Φασματοσκοπία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Dr DJ Wood (συζήτηση | συνεισφορές)
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1: Γραμμή 1:
{{πηγές|22|03|2015}}
{{πηγές|22|03|2015}}
Η '''φασματοσκοπία''', ή η φασματομετρία, είναι η μελέτη του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος μιας φωτεινής πηγής. Η φασματοσκοπία είναι κλάδος της [[Φυσική]]ς και ιδιαίτερα της Οπτικής ή Κυματικής οπτικής που ασχολείται με την έρευνα και τη μελέτη της δομής, της σύστασης και των ιδιοτήτων των [[φάσμα|φασμάτων]] της [[ύλη]]ς καθώς και των διαφόρων [[ακτινοβολία|ακτινοβολιών]].
Η '''φασματοσκοπία''', ή η φασματομετρία, είναι η μελέτη του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος μιας φωτεινής πηγής. Η φασματοσκοπία είναι κλάδος της [[Φυσική]]ς και ιδιαίτερα της Οπτικής ή Κυματικής οπτικής που ασχολείται με την έρευνα και τη μελέτη της δομής, της σύστασης και των ιδιοτήτων των [[φάσμα|φασμάτων]] της [[ύλη]]ς καθώς και των διαφόρων [[ακτινοβολία|ακτινοβολιών]].<ref>https://eclass.uoa.gr/modules/document/file.php/CHEM165/07-SAT_02_Mass_Spectrometry_pt1.pdf</ref>


== Φασματοσκοπία ==
== Φασματοσκοπία ==
Η φασματοσκοπία, ή η φασματομετρία, είναι η μελέτη του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος μιας πηγής ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας σε ένα εύρος συχνοτήτων. Γενικά φάσμα είναι μια [[Συνάρτηση κατανομής]] ενός πληθυσμού και προκύπτει με την ανάλυση, μιας φυσικής ποσότητας στον χώρο της ενέργειας ή γενικότερα στον χώρο ενός μεγέθους από το οποίο εξαρτάται. Συνήθως φάσμα ονομάζουμε την ανάλυση της ακτινοβολίας ενός σώματος φωτονίων σε συνάρτηση με την συχνότητα, το μήκος κύματος κ.λπ..
Η φασματοσκοπία, ή η φασματομετρία, είναι η μελέτη του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος μιας πηγής ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας σε ένα εύρος συχνοτήτων. Γενικά φάσμα είναι μια [[Συνάρτηση κατανομής]] ενός πληθυσμού και προκύπτει με την ανάλυση, μιας φυσικής ποσότητας στον χώρο της ενέργειας ή γενικότερα στον χώρο ενός μεγέθους από το οποίο εξαρτάται. Συνήθως φάσμα ονομάζουμε την ανάλυση της ακτινοβολίας ενός σώματος φωτονίων σε συνάρτηση με την συχνότητα, το μήκος κύματος κ.λπ.<ref>https://student.cc.uoc.gr/uploadFiles/184-%CE%A7%CE%97%CE%9C-165/9.%20MS%20and%20Proteomics_lect.1.pdf</ref>


== Ιστορία ==
== Ιστορία ==
Η Φασματοσκοπία έχει ως προέλευσή της το περίφημο εκείνο πείραμα του [[Ισαάκ Νεύτων|Νεύτωνα]] που πρώτος το [[1668]] πέτυχε να λάβει φάσμα του Ηλιακού φωτός με παρεμβολή ενός διαφανούς πρίσματος στη πορεία λεπτής [[φωτεινή δέσμη|φωτεινής δέσμης]]. Με αυτό τον τρόπο έλαβε δηλαδή μια πολύχρωμη επιμήκη δέσμη που αποτελούνταν κατά σειρά τα [[χρώμα]]τα: [[κόκκινο]], [[πορτοκαλί]], [[κίτρινο]], [[πράσινο]], [[μπλε]] και [[ιώδες]]. Από το πείραμα εκείνο παρεμβάλλοντας στη σειρά και δεύτερο ισότροπο πρίσμα και διαπιστώνοντας πως κάθε μια μονοχρωματική αναδυόμενη δέσμη δεν αναλύεται συμπέρανε τα ακόλουθα:
Η Φασματοσκοπία έχει ως προέλευσή της το περίφημο εκείνο πείραμα του [[Ισαάκ Νεύτων|Νεύτωνα]] που πρώτος το [[1668]] πέτυχε να λάβει φάσμα του Ηλιακού φωτός με παρεμβολή ενός διαφανούς πρίσματος στη πορεία λεπτής [[φωτεινή δέσμη|φωτεινής δέσμης]]. Με αυτό τον τρόπο έλαβε δηλαδή μια πολύχρωμη επιμήκη δέσμη που αποτελούνταν κατά σειρά τα [[χρώμα]]τα: [[κόκκινο]], [[πορτοκαλί]], [[κίτρινο]], [[πράσινο]], [[μπλε]] και [[ιώδες]]. Από το πείραμα εκείνο παρεμβάλλοντας στη σειρά και δεύτερο ισότροπο πρίσμα και διαπιστώνοντας πως κάθε μια μονοχρωματική αναδυόμενη δέσμη δεν αναλύεται συμπέρανε τα ακόλουθα:
:1. Οι φωτεινές ακτίνες διαφόρων χρωμάτων (δηλαδή συχνοτήτων) υφίστατναι διαφορετική [[διάθλαση]] εξαρτώμενη από το μήκος κύματος (ή συχνότητα).
:1. Οι φωτεινές ακτίνες διαφόρων χρωμάτων (δηλαδή συχνοτήτων) υφίστανtαι διαφορετική [[διάθλαση]] εξαρτώμενη από το μήκος κύματος (ή συχνότητα).
:2. Οι ηλιακές ακτίνες αναλύτονται σε ευρύ φάσμα όλων των χρωμάτων που αναλύονται επειδή έχουν διαφορετικό δείκτη διάθλασης ή πιο σωστά διαφορετική ταχύτητα.
:2. Οι ηλιακές ακτίνες αναλύονται σε ευρύ φάσμα όλων των χρωμάτων που αναλύονται επειδή έχουν διαφορετικό δείκτη διάθλασης ή πιο σωστά διαφορετική ταχύτητα.
:3. Οι ακτίνες που δεν αναλύονται περισσότερο από το διαφανές [[πρίσμα (οπτική)|πρίσμα]] αποτελούνται από μονοχρωματική ακτινοβολία.
:3. Οι ακτίνες που δεν αναλύονται περισσότερο από το διαφανές [[πρίσμα (οπτική)|πρίσμα]] αποτελούνται από μονοχρωματική ακτινοβολία.
* Σήμερα γνωρίζουμε ότι το [[φως]] είναι ημιτονοειδής παλμική κίνηση που χαρακτηρίζεται από το [[μήκος κύματος]] αυτής.
* Σήμερα γνωρίζουμε ότι το [[φως]] είναι ημιτονοειδής παλμική κίνηση που χαρακτηρίζεται από το [[μήκος κύματος]] αυτής.
Γραμμή 17: Γραμμή 17:


== Είδη φασμάτων ==
== Είδη φασμάτων ==
Υπάρχουν τρεις κατηγορίες φασματοσκοπίας: [[φασματοσκοπία απορρόφησης|Απορρόφησης]], [[φασματοσκοπία εκπομπής|εκπομπής]] και [[φασματοσκοπία σκέδασης|σκέδασης]].
Υπάρχουν τρεις κατηγορίες φασματοσκοπίας: [[φασματοσκοπία απορρόφησης|Απορρόφησης]], [[φασματοσκοπία εκπομπής|εκπομπής]] και [[φασματοσκοπία σκέδασης|σκέδασης]].<ref>https://repository.kallipos.gr/bitstream/11419/3677/1/02_chapter_12.pdf</ref>


Ανάλογα με την ακτινοβολία παρατήρησης και τον τρόπο μέτρησης, υπάρχουν οι εξής μέθοδοι φασματοσκοπίας:
Ανάλογα με την ακτινοβολία παρατήρησης και τον τρόπο μέτρησης, υπάρχουν οι εξής μέθοδοι φασματοσκοπίας:
Γραμμή 27: Γραμμή 27:
* [[Φασματοσκοπία υπερύθρου|Υπέρυθρη]]
* [[Φασματοσκοπία υπερύθρου|Υπέρυθρη]]
* Πυρηνική μαγνητική φασματοσκοπία συντονισμού και άλλες.
* Πυρηνική μαγνητική φασματοσκοπία συντονισμού και άλλες.

== Παραπομπές ==
<references /> 


== Δείτε επίσης ==
== Δείτε επίσης ==
Γραμμή 32: Γραμμή 35:
* [[Φασματοφωτόμετρο]]
* [[Φασματοφωτόμετρο]]
* [[Κατάλογος των πιο απομακρυσμένων αστρονομικών αντικειμένων]]
* [[Κατάλογος των πιο απομακρυσμένων αστρονομικών αντικειμένων]]

==Εξωτερικοί σύνδεσμοι==
==Εξωτερικοί σύνδεσμοι==
{{βικιλεξικό}}
{{βικιλεξικό}}

Έκδοση από την 20:33, 7 Φεβρουαρίου 2021

Η φασματοσκοπία, ή η φασματομετρία, είναι η μελέτη του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος μιας φωτεινής πηγής. Η φασματοσκοπία είναι κλάδος της Φυσικής και ιδιαίτερα της Οπτικής ή Κυματικής οπτικής που ασχολείται με την έρευνα και τη μελέτη της δομής, της σύστασης και των ιδιοτήτων των φασμάτων της ύλης καθώς και των διαφόρων ακτινοβολιών.[1]

Φασματοσκοπία

Η φασματοσκοπία, ή η φασματομετρία, είναι η μελέτη του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος μιας πηγής ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας σε ένα εύρος συχνοτήτων. Γενικά φάσμα είναι μια Συνάρτηση κατανομής ενός πληθυσμού και προκύπτει με την ανάλυση, μιας φυσικής ποσότητας στον χώρο της ενέργειας ή γενικότερα στον χώρο ενός μεγέθους από το οποίο εξαρτάται. Συνήθως φάσμα ονομάζουμε την ανάλυση της ακτινοβολίας ενός σώματος φωτονίων σε συνάρτηση με την συχνότητα, το μήκος κύματος κ.λπ.[2]

Ιστορία

Η Φασματοσκοπία έχει ως προέλευσή της το περίφημο εκείνο πείραμα του Νεύτωνα που πρώτος το 1668 πέτυχε να λάβει φάσμα του Ηλιακού φωτός με παρεμβολή ενός διαφανούς πρίσματος στη πορεία λεπτής φωτεινής δέσμης. Με αυτό τον τρόπο έλαβε δηλαδή μια πολύχρωμη επιμήκη δέσμη που αποτελούνταν κατά σειρά τα χρώματα: κόκκινο, πορτοκαλί, κίτρινο, πράσινο, μπλε και ιώδες. Από το πείραμα εκείνο παρεμβάλλοντας στη σειρά και δεύτερο ισότροπο πρίσμα και διαπιστώνοντας πως κάθε μια μονοχρωματική αναδυόμενη δέσμη δεν αναλύεται συμπέρανε τα ακόλουθα:

1. Οι φωτεινές ακτίνες διαφόρων χρωμάτων (δηλαδή συχνοτήτων) υφίστανtαι διαφορετική διάθλαση εξαρτώμενη από το μήκος κύματος (ή συχνότητα).
2. Οι ηλιακές ακτίνες αναλύονται σε ευρύ φάσμα όλων των χρωμάτων που αναλύονται επειδή έχουν διαφορετικό δείκτη διάθλασης ή πιο σωστά διαφορετική ταχύτητα.
3. Οι ακτίνες που δεν αναλύονται περισσότερο από το διαφανές πρίσμα αποτελούνται από μονοχρωματική ακτινοβολία.
  • Σήμερα γνωρίζουμε ότι το φως είναι ημιτονοειδής παλμική κίνηση που χαρακτηρίζεται από το μήκος κύματος αυτής.

Το 1802 ο Βόλλαστον εξετάζοντας το ηλιακό φάσμα λεπτομερέστερα παρατήρησε πλήθος σκοτεινών παράλληλων ραβδώσεων. Το 1814 ο Ιωσήφ Φραουνχόφερ μελέτησε τις ραβδώσεις αυτές και σύγκρινε διάφορα φάσματα με του ηλιακού. Έκτοτε οι ραβδώσεις αυτές του ηλιακού φάσματος φέρονται ως ραβδώσεις Φραουνχόφερ.
Μερικές εξ αυτών είναι λεπτότατες και άλλες εντονότερες ενώ η όψη και η διάταξη αυτών είναι ανεξάρτητες της ύλης και της διαθλαστικής γωνίας του πρίσματος. Την εξήγηση των ραβδώσεων έδωσε το 1859 ο Κίρχοφ που διαπίστωσε πως αυτές οφείλονται στην ύπαρξη διάπυρων αερίων στοιχείων στον Ήλιο, όπως νατρίου, (ραβδώσεις D), καλίου (ραβδώσεις A-B), σιδήρου κ.λπ. Η διαπίστωση όμως αυτή ήταν αρκετή για την γένεση της φασματοσκοπικής χημικής ανάλυσης.

  • Στη πράξη για να ληφθεί καθαρό ηλιακό φάσμα χωρίς δηλαδή τα διάφορα χρώματα να επικάθονται το ένα του άλλου αρκεί η παρεμβολή ενός συγκλίνοντος φακού μεταξύ σχισμής κατευθυντήρα και του πρίσματος του φασματοσκοπίου.

Είδη φασμάτων

Υπάρχουν τρεις κατηγορίες φασματοσκοπίας: Απορρόφησης, εκπομπής και σκέδασης.[3]

Ανάλογα με την ακτινοβολία παρατήρησης και τον τρόπο μέτρησης, υπάρχουν οι εξής μέθοδοι φασματοσκοπίας:

  • Φθορισμού
  • Ακτίνων Χ
  • Φλογοφωτομετρία
  • Ατομικής Εκπομπής
  • Ατομικής Απορρόφησης
  • Υπέρυθρη
  • Πυρηνική μαγνητική φασματοσκοπία συντονισμού και άλλες.

Παραπομπές

Δείτε επίσης

Εξωτερικοί σύνδεσμοι