Ριζάρι: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
επιμέλεια, +άλλες ονομασίες
 
Γραμμή 13: Γραμμή 13:
|binomial_authority = [[Κάρολος Λινναίος|L.]]
|binomial_authority = [[Κάρολος Λινναίος|L.]]
}}
}}
Το '''ριζάρι''' (''Rubia tinctorum'') είναι αυτοφυής [[θάμνος]] που φύεται στη νότια [[Ευρώπη]] και την νοτιοδυτική [[Ασία]]. Το επίσημο όνομά του είναι ''Ερυθρόδανο το βαφικό'' ή ''Ρούβια η βαφική'' (''Rubia tinctorum''). Το [[φυτό]] είναι [[αγγειόσπερμο]], [[δικοτυλήδονο]] και ανήκει στην οικογένεια των Ερυθροδανοειδών (Rubiaceae). Το ριζάρι ήταν ιδιαίτερα χρήσιμο στο παρελθόν γιατί από την ρίζα του παραγόταν μία κόκκινη χρωστική, κατάλληλη για βαφή νημάτων. Στην Θεσσαλία (Αμπελάκια) δημιουργήθηκε από τον 18ο αι. ο πρώτος αγροτικός συνεταιρισμός που ασχολείτο με τη βαφή των νημάτων από το ριζάρι, τα οποία κατέκτησαν τις ευρωπαϊκές αγορές. Η βαφή που προκύπτει από το ριζάρι έχει ως κύριο συστατικό την [[αλιζαρίνη]]<ref>[http://www.archaiologia.gr/wp-content/uploads/2011/07/99-15.pdf arxaiologia.gr] Το ριζάρι και η τεχνολογία του</ref>. Η χρήση του ριζαριού εγκαταλείφθηκε όταν η χημική βιομηχανία παρήγαγε την ένωση [[ανιλίνη]] που έδινε το ίδιο αποτέλεσμα.
Το '''ριζάρι''' ή '''αλιζάρι''' ή και '''μπογιά''' (''Rubia tinctorum'') είναι αυτοφυής [[θάμνος]] που φύεται στη νότια [[Ευρώπη]] και την νοτιοδυτική [[Ασία]]. Το επίσημο όνομά του είναι ''ερυθρόδανο το βαφικό'' ή ''ρούβια η βαφική'' (''Rubia tinctorum''). Το [[φυτό]] είναι [[αγγειόσπερμο]], [[δικοτυλήδονο]], και ανήκει στην οικογένεια των Ερυθροδανοειδών (Rubiaceae). Το ριζάρι ήταν ιδιαίτερα χρήσιμο στο παρελθόν, γιατί από την ρίζα του παραγόταν μία κόκκινη χρωστική, κατάλληλη για βαφή νημάτων. Στην Θεσσαλία, στα [[Αμπελάκια]], δημιουργήθηκε από τον 18ο αιώνα ο πρώτος αγροτικός συνεταιρισμός που ασχολείτο με τη βαφή των νημάτων από το ριζάρι, τα οποία κατέκτησαν τις ευρωπαϊκές αγορές. Η βαφή που προκύπτει από το ριζάρι έχει ως κύριο συστατικό την [[αλιζαρίνη]]<ref>[http://www.archaiologia.gr/wp-content/uploads/2011/07/99-15.pdf arxaiologia.gr] Το ριζάρι και η τεχνολογία του</ref>. Η χρήση του ριζαριού εγκαταλείφθηκε όταν η χημική βιομηχανία παρήγαγε την ένωση [[ανιλίνη]] που έδινε το ίδιο αποτέλεσμα.


Τα πασχαλινά αυγά βαμμένα με ριζάρι εκτός από το μοναδικό χρώμα τους είναι και ανεξίτηλα. Δεν βάφουν τα χέρια, ενώ η βαφή δεν εισχωρεί και στο εσωτερικό τους. Το αποτέλεσμα που δίνει είναι ένα βαθύ κόκκινο χρώμα.
Τα πασχαλινά αυγά βαμμένα με ριζάρι εκτός από το μοναδικό χρώμα τους είναι και ανεξίτηλα. Δεν βάφουν τα χέρια, ενώ η βαφή δεν εισχωρεί και στο εσωτερικό τους. Το αποτέλεσμα που δίνει είναι ένα βαθύ κόκκινο χρώμα.



==Παραπομπές==
==Παραπομπές==
Γραμμή 21: Γραμμή 22:


{{clear}}
{{clear}}

== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
{{βικιλεξικό}}
{{βικιλεξικό}}
{{commonscat}}
{{commonscat}}
https://www.tovima.gr/2017/04/13/afieromata/pws-na-bapsete-kokkina-abga-me-rizari/
* [https://www.tovima.gr/2017/04/13/afieromata/pws-na-bapsete-kokkina-abga-me-rizari/ Πώς να βάψετε αυγά με ριζάρι]


[[Κατηγορία:Ερυθροδανοειδή]]
[[Κατηγορία:Ερυθροδανοειδή]]
[[Κατηγορία:Θάμνοι]]
[[Κατηγορία:Θάμνοι]]

Τρέχουσα έκδοση από την 15:55, 12 Μαΐου 2020

Ριζάρι

Συστηματική ταξινόμηση
Σύστημα: κατά CRONQUIST, 1981
Βασίλειο: Φυτά (Plantae)
Συνομοταξία: Αγγειόσπερμα (Magnoliophyta)
Ομοταξία: Δικοτυλήδονα (Magnoliopsida)
Τάξη: Ερυθροδανώδη (Rubiales)
Οικογένεια: Ερυθροδανοειδή (Rubiaceae)
Γένος: Ερυθρόδανον (Rubia)
Είδος: R. tinctorum
Διώνυμο
Ερυθρόδανον το βαφικόν
Rubia tinctorum

L.

Το ριζάρι ή αλιζάρι ή και μπογιά (Rubia tinctorum) είναι αυτοφυής θάμνος που φύεται στη νότια Ευρώπη και την νοτιοδυτική Ασία. Το επίσημο όνομά του είναι ερυθρόδανο το βαφικό ή ρούβια η βαφική (Rubia tinctorum). Το φυτό είναι αγγειόσπερμο, δικοτυλήδονο, και ανήκει στην οικογένεια των Ερυθροδανοειδών (Rubiaceae). Το ριζάρι ήταν ιδιαίτερα χρήσιμο στο παρελθόν, γιατί από την ρίζα του παραγόταν μία κόκκινη χρωστική, κατάλληλη για βαφή νημάτων. Στην Θεσσαλία, στα Αμπελάκια, δημιουργήθηκε από τον 18ο αιώνα ο πρώτος αγροτικός συνεταιρισμός που ασχολείτο με τη βαφή των νημάτων από το ριζάρι, τα οποία κατέκτησαν τις ευρωπαϊκές αγορές. Η βαφή που προκύπτει από το ριζάρι έχει ως κύριο συστατικό την αλιζαρίνη[1]. Η χρήση του ριζαριού εγκαταλείφθηκε όταν η χημική βιομηχανία παρήγαγε την ένωση ανιλίνη που έδινε το ίδιο αποτέλεσμα.

Τα πασχαλινά αυγά βαμμένα με ριζάρι εκτός από το μοναδικό χρώμα τους είναι και ανεξίτηλα. Δεν βάφουν τα χέρια, ενώ η βαφή δεν εισχωρεί και στο εσωτερικό τους. Το αποτέλεσμα που δίνει είναι ένα βαθύ κόκκινο χρώμα.


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. arxaiologia.gr Το ριζάρι και η τεχνολογία του

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]