Λευκή τρομοκρατία (Ελλάδα): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε

Ενδογραμμικά

Έκδοση από την 18:44, 16 Μαρτίου 2021

Στην Ελλάδα, ο όρος Λευκή Τρομοκρατία χρησιμοποιήθηκε για να χαρακτηρίσει το κλίμα διώξεων και βίας που ξέσπασε εις βάρος των φιλικά προσκείμενων στο ΕΑΜ και το ΚΚΕ Ελλήνων αμέσως μετά την υπογραφή της Συμφωνίας της Βάρκιζας^α[›] το Φλεβάρη του 1945^[1].

Κύρια δύναμη κρούσης της Λευκής Τρομοκρατίας ήταν δεξιοί και ακροδεξιοί παρακρατικοί ένοπλοι σχηματισμοί, οι οποίοι σε μεγάλο βαθμό απαρτίζονταν από πρώην μέλη των Ταγμάτων Ασφαλείας, αλλά και από συγγενείς σκοτωμένων από τον ΕΛΑΣ^{[εκκρεμεί παραπομπή]} κατά τη διάρκεια της Κατοχής και κατά δεύτερο λόγο η Χωροφυλακή και η Εθνοφυλακή^[2]. Συχνά αυτές οι επιχειρήσεις είχαν άμεσο καθοδηγητή τις ίδιες τις κρατικές Αρχές και στελέχη των τότε κυβερνήσεων^[3]. Οι πράξεις βίας περιλάμβαναν ακόμα και αποκεφαλισμούς Κομμουνιστών και όχι μόνο (μεταφορά των κομμένων κεφαλών από πόλη σε πόλη ή από χωριό σε χωριό για "παραδειγματισμό"^[4] αλλά και για να εισπραχθούν τα χρήματα από επικηρύξεις).

Το κύμα τρομοκρατίας μετά την παράδοση των όπλων από τον ΕΛΑΣ, αποτυπώνεται ευκρινώς στη δήλωση της 5ης Ιουνίου 1945^[2] των αρχηγών των κομμάτων του τότε Κέντρου (Θεμ. Σοφούλη, Ν. Πλαστήρα, Γ. Καφαντάρη, Εμμ. Τσουδερού και Αλ. Μυλωνά):

«Η εγκαθιδρυθείσα μετά το κίνημα του Δεκεμβρίου εις ολόκληρον την χώραν τρομοκρατία της άκρας Δεξιάς επεκτείνεται καθημερινώς, έχει δε προσλάβει ήδη έκτασιν και βιαιότητα καθιστώσαν αφόρητον την ζωήν των μη βασιλοφρόνων πολιτών, και αποκλείουσαν οιανδήποτε σκέψιν διεξαγωγής ελευθέρου δημοψηφίσματος ή εκλογών». Και ακόμη: «Αι τρομοκρατικαί οργανώσεις της άκρας Δεξιάς, εκ των οποίων αι κυριώτεραι είχον οπλισθή εν μέρει υπό των Γερμανών και παντειοτρόπως συνειργάσθησαν μετ' αυτών, όχι μόνον δεν αφωπλίσθησαν, όχι μόνον δεν διώκονται, αλλά αναφανδόν συμπράττουν με τα όργανα της τάξεως προς τελείαν κάθε δημοκρατικής πνοής κατάπνιξιν».

Το ξέσπασμα της Λευκής Τρομοκρατίας είχε σοβαρό αντίκτυπο και στο ξέσπασμα του Εμφυλίου Πολέμου και τη συγκρότηση του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας, του οποίου, σύμφωνα με το Μάρκο Βαφειάδη, αρχικός σκοπός ήταν η αυτοάμυνα από τις επιθέσεις του παρακράτους^[5].

Απώλειες από τη συμφωνία της Βάρκιζας μέχρι τις εκλογές του 1946

Φόνοι: 1289
Τραυματισμοί: 6671
Συλλήψεις: 34931
Βασανισμοί: 31632
Λεηλασίες-καταστροφές: 18767
Καταστροφές γραφείων: 677
Απόπειρες φόνων: 509
Βιασμοί γυναικών: 165^[6]

Ως αριθμός, οι 1289 νεκροί που αποδίδονται στην Λευκή Τρομοκρατία, πιθανότατα βρίσκονται κοντά στην αλήθεια. Από τους νεκρούς αυτούς, οι 953 αποδίδονται σε παραστρατιωτικές οργανώσεις, οι 250 στην Εθνοφυλακή, οι 82 στη Χωροφυλακή και άλλοι 4 στα βρετανικά στρατεύματα^[7].

Σημειώσεις

^ α: Η συμφωνία της Βάρκιζας εξασφάλισε την αμνήστευση μόνον των στελεχών του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ αλλά άφησε ανοιχτό το έδαφος για τα «εγκλήματα ποινικού δικαίου» με βάση τα οποία θα διώκονταν όλοι οι υπόλοιποι. Ένα άγριο κυνηγητό θα ξεκινήσει από την αντίθετη πλευρά· αυτή τη φορά όμως μετά την κυριαρχία της Ο.Π.Λ.Α.

Παραπομπές

↑ «Το ξέσπασμα της Λευκής Τρομοκρατίας(www.evrytan.gr)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Μαρτίου 2013. Ανακτήθηκε στις 17 Απριλίου 2019.
↑ ^2,0 ^2,1 Σταυρόπουλος, Λάμπρος (28 Οκτ 2007). «Ήταν αναπόφευκτος ο εμφύλιος πόλεμος; Εικόνες και μνήμες της αναμέτρησης 1946-1949 μέσα από τη διαχρονική «ματιά» της κομμουνιστικής Αριστεράς». Το Βημα. https://www.tovima.gr/2008/11/25/archive/itan-anapofeyktos-o-emfylios-polemos/. Ανακτήθηκε στις 3/12/2020.
↑ Συλλογικό έργο 2009, σελ. παράγραφος 2.
↑ «Τα κεφάλια στον τορβά - α». www.iospress.gr. Ανακτήθηκε στις 18 Μαρτίου 2020.
↑ «Συνέντευξη του Μάρκου Βαφειάδη στην εκπομπή "Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα" του Στέλιου Κούλογλου». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 17 Απριλίου 2019.
↑ Βουρνάς 1998, σελ. 32.
↑ Κλόουζ 1998, σελ. 121.

Πηγές

Βουρνάς, Τάσος (1998). Ιστορία της Νεότερης και Σύγχρονης Ελλάδας. Αθήνα: Πατάκη. ISBN 960-600-527-5.
Κλόουζ, Ντέϊβιντ (1998). Ο Ελληνικός Εμφύλιος Πόλεμος, 1943-1950. Μελέτες για την πόλωση. Αθήνα: Φιλίστωρ. ISBN 9789603690160.
Συλλογικό έργο, Ιος (2009). «Ο «στρατός – φάντασμα» της εθνικοφροσύνης». Ο ιός. Ελευθεροτυπία. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Μαρτίου 2013. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2020.

Αυτό το λήμμα σχετικά με ένα ιστορικό θέμα χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το.

[1] «Το ξέσπασμα της Λευκής Τρομοκρατίας(www.evrytan.gr)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Μαρτίου 2013. Ανακτήθηκε στις 17 Απριλίου 2019.

[αναπόφευκτος-2] 2,0 ^2,1 Σταυρόπουλος, Λάμπρος (28 Οκτ 2007). «Ήταν αναπόφευκτος ο εμφύλιος πόλεμος; Εικόνες και μνήμες της αναμέτρησης 1946-1949 μέσα από τη διαχρονική «ματιά» της κομμουνιστικής Αριστεράς». Το Βημα. https://www.tovima.gr/2008/11/25/archive/itan-anapofeyktos-o-emfylios-polemos/. Ανακτήθηκε στις 3/12/2020.

[FOOTNOTEΣυλλογικό_έργο2009παράγραφος_2-3] Συλλογικό έργο 2009, σελ. παράγραφος 2.

[4] «Τα κεφάλια στον τορβά - α». www.iospress.gr. Ανακτήθηκε στις 18 Μαρτίου 2020.

[5] «Συνέντευξη του Μάρκου Βαφειάδη στην εκπομπή "Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα" του Στέλιου Κούλογλου». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 17 Απριλίου 2019.

[FOOTNOTEΒουρνάς199832-6] Βουρνάς 1998, σελ. 32.

[FOOTNOTEΚλόουζ1998121-7] Κλόουζ 1998, σελ. 121.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

@@ Γραμμή 1: / Γραμμή 1: @@
-Στην [[Ελλάδα]], ο όρος '''Λευκή Τρομοκρατία''' χρησιμοποιήθηκε για να χαρακτηρίσει το κλίμα διώξεων και βίας, που ξέσπασε εις βάρος των φιλικά προσκείμενων στο [[ΕΑΜ]] και το [[ΚΚΕ]] Ελλήνων αμέσως μετά την υπογραφή της [[Συμφωνία της Βάρκιζας|Συμφωνίας της Βάρκιζας]]{{cref|α}} το [[Φεβρουάριος|Φλεβάρη]] του [[1945]]<ref>{{Cite web |url=http://www.evrytan.gr/ENCYKLOPAIDIA0/isroria2/O_emfylios.htm |title=Το ξέσπασμα της Λευκής Τρομοκρατίας(www.evrytan.gr) |accessdate=2019-04-17 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130330091458/http://www.evrytan.gr/ENCYKLOPAIDIA0/isroria2/O_emfylios.htm |archivedate=2013-03-30 |url-status=dead }}</ref>.
+Στην [[Ελλάδα]], ο όρος '''Λευκή Τρομοκρατία''' χρησιμοποιήθηκε για να χαρακτηρίσει το κλίμα διώξεων και βίας που ξέσπασε εις βάρος των φιλικά προσκείμενων στο [[ΕΑΜ]] και το [[ΚΚΕ]] Ελλήνων αμέσως μετά την υπογραφή της [[Συμφωνία της Βάρκιζας|Συμφωνίας της Βάρκιζας]]{{cref|α}} το [[Φεβρουάριος|Φλεβάρη]] του [[1945]]<ref>{{Cite web |url=http://www.evrytan.gr/ENCYKLOPAIDIA0/isroria2/O_emfylios.htm |title=Το ξέσπασμα της Λευκής Τρομοκρατίας(www.evrytan.gr) |accessdate=2019-04-17 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130330091458/http://www.evrytan.gr/ENCYKLOPAIDIA0/isroria2/O_emfylios.htm |archivedate=2013-03-30 |url-status=dead }}</ref>.
-Κύρια δύναμη κρούσης της Λευκής Τρομοκρατίας ήταν δεξιοί και ακροδεξιοί παρακρατικοί ένοπλοι σχηματισμοί, οι οποίοι σε μεγάλο βαθμό απαρτίζονταν από πρώην μέλη των [[Τάγματα Ασφαλείας|Ταγμάτων Ασφαλείας]], αλλά και από συγγενείς σκοτωμένων από τον [[ΕΛΑΣ]]{{citation needed}} κατά τη διάρκεια της [[Κατοχή της Ελλάδας 1941-1944|Κατοχής]]) και κατά δεύτερο λόγο η [[Χωροφυλακή]] και η [[Εθνοφυλακή (Ελλάδα)|Εθνοφυλακή]]<ref name="αναπόφευκτος">{{cite news|url=https://www.tovima.gr/2008/11/25/archive/itan-anapofeyktos-o-emfylios-polemos/|title=Ήταν αναπόφευκτος ο εμφύλιος πόλεμος; Εικόνες και μνήμες της αναμέτρησης 1946-1949 μέσα από τη διαχρονική «ματιά» της κομμουνιστικής Αριστεράς|last=Σταυρόπουλος|first=Λάμπρος|newspaper=Το Βημα|date=28 Οκτ 2007|page=|archive-url=|archive-date=|accessdate=3/12/2020|via=|url-status=dead}}</ref>. Συχνά αυτές οι επιχειρήσεις είχαν άμεσο καθοδηγητή τις ίδιες τις κρατικές Αρχές και στελέχη των τότε κυβερνήσεων{{Sfn|Συλλογικό έργο|2009|p=παράγραφος 2}}. Οι πράξεις βίας συμπεριλάμβαναν ακόμα και αποκεφαλισμούς Κομμουνιστών και όχι μόνο και μεταφορά των κομμένων κεφαλών από πόλη σε πόλη ή από χωρίο σε χωριό για "παραδειγματισμό"<ref>{{Cite web|url=http://www.iospress.gr/ios1996/ios19960204a.htm|title=Τα κεφάλια στον τορβά - α|website=www.iospress.gr|accessdate=2020-03-18}}</ref> αλλά και για να εισπραχθούν τα χρήματα από επικηρύξεις.
+Κύρια δύναμη κρούσης της Λευκής Τρομοκρατίας ήταν δεξιοί και ακροδεξιοί παρακρατικοί ένοπλοι σχηματισμοί, οι οποίοι σε μεγάλο βαθμό απαρτίζονταν από πρώην μέλη των [[Τάγματα Ασφαλείας|Ταγμάτων Ασφαλείας]], αλλά και από συγγενείς σκοτωμένων από τον [[ΕΛΑΣ]]{{citation needed}} κατά τη διάρκεια της [[Κατοχή της Ελλάδας 1941-1944|Κατοχής]] και κατά δεύτερο λόγο η [[Χωροφυλακή]] και η [[Εθνοφυλακή (Ελλάδα)|Εθνοφυλακή]]<ref name="αναπόφευκτος">{{cite news|url=https://www.tovima.gr/2008/11/25/archive/itan-anapofeyktos-o-emfylios-polemos/|title=Ήταν αναπόφευκτος ο εμφύλιος πόλεμος; Εικόνες και μνήμες της αναμέτρησης 1946-1949 μέσα από τη διαχρονική «ματιά» της κομμουνιστικής Αριστεράς|last=Σταυρόπουλος|first=Λάμπρος|newspaper=Το Βημα|date=28 Οκτ 2007|page=|archive-url=|archive-date=|accessdate=3/12/2020|via=|url-status=dead}}</ref>. Συχνά αυτές οι επιχειρήσεις είχαν άμεσο καθοδηγητή τις ίδιες τις κρατικές Αρχές και στελέχη των τότε κυβερνήσεων{{Sfn|Συλλογικό έργο|2009|p=παράγραφος 2}}. Οι πράξεις βίας περιλάμβαναν ακόμα και αποκεφαλισμούς Κομμουνιστών και όχι μόνο  (μεταφορά των κομμένων κεφαλών από πόλη σε πόλη ή από χωριό σε χωριό για "παραδειγματισμό"<ref>{{Cite web|url=http://www.iospress.gr/ios1996/ios19960204a.htm|title=Τα κεφάλια στον τορβά - α|website=www.iospress.gr|accessdate=2020-03-18}}</ref> αλλά και για να εισπραχθούν τα χρήματα από επικηρύξεις).
 Το κύμα τρομοκρατίας μετά την παράδοση των όπλων από τον ΕΛΑΣ, αποτυπώνεται ευκρινώς στη δήλωση της 5ης Ιουνίου 1945<ref name="αναπόφευκτος" /> των αρχηγών των κομμάτων του τότε Κέντρου ([[Θεμιστοκλής Σοφούλης|Θεμ. Σοφούλη]], [[Νικόλαος Πλαστήρας|Ν. Πλαστήρα]], [[Γεώργιος Καφαντάρης|Γ. Καφαντάρη]], [[Εμμανουήλ Τσουδερός|Εμμ. Τσουδερού]] και [[Αλέξανδρος Μυλωνάς|Αλ. Μυλωνά]]):
@@ Γραμμή 8: / Γραμμή 8: @@
 }}
-Το ξέσπασμα της Λευκής Τρομοκρατίας είχε σοβαρό αντίκτυπο και στο ξέσπασμα του [[Ελληνικός Εμφύλιος Πόλεμος 1946-1949|Εμφυλίου Πολέμου]] και τη συγκρότηση του [[Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας|Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας]], του οποίου, σύμφωνα με τον Μάρκο Βαφειάδη,αρχικός σκοπός ήταν η αυτοάμυνα από τις επιθέσεις του παρακράτους<ref>{{Cite web |url=http://www.rwf-archive.gr/interviews_senaria-new.php?id=168&interview=1&interview_id=417 |title=Συνέντευξη του Μάρκου Βαφειάδη στην εκπομπή "Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα" του Στέλιου Κούλογλου |accessdate=2019-04-17 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190417071941/https://rwf-archive.gr/interviews_senaria-new.php?id=168&interview=1&interview_id=417 |archivedate=2019-04-17 |url-status=dead }}</ref>.
+Το ξέσπασμα της Λευκής Τρομοκρατίας είχε σοβαρό αντίκτυπο και στο ξέσπασμα του [[Ελληνικός Εμφύλιος Πόλεμος 1946-1949|Εμφυλίου Πολέμου]] και τη συγκρότηση του [[Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας|Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας]], του οποίου, σύμφωνα με το Μάρκο Βαφειάδη, αρχικός σκοπός ήταν η αυτοάμυνα από τις επιθέσεις του παρακράτους<ref>{{Cite web |url=http://www.rwf-archive.gr/interviews_senaria-new.php?id=168&interview=1&interview_id=417 |title=Συνέντευξη του Μάρκου Βαφειάδη στην εκπομπή "Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα" του Στέλιου Κούλογλου |accessdate=2019-04-17 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190417071941/https://rwf-archive.gr/interviews_senaria-new.php?id=168&interview=1&interview_id=417 |archivedate=2019-04-17 |url-status=dead }}</ref>.
 == Απώλειες από τη συμφωνία της Βάρκιζας μέχρι τις εκλογές του 1946 ==