Αποστολή παιδιών στις Λαϊκές Δημοκρατίες από τον ΔΣΕ: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
για αύριο |
|||
| Γραμμή 2: | Γραμμή 2: | ||
[[File:Deca begalci 2.jpg|thumb|Παιδιά προσφύγων το 1948 στην [[Λαϊκή Δημοκρατία της Ουγγαρίας|Λ. Δ. της Ουγγαρίας]]]] |
[[File:Deca begalci 2.jpg|thumb|Παιδιά προσφύγων το 1948 στην [[Λαϊκή Δημοκρατία της Ουγγαρίας|Λ. Δ. της Ουγγαρίας]]]] |
||
Η '''αποστολή παιδιών στις [[Λαϊκή δημοκρατία|Λαϊκές Δημοκρατίες]] από τον ΔΣΕ''' συνέβη κατά τη διάρκεια του [[Ελληνικός εμφύλιος πόλεμος (1946–1949)|ελληνικού εμφύλιου πολέμου]], και ειδικά το [[1948]] -[[1949]], όταν περίπου 20.000 με 25.000 παιδιά,<ref>https://www.kathimerini.gr/society/465451/to-paidomazoma-ston-emfylio/</ref> κυρίως από τη Βόρεια Ελλάδα, μεταφέρθηκαν σε χώρες του [[Ανατολικό Μπλοκ|ανατολικού μπλοκ]] από το [[ΔΣΕ|Δημοκρατικό Στρατό]] και την [[Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση]] ("Κυβέρνηση του Βουνού") |
Η '''αποστολή παιδιών στις [[Λαϊκή δημοκρατία|Λαϊκές Δημοκρατίες]] από τον ΔΣΕ''' συνέβη κατά τη διάρκεια του [[Ελληνικός εμφύλιος πόλεμος (1946–1949)|ελληνικού εμφύλιου πολέμου]], και ειδικά το [[1948]] -[[1949]], όταν περίπου 20.000 με 25.000 παιδιά,<ref>https://www.kathimerini.gr/society/465451/to-paidomazoma-ston-emfylio/</ref> κυρίως από τη Βόρεια Ελλάδα, μεταφέρθηκαν σε χώρες του [[Ανατολικό Μπλοκ|ανατολικού μπλοκ]] από το [[ΔΣΕ|Δημοκρατικό Στρατό]] και την [[Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση]] ("Κυβέρνηση του Βουνού")<ref>https://archive.org/details/easterneuropeint0000unse/page/599/mode/2up</ref> |
||
Η Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση ανέφερε ότι ο λόγος αυτής της πράξης ήταν η προστασία των παιδιών από τον πόλεμο και τον ''μοναρχοφασισμό''. |
Η Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση ανέφερε ότι ο λόγος αυτής της πράξης ήταν η προστασία των παιδιών από τον πόλεμο και τον ''μοναρχοφασισμό''. |
||
Αντίθετα, η μεταφορά αυτή των παιδιών αντιμετωπίστηκε αρνητικά από τις ελληνικές κυβερνήσεις κατά την διάρκεια του [[Ελληνικός εμφύλιος πόλεμος (1946–1949)|Εμφυλίου]]. Συγκεκριμένα, χαρακτηρίστηκε από την τότε [[Κυβέρνηση Θεμιστοκλή Σοφούλη 1948|κυβέρνηση Σοφούλη]] ως ''[[παιδομάζωμα]]'' παραλληλίζοντας τη με την εξαναγκασμένη απομάκρυνση των παιδιών των Ελλήνων από τους Τούρκους. Για το θέμα αυτό το 1948 η [[Ελληνική Κυβέρνηση]] προέβη σε επίσημη καταγγελία στον ΟΗΕ και συστάθηκε Ειδική Επιτροπή για τα Βαλκάνια (UNSCOΒ)<ref>[https://search.archives.un.org/administrative-files-united-nations-special-committee-on-balkans-unscob Committee on the Balkans (UNSCOB)]</ref> |
Αντίθετα, η μεταφορά αυτή των παιδιών αντιμετωπίστηκε αρνητικά από τις ελληνικές κυβερνήσεις κατά την διάρκεια του [[Ελληνικός εμφύλιος πόλεμος (1946–1949)|Εμφυλίου]]. Συγκεκριμένα, χαρακτηρίστηκε από την τότε [[Κυβέρνηση Θεμιστοκλή Σοφούλη 1948|κυβέρνηση Σοφούλη]] ως ''[[παιδομάζωμα]]'' παραλληλίζοντας τη με την εξαναγκασμένη απομάκρυνση των παιδιών των Ελλήνων από τους Τούρκους. Για το θέμα αυτό το 1948 η [[Ελληνική Κυβέρνηση]] προέβη σε επίσημη καταγγελία στον ΟΗΕ και συστάθηκε Ειδική Επιτροπή για τα Βαλκάνια (UNSCOΒ)<ref>[https://search.archives.un.org/administrative-files-united-nations-special-committee-on-balkans-unscob Committee on the Balkans (UNSCOB)]</ref><ref>[https://www.tovima.gr/2009/10/25/world/ta-paidia-toy-emfylioy/ Φωτεινή Τομαή, ΜΝΗΜΕΣ ΠΟΛΕΜΟΥ |
||
Τα παιδιά του Εμφυλίου, ΤΟ ΒΗΜΑ 25,10,2009]</ref> |
Τα παιδιά του Εμφυλίου, ΤΟ ΒΗΜΑ 25,10,2009]</ref><ref>[https://www.protothema.gr/stories/article/1012057/ta-paidia-tou-emfuliou-to-paidomazoma/ Μιχάλης Στούκας, Τα «παιδιά του Εμφυλίου»: Το «παιδομάζωμα» και το «παιδοφύλαγμα» που οδήγησε χιλιάδες παιδιά στις Ανατολικές χώρες, Πρώτο Θεμα 31,05,2020]</ref> |
||
Οι όροι "''παιδομάζωμα''" και "''παιδοφύλαγμα''" (ή "''παιδοσώσιμο''")'','' έγιναν αντικείμενο προπαγάνδας και αντιπροπαγάνδας από τις αντιμαχόμενες πλευρές του Εμφυλίου, καθώς και αργότερα, μέχρι τη σύγχρονη εποχή. |
Οι όροι "''παιδομάζωμα''" και "''παιδοφύλαγμα''" (ή "''παιδοσώσιμο''")'','' έγιναν αντικείμενο προπαγάνδας και αντιπροπαγάνδας από τις αντιμαχόμενες πλευρές του Εμφυλίου, καθώς και αργότερα, μέχρι τη σύγχρονη εποχή. |
||
| Γραμμή 52: | Γραμμή 52: | ||
Το [[1955]] για πρώτη φορά επιτράπηκε σε 630 νεαρούς να επισκεφθούν τους γονείς τους που ζούσαν στη [[Ρουμανία#Κομμουνισμός|Ρουμανία]], την Τσεχοσλοβακία, τη Βουλγαρία και άλλες ανατολικές χώρες. Μερικοί διέφυγαν στο [[δυτικό Βερολίνο]] και από εκεί σε άλλες χώρες. Μέρος των ενήλικων πλέον Ελλήνων στην [[Λαοκρατική Δημοκρατία της Γερμανίας|Ανατολική Γερμανία]] υιοθέτησαν πολιτικές απόψεις που έρχονταν σε αντίθεση με τις επίσημες του Γερμανικού κράτους, ιδίως μετά τη δημιουργία του [[Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας Εσωτερικού|ΚΚΕ εσ.]] στην Ελλάδα, με συνέπεια να χάσουν τις εργασίες τους. Περίπου 400 άτομα έφυγαν στη [[Δυτική Γερμανία]] και αργότερα στην Ελλάδα. Αυτός ο επαναπατρισμός διευκολύνθηκε από τη σύναψη διπλωματικών σχέσεων της Αν. Γερμανίας με την Ελλάδα το [[1973]] και ακόμα περαιτέρω με την εγκατάσταση των κυβερνήσεων Καραμανλή και ΠΑΣΟΚ μετά τη [[Χούντα των Συνταγματαρχών|δικτατορία]]. Μέχρι την διάλυση της Αν.Γερμανίας το [[1990]], οι περισσότεροι Έλληνες είχαν φύγει από τη χώρα.<ref>[http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/0090599042000246442?needAccess=true Stefan Troebst, "Evacuation to a cold country: child refugees from the Greek Civil War in the German Democratic Republic, 1949–1989", ''Nationalities Papers'', Vol.32, 2004, Issue 3]</ref> |
Το [[1955]] για πρώτη φορά επιτράπηκε σε 630 νεαρούς να επισκεφθούν τους γονείς τους που ζούσαν στη [[Ρουμανία#Κομμουνισμός|Ρουμανία]], την Τσεχοσλοβακία, τη Βουλγαρία και άλλες ανατολικές χώρες. Μερικοί διέφυγαν στο [[δυτικό Βερολίνο]] και από εκεί σε άλλες χώρες. Μέρος των ενήλικων πλέον Ελλήνων στην [[Λαοκρατική Δημοκρατία της Γερμανίας|Ανατολική Γερμανία]] υιοθέτησαν πολιτικές απόψεις που έρχονταν σε αντίθεση με τις επίσημες του Γερμανικού κράτους, ιδίως μετά τη δημιουργία του [[Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας Εσωτερικού|ΚΚΕ εσ.]] στην Ελλάδα, με συνέπεια να χάσουν τις εργασίες τους. Περίπου 400 άτομα έφυγαν στη [[Δυτική Γερμανία]] και αργότερα στην Ελλάδα. Αυτός ο επαναπατρισμός διευκολύνθηκε από τη σύναψη διπλωματικών σχέσεων της Αν. Γερμανίας με την Ελλάδα το [[1973]] και ακόμα περαιτέρω με την εγκατάσταση των κυβερνήσεων Καραμανλή και ΠΑΣΟΚ μετά τη [[Χούντα των Συνταγματαρχών|δικτατορία]]. Μέχρι την διάλυση της Αν.Γερμανίας το [[1990]], οι περισσότεροι Έλληνες είχαν φύγει από τη χώρα.<ref>[http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/0090599042000246442?needAccess=true Stefan Troebst, "Evacuation to a cold country: child refugees from the Greek Civil War in the German Democratic Republic, 1949–1989", ''Nationalities Papers'', Vol.32, 2004, Issue 3]</ref> |
||
== Εθνοτική σύνθεση των απεσταλμένων παιδιών == |
|||
==Παραπομπές== |
==Παραπομπές== |
||
Έκδοση από την 23:26, 30 Νοεμβρίου 2021
 |
Αυτό το λήμμα χρειάζεται μορφοποίηση ώστε να ανταποκρίνεται στις προδιαγραφές μορφοποίησης της Βικιπαίδειας. |
 |
Η ουδέτερη οπτική γωνία αυτού του λήμματος αμφισβητείται. |
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Η αποστολή παιδιών στις Λαϊκές Δημοκρατίες από τον ΔΣΕ συνέβη κατά τη διάρκεια του ελληνικού εμφύλιου πολέμου, και ειδικά το 1948 -1949, όταν περίπου 20.000 με 25.000 παιδιά,[1] κυρίως από τη Βόρεια Ελλάδα, μεταφέρθηκαν σε χώρες του ανατολικού μπλοκ από το Δημοκρατικό Στρατό και την Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση ("Κυβέρνηση του Βουνού")[2]
Η Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση ανέφερε ότι ο λόγος αυτής της πράξης ήταν η προστασία των παιδιών από τον πόλεμο και τον μοναρχοφασισμό.
Αντίθετα, η μεταφορά αυτή των παιδιών αντιμετωπίστηκε αρνητικά από τις ελληνικές κυβερνήσεις κατά την διάρκεια του Εμφυλίου. Συγκεκριμένα, χαρακτηρίστηκε από την τότε κυβέρνηση Σοφούλη ως παιδομάζωμα παραλληλίζοντας τη με την εξαναγκασμένη απομάκρυνση των παιδιών των Ελλήνων από τους Τούρκους. Για το θέμα αυτό το 1948 η Ελληνική Κυβέρνηση προέβη σε επίσημη καταγγελία στον ΟΗΕ και συστάθηκε Ειδική Επιτροπή για τα Βαλκάνια (UNSCOΒ)[3][4][5]
Οι όροι "παιδομάζωμα" και "παιδοφύλαγμα" (ή "παιδοσώσιμο"), έγιναν αντικείμενο προπαγάνδας και αντιπροπαγάνδας από τις αντιμαχόμενες πλευρές του Εμφυλίου, καθώς και αργότερα, μέχρι τη σύγχρονη εποχή.
Ιστορικό
Τον Ιανουάριο του 1948, το Γενικό Αρχηγείο του ΔΣΕ, σε επικοινωνία με το πολιτικό του γραφείο, επισήμανε πως χρειάζονται άμεσες δράσεις για χιλιάδες παιδιά που βρίσκονταν στην περιοχή που ήλεγχε, με την αιτιολογία πως «κινδυνεύουν από πείνα και άλλες στερήσεις».[6] Ύστερα από τρείς εβδομάδες, ο στρατηγός του ΔΣΕ, Μάρκος Βαφειάδης, ενημέρωσε το πολιτικό γραφείο πως 6.000 παιδιά από την επαρχία της Φλώρινας και της Καρδίτσας, καθώς και αριθμός παιδιών από την επαρχία της Κόνιτσας, ήταν έτοιμα να μεταφερθούν. Ταυτόχρονα,είχε προβεί στην οργάνωση «ειδικών επιτροπών,χώρων εστιών συγκεντρώσεων των παιδιών καθώς και υπηρεσίες διατροφής και μεταφοράς» επικαλούμενος τη δυσκολία του εγχειρήματος.[6]
Στις 27 Φεβρουαρίου 1948 η ελληνική κυβέρνηση κατήγγειλε στην Ειδική Επιτροπή του ΟΗΕ για τα Βαλκάνια ότι:
- "Ελληνόπουλα μετακινούνται διά της βίας από τους αντάρτες πέρα από τα σύνορα, την Αλβανία, τη Βουλγαρία και τη Γιουγκοσλαβία, καθώς και σε άλλες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και κρατούνται στις χώρες αυτές. [...] Πράκτορες του "Στρατηγού" Μάρκου έχουν αρχίσει απογραφή παιδιών, ηλικίας 3 έως 14 ετών, στη Βόρεια Ελλάδα". Η αναφορά κατέληγε με την άποψη της Ελληνικής Κυβέρνησης ότι αυτή η πράξη ήταν έγκλημα γενοκτονίας.[7]
Στις 3 Μαρτίου 1948, ο ραδιοφωνικός σταθμός των ανταρτών μετέδωσε ότι οι χώρες της Κομινφόρμ (κράτη της Ανατολικής Ευρώπης με κομμουνιστικό καθεστώς) είχαν δεχτεί να προσφέρουν φιλοξενία στα θύματα των Αμερικανών:
- «Στο τελευταίο βαλκανικό «συνέδριο των Νέων», το οποίο πραγματοποιήθηκε στο Βελιγράδι στις 3 Μαρτίου 1948, μετά από πρόταση του Έλληνα αντιπροσώπου, αποφασίσθηκε ομόφωνα από όλους τους αντιπροσώπους των δημοκρατικών χωρών να ενδιαφερθούν και να δώσουν βοήθεια σε 12.000 παιδιά από την Ελλάδα. Τα παιδιά αυτά είναι ηλικίας 3-15 ετών. Αυτά θα μεταφερθούν στις γειτονικές δημοκρατικές χώρες, όπου θα τους παρασχεθεί βοήθεια και εκπαίδευση. Για κάθε 25 παιδιά θα υπάρχει μια δασκάλα η οποία θα τα φροντίζει»[8]
Στις 7 Μαρτίου 1948, η Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση, ανακοίνωσε την απόφασή της για την αποστολή παιδιών στις ανατολικές χώρες. Ισχυριζόταν ότι αυτό γινόταν, μεταξύ άλλων, για να προστατεύσει τα παιδιά διότι υπήρχε τελευταία διαταγή της Φρειδερίκης ... να συγκεντρώσουν όλα ανεξαιρέτως τα παιδιά ... και να τα βάλουν αναγκαστικά στις αγαπητές της χιτλερικές οργανώσεις νεολαίας. Αυτή η τελευταία διαταγή της Φρειδερίκης πιστεύεται ότι αναφέρεται σε συνάντηση που είχε η βασίλισσα με υπουργούς την 6 Μαρτίου.[9] (δείτε εδώ: Παιδουπόλεις της Φρειδερίκης)
Τον Μάρτιο του 1948, ο ΔΣΕ παρουσίασε τα πρώτα στοιχεία σχετικά με την μετακίνηση των παιδιών στις χώρες του Ανατολικού μπλόκ, όπου αναφερόταν πως 4.784 παιδιά, από 3 έως 13 ετών, προερχόμενα από 59 χωριά της Ελλάδας, μεταφέρθηκαν από τα μέσα Φεβρουαρίου έως τις 5 Μαρτίου του ίδιου έτους.[6]
Η οργάνωση των αποστολών είχε ξεκινήσει από τον Ιανουάριο, αλλά κρατείτο μυστική μέχρι οι καταγγελίες της ελληνικής κυβέρνησης να αναγκάσουν την ηγεσία του ΚΚΕ να τοποθετηθεί δημόσια. Τον Μάριτο του 1948, Από μερίδα ιστορικών[ασαφές] πιστεύεται ότι το ΚΚΕ έλαβε αυτή την απόφαση λόγω της δυσμενούς εξέλιξης του εμφυλίου. Με το μέτρο αυτό, οι αντάρτες γονείς των παιδιών που στρατολογούνταν με τη βία από τις κυβερνητικές δυνάμεις, και ιδιαίτερα οι μητέρες, μπορούσαν να πολεμούν απρόσκοπτα και με μειωμένο τον κίνδυνο της λιποταξίας. Σε αυτό συνηγορούν και τα στοιχεία που δείχνουν ότι πολλά από τα παιδιά που απομακρύνθηκαν, είχαν γονείς ή αδέλφια στο αντάρτικο. Το ίδιο επιβεβαίωνε και η μετάδοση της είδησης της 3 Μαρτίου 1948 από το Δ.Σ., όπου ανέφερε ότι έτσι οι γονείς μπορούσαν απερίσπαστα και απρόσκοπτα να συμμετάσχουν «στην πολεμική προσπάθεια για τη συντριβή του μοναρχοφασισμού».[10]
Έγγραφο Βρετανού συνταγματάρχη ανάφερε ότι «...στις περιοχές που ελέγχονταν από το Δημοκρατικό Στρατό, 95% των περιπτώσεων απομακρύνθηκαν με συγκατάθεση των γονέων, στις περιοχές που δεν απειλούνταν από καμία πλευρά, υπήρξαν ελάχιστες περιπτώσεις απομάκρυνσης των παιδιών με συγκατάθεση των γονέων, ενώ μετά τον βομβαρδισμό περιοχών 90% των απομακρύνσεων ήταν εκούσιες. Επιπλέον 90% των γονέων που ήταν μέλη του Δημοκρατικού Στρατού ενέκριναν την απομάκρυνση των παιδιών τους...»[11]
Έχει διατυπωθεί η άποψη ότι τα εν λόγω παιδιά και οι έφηβοι θα χρησιμοποιούνταν ως εφεδρείες και βοηθητικό προσωπικό.[εκκρεμεί παραπομπή] Ακόμη ότι τα αίτια της αποστολής των παιδιών, ήταν περισσότερο στρατιωτικά και λιγότερο ανθρωπιστικά.[12] Ήδη στις αρχές του 1949 σε χώρες όπως η Βουλγαρία και η Τσεχοσλοβακία συγκεντρώθηκαν μερικές εκατοντάδες νέοι κάτω των 18, πολλοί και κάτω των 14. Κατά την ίδια άποψη, οι νέοι αυτοί επρόκειτο να σταλούν στην Ελλάδα για να ενταχθούν στον Δημοκρατικό Στρατό, παρόλο που η κομματική ηγεσία αντέδρασε στην αποστολή ορισμένων, καθώς ήταν «καχεκτικοί και ακατάλληλοι για πόλεμο»· ο λόγος που δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ η στρατολόγηση και επαναπροώθηση των νέων, ήταν ότι έκλεισαν τα σύνορα της Γιουγκοσλαβίας.[13]
Παρέμβαση του ΟΗΕ
Η Ελληνική Κυβέρνηση στις 27 Φεβρουαρίου 1948 έφερε αυτό το θέμα στον ΟΗΕ χαρακτηρίζοντας το γεγονός γενοκτονία. Μετά την καταγγελία της κυβέρνησης (27-2-1948), η ειδική αυτή Επιτροπή απασχολήθηκε στις 4 Μαρτίου με το θέμα, δίνοντας εντολές στις «ομάδες παρατηρήσεως» της (UNSCOΒ) πού είχε οργανώσει στις βόρειες επαρχίες, να ερευνήσουν την υπόθεση, συγκεντρώνοντας τα αναγκαία στοιχεία. Τον Απρίλιο τον ίδιου χρόνου διαπίστωσε τη βίαιη και προγραμματισμένη αρπαγή πολλών παιδιών και συμπέρανε ότι «η παρατεταμένη κατακράτηση αυτών των παιδιών, θα ήταν αντίθετη με τα διεθνή δεδομένα». Έτσι ο Γενικός Γραμματέας του Ο.Η.Ε. ζήτησε από τις Κυβερνήσεις της Αλβανίας, της Βουλγαρίας και της Γιουγκοσλαβίας να διαπραγματευθούν με την Ελλάδα τον γρήγορο επαναπατρισμό των απαχθέντων.
Οι χώρες όμως αυτές αρνήθηκαν την επιστροφή των παιδιών με τον ισχυρισμό πώς τα παιδιά «θεληματικά» εγκατέλειψαν την Ελλάδα και «λόγοι ανθρωπιστικοί» τις έκαναν να τα δεχτούν. Η ειδική Επιτροπή ήρθε σε επαφή και με την Διεθνή Ένωση για την προστασία του παιδιού στη Γενεύη.
Στις 20 Αυγούστου η Ένωση πληροφόρησε την Ειδική Επιτροπή ότι αναλάμβανε τη μεταφορά των παιδιών, πού είχαν μετακινηθεί παρά τη θέληση των γονέων τους. Ακόμα θεώρησε την αρπαγή σαν «σκανδαλώδη παράβαση τής Διακηρύξεως των δικαιωμάτων του Παιδιού», γνωστής σαν «Διακήρυξης της Γενεύης». Στις 28 Οκτωβρίου άρχισε η συζήτηση του Ελληνικού θέματος στην Πολιτική Επιτροπή του Ο.Η.Ε., με θερμό υποστηρικτή των υποδίκων χωρών τον Σοβιετικό αντιπρόσωπο Βισίνσκυ.
Στις 9 Νοεμβρίου, με πρωτοβουλία του προέδρου της Α’ Πολιτικής Επιτροπής Βέλγου αντιπροσώπου Σπάακ, οι αντιπρόσωποι συμφώνησαν πώς το θέμα δεν πρέπει να θεωρηθεί σαν μέρος τής πολιτικής συζητήσεως, αλλά θα πρέπει να ληφθεί γι’ αυτό μια χωριστή απόφαση.
Μετά από συζήτηση, πού κράτησε περισσότερο από δύο εβδομάδες, η Πολιτική Επιτροπή στις 11 Νοεμβρίου 1948 ψήφισε ομόφωνα την επιστροφή των παιδιών, πού αρπάχτηκαν με τη βία. Αυτή ήταν και η πρώτη παγκοσμίως χρήση της λέξης σε επίσημο έγγραφο. Ειδική επιτροπή του ΟΗΕ διερεύνησε επιτόπου τις καταγγελίες.[14] [15] [16]
Στην Ανατολική Γερμανία
Στην Αν. Γερμανία στάλθηκαν περίπου 1.100 έως 1.250 παιδιά, τα περισσότερα αφού είχαν φιλοξενηθεί αρχικά στη Λ.Δ της Βουλγαρίας. Λόγω των καλύτερων συνθηκών ζωής, ένας αριθμός παιδιών ζήτησε να μεταφερθεί εθελοντικά από τη Βουλγαρία στην Αν. Γερμανία. Μαζί τους μετανάστευσαν στη Γερμανία μερικές δεκάδες ενηλίκων δασκάλων, νοσοκόμων, παιδαγωγών και στελεχών του ΚΚΕ. Τις ενέργειες για την αποστολή των παιδιών διηύθυνε ο Πέτρος Κόκκαλης, υπουργός Κοινωνικών Υποθέσεων και Παιδείας της λεγόμενης Κυβέρνησης του Βουνού. [εκκρεμεί παραπομπή]
Τα παιδιά ζούσαν στην περιοχή Ράντεμποϊλ κοντά στη Δρέσδη, υπό την αυστηρή εποπτεία του ΚΚΕ και των γερμανικών Αρχών. Η διαπαιδαγώγησή τους είχε έντονα στρατιωτικά χαρακτηριστικά και είχε ως στόχο να γίνουν μαχητές για την απελευθέρωση της Ελλάδας από τον μοναρχοφασισμό. Οι μετακινήσεις τους και οι επαφές με τους Γερμανούς ήταν περιορισμένες, και η αλληλογραφία με τις οικογένειές τους ελεγχόταν από το ΚΚΕ. [εκκρεμεί παραπομπή] Καθώς τα παιδιά γίνονταν ενήλικες και αποκτούσαν ιδιωτική ζωή, εργασίες και νοικοκυριά, διασκορπίστηκαν σε διάφορες πόλεις της Αν. Γερμανίας. Ταυτόχρονα, έδειχναν όλο και λιγότερη προθυμία να υπακούουν σε συμβουλές και εντολές του ΚΚΕ.
Το 1955 για πρώτη φορά επιτράπηκε σε 630 νεαρούς να επισκεφθούν τους γονείς τους που ζούσαν στη Ρουμανία, την Τσεχοσλοβακία, τη Βουλγαρία και άλλες ανατολικές χώρες. Μερικοί διέφυγαν στο δυτικό Βερολίνο και από εκεί σε άλλες χώρες. Μέρος των ενήλικων πλέον Ελλήνων στην Ανατολική Γερμανία υιοθέτησαν πολιτικές απόψεις που έρχονταν σε αντίθεση με τις επίσημες του Γερμανικού κράτους, ιδίως μετά τη δημιουργία του ΚΚΕ εσ. στην Ελλάδα, με συνέπεια να χάσουν τις εργασίες τους. Περίπου 400 άτομα έφυγαν στη Δυτική Γερμανία και αργότερα στην Ελλάδα. Αυτός ο επαναπατρισμός διευκολύνθηκε από τη σύναψη διπλωματικών σχέσεων της Αν. Γερμανίας με την Ελλάδα το 1973 και ακόμα περαιτέρω με την εγκατάσταση των κυβερνήσεων Καραμανλή και ΠΑΣΟΚ μετά τη δικτατορία. Μέχρι την διάλυση της Αν.Γερμανίας το 1990, οι περισσότεροι Έλληνες είχαν φύγει από τη χώρα.[17]
Εθνοτική σύνθεση των απεσταλμένων παιδιών
Παραπομπές
- ↑ https://www.kathimerini.gr/society/465451/to-paidomazoma-ston-emfylio/
- ↑ https://archive.org/details/easterneuropeint0000unse/page/599/mode/2up
- ↑ Committee on the Balkans (UNSCOB)
- ↑ [https://www.tovima.gr/2009/10/25/world/ta-paidia-toy-emfylioy/ Φωτεινή Τομαή, ΜΝΗΜΕΣ ΠΟΛΕΜΟΥ Τα παιδιά του Εμφυλίου, ΤΟ ΒΗΜΑ 25,10,2009]
- ↑ Μιχάλης Στούκας, Τα «παιδιά του Εμφυλίου»: Το «παιδομάζωμα» και το «παιδοφύλαγμα» που οδήγησε χιλιάδες παιδιά στις Ανατολικές χώρες, Πρώτο Θεμα 31,05,2020
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Βόγλης 2016, σελ. 324.
- ↑ Παπαγεωργίου Ελένη, Το "παιδομάζωμα" κατά τον ελληνικό εμφύλιο πόλεμο, Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας, κατεύθυνση Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας, 2008, σ. 10, 11
- ↑ https://www.kathimerini.gr/society/315901/i-tragodia-ton-paidion-sta-chronia-toy-emfylioy/
- ↑ Παπαγεωργίου, σ. 12-14.
- ↑ Παπαγεωργίου, σ. 12.
- ↑ https://www.efsyn.gr/ellada/koinonia/18113_paidomazoma-i-paidososimo
- ↑ Μαραντζίδης Νίκος, Το «παιδομάζωμα» στον Εμφύλιο, Η Καθημερινή, 12.08.2012
- ↑ Καλύβας Στάθης, Μαραντζίδης Νίκος, «Εμφύλια Πάθη: 23 Ερωτήσεις και απαντήσεις για τον εμφύλιο», Μεταίχμιο, 2015
- ↑ ΘΕΜΑΤΑ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ, Παιδομάζωμα: Αποφάσεις ΟΗΕ, ΘΕΜΑΤΑ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ 06.11.2021
- ↑ [https://www.tovima.gr/2009/10/25/world/ta-paidia-toy-emfylioy/ Φωτεινή Τομαή, ΜΝΗΜΕΣ ΠΟΛΕΜΟΥ Τα παιδιά του Εμφυλίου, ΤΟ ΒΗΜΑ 25,10,2009]
- ↑ Μιχάλης Στούκας, Τα «παιδιά του Εμφυλίου»: Το «παιδομάζωμα» και το «παιδοφύλαγμα» που οδήγησε χιλιάδες παιδιά στις Ανατολικές χώρες, Πρώτο Θεμα 31,05,2020
- ↑ Stefan Troebst, "Evacuation to a cold country: child refugees from the Greek Civil War in the German Democratic Republic, 1949–1989", Nationalities Papers, Vol.32, 2004, Issue 3
Πηγές
- Μαραντζίδης, Νίκος (12.08.2012). «Το «παιδομάζωμα» στον Εμφύλιο». Η Καθημερινή. https://www.kathimerini.gr/society/465451/to-paidomazoma-ston-emfylio/. Ανακτήθηκε στις 30.11.2021.
- Βόγλης, Πολυμέρης (2016). Η αδύνατη επανάσταση: Η κοινωνική δυναμική του εμφυλίου πολέμου. Αθήνα: Αλεξάνδρεια. ISBN 978-960-221-576-0.
Σχετική βιβλιογραφία
- Milan Ristović, A Long Journey Home. Greek Refugee Children in Yugoslavia 1948-1960, εκδ. IMXA, Thessaloniki 2000.
- Μιχαηλίδης, Ιάκωβος (2001-2002). «Ανθρωπισμός και πολιτική: Τα ‘Παιδιά του Παιδομαζώματος’ στη Γιουγκοσλαβία, 1948-1954». Βαλκανικά Σύμμεικτα 12-13: 209-220. https://ojs.lib.uom.gr/index.php/ValkanikaSymmeikta/article/view/649/656.
- Loring Danforth, Riki van Boeschoten (2012). Children of the Greek Civil War: refugees and the politics of memory. Σικάγο, ΙΛ: University of Chicago Press.
- Lars Bærentzen (1987). «The 'paidomazoma' and the Queen's Camps». Στο: Lars Bærentzen, John O. Iatrides και Ole L. Smith. Studies in the history of the Greek Civil War, 1945-1949. Κοπεγχάγη: Museum Tusculanum Press. σελίδες 127–155.