Όξινη βροχή: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας Ετικέτες: Αναιρέθηκε Οπτική επεξεργασία |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας Ετικέτες: Αναιρέθηκε Οπτική επεξεργασία |
||
| Γραμμή 17: | Γραμμή 17: | ||
Η '''όξινη βροχή''' έχει έντονες επιπτώσεις στα φυσικά [[οικοσύστημα|οικοσυστήματα]] ([[δάσος|δάση]], [[υδροβιότοπος|υδροβιότοπους]], [[έδαφος]]), σκοτώνοντας άμεσα ή έμμεσα διάφορες μορφές ζωής, αλλά και στα οικιστικά οικοσυστήματα, διαβρώνοντας ιστορικά μνημεία, προκαλώντας ζημίες σε κτίρια και οχήματα, αλλά και βλάπτοντας άμεσα την ανθρώπινη υγεία. |
Η '''όξινη βροχή''' έχει έντονες επιπτώσεις στα φυσικά [[οικοσύστημα|οικοσυστήματα]] ([[δάσος|δάση]], [[υδροβιότοπος|υδροβιότοπους]], [[έδαφος]]), σκοτώνοντας άμεσα ή έμμεσα διάφορες μορφές ζωής, αλλά και στα οικιστικά οικοσυστήματα, διαβρώνοντας ιστορικά μνημεία, προκαλώντας ζημίες σε κτίρια και οχήματα, αλλά και βλάπτοντας άμεσα την ανθρώπινη υγεία. |
||
=== Επιφανειακά ύδατα και υδρόβια ζωή === |
|||
Η πτώση του [[pH]] στα επιφανειακά ύδατα από την '''όξινη βροχή''' (ή και άλλες πηγές ρύπανσης) έχει δραματικές επιπτώσεις σε πολλά υδρόβια είδη ζωής και ιδιαίτερα στα αυγά ή τα νεογνά τους, που συνήθως είναι πιο ευαίσθητα.Καταστρεπτικές είναι οι επιδράσεις της όξινης |
|||
βροχής και στα επιφανειακά νερά, κυρίως λίμνες και μικρά ποτάμια, καθώς η |
|||
αυξημένη συγκέντρωση οξέων καταστρέφει το πλαγκτόν, την υδάτινη χλωρίδα και τα |
|||
αυγά αμφιβίων και ψαριών. Κατά καιρούς η όξινη βροχή έχει θεωρηθεί υπεύθυνη και |
|||
για μαζικούς θανάτους ψαριών, όπως συνέβη σε σκανδιναβικές λίμνες στις αρχές |
|||
της δεκαετίας του 1970 και σε μικρά ποτάμια της Γερμανίας στα τέλη της δεκαετίας |
|||
του 1980. Επίσης, ιδιαίτερα αυξημένη ποσότητα όξινης βροχής δέχονται λίμνες και |
|||
ποταμάκια κατά την άνοιξη με την τήξη των πάγων |
|||
=== Έδαφος === |
=== Έδαφος === |
||
Το έδαφος βλάπτεται σοβαρά από την '''όξινη βροχή'''. Πολλές εδαφόβιες μορφές ζωής δεν αντέχουν το χαμηλό pH και εξοντώνονται. Επίσης τα οξέα διαλύουν και ενεργοποιούν βαρέα μέταλλα και άλλες τοξίνες με ακόμη χειρότερα αποτελέσματα. Ωστόσο, ορισμένα αλκαλικά εδάφη εξουδετερώνουν, εν μέρει τουλάχιστον, το φαινόμενο. |
Το έδαφος βλάπτεται σοβαρά από την '''όξινη βροχή'''. Πολλές εδαφόβιες μορφές ζωής δεν αντέχουν το χαμηλό pH και εξοντώνονται. Επίσης τα οξέα διαλύουν και ενεργοποιούν βαρέα μέταλλα και άλλες τοξίνες με ακόμη χειρότερα αποτελέσματα. Ωστόσο, ορισμένα αλκαλικά εδάφη εξουδετερώνουν, εν μέρει τουλάχιστον, το φαινόμενο. |
||
=== Δάση και υπόλοιπη χλωρίδα === |
|||
[[Αρχείο:Acid rain woods1.JPG|Δυσμενή αποτελέσματα όξινης βροχής σε δάσος, όρη Γιζέρα, [[Τσεχία]]|thumb|right]] |
[[Αρχείο:Acid rain woods1.JPG|Δυσμενή αποτελέσματα όξινης βροχής σε δάσος, όρη Γιζέρα, [[Τσεχία]]|thumb|right]] |
||
. |
|||
Τα δυσμενή αποτελέσματα μπορούν να αφορούν άμεσα την ίδια την όξινη βροχή, ή έμμεσα, όπως τα αποτελέσματα του οξέος στο έδαφος. Τα δάση υψηλού ύψους είναι ιδιαίτερα τρωτά όπως περιβάλλονται συχνά από όξινη ομίχλη που είναι πιο όξινη από τη βροχή. |
|||
Τα υπόλοιπα φυτά, καθώς και οι ανθρώπινες καλλιέργειες επίσης βλάπτονται σοβαρά από την όξινη βροχή, αλλά οι ζημιές στα τελευταία μειώνονται με τη χρήση [[λίπασμα|λιπασμάτων]], που βοηθούν τα φυτά να επουλώσουν τις πληγές τους, ή μιγμάτων λιπασμάτων με [[ασβεστόλιθος|ασβεστόλιθο]], που εξουδετερώνει τα οξέα του εδάφους, Έχει αποδειχθεί όμως ότι η τακτική αυτή, εκτός από πολυέξοδη, είναι συχνά βλαβερή αν εφαρμοστεί στα φυσικά οικοσυστήματα. |
|||
=== Ανθρώπινη υγεία === |
=== Ανθρώπινη υγεία === |
||
| Γραμμή 43: | Γραμμή 29: | ||
Οι επιστήμονες έχουν επιβεβαιώσει και άμεσες βλάβες στην ανθρώπινη υγεία: Αυξάνεται η πιθανότητα εμφάνισης ορισμένων μορφών [[καρκίνος|καρκίνου]] και επιβαρύνεται η αναπνευστική λειτουργία σε ανθρώπους με προδιάθεση [[άσθμα|άσθματος]]. |
Οι επιστήμονες έχουν επιβεβαιώσει και άμεσες βλάβες στην ανθρώπινη υγεία: Αυξάνεται η πιθανότητα εμφάνισης ορισμένων μορφών [[καρκίνος|καρκίνου]] και επιβαρύνεται η αναπνευστική λειτουργία σε ανθρώπους με προδιάθεση [[άσθμα|άσθματος]]. |
||
== Οικιστικά περιβάλλοντα == |
|||
[[Αρχείο:Pollution - Damaged by acid rain.jpg|Τα μαρμάρινα ιστορικά μνημεία είναι το πιο συνηθισμένο θύμα της όξινης βροχής|thumb|right]] |
|||
Η όξινη βροχή μπορεί επίσης να προκαλέσει τη ζημία σε ορισμένα οικοδομικά υλικά και ιδιαίτερα σε ιστορικά μνημεία. Αυτό συμβαίνει όταν αντιδρά χημικά το θειικό οξύ της όξινης βροχής με τις ενώσεις ασβεστίου στα πετρώματα ([[ασβεστόλιθος]], [[ψαμμίτης]], [[μάρμαρο]] και [[γρανίτης]]) για να δημιουργήσει ευδιάλυτο και εύθρυπτο [[γύψος|γύψο]]: |
|||
<div style='text-align: center;'> |
|||
CaCO<sub>3</sub> + H<sub>2</sub>SO<sub>4</sub> → CaSO<sub>4</sub> + CO<sub>2</sub> + H<sub>2</sub>O |
|||
</div> |
|||
Η όξινη βροχή όμως διαβρώνει, οξειδώνει και τρυπά και το μέταλλο των οχημάτων. |
|||
== Παραπομπές == |
|||
<references /> |
|||
Έκδοση από την 20:23, 14 Δεκεμβρίου 2020
Όξινη βροχή ονομάζεται το φαινόμενο των ασυνήθιστα όξινων μετεωρολογικών κατακρημνισμάτων, όπως π.χ. βροχή, χαλάζι, χιόνι, ομίχλη, πάχνη, ως και ξηρή σκόνη. Το επίρρημα «ασυνήθιστα» χρησιμοποιείται γιατί είναι συνηθισμένο η βροχή στη Γη να έχει (κάποιο) όξινο χαρακτήρα, λόγω της διάλυσης σε αυτήν αερίων συστατικών της με όξινη συμπεριφορά, όπως π.χ. το διοξείδιο του άνθρακα (CO2). Ο όρος όξινη βροχή αναφέρεται στην παρουσία σε αυτήν όξινων διαλυμένων ρύπων, δηλαδή ουσιών (αερίων ή μη) που δεν αποτελούν φυσιολογικά χαρακτηριστικά της καθαρής ατμόσφαιρας, αλλά είναι προϊόντα ανθρώπινης δραστηριότητας ή άλλων ρυπογόνων αιτιών (π.χ. ηφαιστειακής δραστηριότητας). Επειδή τα διάφορα καυσαέρια ορυκτών καυσίμων, όπως το πετρέλαιο και οι γαιάνθρακες, περιέχουν συχνά (όξινα) οξείδια του θείου και του αζώτου, μεταξύ άλλων, παράγεται όξινη βροχή που περιέχει σε διάλυση τα αντίστοιχα οξέα [1]. H όξινη βροχή επιφέρει καταστροφικά αποτελέσματα [2] σε οικοσύστηματα, καλλιέργειες, πολιτιστικά μνημεία και περιουσιακά στοιχεία των πολιτών (π.χ. αυτοκίνητα). Οι βαριές επιπτώσεις του φαινομένου ανάγκασαν, τα τελευταία χρόνια, πολλές κυβερνήσεις να επιβάλλουν νόμους και άλλα μέτρα με σκοπό τη μείωση, τουλάχιστον, του φαινομένου και άρα των επιπτώσεών του.
Προέλευση των ρύπων που σχηματίζουν την όξινη βροχή
Τα πιο σημαντικά αέρια που οδηγούν στο σχηματισμό της όξινης βροχής είναι το διοξείδιο του θείου και τα οξείδια του αζώτου που οξειδώνονται σχηματίζοντας διοξείδιο του αζώτου και διαλυόμενο στο νερό σχηματίζει νιτρικό οξύ. Τα αέρια αυτά προέρχονται από τις ακόλουθες κύριες πηγές:
- Καύση ορυκτών καυσίμων.
- Ηφαιστειακή δραστηριότητα.
- Πυρκαγιές.
- Βιολογικές δραστηριότητες.
- Τήξη όξινου πάγου.
- Παρατηρούμε ότι ο κύριος παράγοντας είναι οι ανθρώπινες δραστηριότητες.
Επιπτώσεις
Η όξινη βροχή έχει έντονες επιπτώσεις στα φυσικά οικοσυστήματα (δάση, υδροβιότοπους, έδαφος), σκοτώνοντας άμεσα ή έμμεσα διάφορες μορφές ζωής, αλλά και στα οικιστικά οικοσυστήματα, διαβρώνοντας ιστορικά μνημεία, προκαλώντας ζημίες σε κτίρια και οχήματα, αλλά και βλάπτοντας άμεσα την ανθρώπινη υγεία.
Έδαφος
Το έδαφος βλάπτεται σοβαρά από την όξινη βροχή. Πολλές εδαφόβιες μορφές ζωής δεν αντέχουν το χαμηλό pH και εξοντώνονται. Επίσης τα οξέα διαλύουν και ενεργοποιούν βαρέα μέταλλα και άλλες τοξίνες με ακόμη χειρότερα αποτελέσματα. Ωστόσο, ορισμένα αλκαλικά εδάφη εξουδετερώνουν, εν μέρει τουλάχιστον, το φαινόμενο.
.
Ανθρώπινη υγεία
Οι επιστήμονες έχουν επιβεβαιώσει και άμεσες βλάβες στην ανθρώπινη υγεία: Αυξάνεται η πιθανότητα εμφάνισης ορισμένων μορφών καρκίνου και επιβαρύνεται η αναπνευστική λειτουργία σε ανθρώπους με προδιάθεση άσθματος.
|
 
|
Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Acid rain της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες). |
- ↑ νιτρώδες οξύ (HNO2) από το μονοξείδιο του αζώτου (NO), νιτρικό οξύ (HNO3) από το διοξείδιο του αζώτου (NO2), θειώδες οξύ (H2SO3) από το διοξείδιο του θείου (SO2) και θειικό οξύ (Η2SO4) από το τριοξείδιο του θείου (SO3)
- ↑ που ποικίλουν ανάλογα με την οξύτητα, την οξειδωτικότητα, τη συγκέντρωση σε τοξικές ουσίες, την ποσότητα, τη διάρκεια και τη σύνθεση του εδάφους που πέφτουν