα να αντικατοπτρίζει μια παραλλαγή του ζωροαστρικού εθίμου της ουράνιας ταφής, στην οποία ο νεκρός αφήνεται να τον κατασπαράξουν τα σκυλιά.^[5]

Οι Κασπιάδειοι επανεμφανίζονται στο μεσαιωνικό Historia de via Hierosolymitana ανάμεσα στους ανθρώπους που παρατάχθηκαν ενάντια στις δυνάμεις της Α΄ Σταυροφορίας (1096–1099). Ο ανώνυμος ποιητής, βασιζόμενος στον Φλάκκο, μάλλον επιδίωξε να συνδέσει τους Σελτζούκους Τούρκους, τον πραγματικό εχθρό των Σταυροφόρων, με τους αρχαίους Σκύθες.^[6]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

↑ "A Cyro Caspium mare vocari incipit; accolunt Caspii" (Pliny, Natural History vi.13); για το ελληνικό εθνωνύμιο του Αιγαίου Πελάγους, ωστόσο, δείτε τον μυθικό Αιγέα.
↑ Herzfeld, The Persian Empire, (Wiesbaden) 1968:195–99, noted by Rüdiger.
↑ Grelot, “Notes d'onomastique sur les textes araméens d'Egypte,” Semitica 21, 1971, esp. σελ. 101–17, noted by Rüdiger.
↑ Rüdiger Schmitt, Κάσπιοι, στην Encyclopædia Iranica. Πρόσβαση στις 4 Απριλίου 2010.
↑ Henri J. W. Wijsman (ed.), Valerius Flaccus, Argonautica, Book VI: A Commentary (Brill, 2000), σελ. 59.
↑ Nicholas Morton, Encountering Islam on the First Crusade (Cambridge University Press, 2016), σελ. 203.

[1] "A Cyro Caspium mare vocari incipit; accolunt Caspii" (Pliny, Natural History vi.13); για το ελληνικό εθνωνύμιο του Αιγαίου Πελάγους, ωστόσο, δείτε τον μυθικό Αιγέα.

[2] Herzfeld, The Persian Empire, (Wiesbaden) 1968:195–99, noted by Rüdiger.

[3] Grelot, “Notes d'onomastique sur les textes araméens d'Egypte,” Semitica 21, 1971, esp. σελ. 101–17, noted by Rüdiger.

[Iranica-4] Rüdiger Schmitt, Κάσπιοι, στην Encyclopædia Iranica. Πρόσβαση στις 4 Απριλίου 2010.

[5] Henri J. W. Wijsman (ed.), Valerius Flaccus, Argonautica, Book VI: A Commentary (Brill, 2000), σελ. 59.

[6] Nicholas Morton, Encountering Islam on the First Crusade (Cambridge University Press, 2016), σελ. 203.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

@@ Γραμμή 1: / Γραμμή 1: @@
 [[Αρχείο:Ethnic_Caucasia-en.png|μικρογραφία|332x332εσ| Εθνικός χάρτης του Καυκάσου τον 5ο και 4ο αιώνα π.Χ.]]
-Οι '''Κάσπιοι''' ({{Lang-fa|کاسپی‌ها}}, [[Αραμαϊκή γλώσσα|αραμαϊκά]]: ܟܣܦܝ, {{Lang-la|Caspi}}) ήταν λαός της [[Κλασική αρχαιότητα|κλασικής αρχαιότητας]] που κατοικούσε κατά μήκος των νοτιοδυτικών ακτών της [[Κασπία Θάλασσα|Κασπίας Θάλασσας]], στην περιοχή γνωστή ως [[Κασπιανή]].<ref>"''A Cyro Caspium mare vocari incipit; accolunt Caspii''" (Pliny, ''Natural History'' vi.13); for a Greek [[ethnonym]] of the [[Aegean Sea]], however, see the mythic [[Aegeus]].</ref>
+Οι '''Κάσπιοι''' ({{Lang-fa|کاسپی‌ها}}, [[Αραμαϊκή γλώσσα|αραμαϊκά]]: ܟܣܦܝ, {{Lang-la|Caspi}}) ήταν λαός της [[Κλασική αρχαιότητα|κλασικής αρχαιότητας]] που κατοικούσε κατά μήκος των νοτιοδυτικών ακτών της [[Κασπία Θάλασσα|Κασπίας Θάλασσας]], στην περιοχή γνωστή ως [[Κασπιανή]].<ref>"''A Cyro Caspium mare vocari incipit; accolunt Caspii''" (Pliny, ''Natural History'' vi.13); για το ελληνικό [[εθνωνύμιο]] του [[Αιγαίο Πέλαγος|Αιγαίου Πελάγους]], ωστόσο, δείτε τον μυθικό [[Αιγέας|Αιγέα]].</ref>
-Οι Κάσπιοι θεωρούνταν γενικά ως [[Πρωτοϊνδοευρωπαίοι|πρωτοϊνδοευρωπαϊκός]] λαός. Έχουν ταυτιστεί από τον [[Έρνεστ Χέρτσφελντ]] με τους [[Κασσίτες]],<ref>Herzfeld, ''The Persian Empire'', (Wiesbaden) 1968:195–99, noted by Rüdiger.</ref> οι οποίοι μιλούσαν μια γλώσσα που δεν ταυτιζόταν με καμία άλλη γνωστή γλωσσική ομάδα και των οποίων η προέλευση ήταν εδώ και καιρό αντικείμενο συζήτησης. Ωστόσο, ονομαστικά στοιχεία που σχετίζονται με αυτό το σημείο έχουν ανακαλυφθεί σε αραμαϊκούς πάπυρους από την [[Αίγυπτος|Αίγυπτο]] που δημοσιεύθηκαν από τον Π. Γκρέλοτ,<ref>Grelot, “Notes d'onomastique sur les textes araméens d'Egypte,” ''Semitica'' '''21''', 1971, esp. pp. 101–17, noted by Rüdiger.</ref> στους οποίους πολλά από τα ονόματα της Κασπίας που αναφέρονται —και προσδιορίζονται κάτω από το γενέθλιο כספי ''kaspai—'' είναι, εν μέρει, ετυμολογικά ιρανικά. Οι Κάσπιοι των αιγυπτιακών παπύρων πρέπει επομένως να θεωρηθούν είτε [[Ιρανοί|ιρανικός λαός]] είτε υπό ισχυρή [[Μείζων Ιράν|ιρανική πολιτιστική επιρροή]].<ref name="Iranica">Rüdiger Schmitt, [http://www.iranicaonline.org/articles/caspians-gk Caspians], in ''[[Encyclopedia Iranica]]''. Accessed on 4 April 2010.</ref>
+Οι Κάσπιοι θεωρούνταν γενικά ως [[Πρωτοϊνδοευρωπαίοι|πρωτοϊνδοευρωπαϊκός]] λαός. Έχουν ταυτιστεί από τον [[Έρνεστ Χέρτσφελντ]] με τους [[Κασσίτες]],<ref>Herzfeld, ''The Persian Empire'', (Wiesbaden) 1968:195–99, noted by Rüdiger.</ref> οι οποίοι μιλούσαν μια γλώσσα που δεν ταυτιζόταν με καμία άλλη γνωστή γλωσσική ομάδα και των οποίων η προέλευση ήταν εδώ και καιρό αντικείμενο συζήτησης. Ωστόσο, ονομαστικά στοιχεία που σχετίζονται με αυτό το σημείο έχουν ανακαλυφθεί σε αραμαϊκούς πάπυρους από την [[Αίγυπτος|Αίγυπτο]] που δημοσιεύθηκαν από τον Π. Γκρέλοτ,<ref>Grelot, “Notes d'onomastique sur les textes araméens d'Egypte,” ''Semitica'' '''21''', 1971, esp. σελ. 101–17, noted by Rüdiger.</ref> στους οποίους πολλά από τα ονόματα της Κασπίας που αναφέρονται —και προσδιορίζονται κάτω από το γενέθλιο כספי ''kaspai—'' είναι, εν μέρει, ετυμολογικά ιρανικά. Οι Κάσπιοι των αιγυπτιακών παπύρων πρέπει επομένως να θεωρηθούν είτε [[Ιρανοί|ιρανικός λαός]] είτε υπό ισχυρή [[Μείζων Ιράν|ιρανική πολιτιστική επιρροή]].<ref name="Iranica">Rüdiger Schmitt, [http://www.iranicaonline.org/articles/caspians-gk Κάσπιοι], στην ''[[Encyclopædia Iranica]]''. Πρόσβαση στις 4 Απριλίου 2010.</ref>
 Τον 5ο αιώνα π.Χ., κατά τη διάρκεια της [[Εικοστή έβδομη δυναστεία Φαραώ|περσικής κυριαρχίας στην Αίγυπτο]], ένα σύνταγμα των Κασπίων βρισκόταν στην [[Ελεφαντίνη]], όπως μαρτυρείται στους ελεφαντινικούς παπύρους. Ονομάζονται ''kspy'' στα [[Αραμαϊκή γλώσσα|αραμαϊκά]] και μοιράστηκαν το σύνταγμά τους με τους [[Χουαρεζμιανή γλώσσα|Χουαρεζμιανούς]], [[Βακτρία|Βακτριανούς]] και άλλους [[Ιρανοί|ιρανικούς λαούς]]. Δεν ήταν η μόνη φρουρά στην Ελεφαντίνη. Υπήρχε και ένα σύνταγμα [[Ιστορία των Εβραίων στην Αίγυπτο|Εβραίων]].
-Οι Κάσπιοι ονομάζονται ''Caspiani'' στο ''De situ orbis'' του [[Πομπόνιους Μέλα]], ''Caspi'' στη ''[[Φυσική Ιστορία (Πλίνιος)|Φυσική Ιστορία]]'' του [[Πλίνιος ο Πρεσβύτερος|Πλίνιου]] και ''Caspiadae'' στο ''Argonautica'' του [[Βαλέριος Φλάκκος\|Βαλέριου Φλάκκου]]. Στο τελευταίο έργο, οι Κάσπιοι είναι σύμμαχοι του Βασιλιά [[Πέρσης της Κολχίδας|Πέρση της Κολχίδας]] και εμφανίζονται μεταξύ των [[Σκύθες|σκυθικών λαών]]. Λέγεται ότι έχουν σκυλιά μάχης που τα παίρνουν στους τάφους τους. Αυτό μπορεί στην πραγματικότητα να αντικατοπτρίζει μια παραλλαγή του [[Ζωροαστρισμός|ζωροαστρικού]] εθίμου της ουράνιας ταφής, στην οποία ο νεκρός αφήνεται να τον κατασπαράξουν τα σκυλιά.<ref>Henri J. W. Wijsman (ed.), Valerius Flaccus, ''Argonautica, Book VI: A Commentary'' (Brill, 2000), p. 59.</ref>
+Οι Κάσπιοι ονομάζονται ''Caspiani'' στο ''De situ orbis'' του [[Πομπόνιους Μέλα]], ''Caspi'' στη ''[[Φυσική Ιστορία (Πλίνιος)|Φυσική Ιστορία]]'' του [[Πλίνιος ο Πρεσβύτερος|Πλίνιου]] και ''Caspiadae'' στο ''Argonautica'' του [[Βαλέριος Φλάκκος\|Βαλέριου Φλάκκου]]. Στο τελευταίο έργο, οι Κάσπιοι είναι σύμμαχοι του Βασιλιά [[Πέρσης της Κολχίδας|Πέρση της Κολχίδας]] και εμφανίζονται μεταξύ των [[Σκύθες|σκυθικών λαών]]. Λέγεται ότι έχουν σκυλιά μάχης που τα παίρνουν στους τάφους τους. Αυτό μπορεί στην πραγματικότητα να αντικατοπτρίζει μια παραλλαγή του [[Ζωροαστρισμός|ζωροαστρικού]] εθίμου της ουράνιας ταφής, στην οποία ο νεκρός αφήνεται να τον κατασπαράξουν τα σκυλιά.<ref>Henri J. W. Wijsman (ed.), Valerius Flaccus, ''Argonautica, Book VI: A Commentary'' (Brill, 2000), σελ. 59.</ref>
-Οι Κασπιάδειοι επανεμφανίζονται στο [[Μεσαίωνας|μεσαιωνικό]] ''[[Historia de via Hierosolymitana]]'' ανάμεσα στους ανθρώπους που παρατάχθηκαν ενάντια στις δυνάμεις της [[Α΄ Σταυροφορία|Α΄ Σταυροφορίας]] (1096–1099). Ο ανώνυμος ποιητής, βασιζόμενος στον Φλάκκο, μάλλον επιδίωξε να συνδέσει τους [[Δυναστεία των Σελτζούκων|Σελτζούκους Τούρκους]], τον πραγματικό εχθρό των Σταυροφόρων, με τους αρχαίους Σκύθες.<ref>Nicholas Morton, ''Encountering Islam on the First Crusade'' (Cambridge University Press, 2016), p. 203.</ref>
+Οι Κασπιάδειοι επανεμφανίζονται στο [[Μεσαίωνας|μεσαιωνικό]] ''[[Historia de via Hierosolymitana]]'' ανάμεσα στους ανθρώπους που παρατάχθηκαν ενάντια στις δυνάμεις της [[Α΄ Σταυροφορία|Α΄ Σταυροφορίας]] (1096–1099). Ο ανώνυμος ποιητής, βασιζόμενος στον Φλάκκο, μάλλον επιδίωξε να συνδέσει τους [[Δυναστεία των Σελτζούκων|Σελτζούκους Τούρκους]], τον πραγματικό εχθρό των Σταυροφόρων, με τους αρχαίους Σκύθες.<ref>Nicholas Morton, ''Encountering Islam on the First Crusade'' (Cambridge University Press, 2016), σελ. 203.</ref>
 == Παραπομπές ==
-<references group="" responsive="0"></references>
+<references />
+{{authority control}}
 [[Κατηγορία:Αρχαία ιστορία του Αζερμπαϊτζάν]]
 [[Κατηγορία:Αρχαία ιστορία του Ιράν]]
 [[Κατηγορία:Αρχαίοι λαοί της Ευρώπης]]
 [[Κατηγορία:Αρχαίοι λαοί της Ασίας]]
-[[Κατηγορία:Σελίδες με μη επιθεωρημένες μεταφράσεις]]