Χρήστης:Horizons14/πρόχειρο

Horizons14/πρόχειρο
Πληροφορίες ασχολίας

Ο Λουί ντε Ζωκούρ (γαλλικά: Louis de Jaucourt), 1704 -1780, ήταν Γάλλος λόγιος και ο πιο παραγωγικός συνεργάτης της Εγκυκλοπαίδειας των Ντιντερό και Ντ'Αλαμπέρ. Έγραψε περίπου 18.000 άρθρα για θέματα όπως η φυσιολογία, η χημεία, η βοτανική, η παθολογία και η πολιτική ιστορία, ή περίπου το 25% ολόκληρης της εγκυκλοπαίδειας, όλα εθελοντικά. Ο Ιππότης ντε Ζωκούρ, όπως συνήθως αναφέρεται, ήταν επίσης γιατρός.

Βιογραφικά στοιχεία

Ο Λουί ντε Ζωκούρ γεννήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 1704 στο Παρίσι, ο μικρότερος γιος αριστοκρατικής οικογένειας. Σπούδασε θεολογία στη Γενεύη, φυσικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ και ιατρική στο Λέιντεν. Μετά την επιστροφή του στη Γαλλία, πέρασε τα επόμενα 20 χρόνια γράφοντας το Lexicon medicum universale, ένα έργο έξι τόμων για την ανατομία. Το έστειλε να εκδοθεί στο Άμστερνταμ για να αποφύγει τη γαλλική λογοκρισία, αλλά το πλοίο που μετέφερε το μοναδικό χειρόγραφο βυθίστηκε και χάθηκαν 20 χρόνια εργασίας. Το 1734, στο Άμστερνταμ εξέδωσε την Ιστορία της ζωής και του έργου του Λάιμπνιτς.

Άσκησε την ιατρική και ήταν μέλος της Βασιλικής Εταιρείας στο Λονδίνο και μέλος των ακαδημιών του Βερολίνου, της Στοκχόλμης (εξελέγη ξένο μέλος της Βασιλικής Σουηδικής Ακαδημίας Επιστημών το 1756) και του Μπορντώ.

Η Εγκυκλοπαίδεια

Ο Ζωκούρ προσφέρθηκε εθελοντικά να εργαστεί στην Εγκυκλοπαίδεια ή Λεξικό αλφαβητικά ταξινομημένο των τεχνών και των επαγγελμάτων, ξεκινώντας με τον δεύτερο τόμο του έργου. Άρχισε με λίγα μόνο άρθρα σε κάθε έναν από τους επόμενους τόμους, αλλά σταδιακά ασχολήθηκε όλο και περισσότερο. Μεταξύ 1759 και 1765 έγραφε κατά μέσο όρο 8 άρθρα εγκυκλοπαίδειας την ημέρα, για συνολικά 17.266 από τα 71.818 άρθρα (ή περίπου το 25%), καθιστώντας τον μακράν τον πιο παραγωγικό συνεργάτη. Ήταν ιδιαίτερα ενεργός στους τελευταίους τόμους, όπου τα μισά περίπου λήμματα ήταν δικά του.

Με την έκδοση του όγδοου τόμου, ο Ντιντερό θεώρησε ευχαρίστησε τον συνεργάτη του για την ακούραστη αφοσίωσή του στο έργο, δηλώνοντας:

«Αν υψώσαμε μια κραυγή χαράς όπως ο ναύτης όταν αντικρύζει τη στεριά μετά από μια ζοφερή νύχτα μεταξύ ουρανού και τρικυμισμένης θάλασσας, είμαστε υπόχρεοι στον κ. ντε Ζωκούρ. Και τι δεν έχει κάνει μας, ειδικά σ' αυτούς τους τελευταίους καιρούς; Με ποια σταθερότητα έχει αρνηθεί όλες τις παροτρύνσεις, φίλων ή της εξουσίας, που προσπάθησαν να τον απομακρύνουν από κοντά μας; Ποτέ δεν ήταν πιο απόλυτη και πιο ολοκληρωμένη η θυσία της ανάπαυσης, της υγείας, του συμφέροντος.»

Σε αντίθεση με άλλους συντάκτες, ο Ζωκούρ ήταν ανεξάρτητος και πλούσιος και δεν ζητούσε καμία αμοιβή για την εργασία του πλήρους απασχόλησης. Απασχόλησε ομάδα γραμματέων, με δικά του έξοδα, στους οποίους υπαγόρευε. Τα περισσότερα από τα άρθρα του αποτελούνταν από την περίληψη βιβλίων και άλλων μεγαλύτερων έργων που μετέτρεπε σε εγκυκλοπαιδικά άρθρα, με μεγάλο περιεχόμενο αντιγραμμένο αυτολεξεί από υπάρχουσες πηγές, γεγονός για το οποίο του ασκήθηκε κριτική από άλλους συντάκτες που προτιμούσαν πρωτότυπη σκέψη.

Ο Ζωκούρ δεν δημιούργησε πρωτότυπα άρθρα που να εκφράζουν τις δικές του απόψεις, όμως έδειξε έμμεσα τις προσωπικές του πεποιθήσεις μέσω της προσεκτικής επεξεργασίας ορισμένων αποσπασμάτων, της έμφασης και της επανάληψης, ακόμη και της επιλογής λέξεων. Οι συγγραφείς που επέλεξε δείχνουν επίσης ποια μηνύματα επεδίωξε θα διαδώσει στο ευρύτερο πλαίσιο κάθε άρθρου. Για παράδειγμα, στο άρθρο του για την «Κυβέρνηση», αντλεί σχεδόν αυτολεξεί από τα γραπτά του Τζων Λοκ. Δεδομένου του πολιτικά εμπρηστικού τόνου των έργων που αντέγραφε ή μετέτρεπε, ο Ζωκούρ απέκρυψε τα ονόματα των συγγραφέων και τις πληροφορίες δημοσίευσης μεγάλου μέρους των πηγών του. Συχνά, για να αποφύγει τη λογοκρισία, ο συγγραφέας απέδιδε ορισμένα αποσπάσματα εσφαλμένα, όπως όταν δανείστηκε το απόφθεγμα ενός φίλου του φιλοσόφου που καταδίκαζε την τυραννία και το απέδωσε στον Τάκιτο.

Ενώ η κύρια εστίασή του ήταν οι επιστήμες, ιδιαίτερα η ιατρική και η βιολογία, η φυσιολογία, η χημεία, η βοτανική, η παθολογία και η βιολογία, κάλυψε επίσης ένα ευρύ φάσμα άλλων θεμάτων. Στα έργα του για την ιστορία και την κοινωνία οι πολιτικές και φιλοσοφικές του απόψεις γίνονται ξεκάθαρα εμφανείς. Έγραψε άρθρα για τον πόλεμο, τη μοναρχία, την πολιτική ιστορία, την οικονομία. Η γραφή του δεν είναι ποτέ ανοιχτά πολιτική όσο άλλων συντακτών όπως ο Ντιντερό και ο Βολταίρος, αλλά είναι σαφές ότι διέπονταν από τις αρχές του Διαφωτισμού. Ορισμένα από τα άρθρα του, όπως αυτά για ιστορικά θέματα, περιέχουν ξεκάθαρα ριζοσπαστικά και αντικληρικά μηνύματα μέσω υπονοούμενων συγκρίσεων μεταξύ του αρχαίου παρελθόντος και της σύγχρονης Γαλλίας, όπως στο άρθρο του «Παρίσι». Με αυτή την τακτική, κατάφερε τόσο να παρακάμψει τους λογοκριτές που ταλαιπώρησαν τους περισσότερους συντάκτες της Εγκυκλοπαίδειας όσο και να προβάλει τα σχόλιά του στην κοινωνία με έναν λιγότερο φανερό αλλά αποτελεσματικό τρόπο. Ο Ζωνκούρ επέκρινε επίσης τη μαντεία και τη δεισιδαιμονία, ακολουθώντας τον Φράνσις Μπέικον στην ερμηνεία της δεισιδαιμονίας κυρίως ως διανοητικό λάθος. Έγραψε επίσης σημαντικά άρθρα για τη δουλεία, το δουλεμπόριο και τους μαύρους, καταδικάζοντας έντονα τη δουλεία ως αντίθετη τόσο στα φυσικά δικαιώματα όσο και στις ελευθερίες, προβάλλοντας την άποψη ότι η εμπορευματοποίηση της ανθρώπινης ζωής είναι απεχθής και ότι κάθε άτομο έχει το θεμελιώδες δικαίωμα της ελευθερίας.

Πέθανε στις στις 3 Φεβρουαρίου 1780 σε ηλικία 74 ετών, στην Κομπιέν.

Στις γενιές μετά την Εγκυκλοπαίδεια, κυρίως λόγω της αριστοκρατικής καταγωγής του, η συνεισφορά του στην Εγκυκλοπαίδεια επισκιάστηκε σε μεγάλο βαθμό από τους πιο επαναστατικούς Ντενί Ντιντερό, Ζαν Ζακ Ρουσό, Μοντεσκιέ και άλλους Εγκυκλοπαιδιστές, αλλά από τα μέσα του 20ού αιώνα το έργο του εξετάζεται με περισσότερη επιστημονική προσοχή.

Παραπομπές

Commons category}

Authority control} DEFAULTSORT:Ουντον, Ζαν-Αντουαν} Κατηγορία:Ολλανδοί ζωγράφοι Κατηγορία:Γάλλοι ζωγράφοι Κατηγορία:Γάλλοι συλλέκτες έργων τέχνης Κατηγορία:Νησιά της Γαλλίας Κατηγορία:Μεγαλιθικά μνημεία Κατηγορία:Βρετάνη

Κατηγορία:Ρομαντικοί ζωγράφοι

Κατηγορία:Ζωγράφοι του Μπαρόκ

Κατηγορία:Έργα γαλλικής ζωγραφικής

• gallery widths="220" heights="220" perrow="4" >
• πληροφορίες προσώπου/χαρακτηρίζονται από ρεαλισμό μοναδικό για τη γαλλική τέχνη του 17ου αιώνα./</blockquote
• Early modern France
• Γιαν Άμπραχαμ Μπέερστρατεν, ο Γουίνσλοου Χόμερ (Winslow Homer),
• η μάσκα της Ρος-Κοτάρ, Ανγκεράν Καρτόν, στην Τέχνη στη Γαλλία, Ιστορικισμός Historicisme στον Ζυλ Μισλέ
• Bataille d'Aboukir (1799) μάχη του Αμπουκίρ στον Αντουάν-Ζαν Γκρο
• Κερ-Ξαβιέ Ρουσέλ, Φελίξ Βαλοτόν, στο ομάδα Ναμπί//////Ανρί-Γκαμπριέλ Ιμπέλς και Τονί Ρομπέρ-Φλερί στον Πωλ Ρανσόν
• ένα από τα πρώτα επαναστατικά κινήματα στη ζωγραφική και με σημαντικό αντίκτυπο στην εξέλιξη της τέχνης του 20ού αιώνα./////Ζυλ Μπρετόν, Ρόζα Μπονέρ, Κατάλογος έργων του Ινστιτούτου Τέχνης του Σικάγου/////Πιερ-Αλεξάντρ Βινιόν, Σαρλ Περσιέ και Πιέρ Φονταίν στο Αυτοκρατορικός ρυθμός// La Farce de Maître Pathelin
• Σαρλ-Πωλ Λαντόν, Ιπολίτ Λεκόντ, στον Ζαν-Μπατίστ Ρενιώ, Μαξ Ζακόμπ, στον Αντρέ Ντεραίν

• Σιμόν Μαρμιόν Simon Marmion μεγάλα χρονικά της γαλλίας, νησάκι Ερ Λανίκ στο Γκαβρινίς, Μπων πόλη,
• ζωγραφική ιστορικής θεματολογίας Tanneguy du Châtel, και Peinture d'histoire Ιστορική ζωγραφική στον Ωγκύστ Κουντέ
• Λουί ντε Ζωκούρ (Louis de Jaucourt στην Εγκυκλοπαίδεια ή Λεξικό αλφαβητικά ταξινομημένο των τεχνών και των επαγγελμάτων

Άλφρεντ Κοβάλσκι χειμερινά τοπία,  Γιόχαν Γιόνγκιντ θαλασσ,

16ος αιώνας - Οι θρησκευτικοί πόλεμοι

Η πτέρυγα Lescot στο Cour Carrée, η παλαιότερη υπάρχουσα πρόσοψη του παλατιού του Λούβρου ξεκινά το 1546

Το Fontaine des Innocents (1549), το παλαιότερο υπάρχον σιντριβάνι στο Παρίσι

Θάνατος στην πυρά, μετά την ανάρτηση, του Anne du Bourg, μέλους του Κοινοβουλίου του Παρισιού, για αίρεση (23 Δεκεμβρίου 1559)

Ο Φραγκίσκος Α' υποδέχεται τον Κάρολο Κουίντο, 1540

• 1500 -Τον Ιούλιο, ξεκινά η ανοικοδόμηση της νέας γέφυρας Νοτρ-Νταμ που αντικατέστησε την ξύλινη γέφυρα που κατέρρευσε τον Οκτώβριο του 1499. Η νέα γέφυρα από λαξευτή πέτρα ολοκληρώθηκε το 1514.

• 1504 - Διάταγμα του Κοινοβουλίου του Παρισιού για το φωτισμό των οδών της πόλης. Στις 9 το βράδυ οι Παριζιάνοι υποχρεούνται να βάλουν ένα κερί σε φανάρι στο παράθυρό τους. Το διάταγμα δεν τηρείται ευρέως και επαναλαμβάνεται το 1524, το 1526, το 1551 και αργότερα.
• 1505 - Δημοσίευση του πρώτου έντυπου Βιβλίου των Ωρών με Λατινικό αλφάβητο. Η χρήση της γοτθικής γραφής εξαφανίζεται σταδιακά. - Τον Απρίλιο, η διεύθυνση του νοσοκομείου Οτέλ-Ντιέ μεταφέρεται από τους κληρικούς του καθεδρικού ναού της Παναγίας των Παρισίων σε οκτώ λαϊκούς διοικητές που επιλέχθηκαν μεταξύ των επιχειρηματιών του Παρισιού από τη Δημοτική Συνέλευση.
• 1521 - Τον Απρίλιο, το Κολέγιο της Σορβόννης καταδικάζει επίσημα τις διδασκαλίες του Μαρτίνου Λούθηρου.
• 1523 - Δημοσιεύεται η πρώτη γαλλική μετάφραση της Καινής Διαθήκης.
• 1525 - Ανησυχώντας από αυτό το μη εξουσιοδοτημένο κείμενο, η θεολογική σχολή του Πανεπιστημίου του Παρισιού απαγορεύει περαιτέρω μεταφράσεις της Βίβλου. Τον Μάρτιο, η αστυνομική δύναμη της πόλης που αριθμούσε 120 τοξότες και εξήντα τοξότες οπλισμένους με βαλλίστρες ενισχύεται με εκατό φέροντες αρκεβούζια. Τον Αύγουστο, ο μοναχός Ζαν Βαλιέρ καίγεται στην πυρά επειδή διακήρυττε ότι ο Ιησούς Χριστός γεννήθηκε όπως και άλλοι άνθρωποι.
• 1528 - Ο Φραγκίσκος Α' αρχίζει την κατασκευή ενός μεγάλου κυνηγετικού καταφυγίου, του κάστρου της Μαδρίτης, στο δάσος της Βουλώνης.Τον Φεβρουάριο, αρχίζει η κατεδάφιση του μεγάλου κεντρικού πύργου του Λούβρου για να μετατραπεί το φρούριο σε βασιλική κατοικία. Τον Μάρτιο, ο Φραγκίσκος Α' ανακοινώνει επίσημα ότι σκοπεύει να κάνει το Παρίσι την κύρια κατοικία του.
• 1529 - Τον Αύγουστο, ο γραμματέας του επισκόπου του Παρισιού,που ασπάστηκε τον λουθηρανισμό, καταδικάζεται και καίγεται στην πυρά στην πλατεία Ντε Γκρεβ.
• 1530 - Τον Μάρτιο, ο Φραγκίσκος Α' ιδρύει το Κολλέγιο της Γαλλίας, για να προσφέρει διαλέξεις σε θέματα που δεν διδάσκονταν στο Κολλέγιο της Σορβόννης, όπως Εβραϊκά, Αρχαία Ελληνικά και μαθηματικά.
• 1531 - Νέο ξέσπασμα της βουβωνικής πανώλης. Το Κοιμητήριο των Αγίων Αθώων είναι γεμάτο, έτσι δημιουργείται ένα νέο νεκροταφείο για τα θύματα της πανούκλας στην πεδιάδα της Γκρενέλ, με θέα στον λόφο του Σαγιό.
• 1532 - Αύγουστος - Αρχίζει η κατασκευή της νέας εκκλησίας Αγίου Ευσταθίου, που ολοκληρώθηκε το 1637. Τον Δεκέμβριο, παρουσιάζονται σχέδια για το νέο Δημαρχείο του Παρισιού. Η κατασκευή άρχισε στις 15 Ιουλίου 1533.
• 1533 - Απρίλιος - Διάταγμα διατάζει την κατεδάφιση των πυλών στη δεξιά όχθη του τείχους που χτίστηκε από τον Φίλιππο Αύγουστο. Τον Νοέμβριο, κατά την έναρξη της ακαδημαϊκής χρονιάς, ο πρύτανης του πανεπιστημίου Νικολά Κοπ προκαλεί σκάνδαλο δίνοντας μια διάλεξη εμπνευσμένη από τον Ιωάννη Καλβίνο.
• 1534 - Ο Ιγνάτιος Λογιόλα και οι οπαδοί του ορκίζονται στη Μονμάρτρη να υπερασπιστούν την Εκκλησία και τον Πάπα. Αυτή είναι η ίδρυση του τάγματος των Ιησουιτών. Στις 17 και 18 Οκτωβρίου, Καλβινιστές ανάρτησαν αντι-καθολικές αφίσες στους δρόμους του Παρισιού και σε διάφορες πόλεις της Γαλλίας, ακόμη και στην πόρτα του υπνοδωματίου του βασιλιά Φραγκίσκου Α' στο κάστρο του Αμπουάζ. Το Κοινοβούλιο του Παρισιού διατάσσει τη σύλληψη διακοσίων υπόπτων Καλβινιστών, έξι από τους οποίους κάηκαν τη νύχτα της 18ης Οκτωβρίου, και πολλών άλλων πριν από το τέλος του έτους. Ο βασιλιάς εγκαταλείπει την πολιτική συμφιλίωσης που ασκούσε έως τότε. Τον Νοέμβριο, ο εκτυπωτής Αντουάν Ωζερώ είναι ο πρώτος εκτυπωτής που κάηκε στην πυρά, για τη δημοσίευση ενός βιβλίου όπου επέκρινε την αδελφή του βασιλιά, την Μαργαρίτα της Ναβάρρας.

• 1535 - Τον Ιανουάριο κάηκε στην πυρά η πρώτη αιρετική γυναίκα, μια δασκάλα, επειδή διάβασε την Καινή Διαθήκη στα Γαλλικά στους μαθητές της. Τον Φεβρουάριο άλλος εκτυπωτής καίγεται στην πυρά για εκτύπωση αντιγράφων της Καινής Διαθήκης και διανομή τους στους φτωχούς.
• 1540 - Την 1η Ιανουαρίου, ο Κάρολος Κουίντος, αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, γίνεται δεκτός στο Παρίσι με επίσημη τελετή.
• 1544 - Αύγουστος - Η Σορβόννη δημοσιεύει τον πρώτο κατάλογο απαγορευμένων βιβλίων. Τον Νοέμβριο, ο Φραγκίσκος Α' ιδρύει έναν Οργανισμό κοινωνικής βοήθειας για την παροχή βοήθειας σε άπορους, επαίτες και άστεγους, υπό τη διεύθυνση της διοίκησης της πόλης.
• 1545 - Αρχίζει η κατασκευή του μεγάρου Καρναβαλέ, τώρα Μουσείο Ιστορίας του Παρισιού.
• 1546 - 2 Αυγούστου - Αρχίζει η ανοικοδόμηση της δυτικής πτέρυγας του παλατιού του Λούβρου, που ανέλαβε ο αρχιτέκτονας Πιέρ Λεσκό με διακόσμηση του γλύπτη Ζαν Γκουζόν. Τον Αύγουστο, 3 ακόμη εκτυπωτές καίγονται στην πυρά ως αιρετικοί.
• 1547 - 31 Μαρτίου - Θάνατος του βασιλιά Φραγκίσκου Α', τον οποίο διαδέχθηκε ο γιος του, ο Ερρίκος Β'. Τον Οκτώβριο, το Κοινοβούλιο του Παρισιού δημιουργεί μια επιτροπή, την Πύρινη αίθουσα, για τη δίωξη των Προτεσταντών. Τον Δεκέμβριο, η γέφυρα Σαιν-Μισέλ καταστρέφεται από σύγκρουση ενός σκάφους. Ο αρχιτέκτονας Φιλιμπέρ ντε λ'Ορμ αναλαμβάνει την κατασκευή νέας γέφυρας.
• 1548 - Εγκαίνια ενός νέου θεάτρου δίπλα στο μέγαρο των Βουργουνδών για να παρουσιάσει θρησκευτικά δράματα και κωμωδίες από ένα θίασο που ονομάζονταν η Αδελφότητα του Πάθους. Αυτό ήταν το πρώτο θέατρο της πόλης.
• 1549 - Εγκαίνια της Κρήνης των Αθώων, (Fontaine des Innocents), της παλαιότερης υπάρχουσας κρήνης στο Παρίσι, με διακόσμηση του Ζαν Γκουζόν.
• 1550 - Ο βασιλιάς Ερρίκος Β' αποφασίζει την κατασκευή νέου τείχους γύρω από τα προάστια της αριστερής όχθης.
• 1553 - Εισαγωγή κατεψυγμένων σορμπέ στο Παρίσι από Ιταλούς παρασκευαστές λεμονάδας. - Τον Φεβρουάριο, πρώτη παράσταση μιας γαλλικής τραγωδίας, Αιχμάλωτη Κλεοπάτρα, του Ετιέν Ζοντέλ. Ο Ερρίκος Β' παρακολούθησε την παράσταση.
• 1554 - Το Κοινοβούλιο του Παρισιού απαγορεύει κρυφά σχολεία που παρείχαν θρησκευτική διαπαιδαγώγηση. Τον Ιούλιο, στο δυτικό άκρο του κήπου του Κεραμεικού αρχίζει να κατασκευάζεται νέα πύλη της πόλης.
• 1557 - Πολλοί κάτοικοι εγκαταλείπουν την πόλη μετά την ήττα των γαλλικών στρατευμάτων από τους Ισπανούς στο Σαιν-Κεντέν. Η βασίλισσα Αικατερίνη των Μεδίκων παραμένει στην πόλη και βοηθά στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης.
• 1558 - Συγκέντρωση χιλιάδων Προτεσταντών για μια υπαίθρια λειτουργία, παρά τις απειλές των αρχών της πόλης.

• 1559 - Ιδρύεται επίσημα η Μεταρρυθμισμένη Εκκλησία της Γαλλίας στις 29 Μαΐου από την πρώτη σύνοδο των Καλβινιστών. Τον Ιούνιο, το Κοινοβούλιο του Παρισιού συζητά νέα βασιλικά διατάγματα που απαγορεύουν την προτεσταντική εκκλησία. Ο Ερρίκος Β' παρευρίσκεται προσωπικά στη συνεδρίαση και τα μέλη που ζητούν ανοχή συλλαμβάνονται. Στις 30 Ιουνίου, κατά τη διάρκεια των εορτασμών των γάμων της κόρης του, ο Ερρίκος Β' τραυματίστηκε θανάσιμα στα μάτια κατά τη διάρκεια κονταρομαχίας. Πέθανε στις 10 Ιουλίου, και τον διαδέχτηκε ο φιλάσθενος γιος του Φραγκίσκος Β'. Τον Δεκέμβριο, ο Αν ντε Μπουρ, μέλος του κοινοβουλίου του Παρισιού και Καθολικός, υπερασπιστής της ανοχής προς τους Προτεστάντες, απαγχονίστηκε και στη συνέχεια κάηκε στην πυρά καθώς ήρθε σε σύγκρουση με τις απόψεις του βασιλιά.

• 1560 - Θάνατος του Φραγκίσκου Β', τον διαδέχεται ο 10χρονος αδερφός του Κάρολος Θ'.

• 1561 - Καθολικοί επιτίθενται σε Προτεστάντες που εκτελούσαν λειτουργία, ταραχές στην πόλη.

• 1562 - Ο κοντόσταυλος Αν ντε Μονμορανσί διατάζει το κάψιμο Προτεσταντικών ναών. Αρχή των Θρησκευτικών πολέμων.

• 1563 - Οι Ιησουίτες ιδρύουν το Κολέγιο του Κλερμόν, σήμερα Λύκειο Λουί-λε-Γκραν.

• 1564 - Αρχίζει η κατασκευή του ανακτόρου του Κεραμεικού για την Αικατερίνη των Μεδίκων, χήρα του Ερρίκου Β'.

• 1565 - Νέοι κανονισμοί για τις προσόψεις των σπιτιών: η ξύλινη διακόσμηση πρέπει να αντικατασταθεί από λαξευμένη πέτρα ή γύψο.

• 1568 - Στις συνοικίες οργανώνονται πολιτοφυλακές.

• 1569 - Αρκετά μέλη μιας πλούσιας προτεσταντικής οικογένειας καταδικάζονται σε θάνατο, και το σπίτι τους κατεδαφίζεται και αντικαθίσταται από έναν σταυρό για να εξαλείψουν τις «αμαρτίες» τους.

Η Νύχτα του Αγίου Βαρθολομαίου (24–30 Αυγούστου 1572) , πίνακας του Φρανσουά Ντυμπουά. Απεικονίζει το σώμα του Ναυάρχου Κολινί να κρέμεται από ένα παράθυρο στο πίσω μέρος προς τα δεξιά. Στο αριστερό πίσω μέρος, η Αικατερίνη των Μεδίκων βγαίνει από το παλάτι του Λούβρου για να επιθεωρήσει έναν σωρό σωμάτων.

Η δολοφονία του δούκα του Γκιζ στο κάστρο του Μπλουά το 1588, πίνακας του Πωλ Ντελαρός

Ο Ερρίκος Δ' μπαίνει στο Παρίσι (22 Μαρτίου 1594)

• 1571 - Ο πρώτος θίασος Ιταλών ηθοποιών, οι Τζελόζι, φτάνει στο Παρίσι. Μετά από μερικές παραστάσεις, απαγορεύονται από το κοινοβούλιο του Παρισιού.

• 1572 - 15 Αυγούστου - Γάμος του Ερρίκου των Βουρβόνων, με τη Μαργαρίτα Βαλουά, αδερφή του βασιλιά Καρόλου Θ'. Η πόλη είναι γεμάτη από Προτεστάντες για την τελετή, καθώς επίσης και με ακραίους Καθολικούς, με επικεφαλής τον Ερρίκο Α΄ του Γκιζ. 22 Αυγούστου - Ο ναύαρχος Γκασπάρ ντε Κολινί, εξέχων Προτεστάντης ηγέτης, δέχεται επίθεση και τραυματίζεται κοντά στο Λούβρο. - 24 Αυγούστου - Στις 4 το πρωί, οι καμπάνες της εκκλησίας του Σαιν-Ζερμαίν-λ'Ωσερουά δίνουν το σύνθημα να αρχίσει η σφαγή των Προτεσταντών, γνωστή ως Νύχτα του Αγίου Βαρθολομαίου. Οι δολοφονίες συνεχίζονται μέχρι τις 30 Αυγούστου και σκοτώνονται περίπου 2.000 Προτεστάντες στην πόλη.

• 1574 - 30 Μαΐου - Ο βασιλιάς Κάρολος Θ' πεθαίνει στο κάστρο της Βενσέν και τον διαδέχεται ο αδερφός του Ερρίκος Γ'.

• 1576 - Ιδρύεται η πρώτη Φαρμακευτική σχολή στη Γαλλία. Τον Ιούνιο, η πρώτη παράσταση του ιταλικού θεάτρου Τζελόζι στην αίθουσα του Πετί-Μπουρμπόν, με μεγάλη επιτυχία.

• 1578 - Ο Ερρίκος Γ΄ τοποθετεί τον θεμέλιο λίθο στην Πον Νεφ (Νέα γέφυρα).

• 1582 - Το Γρηγοριανό Ημερολόγιο εισάγεται στο Παρίσι, με την κατάργηση δέκα ημερών. Η 9η Δεκεμβρίου ακολουθείται από την 20ή Δεκεμβρίου.

• 1588 - 9 Μαΐου - Ο δούκας του Γκιζ, αρχηγός της υπερκαθολικής φατρίας, κάνει θριαμβευτική είσοδο στο Παρίσι και ο λαός τον υποδέχεται με ενθουσιασμό. - 12 Μαΐου - Η Ημέρα των Οδοφραγμάτων. Ο δούκας του Γκιζ οδηγεί λαϊκή εξέγερση εναντίον του Ερρίκου Γ΄. Ο βασιλιάς φεύγει από το Παρίσι την επομένη. 18-20 Μαΐου - Η Ιερή Λίγκα, η υπερκαθολική φατρία, αναλαμβάνει τη διοίκηση του Παρισιού. Ο Δούκας του Γκίζ ανακηρύσσεται Αντιστράτηγος. - 25 Δεκεμβρίου - Ο δούκας του Γκιζ και ο αδελφός του Λουδοβίκος Β΄ καρδινάλιος του Γκιζ δολοφονούνται στο κάστρο του Μπλουά, η Σορβόννη δηλώνει ότι οι Γάλλοι δεν οφείλουν πια πίστη στον βασιλιά Ερρίκο Γ΄. Επιλέγεται νέο δημοτικό συμβούλιο με σαράντα μέλη, στο οποίο κυριαρχούν οι υποστηρικτές της Ιερής Λίγκας.

• 1589 - Η Ιερή Λίγκα ανακηρύσσει νέο βασιλιά τον καρδινάλιο Κάρολο των Βουρβόνων, με το όνομα Κάρολος Ι'.- 1 Αυγούστου - Ο Ερρίκος Γ΄ δολοφονείται από έναν Δομινικανό μοναχό, τον Ζακ Κλεμάν. - 2 Αυγούστου - Ο Ερρίκος της Ναβάρρας, Προτεστάντης, ανακηρύσσεται βασιλιάς της Γαλλίας Ερρίκος Δ'. - 1 Νοεμβρίου - Ο Ερρίκος Δ' προσπαθεί να καταλάβει το Παρίσι με ξαφνική επίθεση στα τείχη γύρω από την αριστερή όχθη, αλλά αποτυγχάνει.
• 1590 - Μάιος - Ο Ερρίκος Δ' επιτίθεται ξανά στην πόλη αλλά οι επιθέσεις αποτυγχάνουν. - Η Ιερή Λίγκα διοργανώνει μεγάλη πομπή στην πόλη για να διατηρήσει το ηθικό των Καθολικών Παρισινών. Αύγουστος -Η λαϊκή γνώμη μεταστρέφεται, λαϊκή εξέγερση στο Παρίσι ενάντια στην Ιερή Λίγκα, απαιτώντας ψωμί και ειρήνη. Η εξέγερση καταστέλλεται σκληρά. 10–11 Σεπτεμβρίου - Νυχτερινή ανεπιτυχής επίθεση στην πόλη από τον Ερρίκο Δ'. Ο Ερρίκος Δ' άρει την πολιορκία όταν μαθαίνει ότι ισπανικός στρατός πλησιάζει για να βοηθήσει την Ιερή Λίγκα.

• 1591 - Η Ιερή Λίγκα επιβάλει τον τρόμο στο Παρίσι, όλοι οι βασιλικοί φυλακίζονται. -Τον Σεπτέμβριο, το κυβερνών συμβούλιο της Ιερής Λίγκας, που ονομάζεται Δεκαέξι, προσφέρει το στέμμα της Γαλλίας στον Φίλιππο Β΄ της Ισπανίας. - Νοέμβριος - Αυξανόμενες εντάσεις μεταξύ των Δεκαέξι και του Κοινοβουλίου του Παρισιού. Τρεις ηγέτες του Κοινοβουλίου συλλαμβάνονται, δικάζονται και απαγχονίζονται. - 4 Δεκεμβρίου - Η Ιερή Λίγκα διχάζεται, μια μετριοπαθής παράταξη υπό τον δούκα Κάρολο Α΄ του Μαγιέν, στρατιωτικό διοικητή της Λίγκας, είναι έτοιμη να συμφιλιωθεί με το νόμιμο βασιλιά για να σταματήσει η αιματοχυσία.Οι Δεκαέξι συλλαμβάνονται από τον Κάρολο του Μαγιέν και τέσσερα μέλη τους απαγχονίζονται στο Λούβρο.

• 1593 - 16 Μαΐου - Ο Ερρίκος Δ' ανακοινώνει ότι θα εγκαταλείψει την προτεσταντική πίστη. 25 Ιουλίου - Ο Ερρίκος Δ' ασπάζεται επίσημα τον Καθολικισμό στη Βασιλική Σαιν-Ντενί.

• 1594 - Είσοδος του Ερρίκου Δ' στο Παρίσι, τα πλήθη τον υποδέχονται με ενθουσιασμό.

• 1595 - Εκδίωξη των Ιησουιτών από την πόλη, που κηρύχθηκαν «εχθροί του κράτους» από το κοινοβούλιο του Παρισιού και τον πρύτανη του πανεπιστημίου.

1598 - Το διάταγμα της Νάντης τερματίζει τους θρησκευτικούς πολέμους.

17ος αιώνας

Ο Ερρίκος Δ' εγκαινιάζει τη γέφυρα Ποντ Νεφ (20 Ιουνίου 1603).

Η Πλατεία των Βοσγίων, 1605

Τον Ιανουάριο του 1608 ο Σηκουάνας πάγωσε (πίνακας Παγοδρομίες στον Σηκουάνα το 1608, Γαλλική Σχολή, μουσείο Καρναβαλέ)

Το Παρίσι την εποχή του Ερρίκου Δ' και του Λουδοβίκου ΙΓ'

• 1600 - Δημοσιεύεται νέο καταστατικό του Πανεπιστημίου του Παρισιού που αυξάνει τη βασιλική εξουσία και μειώνει τη δύναμη των φοιτητών. - Πληθυσμός του Παρισιού: 300.000 κάτοικοι.
• 1602 - Εγκατάσταση Φλαμανδών κατασκευαστών ταπετσαριών στο Παρίσι, οι οποίοι εισάγουν την φλαμανδική τεχνική στο μετέπειτα Εργοστάσιο των Γκομπλέν. - Ξεκινά η κατασκευή της Σαμαριταίν, μιας γιγαντιαίας αντλίας, που βρίσκονταν στη γέφυρα Πον Νεφ, για την άντληση πόσιμου νερού από τον Σηκουάνα και για την άρδευση των κήπων του Κεραμικού. Άρχισε να λειτουργεί το 1608. Ένα πολυκατάστημα με το ίδιο όνομα κατασκευάστηκε δίπλα στο εργοστάσιο της αντλίας τον 19ο αιώνα. - Ο Μαξιμιλιάν ντε Μπετύν, δούκας του Συλί, συνεργάτης του Ερρίκου Δ' στην ανόρθωση της Γαλλίας, γίνεται Επιθεωρητής έργων και αναλαμβάνει τα έργα των ανακτόρων του Λούβρου και του Κεραμεικού.
• 1603 - Ο Ερρίκος Δ' εγκαινιάζει τη γέφυρα Πον Νεφ, αν και οι εργασίες θα ολοκληρωθούν το 1606. Είναι η πρώτη γέφυρα του Παρισιού με πεζοδρόμια και χωρίς κτήρια πάνω της.
• 1605 - Αρχίζει να κατασκευάζεται η βόρεια πτέρυγα του Δημαρχείου του Παρισιού. - Αρχίζει η κατασκευή της Πλας Ρουαγιάλ (τώρα Πλατεία των Βοσγίων ), της πρώτης οικιστικής πλατείας στο Παρίσι. Ολοκληρώθηκε το 1612.

• 1606 - Άδεια κατασκευής προτεσταντικού ναού στο Σαραντόν - Εργαστήριο μέσα στο Λούβρο για παραγωγή μεταξωτών ταπετσαριών.
• 1607 - Κατασκευή νέων οδών προς τιμήν του τρίτου γιου του Ερρίκου Δ', Γκαστόν της Γαλλίας - Δημιουργία της Πλατείας Ντωφίν, στον χώρο των παλιών βασιλικών κήπων στο Ιλ ντε λα Σιτέ.
• 1607-8 - Παγωμένος χειμώνας. Ο Σηκουάνας πάγωσε.
• 1610 - Δολοφονία του Ερρίκου Δ' από τον Ραβαγιάκ, έναν φανατικό Καθολικό.
• 1612 - Εορτασμός του γαμήλιου συμβολαίου μεταξύ Λουδοβίκου ΙΓ' και Άννας της Αυστρίας και εγκαίνια της Πλατείας των Βοσγίων.
• 1614 - Δημιουργείται στον Σηκουάνα το νησάκι Ιλ Σαιν-Λουί με την ένωση δύο μικρότερων νησίδων. Αρχίζει η κατασκευή της γέφυρας Πον Μαρί που θα ολοκληρωθεί το 1635.
• 1615- Αρχίζει η κατασκευή του Παλατιού του Λουξεμβούργου και των κήπων του κατά παραγγελία της αντιβασίλισσας Μαρίας των Μεδίκων.
• 1616 - Παγωμένος χειμώνας. Ο Σηκουάνας παγώνει από 1 έως 30 Ιανουαρίου. Κατά το λιώσιμο του χιονιού, η γέφυρα Σαιν Μισέλ καταστράφηκε και η πόλη πλημμύρισε. Γύρω από το Παρίσι, το πάχος του στρώματος χιονιού υπερβαίνει το ύψος ανθρώπου.
• 1617 - Ο Κοντσίνι, υπουργός του Λουδοβίκου ΙΓ' και προστατευόμενος της βασιλομήτωρος Μαρίας των Μεδίκων, δολοφονείται στη γέφυρα εισόδου του Λούβρου, κατόπιν εντολής του βασιλιά. - Η σύζυγός του Κοντσίνι, Λεονόρα Γκαλικάι, αποκεφαλίζεται και καίγεται στην πυρά στην πλατεία ντε Γκρεβ. - Η Μαρία των Μεδίκων εξορίζεται στο κάστρο του Μπλουά. - Άδεια σε τρεις εταιρείες φορητών κουβουκλίων, η πρώτη οργανωμένη δημόσια συγκοινωνία εντός της πόλης.

  

  Δολοφονία Ερρίκου Δ', 14 Μαΐου 1610

  

  Το Παλαί Ρουαγιάλ

• 1621 - Ο προτεσταντικός ναός στο Σαραντόν καίγεται από καθολικό όχλο, μετά την είδηση ​​του θανάτου του Ερρίκου του Μαγιέν που μάχονταν κατά των Προτεσταντών στην αποτυχημένη πολιορκία του Μοντωμπάν.
• 1622 -Ένας ανεμόμυλος κατασκευάστηκε στην κορυφή της Μονμάρτρης. Τον 19ο αιώνα, μετονομάστηκε σε Μουλέν ντε λα Γκαλέτ και έγινε κέντρο διασκέδασης, διάσημο ορόσημο του Παρισιού. - Χειροτονείται αρχιεπίσκοπος Παρισιού και ιδρύεται η Ρωμαιοκαθολική Αρχιεπισκοπή του Παρισιού.
• 1624 -Ο Ρισελιέ πρωθυπουργός του Λουδοβίκου ΙΓ'.
• 1626 - Με βασιλικό διάταγμα απαγορεύονται οι μονομαχίες.

• 1628 - Κατασκευή του Παλαί Ρουαγιάλ από τον καρδινάλιο Ρισελιέ, ολοκληρώθηκε το 1636.
• 1630 - Ολοκληρώνεται η κατασκευή του μεγάρου ντε Συλί.
• 1631 - Πρώτο τεύχος της La Gazette de France, του πρώτου εβδομαδιαίου περιοδικού στη Γαλλία. Κυκλοφορούσε κάθε Παρασκευή, το τελευταίο τεύχος ήταν στις 30 Σεπτεμβρίου 1915.
• 1632 - Κατασκευή γέφυρας που το 1687 θα αντικατασταθεί από τη γέφυρα Πον Ρουαγιάλ.
• 1635 - Ίδρυση της Γαλλικής Ακαδημίας από τον Καρδινάλιο Ρισελιέ.

• 1636 - Ο καρδινάλιος Ρισελιέ κληροδοτεί τη νέα του κατοικία, που μετά το θάνατό του το 1642 έγινε το Παλαί Ρουαγιάλ, στον βασιλιά Λουδοβίκο ΙΓ'. Αύγουστος - Πανικός και φυγή πολλών από το Παρίσι που προκλήθηκε από την εισβολή του ισπανικού στρατού στην Πικαρδία.
• 1637 - Μεγάλη επιτυχία του έργου του Πιερ Κορνέιγ Ο Σιντ- Καθαγίαση της εκκλησίας Σαιντ-Εστάς.

• 1638 - Το Βασιλικό Συμβούλιο διατάζει την τοποθέτηση τριάντα ενός λίθων για να σηματοδοτήσει τις άκρες της πόλης. Απαγορεύεται η κατασκευή πέρα από τις πέτρες χωρίς βασιλική έγκριση.
• 1640 - Ίδρυση του Βασιλικού τυπογραφείου, στο Λούβρο.
• 1641 - Το πρώτο μόνιμο θέατρο στο Παρίσι ανοίγει στο Παλαί-Ρουαγιάλ.

Το Παρίσι την εποχή του Λουδοβίκου ΙΔ'

Μάχη στο προάστιο του Αγίου Αντωνίου του Παρισιού μεταξύ των στρατιωτών του βασιλιά Λουδοβίκου ΙΔ' και των ανδρών της Σφενδόνης, (2 Ιουλίου 1652). Ανώνυμος, Βερσαλλίες

• 1643 - Θάνατος του Λουδοβίκου ΙΓ' στο Σαιν-Ζερμαίν-αν-Λαι. Ο Λουδοβίκος ΙΔ', ο τετράχρονος γιος του, γίνεται βασιλιάς, υπό την αντιβασιλεία της μητέρας του Άννας της Αυστρίας, και την επιρροή του Καρδιναλίου Μαζαρίνου. - Ο Μολιέρος και η Μαντλέν Μπεζάρ ιδρύουν το Λαμπρό Θέατρο στην περιοχή του Μαραί. - Ο νεαρός βασιλιάς και η αυλή του μετακινούνται από το παλάτι του Λούβρου στο Παλαί Ρουαγιάλ. - Το πρώτο καφενείο ανοίγει στο Παρίσι, αλλά δεν είναι κερδοφόρο και κλείνει. Το πρώτο επιτυχημένο καφέ θα ανοίξει το 1672.

• 1645 - Πρώτη παράσταση όπερας στο Παρίσι, έργο του Μάρκο Μαράτσολι, στην αίθουσα του Παλαί Ρουαγιάλ.- Ο Μολιέρος χρεοκοπεί και φυλακίζεται.
• 1646 - Ξεκινά η κατασκευή της εκκλησίας του Αγίου Σουλπικίου, που ολοκληρώθηκε το 1788.

• 1648 - Ιδρύεται η Βασιλική Ακαδημία Ζωγραφικής και Γλυπτικής - 26 Αυγούστου - Ο καρδινάλιος Μαζαρίνος συλλαμβάνει τους ηγέτες του Παρλαμέντου του Παρισιού επειδή αρνήθηκαν να εφαρμόσουν τη νέα φορολογική πολιτική. Έτσι αρχίζει η εξέγερση της Σφενδόνης ενάντια στη βασιλική κυβέρνηση (1648–1649) - 27 Αυγούστου - Ημέρα των οδοφραγμάτων. Στήθηκαν περισσότερα από 1.200 οδοφράγματα στο Παρίσι για διαμαρτυρία ενάντια στις «καταχρήσεις του κράτους». Οι ταραχές εξασφαλίζουν την απελευθέρωση εκατοντάδων κρατουμένων που είχαν συλληφθεί από τον Μαζαρίνο - Σεπτέμβριος- Ο Λουδοβίκος ΙΔ', η βασιλομήτωρ Άννα η Αυστριακή και ο Μαζαρίνος φεύγουν από το Παρίσι για τη Ρουέιγ και μετά στο κάστρο του Σαιν-Ζερμαίν-αν-Λαι. Μετά από διαπραγματεύσεις με το Παρλαμέντο, αποδέχονται τις προτάσεις του Παρλαμέντου και επιστρέφουν στο Παρίσι στις 30 Οκτωβρίου.

• 1649 - Πολιορκία του Παρισιού κατά τη διάρκεια της Σφενδόνης, με επικεφαλής τον Μεγάλο Κοντέ εναντίον του αδερφού του Αρμάνδου των Βουρβόνων-Κοντί.

  

  Το Λούβρο και οι προκυμαίες του Σηκουάνα, 1660

  

  Το Κολλέγιο των Τεσσάρων Εθνών (σήμερα Ινστιτούτο της Γαλλίας) κατασκευάστηκε από τον καρδινάλιο Μαζαρίνο (1662–1672)

  

  Ο Κολμπέρ παρουσιάζει τα μέλη της Ακαδημίας Επιστημών στον Λουδοβίκο ΙΔ'

  

  Το μέγαρο των Απομάχων, 1674

  

  Εσωτερικό του καφέ Προκόπ, άνοιξε το 1686

• 1650 - Γύρω στο 1650, υπό τη βασιλεία του Λουδοβίκου ΙΔ', το Παρίσι είχε περίπου 500.000 κατοίκους, 500 κεντρικούς δρόμους, 9 προάστια, 100 πλατείες, 9 γέφυρες και 25.000 σπίτια, συμπεριλαμβανομένων 4.000 με πόρτες με εξώστη. -Ιαματικές πηγές ανακαλύφθηκαν στο Πασί. Τα ιαματικά λουτρά εκεί συνηθίζονταν μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα.

• 1651 - Πλημμύρες στον Σηκουάνα - Η Σφενδόνη των Πριγκίπων (1650–1653), με επικεφαλής τον Μεγάλο Κοντέ και η Σφενδόνη του Παρλαμέντου του Παρισιού ενώνονται εναντίον του Μαζαρίνου. - Ο Καρδινάλιος Μαζαρίνος φεύγει από το Παρίσι.

• 1652: 2 Ιουλίου: Μάχη στο προάστιο του Αγίου Αντωνίου μεταξύ του βασιλικού στρατού που διοικούνταν από τον Τυρέν και των στρατευμάτων της Σφενδόνης υπό τον Κοντέ. Η Σφενδόνη καταρρέει και ο Κοντέ φεύγει από την πόλη. Οκτώβριος - Ο Λουδοβίκος ΙΔ' και η αυλή του επιστρέφουν θριαμβευτικά στο Παρίσι, και εγκαθίστανται στο παλάτι του Λούβρου - Διακηρύσσεται αμνηστία για τους συμμετέχοντες στην εξέγερση της Σφενδόνης, εκτός από τους ηγέτες της.

• 1653 - Ο καρδινάλιος Μαζαρίνος επιστρέφει στο Παρίσι. Οι ηγέτες του Παρισιού τον τιμούν με συμπόσιο στο Δημαρχείο του Παρισιού και παράσταση πυροτεχνημάτων.
• 1658 - Ιστορική πλημμύρα του Σηκουάνα καταστρέφει τη γέφυρα Πον Μαρί, παρόλο που ήταν χτισμένη από πέτρα. Το νερό φτάνει στο ιστορικό ύψος 8,81 μέτρων, υψηλότερο από τα 8,50 μέτρα κατά τη διάρκεια των πλημμυρών του 1910. - Ο θεατρικός θίασος του Μολιέρου αποκτά το προνόμιο να δίνει παραστάσεις ενώπιον του βασιλιά, ένα προνόμιο που είχε δοθεί νωρίτερα στο θίασο του μεγάρου της Βουργουνδίας και στους Ιταλούς ηθοποιούς.
• 1659 - Ο Μολιέρος και ο θίασος του ερμηνεύουν τα έργα ο Ασυλλόγιστος στο Λούβρο και τις Γελοίες κομψευόμενες.- Προνόμιο παραγωγής και πώλησης ζεστής σοκολάτας παραχωρείται στον καμαριέρη του κόμη του Σουασόν. Αυτό ξεκινά τη μόδα κατανάλωσης σοκολάτας στο Παρίσι.
• 1660 - Νέα πλατεία δημιουργείται στην ανατολική πλευρά του Παρισιού, τώρα Πλας ντε λα Νασιόν, για την τελετή υποδοχής του Λουδοβίκου ΙΔ' και της συζύγου του Μαρίας Θηρεσίας της Ισπανίας.
• 1661 - Η θεατρική εταιρεία του Μολιέρου εγκαθίσταται στο Παλαί Ρουαγιάλ. - Θάνατος του Καρδινάλιου Μαζαρίνου, με διαθήκη του ιδρύεται το Κολλέγιο των Τεσσάρων Εθνών, για να παρέχει δωρεάν εκπαίδευση σε εξήντα νέους ευγενείς από τις πρόσφατα προσαρτημένες επαρχίες της Αλσατίας, του Πινιερόλ, του Αρτουά και του Ρουσιγιόν. Ο αρχιτέκτονας Λε Βω επιλέγεται για το σχεδιασμό του κτηρίου.
• 1662 - Δημιουργία σταθμών με υπαλλήλους με φανάρια και λυχνίες για τη συνοδεία ανθρώπων στους σκοτεινούς δρόμους τη νύχτα. Πρώτη γραμμή δημόσιας συγκοινωνίας με άμαξες και τακτικά δρομολόγια μεταξύ Πορτ Σαιντ-Αντουάν και Λουξεμβούργου,η γραμμή συνεχίστηκε μέχρι το 1677. Ο Βασιλιάς αγοράζει το Εργοστάσιο των Γκομπλέν.
• 1663 - Η Βασιλική Ακαδημία Ζωγραφικής και Γλυπτικής αναδιοργανώνεται από τον Λουδοβίκο ΙΔ' και τον υπουργό του Κολμπέρ.
• 1665 - Κατασκευή Βασιλικού εργοστασίου καθρεφτών.
• 1666 - Πρεμιέρα του έργου του Μολιέρου Ο Μισάνθρωπος. - Με διάταγμα αναδιοργανώνεται η αστυνόμευση του Παρισιού και τετραπλασιάζεται ο αριθμός των φρουρών της πόλης. Ίδρυση της Ακαδημίας Επιστημών.
• 1667 - Ο αριθμός των τυπογραφείων στο Παρίσι μειώνεται σε 36 για τη διευκόλυνση της λογοκρισίας. Ίδρυση του Αστεροσκοπείου των Παρισίων, ολοκληρώθηκε το 1672. Με βασιλικό διάταγμα δημιουργείται η θέση του αρχηγού αστυνομίας. Πρώτοι κανονισμοί που διέπουν το ύψος των κτιρίων στο Παρίσι και τα προάστια. Πρώτη βασιλική διάταξη για φωτισμό των δρόμων: 2.736 φανάρια με κεριά τοποθετούνται σε 912 δρόμους.
• 1671 - Ο Λουδοβίκος ΙΔ' μετακινεί τη βασιλική αυλή στις Βερσαλλίες.
• 1672 - Το πρώτο επιτυχημένο παριζιάνικο καφέ ανοίγει σε ένα πανηγύρι που πραγματοποιείται κοντά στο αββαείο του Σαιν-Ζερμάν-ντε-Πρε.
• 1674 - Εγκαίνια και εγκατάσταση των πρώτων απομάχων στο Μέγαρο των Απομάχων.
• 1676 - Άδεια στους ιδιοκτήτες των γηπέδων ζε ντε πομ, παιχνίδι περίπου σαν το σύγχρονο τένις, να εγκαταστήσουν τραπέζια για μπιλιάρδο, ένα δημοφιλές νέο παιχνίδι. - Ίδρυση της συντεχνίας των Πωλητών λεμονάδας.
• 1680 - Ίδρυση της κομεντί Φρανσαίζ.

• 1684 - Πλημμύρα του Σηκουάνα.
• 1685 - Αρχίζει η κατασκευή της γέφυρας Πον Ρουαγιάλ για να αντικαταστήσει την παλιά που κατέρρευσε. Ολοκληρώθηκε τον Ιούνιο του 1689.
• 1686 - Το καφέ Προκόπ ανοίγει και παραμένει το παλαιότερο καφέ του Παρισιού μέχρι σήμερα. - Εγκαίνια της πλατείας Πλας ντε Βικτουάρ, με ένα ιππικό άγαλμα του Λουδοβίκου ΙΔ' στο κέντρο.
• 1688: Έναρξη του Κολλεγίου των Τεσσάρων Εθνών (σήμερα Ινστιτούτο της Γαλλίας) και της βιβλιοθήκης του Μαζαρίνου.
• 1690: Πλημμύρα του Σηκουάνα.
• 1693-1694: Μεγάλη πείνα. Οι αρχές της πόλης διανέμουν ψωμί στους φτωχούς. Η προσπάθεια καταλήγει σε ταραχές με πολλούς νεκρούς.
• 1699-1700: Νέα έλλειψη τροφίμων.

18ος αιώνας

Μέγαρο Ελιζέ, 1718

Η Στρατιωτική Σχολή, 1751

• 1701 - Με βασιλικό διάταγμα η πόλη χωρίζεται σε είκοσι αστυνομικές περιοχές, που προστίθενται στις δεκαέξι συνοικίες που δημιουργήθηκαν από το Δημαρχείο.
• 1709 - Έντονο κρύο στο Παρίσι, θα διαρκέσει μέχρι τα τέλη Μαρτίου. Η θερμοκρασία πέφτει στους -40 Κελσίου, (κατ'εκτίμησιν, καθώς το θερμόμετρο εφευρέθηκε εκείνο το έτος) Ο Σηκουάνας παγώνει, προκαλώντας τη διακοπή μεταφοράς τροφίμων. Το κρύο κύμα παραλύει ολόκληρη τη Γαλλία, καθιστώντας αδύνατη την μεταφορά προμηθειών στο Παρίσι οδικώς. Εκείνη την περίοδο, είκοσι τέσσερις έως τριάντα χιλιάδες άτομα πέθαναν από πείνα και κρύο μόνο στο Παρίσι, σχεδόν ένα εκατομμύριο σε όλη τη Γαλλία. Τον Μάρτιο, ο Σηκουάνας αρχίζει να ξεπαγώνει προκαλώντας πλημμύρες. Τον Απρίλιο φθάνει στο Παρίσι η πρώτη αποστολή τροφίμων οδικώς. Τον Αύγουστο προκαλούνται ταραχές στη διανομή τροφίμων που τις σταμάτησε ο στρατός, αφήνοντας δύο νεκρούς.

Πλατεία Βαντόμ, 1720

• 1715 - 1 Σεπτεμβρίου, θάνατος του Λουδοβίκου ΙΔ'. Ο Φίλιππος της Ορλεάνης γίνεται αντιβασιλιάς και στις 30 Δεκεμβρίου μετακινεί τον πενταετή βασιλιά Λουδοβίκο ΙΕ' και την αυλή από τις Βερσαλλίες στο Παρίσι. - Για τις 31 Δεκεμβρίου εγκρίνεται με διάταγμα ο πρώτος δημόσιος χορός στο Παρίσι, μπαλ μασκέ στην Όπερα του Παρισιού.
• 1716 - Ίδρυση της Γενικής Τράπεζας, της πρώτης ιδιωτικής τράπεζας στο Παρίσι, από τον Σκωτσέζο Τζον Λω. Ο θεατρικός θίασος Κομεντί Ιταλιέν, που απαγορεύτηκε από τον Λουδοβίκο ΙΔ' το 1697 να παίζει στο Παρίσι, επιτρέπεται να επιστρέψει και να ανεβάσει παράσταση στο Παλαί Ρουαγιάλ.
• 1718 - Η Γενική Τράπεζα γίνεται Βασιλική Τράπεζα και ουσιαστικά η κεντρική τράπεζα της Γαλλίας. Τα δύο τρίτα των περιουσιακών της στοιχείων είναι κρατικοί λογαριασμοί και χαρτονομίσματα. - Αρχίζει η κατασκευή του μεγάρου Εβρέ, ολοκληρώθηκε το 1720, το οποίο τον 19ο αιώνα ονομάστηκε Μέγαρο Ελιζέ, κατοικία των προέδρων της Γαλλικής Δημοκρατίας.
• 1720 - Ολοκλήρωση της πλατείας Λουδοβίκου-του-Μεγάλου, σημερινή πλατεία Βαντόμ. - Τον Μάρτιο η Τράπεζα του Τζον Λω κλείνει, αδυνατεί να πληρώσει τους συνδρομητές της. Ακολουθεί οικονομικός πανικός και το χρηματιστήριο του Παρισιού κλείνει μέχρι το 1724. Οι συνδρομητές φθάνουν στη Βασιλική Τράπεζα, απαιτώντας να ανταλλάξουν τα τραπεζογραμμάτια τους με ασήμι. Ο τραπεζίτης Τζον Λω φεύγει στις Βρυξέλλες και μετά στη Βενετία.

  

  Το Παλαί Μπουρμπόν, 1722, έδρα της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης.

• 1721 - Δημόσια εκτέλεση του ληστή Λουί-Ντομινίκ Καρτούς, θεωρείται ότι λήστευε πλούσιους και μοίραζε τη λεία στους φτωχούς. Λόγω ενός έργου που ανέβασε τον ίδιο χρόνο ο θεατρικός θίασος Κομεντί Ιταλιέν, ο Καρτούς έγινε Παρισινός λαϊκός ήρωας.
• 1722 - Αρχίζει η κατασκευή του Παλαί Μπουρμπόν, που ολοκληρώθηκε το 1728, και μετά την Επανάσταση του 1789 έγινε η έδρα της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης.
• 1723 - Με βασιλικό κανονισμό απαγορεύονται τα τυπογραφεία και οι εκδόσεις εκτός της Λατινικής συνοικίας στην Αριστερή Όχθη. Ο νόμος έχει ως στόχο να κάνει τη λογοκρισία πιο αποτελεσματική.
• 1728 - Πρώτες πινακίδες στους δρόμους, κατασκευασμένες από σίδερο βαμμένο λευκό με μαύρα γράμματα. Ήταν εύκολο να κλαπούν, και το 1729 αντικαταστάθηκαν από σκαλιστές πέτρινες πλάκες.
• 1731 - Ιδρύεται η Βασιλική Ακαδημία Χειρουργικής.
• 1732–1775 - Κατασκευή της εκκλησίας του Αγίου Σουλπικίου.
• 1735 - Ένας νέος βασιλικός κανονισμός ενισχύει τη λογοκρισία - Πρεμιέρα της όπερας του Ζαν Φιλίπ Ραμώ Οι ευγενείς Ινδίες.
• 1738 - Ίδρυση του βασιλικού εργοστασίου πορσελάνης στη Βενσέν, το 1757 μεταφέρθηκε στις Σέβρες.

Το Δημαρχείο το 1740

• 1745 - Άδεια από τους βασιλικούς λογοκριτές για τη δημοσίευση της πρώτης Εγκυκλοπαίδειας, δημοσιεύθηκε μεταξύ 1751 και 1772.
• 1749 - Επίδειξη του πρώτου ρινόκερου που είδε ποτέ το Παρίσι στο ετήσιο πανηγύρι του Σαιν-Ζερμαίν.
• 1751 - Ιδρύεται η Στρατιωτική Σχολή.
• 1752 - Η πρώτη εγκυκλοπαίδεια καταδικάζεται από τον αρχιεπίσκοπο του Παρισιού.
• 1756–1772 - Κατασκευή της πλατείας Λουδοβίκου ΙΕ' (σήμερα πλατεία Κονκόρντ).
• 1758 - Αρχίζει η κατασκευή της εκκλησίας της Αγίας Γενεβιέβης (σήμερα, το Πάνθεον).
• 1760 - Η πρώτη ταχυδρομική παράδοση στο Παρίσι.
• 1761 - Η πόλη απαγορεύει τις κρεμαστές πινακίδες καταστημάτων.

Η Εγκυκλοπαίδεια δημοσιεύθηκε στο Παρίσι από τους Ντιντερό και Ντ'Αλαμπέρ μεταξύ 1751 και 1772

• 1763 - Ιδρύεται η Ιστορική βιβλιοθήκη της πόλης του Παρισιού.
• 1764 - Αρχίζει η κατασκευή της εκκλησίας της Μαντλέν.
• 1765 - Εκδίδεται το λογοτεχνικό περιοδικό Αλμανάκ των Μουσών. - Ο Α. Μπουλανζέ αρχίζει να προσφέρει στους Παριζιάνους μια επιλογή από «ρεστοράν», δηλαδή τονωτικές σούπες, θρεπτικά εκχυλίσματα κρέατος και λαχανικών, σε ανταγωνισμό με τις υπάρχουσες ταβέρνες και καμπαρέ. Ήταν ο πρόδρομος του σύγχρονου εστιατορίου.
• 1767 Σεπτέμβριος - Ο Βενιαμίν Φραγκλίνος έρχεται στο Παρίσι και συζητά για τα πειράματα με την ηλεκτρική ενέργεια με Γάλλους επιστήμονες.
• 1767–1783 - Κατασκευάζεται η Αγορά σιτηρών (Halle aux Blés). Το 1885 το κτίριο έγινε το Εμπορικό Επιμελητήριο του Παρισιού.
• 1768 - Εκδίδεται διάταγμα αρίθμησης σπιτιών.
• 1770 - Τραγική κατάληξη επίδειξης πυροτεχνημάτων στην πλατεία Λουδοβίκου ΙΕ' (πλατεία Κονκόρντ), κατά τη διάρκεια εορταστικών εκδηλώσεων για τον γάμο του μελλοντικού βασιλιά Λουδοβίκου ΙΣΤ' και της Μαρίας Αντουανέτας, όπου 132 άτομα σκοτώθηκαν.
• 1775 - Πρώτη παράσταση του θεατρικού έργου ο Κουρέας της Σεβίλλης του Πιέρ Μπωμαρσαί στο θέατρο του παλατιού του Κεραμεικού. Κατασκευάζεται το Κτήριο του Νομισματοκοπείου.
• 1776 - Δημιουργείται η εμπορική στοά-Σαιντ-Αντρέ, ένας σκεπασμένος εμπορικός δρόμος στο σημερινό 6ο διαμέρισμα. - Ιδρύεται η Ιατρική Εταιρεία του Παρισιού - Ιδρύεται εταιρεία εμπόρων μόδας, συμπεριλαμβάνονται και οι έμποροι φτερών και οι ανθοπώλες, ξεχωριστά από την εταιρεία των μικρών καταστημάτων. - Ανοίγουν τα πρώτα εργοστάσια χημικών του Παρισιού, που παράγουν θειικό οξύ, λευκαντικό και αργότερα χλώριο.
• 1777 - Κατασκευή της έπαυλης Πύργος της Μπαγκατέλ στο δάσος της Βουλώνης. - Αρχίζει να δημοσιεύεται η εφημερίδα Ζουρνάλ ντε Παρί και το πρώτο περιοδικό μόδας του Παρισιού, ο Ταχυδρόμος της Μόδας.

Η Γαλλική επανάσταση

Η πτήση της Μονγκολφιέρας, του αερόστατου των αδελφών Μονγκολφιέ, 1783

• 1780 - Κλείνει το νεκροταφείο των Αγίων-Αθώων του 12ου αιώνα και τα οστά μεταφέρονται στις Κατακόμβες του Παρισιού. Η εκκλησία έκλεισε το 1786 και κατεδαφίστηκε τον επόμενο χρόνο.
• 1781 - Κατασκευάζονται τα πρώτα πεζοδρόμια στο Παρίσι στην οδό Οντεόν.
• 1782 - Ανοίγει το Αμφιτεάτρ Ανγκλαί, το πρώτο τσίρκο στη Γαλλία. - Αρχίζει να κατασκευάζεται το μέγαρο ντε Σαλμ, που ολοκληρώθηκε το 1784, και μετά την Επανάσταση του 1789 έγινε το Ανάκτορο της Λεγεώνας της Τιμής.
• 1783 - Βασιλικά διατάγματα καθορίζουν τη σχέση μεταξύ ύψους των κτηρίων και πλάτους του δρόμου και δηλώνουν ότι οι νέοι δρόμοι πρέπει να έχουν πλάτος τουλάχιστον 10 μέτρα. - 3 Σεπτεμβρίου - Υπογράφεται η Συνθήκη των Παρισίων από τους εκπροσώπους της Μεγάλης Βρετανίας και των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, τερματίζοντας την Αμερικανική Επανάσταση. 21 Νοεμβρίου - Η πρώτη επανδρωμένη ελεύθερη πτήση σε αερόστατο από τους Γάλλους Ζαν-Φρανσουά Πιλάτρ ντε Ροζιέ και Φρανσουά Λοράν, με αερόστατο τύπου Μονγκολφιέ. Αυτή η πρώτη πτήση πάνω από το Παρίσι διήρκεσε 28 λεπτά και το αερόστατο έφθασε σε υψόμετρο 1000 μέτρων. - Ιδρύεται η Σχολή Μεταλλειολογίας.
• 1784 - Ξεκινά η κατασκευή νέου τείχους στο Παρίσι.
• 1786 - Εμπορική στοά ανοίγει στο Παλαί Ρουαγιάλ. - 8 Ιουνίου - Με διάταγμα επιτρέπεται η ίδρυση εστιατορίων με εξυπηρέτηση έως τις 11 το βράδυ το χειμώνα και έως τα μεσάνυχτα το καλοκαίρι. -Το πρώτο εστιατόριο με τη σύγχρονη έννοια, το Taverne anglaise, άνοιξε στην στοά του Παλαί-Ρουαγιάλ - Αρχίζει η κατασκευή μιας μεγάλης ατμοκίνητης αντλίας στο Γκρο-Καγιού, στην προκυμαία Και ντ'Ορσαί, για την παροχή πόσιμου νερού από τον Σηκουάνα για τον πληθυσμό της αριστερής όχθης. - Σεπτέμβριος - Βασιλικό διάταγμα διατάζει την κατεδάφιση σπιτιών που χτίστηκαν στις γέφυρες του Παρισιού και σε ορισμένες από τις αποβάθρες.
• 1787 - Ο δούκας της Ορλεάνης πωλεί χώρους στις στοές του Παλαί Ρουαγιάλ που καταλαμβάνονται από καφέ, εστιατόρια και καταστήματα.- Έγκριση κατασκευής της γέφυρας Λουδοβίκου ΙΣΤ', σημερινή Γέφυρα Κονκόρντ.
• 1788 - 13 Ιουλίου - Καταστροφικές καταιγίδες με χαλάζι που συνοδεύονται από ισχυρούς ανέμους σπάνιας ισχύος, από τα νοτιοδυτικά της Γαλλίας προς τα βόρεια, κατέστρεψαν καλλιέργειες, οπωρώνες, σκότωσαν ζώα αγροκτημάτων, έσκισαν στέγες και έριξαν καμπαναριά, αποτέλεσμα της έκρηξης του Λακαγκιγκάρ στην Ισλανδία. Στο Παρίσι, το εργατικό προάστιο Φωμπούρ Σαιντ-Αντουάν χτυπήθηκε περισσότερο. Οι καταστροφές προκάλεσαν σημαντική αύξηση των τιμών του ψωμιού και τη μετανάστευση χιλιάδων αγροτών στο Παρίσι. - 16 Αυγούστου - Το γαλλικό κράτος χρεοκοπεί και αρχίζει να εκδίδει χαρτονόμισμα για να πληρώσει συντάξεις, μισθώματα και μισθούς στρατιωτών. Ξεκινούν διαδηλώσεις μεγάλης κλίμακας και ταραχές.

Η Άλωση της Βαστίλης

1789

• 26-28 Απριλίου: Οι εργάτες του προαστίου Σαιντ-Αντουάν ξεσηκώνονται εναντίον του κατασκευαστή ταπετσαριών Ρεβεγιόν, λεηλατούν και καίνε το σπίτι του. Οι ταραχές καταστέλλονται με λουτρό αίματος: περίπου 600 νεκροί και τραυματίες.
• 5 Μαΐου - Αρχίζει στις Βερσαλλίες η Συνέλευση των Τάξεων, μια νομοθετική συνέλευση που συγκλήθηκε από τον Λουδοβίκο ΙΣΤ' για συγκέντρωση κεφαλαίων.
• 12 Ιουλίου - Οι Παριζιάνιοι διαμαρτύρονται για την αποπομπή του υπουργού Οικονομικών Ζακ Νεκέρ, με ταραχές. Αντιπαραθέσεις μεταξύ βασιλικών στρατευμάτων και πλήθους διαδηλωτών στην πλατεία Λουδοβίκου ΙΕ' καθώς και περιπατητών στους κήπους του Κεραμεικού. Ο όχλος εισβάλλει στο οπλοστάσιο της πόλης και παίρνει όπλα. Το βράδυ, τα νέα τελωνειακά διόδια γύρω από την πόλη καίγονται.
• 14 Ιουλίου - Άλωση της Βαστίλης, σύμβολο βασιλικής εξουσίας, απελευθέρωση επτά κρατουμένων. Ο κυβερνήτης της Βαστίλης παραδίδεται στο πλήθος και λυντσάρεται.
• 15 Ιουλίου - Ο αστρονόμος Ζαν-Σιλβαίν Μπαγί εκλέγεται δήμαρχος του Παρισιού.
• 17 Ιουλίου - Ο βασιλιάς Λουδοβίκος ΙΣΤ' πηγαίνει στο Δημαρχείο του Παρισιού και δέχεται την τρίχρωμη κονκάρδα της επανάστασης. Πολλοί αριστοκράτες αρχίζουν να φεύγουν από το Παρίσι και καταφεύγουν σε ξένες χώρες (εμιγκρέ).
• 16 Σεπτεμβρίου: Ο Μαρά αρχίζει να εκδίδει την εφημερίδα Ο Φίλος του Λαού, ακραίων επαναστατικών θέσεων.
• 5–6 Οκτωβρίου - Πορεία Γυναικών στις Βερσαλλίες. Η βασιλική οικογένεια αναγκάζεται να μετακομίσει από τις Βερσαλλίες στο Παρίσι.
• 19 Οκτωβρίου - Οι βουλευτές της Εθνοσυνέλευσης μετακινούνται από τις Βερσαλλίες στο Παρίσι, πρώτα στην κατοικία του Αρχιεπισκόπου και, στη συνέχεια, στις 9 Νοεμβρίου, στο παλάτι του Κεραμεικού. Ιδρύεται το θέατρο Φεϊντώ.
• 2 Νοεμβρίου: Η Συνέλευση εθνικοποιεί την εκκλησιαστική περιουσία.
• 24 Δεκεμβρίου: Ίδρυση της Λέσχης των Ιακωβίνων.

Η Γιορτή της Ομοσπονδίας στο Πεδίον του Άρεως (Μουσείο της Γαλλικής Επανάστασης)

1790

• 17 Απριλίου: Ίδρυση της λέσχης των Κορδελιέρων, οπαδών των ριζικών μεταβολών.
• 14 Ιουλίου - Η Γιορτή της Ομοσπονδίας γιορτάζει την πρώτη επέτειο της Επανάστασης. Ο Λαφαγιέτ και τα στρατεύματά του παίρνουν (πολιτικό) όρκο να είναι «πάντοτε πιστοί, στο Έθνος, στον νόμο και στον βασιλιά». Ο Λουδοβίκος ΙΣΤ' ορκίζεται επίσης.
• 19 Φεβρουαρίου - Ο Τομά ντε Μαΰ, μαρκήσιος του Φαβρά απαγχονίζεται στην πλατεία ντε Γκρεβ, κατηγορούμενος για συμμετοχή σε φιλοβασιλικό κίνημα.

1791 - Ο πληθυσμός του Παρισιού ανέρχεται σε 640.000 κατοίκους.

• 3 Απριλίου - Η εκκλησία της Αγίας Γενεβιέβης μετατρέπεται σε Πάνθεον, τόπο ταφής Επιφανών Γάλλων. Ο Μιραμπώ είναι ο πρώτος Γάλλος που τοποθετείται, στις 4 Απριλίου, ακολουθούμενος από τον Βολταίρο στις 11 Ιουλίου.
• 20-21 Ιουνίου - Ο βασιλιάς και η οικογένειά του δραπετεύουν από το Παρίσι, αλλά συλλαμβάνονται στη Βαρέν και επαναφέρονται στις 25 Ιουνίου. Σχεδίαζε να διαφύγει στο εξωτερικό και με τη βοήθεια των βασιλικών οίκων της Ευρώπης να συγκεντρώσει στρατό και να αποκαταστήσει την εξουσία μέσω της έξωθεν βοήθειας.
• 16 Ιουλίου: Τα μετριοπαθέστερα μέλη της Λέσχης των Ιακωβίνων αποχωρούν και δημιουργούν την Λέσχη των Φεγιαντίνων
• 17 Ιουλίου - Μεγάλη διαδήλωση στο Πεδίον του Άρεως απαιτεί την άμεση ανακήρυξη της Δημοκρατίας. Η Εθνοσυνέλευση διατάζει τον δήμαρχο Μπαγί να διαλύσει το πλήθος. Οι στρατιώτες πυροβολούν το πλήθος, σκοτώνονται πολλοί.
• 3 Σεπτεμβρίου - Η Συντακτική συνέλευση ψηφίζει το πρώτο Σύνταγμα της Γαλλίας, συνταγματική μοναρχία, ο βασιλιάς το αποδέχεται.
• 19 Σεπτεμβρίου - Ο δήμαρχος Μπαγί παραιτείται.
• 1 Οκτωβρίου: Η Συντακτική συνέλευση μετατρέπεται σε Νομοθετική Συνέλευση (1-10-1791 έως 20-9-1792)

Η εκτέλεση του Λουδοβίκου ΙΣΤ', Ιανουάριος 1793

1792

• 10 Απριλίου - Κηρύσσεται ο πόλεμος κατά της Αυστρίας-Πρωσίας.
• 25 Απριλίου - Πρώτη εκτέλεση με χρήση της γκιλοτίνας στην πλατεία ντε Γκρεβ. Ο εκτελεσθείς ήταν ο ληστής Νικολά Πελετιέ.
• 20 Ιουνίου - Οι Σαν-Κυλότ εισέβαλαν στο παλάτι του Κεραμεικού και έβαλαν τον κόκκινο φρυγικό σκούφο στο κεφάλι του βασιλιά Λουδοβίκου ΙΣΤ' και τον ανάγκασαν να πιει προσφωνώντας «Ζήτω το Έθνος».
• 20 Ιουλίου - Η κυβέρνηση καλεί εθελοντές για το στρατό και στις 21 Ιουνίου δηλώνει ότι η χώρα κινδυνεύει από ξένη επίθεση.
• 10 Αυγούστου - Η εξεγερμένη Κομμούνα του Παρισιού καταλαμβάνει το Δημαρχείο και το παλάτι του Κεραμεικού και αναστέλλει την εξουσία του βασιλιά.
• 2–5 Σεπτεμβρίου - Σφαγές του Σεπτεμβρίου - περισσότερα από 1.300 άτομα στις φυλακές του Παρισιού θανατώνονται, μεταξύ των οποίων και η πριγκίπισσα του Λαμπάλ.
• 20 Σεπτεμβρίου - Συμβατική Εθνοσυνέλευση.
• 21 Σεπτεμβρίου - Καταργείται η βασιλεία. Διακήρυξη της Πρώτης Γαλλικής Δημοκρατίας από τη Συμβατική Εθνοσυνέλευση. Τίθεται σε εφαρμογή το Επαναστατικό ημερολόγιο. - Ανοίγει το Θέατρο Βωντεβίλ.
• 20 Νοεμβρίου - Ανακάλυψη του Μεταλλικού κιβωτίου, ενός σιδερένιου κουτιού που περιέχει έγγραφα που ενοχοποιούσαν τον Λουδοβίκο ΙΣΤ', στο διαμέρισμά του στο παλάτι του Κεραμεικού.
• 10 έως 26 Δεκεμβρίου - Η δίκη του βασιλιά Λουδοβίκου ΙΣΤ'.

Ο θάνατος του Μαρά, 1793, πίνακας του Ζακ-Λουί Νταβίντ

1793

• 21 Ιανουαρίου - Εκτέλεση του Λουδοβίκου ΙΣΤ' στην πλατεία της Επανάστασης (πρώην πλατεία Λουδοβίκου ΙΕ', σημερινή πλατεία Κονκόρντ).
• 10 Μαρτίου - Δημιουργία του Επαναστατικού Δικαστηρίου για να κρίνει τους εχθρούς της Επανάστασης.
• 6 Απριλίου - Ίδρυση της Επιτροπής Κοινής Σωτηρίας.
• 31 Μαΐου-Ιουνίου - Πτώση των Γιρονδίνων.
• 10 Ιουνίου - Το Εθνικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας (ιδρύθηκε το 1635) αναδιοργανώνεται.
• 24 Ιουνίου - Το Σύνταγμα του 1793
• 13 Ιουλίου - Ο Ζαν Πωλ Μαρά δολοφονείται από την Σαρλότ Κορντέ.
• 5 Σεπτεμβρίου - Αρχή της περιόδου της Τρομοκρατίας.
• 6 Οκτωβρίου - Τίθεται σε ισχύ το νέο Δημοκρατικό Ημερολόγιο.
• 16 Οκτωβρίου - Εκτέλεση της βασίλισσας Μαρίας Αντουανέτας στην πλατεία της Επανάστασης.
• 6 Νοεμβρίου - Εκτέλεση του Λουδοβίκου Φιλίππου Β΄ δούκα της Ορλεάνης, του αποκαλούμενου Φίλιππος-Ισότητα, στην πλατεία της Επανάστασης.
• 8 Νοεμβρίου - Εγκαίνια του Μουσείου του Λούβρου.
• 12 Νοεμβρίου - Οι Γάλλοι πολίτες υποχρεούνται από το νόμο να χρησιμοποιούν την προσωπική αντωνυμία «εσύ» (tu) αντί για το επίσημο «εσείς» (vous).
• 23 Νοεμβρίου - Η κυβέρνηση κλείνει όλες οι εκκλησίες του Παρισιού.

Εορτασμός της Λατρείας του Ανώτατου όντος στο Πεδίον του Άρεως

1794

• 30 Μαρτίου - Σύλληψη του Ζωρζ Νταντόν, επικεφαλής αντιπάλου του Ροβεσπιέρου και των Καμίγ Ντεμουλέν και Φαμπρ ντ'Εγκλαντίν. Εκτελέστηκαν στη γκιλοτίνα στις 5 Απριλίου.
• 8 Μαΐου - Εκτέλεση του χημικού Αντουάν Λωράν Λαβουαζιέ.
• 8 Ιουνίου - Εορτασμός της Λατρείας του Ανώτατου όντος στο Πεδίον του Άρεως, υπό την προεδρία του Ροβεσπιέρου.
• 11 Ιουνίου - Κορύφωση της Τρομοκρατίας, περίοδος γνωστή ως Μεγάλη Τρομοκρατία. Μεταξύ 11 Ιουνίου και 27 Ιουλίου, 1.366 άτομα καταδικάζονται σε θάνατο.
• 27 Ιουλίου - 9η Θερμιδώρ, Θερμιδοριανή Αντίδραση, η Συμβατική Εθνοσυνέλευση κατηγορεί τον Ροβεσπιέρο για εγκλήματα. Συνελήφθη μαζί με αρκετούς από τους συνεργάτες του, μεταξύ των οποίων και ο Σαιν-Ζυστ.
• 28 Ιουλίου - Ο Ροβεσπιέρος και εκείνοι που συνελήφθησαν μαζί του εκτελούνται, τέλος της περιόδου της Τρομοκρατίας.
• 24 Αυγούστου - Οι επαναστατικές επιτροπές των 12 διαμερισμάτων του Παρισιού καταργούνται και αντικαθίστανται από νέες επιτροπές.
• 31 Αυγούστου - Η δημοτική κυβέρνηση του Παρισιού καταργείται και η πόλη τίθεται απευθείας υπό την εθνική κυβέρνηση.
• 22 Οκτωβρίου - Ιδρύεται η Κεντρική Σχολή Δημοσίων Έργων, προκάτοχος της Πολυτεχνικής Σχολής.
• 12 Νοεμβρίου - Η Συμβατική διατάσσει το κλείσιμο της Λέσχης των Ιακωβίνων.

Καταστολή της εξέγερσης των βασιλικών μπροστά στην εκκλησία Σαιν-Ρος, 1795

1795

• 20 Μαΐου - Εξεγερμένοι Σαν-κυλότ εισβάλλουν στην αίθουσα συνεδριάσεων της Συμβατικής Εθνοσυνέλευσης, απαιτώντας «Ψωμί και το Σύνταγμα του 1793». Στρατιωτικά στρατεύματα πιστά στην κυβέρνηση καταλαμβάνουν το Φωμπούρ Σαιντ-Αντουάν και αφοπλίζουν τους εξεγερμένους.
• 5 Οκτωβρίου - Εξέγερση φιλοβασιλικών στο κέντρο της πόλης καταστέλλεται από το πυροβολικό υπό τον στρατηγό Ναπολέοντα Βοναπάρτη.
• 11 Οκτωβρίου - Το Παρίσι οργανώνεται σε δώδεκα διαμερίσματα, στο νέο νομό του Σηκουάνα.
• 26 Οκτωβρίου - Εγκαθιδρύεται η κυβέρνηση του Διευθυντηρίου.

• 1796 - Ιδρύεται η Εταιρεία Ιατρικής του Παρισιού.

1797

• Ανοίγει η βιβλιοθήκη του Αρσενάλ.
• 22 Οκτωβρίου - Πρώτο άλμα με αλεξίπτωτο χωρίς πλαίσιο από τον Αντρέ-Ζακ Γκαρνερέν από ύψος 700 μέτρων στο Πάρκο Μονσώ.

1799

• Ανοίγει η εμπορική Στοά του Καΐρου.
• 10 Νοεμβρίου - Πραξικόπημα της 18ης Μπρυμαίρ, ο Ναπολέων Βοναπάρτης διοργανώνει πραξικόπημα και διαλύει την κυβέρνηση του Διευθυντηρίου.
• 25 Δεκεμβρίου - Κυβέρνηση Υπατείας, με τον Ναπολέοντα Βοναπάρτη ως Πρώτο Ύπατο. Τέλος της Γαλλικής επανάστασης.