Στράτος Διονυσίου

Στράτος Διονυσίου
Γέννηση	8  Νοεμβρίου 1935 Νιγρίτα
Θάνατος	11  Μαΐου 1990 Αθήνα
Τόπος ταφής	Πρώτο Νεκροταφείο Αθηνών
Χώρα πολιτογράφησης	Ελλάδα
Ιδιότητα	τραγουδιστής, συνθέτης και τραγουδοποιός
Σύζυγος	Γεωργία Λαβένη (1955–1990)
Τέκνα	Στέλιος Διονυσίου, Άγγελος Διονυσίου, Τασούλα Διονυσίου και Διαμαντής Διονυσίου
Όργανα	φωνή
Είδος τέχνης	λαϊκό τραγούδι
Σχετικά πολυμέσα

Ο Στράτος Διονυσίου (Νιγρίτα, 8 Νοεμβρίου 1935 – Αθήνα, 11 Μαΐου 1990) ήταν Έλληνας λαϊκός τραγουδιστής, συνθέτης και τραγουδοποιός. Παιδιά του είναι οι τραγουδιστές Στέλιος Διονυσίου και Άγγελος Διονυσίου. Θεωρείται ως ένας από τους μεγαλύτερους Έλληνες τραγουδιστές που υπήρξαν.

Πρώιμα χρόνια

Ο Διονυσίου γεννήθηκε στις 8 Νοεμβρίου του 1935 στη Νιγρίτα των Σερρών. Ο Διονυσίου ήταν γιος του Άγγελου και της Στάσας Διονυσίου, προσφύγων από τη Μικρά Ασία. Το 1947, μετακόμισε στον Επτάλοφο των Αμπελοκήπων Θεσσαλονίκης. Έναν χρόνο αργότερα, ο πατέρας του απεβίωσε. Το 1955 παντρεύτηκε τον παιδικό του έρωτα, τη Γεωργία Λαβένη, με την οποία απέκτησαν τέσσερα παιδιά: τον Άγγελο, την Τασούλα, τον Στέλιο και τον Διαμαντή.

Αφού τραγουδούσε αμισθί σε νυχτερινά κέντρα και αφού εργάστηκε ως μικροπωλητής και ράφτης, ο Διονυσίου έκανε το ντεμπούτο του ως επαγγελματίας τραγουδιστής στο κέντρο Φαρίντα της Θεσσαλονίκης. Από τις πρώτες του εμφανίσεις το 1959, Διονυσίου τράβηξε το ενδιαφέρον κάποιων καλλιτεχνών, οι οποίοι τον προέτρεπαν να κατέβει στην Αθήνα για να κάνει σημαντικότερες συνεργασίες.

Καριέρα

Παρόλο που ο Διονυσίου είχε μεγάλες οικονομικές δυσκολίες, το 1959 μετακόμισε στην Αθήνα, μερικούς μήνες μετά την πρώτη του εμφάνιση στη Θεσσαλονίκη. Μέσα από εμφανίσεις στην οδό Σατωβριάνδου γνωρίστηκε με πολλούς τραγουδιστές, μεταξύ των οποίων η Καίτη Γκρέυ. Η Γκρέυ του πρότεινε να συνεργαστούν και έτσι ξεκίνησαν να εμφανίζονται μαζί στον Αστέρα της Κοκκινιάς. Την ίδια χρονιά, ο Διονυσίου γραμμοφώνησε και τον πρώτο του δίσκο 45 στροφών με το τραγούδι Δεν είμαι ένοχος σε στίχους Χρήστου Κολοκοτρώνη και μουσική Σταύρου Χατζηδάκη.

Είχε ηχογραφήσει σε δίσκο του Νίκου Μαύρου το τραγούδι Παράγκες και παλάτια για την εταιρεία Odeon. Τρία χρόνια αργότερα υπέγραψε συμβόλαιο με την Columbia.

Τραγούδησε τη διασκευή του Μπάμπη Μπακάλη με τίτλο Δεν με πόνεσε κανείς, εμπνευσμένη από το ινδικό τραγούδι Duniya mein hum aaye hain της Nargish. Άλλη διασκευή που τραγούδησε είναι αυτή του Μπάμπη Μπακάλη ονόματι Της αγάπης μου το δίσκο, το Ηλεκτρόφωνο και το Φύγε-Φύγε σε μουσική Ατταλίδη και στίχους Κώστα Βίρβου. Έκανε επίσης διασκευές τα τραγούδια: Αχάριστη του Βασίλη Τσιτσάνη, Το Παλιογέφυρο και Πριν το χάραμα, τραγούδια του Γιάννη Παπαϊωάννου, Η Μπαμπέσα του Γιώργου Μητσάκη και Το Φτωχομπούζουκο του Μανώλη Χιώτη. Έπειτα, ο Διονυσίου ανανέωσε τη συνεργασία του με την Columbia.

Το 1967 γνωρίστηκε και άρχισε να συνεργάζεται με τον μεγάλο συνθέτη Άκη Πάνου. Ο Πάνου του έδωσε τραγούδια που έγιναν επιτυχίες, όπως: Και τι δεν κάνω, Γιατί καλέ γειτόνισσα, Του κόσμου το περίγελο, Άστη να φύγει, Εγώ καλά σου τα 'λεγα, Στο σταθμό του Μονάχου, Θα ρίξω ροδοζάχαρη, Ήταν ψεύτικα, Μια γυναίκα και Φέρτε το παιδί του χάρου.

Το μαγαζί ΣΟΥ-ΜΟΥ όπου εμφανιζόταν, ήταν δεύτερο όνομα, παρτενέρ της Ανθούλας Αλιφραγκή. Στο ίδιο μαγαζί τον άκουσε ξαφνικά ο Μίμης Πλέσσας και έπειτα από δύο μήνες του έγραψε με τον Λευτέρη Παπαδόπουλο το θρυλικότερο ζεϊμπέκικο στην ιστορία του λαϊκού τραγουδιού το Βρέχει φωτιά στη στράτα μου σε στίχους Λευτέρη Παπαδόπουλου. Το τραγούδι γράφτηκε για την ταινία Ορατότης μηδέν (1970).

Έπειτα, ο Διονυσίου κυκλοφόρησε τα επιτυχημένα τραγούδια Ο παλιατζής, Μπαγλαμάδες και μπουζούκια, Ένας αητός γκρεμίστηκε, Αγάπη μου επικίνδυνη και Αφιλότιμη.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1970, ο Διονυσίου συνεργάστηκε με τη Χαρούλα Αλεξίου, με τη Λιζέτα Νικολάου και τη Σόφη Παππά στις δεύτερες φωνές.

Το 1973 τραγούδησε το τραγούδι «Άιντε πού το πας και πού το φέρνεις», σε μουσική Μίμη Πλέσσα, στην ταινία της Φίνος Φιλμ Ο φαντασμένος. Το ίδιο έτος φυλακίστηκε για κατοχή όπλου και χασίς που βρέθηκαν στο αυτοκίνητό του. Ο ίδιος ισχυρίστηκε ότι επρόκειτο για πλεκτάνη και σκευωρία ανταγωνιστών. Αποφυλακίστηκε την άνοιξη του 1976. Σε αυτή τη στιγμή της ζωής του του συμπαραστάθηκε ιδιαίτερα ο συνάδελφος και φίλος του, Τόλης Βοσκόπουλος, ο οποίος το 1977 του έγραψε το τραγούδι Αποκοιμήθηκα.

Συνεργάστηκε για 11 χρόνια με τον Γιάννη Πάριο, του οποίου τις φωνητικές ικανότητες αντιλήφθηκε. Το πρώτο τραγούδι του Πάριου που τραγούδησε ο Διονυσίου, ήταν το Μινόρε Παράπονο, σε μουσική Θανάση Πολυκανδριώτη, που κυκλοφόρησε το 1976.

Από το 1980 μέχρι το καλοκαίρι του 1989, ακολούθησε μια συνεργασία με τη Μαρίνα Βλαχάκη, ενώ το τελευταίο διάστημα στο πλευρό του ήταν η Κική Λουκά. Ο Διονυσίου είχε προγραμματίσει εμφανίσεις ξανά με τη Βλαχάκη στη Θεσσαλονίκη και στην Τουρκία.

Τη δεκαετία του 1980, ο Διονυσίου έκανε τις χρυσές επιτυχίες «Υποκρίνεσαι», «Τα πήρες όλα», «Και λέγε-λέγε», «Άκου βρε φίλε», «Ο λαός τραγούδι θέλει», «Ο Σαλονικιός», «Με σκότωσε γιατί την αγαπούσα», «Εγώ ο ξένος», «Ένα λεπτό περιπτερά», «Θυμήσου», «Της γυναίκας η καρδιά», «Ο ταξιτζής», «Και τότε μόνος» και άλλα. Παράλληλα συνεργάστηκε και με τους Τάκη Μουσαφίρη, Θανάση Πολυκανδριώτη, Γιάννη Πάριο, Αλέκο Χρυσοβέργη, Σπύρο Γιατρά, Τάκη Σούκα, Σπύρο Παπαβασιλείου, Χρήστο Νικολόπουλο και Λευτέρη Παπαδόπουλο.

Χριστούγεννα 1987 άνοιξε το νυχτερινό κέντρο με όνομα Στράτος στην οδό Φιλελλήνων.

Υποδοχή

Ο Στράτος Διονυσίου υπήρξε από τις στιβαρότερες και δυνατότερες φωνές μιας και επηρεασμένος μουσικά από τον ιεροψάλτη πατέρα του απέκτησε μια βυζαντινή δωρικότητα, αξιοθαύμαστο μουσικό φαινόμενο στο λαϊκό μας πεντάγραμμο. Ο Τάκης Μουσαφίρης τον θεωρεί Θεϊκό τραγουδιστή μιας και ήταν ο μόνος στη δισκογραφία που ηχογραφούσε μία και έξω δίσκο μέσα σε λίγες ώρες καθιστώντας τον ανεπανάληπτο και αφήνοντας του πάντες άναυδους. Ο Τάκης Σούκας έχει δηλώσει για τον Διονυσίου ότι «είναι ο μόνος τραγουδιστής που δεν έχασε ποτέ, ούτε για μια φορά στα τόσα χρόνια τον τόνο του!». Τη στιβαρότητα της φωνής του έχει μνημονεύσει και ο Λευτέρης Παπαδόπουλος.

Θάνατος

Ο τάφος του Διονυσίου στο Πρώτο Νεκροταφείο Αθηνών.

Ο Διονυσίου απεβίωσε στις 11 Μαΐου του 1990, σε ηλικία 55 ετών, από ρήξη ανευρύσματος κοιλιακής αορτής. Η κηδεία του έγινε στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών. Λίγες ώρες πριν αφήσει την τελευταία του πνοή, τραγουδούσε στο μαγαζί Στράτος, ενώ νωρίτερα, το ίδιο απόγευμα, ηχογράφησε 9 τραγούδια για τον δίσκο Ποιος άλλος που κυκλοφόρησε ένα μήνα μετά τον θάνατό του, κάνοντας ρεκόρ πωλήσεων. Σύμφωνα με τον στιχουργό Τάκη Μουσαφίρη, το τελευταίο τραγούδι που ηχογράφησε εκείνη την ημέρα ήταν το Μη μ’ αφήνεις μόνο μου.

Από τα τέσσερα παιδιά του Στράτου, ο Άγγελος και ο Στέλιος Διονυσίου είναι επίσης τραγουδιστές. Η Τασούλα Διονυσίου απεβίωσε τον Απρίλιο του 2012 σε ηλικία 53 ετών, ενώ το τέταρτο παιδί, ο Διαμαντής Διονυσίου, ξεκίνησε την καλλιτεχνική του πορεία το χειμώνα του 2007 σε κέντρα της Αθήνας.

Αναγνώριση

Σήμερα, το όνομά του φέρουν οδοί στα Τρίκαλα, τη Λάρισα και τους Αμπελόκηπους Θεσσαλονίκης.

Δισκογραφία

Έτος	Δίσκος	Λοιπές πληροφορίες
1969	Στράτος Διονυσίου
1970	Μαζί με το Στράτο
1971	Στράτος Διονυσίου (3)
1972	4.5.3	Συμμετοχή 5 Τραγούδια
1972	Στράτος Διονυσίου 4
1973	Μπαγλαμάδες και μπουζούκια
1974	Νεώτερα κι ανώτερα	Συμμετοχή 6 Τραγούδια
1974	Τα 12 του Στράτου
1974	Χρυσός Δίσκος	Συμμετοχή 2 Τραγούδια
1975	Τραγουδά Άκη Πάνου
1976	Πάλι μαζί μας
1976	Πικρά κι ανθρώπινα
1977	14 Χρυσές Επιτυχίες
1977	Αν ξαναζούσα
1977	Αξέχαστα τραγούδια
1978	14 Χρυσές Επιτυχίες Νο 2
1978	Τα Ορθόδοξα	50.000 πωλήσεις (χρυσός δίσκος)
1979	Γυναίκες γυναίκες
1980	Υποκρίνεσαι	100.000 πωλήσεις (πλατινένιος δίσκος)
1981	Όλα είναι δανεικά	100.000 πωλήσεις (πλατινένιος δίσκος)
1981	Τα ωραία του Διονυσίου
1982	Αξέχαστες επιτυχίες
1982	Θυμήσου	50.000 πωλήσεις (χρυσός δίσκος)
1983	Αξέχαστες επιτυχίες 2
1983	Της γυναίκας η καρδιά	50.000 πωλήσεις (χρυσός δίσκος)
1984	Λαϊκά και πάσης Ελλάδος	Συμμετοχή 5 Τραγούδια (50.000 πωλήσεις) (χρυσός δίσκος)
1984	Μόνο οι ερωτευμένοι	50.000 πωλήσεις (χρυσός δίσκος)
1985	Αυτά που τραγουδήσαμε
1985	Ο Σαλονικιός	100.000 πωλήσεις (πλατινένιος δίσκος)
1986	Για πάντα
1986	Ο ταξιτζής	Συμμετοχή 5 Τραγούδια (50.000 πωλήσεις) (χρυσός δίσκος)
1987	Δυο δυο	Συμμετοχή 7 Τραγούδια
1987	Κράτησε με	Συμμετοχή 2 Τραγούδια
1987	Οι Μεγαλύτερες Επιτυχίες Του
1987	Ο λαός τραγούδι θέλει	50.000 πωλήσεις (χρυσός δίσκος)
1987	Ζωντανή Ηχογράφηση	Συμμετοχή 2 Τραγούδια
1988	Εγώ ο ξένος	150.000 πωλήσεις (πλατινένιος δίσκος)
1989	Νομίζεις	100.000 πωλήσεις (πλατινένιος δίσκος)
1990	30 Χρόνια Επιτυχίες	2 Cd (200.000 πωλήσεις) (πλατινένιος δίσκος)
1990	Ποιός άλλος	130.000 πωλήσεις (πλατινένιος δίσκος)

Κυκλοφορίες μετά θάνατον

Έτος	Δίσκος
1990	Mega Souxe
1991	Η Ελλάδα Του Στέλιου και Του Στράτου
1991	Στα Ξενυχτάδικα Της Αγκαλιάς Σου (Συμμετοχή 2 Τραγούδια)
1991	Τα Λαϊκά
1991	Τραγούδια για τούς φίλους του
1993	Τα Ζεϊμπέκικα Του Γρηγόρη και Του Στράτου
1994	Από τους θησαυρούς των 45 στροφών
1994	Τα Ωραία του Διονυσίου
1995	Αξέχαστες Επιτυχίες Νο 2
1996	Τραγούδια από τις 45 στροφές 1
1996	Τα Σπάνια
1997	Αξέχαστα τραγούδια
1997	Τραγούδια από τις 45 στροφές 2
1997	Τα τραγούδια που αγαπήσαμε
1998	Αγάπης βάσανα
1998	Τραγούδια από τις 45 στροφές 3
2000	Άκου βρε φίλε
2000	Τραγούδια από τις 45 στροφές 4
2000	Οι Μεγαλύτερες Επιτυχίες Του
2000	Πρώτη Εκτέλεση (Συμμετοχή 3 Τραγούδια)
2001	Τραγούδια από τις 45 στροφές 5
2002	Οι Μεγαλύτερες Επιτυχίες Του Νο 2
2002	Τα Αυθεντικά (4 Cd)
2003	Βρέχει φωτιά στη στράτα μου (2 Cd)
2004	Τ΄αγκάθια της καρδιάς
2004	Της Νύχτας Το Μινόρε
2005	Ο Στεναγμός Μου
2005	Τα τραγούδια του Στράτου (2 Cd)
2006	14 Μεγάλα Τραγούδια
2006	14 Μεγάλα Τραγούδια Νο 2
2006	Για Πάντα Live Στην Αμερική (2 Cd)
2006	Ανθολογία - 1934-1990 (4 Cd)
2007	Ένας Δίσκος Η Ζωή Του (6 Cd)
2007	Τραγουδάει Μίμη Πλέσσα (2 Cd)
2007	Τραγουδάει Τάκη Σούκα (2 Cd)
2008	Βρέχει φωτιά στη στράτα μου (4 Cd)
2008	Χρυσή Δισκοθήκη
2009	Αφιέρωμα Στο Στράτο
2009	Live Ηχογραφήσεις (2 CD)
2009	Ντοκουμέντα
2009	Ο Λαός Τραγούδι Θέλει (6 CD)
2012	Ο Λαός Τραγούδι Θέλει Best of (4 CD)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Μικρά Πορτραίτα: Στράτος Διονυσίου (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)
• Αφιέρωμα στον Στράτο Διονυσίου (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)