Παγοπέδιλο

Τα παγοπέδιλο είναι υπόδημα ειδικού τύπου εφοδιασμένο με μεταλλική λάμα στο κατώτατο σημείο. Παγοπέδιλα χρησιμοποιούνται σε φυσικές (λίμνες, ποταμια) η τεχνίτες (παγοδρόμια) επιφάνειες πάγου για πατινάζ.

Ιστορία

Ολλανδικά παγοπέδιλα από το 17ο αιώνα

Τα πρώτα παγοπέδιλα κατασκευαζόντουσαν από ζωικά κόκκαλα. Στην αρχαία Ελλάδα, οι αθλητές έδεναν τα παγοπέδιλα στα πόδια τους όπως άλλα πέδιλα. Δημιουργήθηκαν αρχικά για τη διεξαγωγή των πολέμων στα παγωμένα έλη, αλλά σήμερα χρησιμοποιούνται κυρίως για ψυχαγωγικές δραστηριότητες ή για αθλητικούς διαγωνισμούς.

Κατά τι διάρκεια του 19ου αιώνα τα παγοπέδιλα ήταν πρόσθετα σε μπότες. Περίπου το 1890 ξεκίνησε η εισαγωγή στην Ευρώπη από Αμερικανικα παγοπέδιλα που η λεπίδα ήταν βιδωμένοι στην μπότα. Για πολλές δεκαετίες αποτελούσαν είδος πολυτελειας, τα πρωτοαναφέρει ο Δημήτριος Διαμαντίδης (Demeter Diamantidi) στο γερμανόγλωσσο βιβλίο Spuren auf dem Eise το 1892.

Ετυμολογία

Η λέξη παγοπέδιλα είναι γνωστή από αιώνες στην ελληνική γλώσσα, π.χ. αναφέρεται σε ένα ελληνο-γαλλικό λεξικό του 1909. Μια άλλη πηγή λέει ότι ήρθε στην ελληνική γλώσσα στο δεύτερο μέρος του 19ου αιώνα, αλλά ίσως η λέξη είναι πολύ πιο παλιά. Μερικές φορές χρησιμοποιείται η γαλλική λέξη πατινια.

Ένα Γερμανικό λεξικό του 1866 αναφέρει ότι στα Αρχαία Ελληνικά το αντικείμενο ονομάζεται σιδηρούν υπόδημα και στην Νεοελληνική παγοπέδιλα η παγοσάνδαλα.

Τύποι

Μηχανή τροχίσματος

Παγοπέδιλα κατασκευάζονται από διαφορετικά υλικά όπως δέρμα, πλαστικά, υφάσματα και σύνθετα υλικά. Αθλήματα στα οποία χρησιμοποιούνται παγοπέδιλα είναι το καλλιτεχνικό πατινάζ, το χόκεϋ επί πάγου και τη παγοδρομία ταχύτητας, υπάρχουν επομένως σε τρεις τύπους που διαφέρουν στις λάμες. Τα παγοπέδιλα για καλλιτεχνικό πατινάζ και χόκεϋ χρησιμοποιούνται και για το πατιναζ γενικότερα, δηλαδή στον περίπατο.

Το τρόχισμα της λεπίδας γίνεται σε ειδικό τροχό παγοπέδιλων σε ρύθμιση για τις διάφορες εφαρμογές.

Χόκεϋ επί πάγου

Παγοπέδιλα

Παγοπέδιλα για τερματοφύλακα

Τα παγοπέδιλα για χόκεϋ επί πάγου αποτελούνται από την μπότα με βάση (holder) και λάμα. Στα πατίνια που χρησιμοποιούνται για ξεκίνημα η λάμα είναι ενιαία με τη βάση, η μπότα είναι στο εσωτερικό μαλακή και η λάμα είναι ενιαία με τη βάση. Στα πατίνια που χρειάζεται κάποιος για συχνή χρήση είναι στο εσωτερικό πιο σκληρή και η λάμα είναι αποσπώμενη από τη βάση έτσι ώστε αν σπάσει η φθαρεί από τα πολλά τροχίσματα να είναι εύκολο να αντικατασταθεί χωρίς την βάση. Η απλές μπότες είναι εξωτερικά υφασμάτινες, η ακριβότερες είναι πλαστικές για ψήσιμο στον φούρνο προκειμενου να μαλακώσουν και μετέπειτα στο φόρεμα να πάρουν το σχήμα του ποδιού. Το δέσιμο γίνεται συνήθως αποκλειστικά με κορδόνια (η κορδόνια με επικάλυψη κεριού), διότι υποστηρίζουν την προσαρμογή στο πόδι.

Τα παγοπέδιλα για τερματοφύλακα διαφέρουν, η λάμα είναι μακρότερη και η μπότα προσφέρει μεγαλύτερη προστασία από τα τον δίσκο. Είναι επόμενος πιο δυσκίνητα από τα απλά παγοπέδιλα.

Tο πλάτος αναφερεται σε τεσσερα μεγεθι: D (στενό), Ε (κανονικό), ΕΕ (πλατύ) και σε σπάνιες περιπτώσεις C (πολύ στενό). Τα μεγέθη ακολουθούν τα μεγέθη των παπουτσιών, αλλά είναι σημαντικά διαφορετικά, συχνά είναι μικρότερα, π.χ. ένα παγοπέδιλο 45 αντιστοιχεί σε ένα παπούτσι 44.

Εικόνες

• 
  Για Καλλιτεχνικό πατινάζ: Με δερματίνη μπότα, δέσιμο με κορδόνια και λάμα χρωμίου.
• 
  Για παγοδρομία ταχύτητας (απαγορεύονται εκτος διαγωνισμών)
• 
  Παγοπέδιλα δανεικά (με λάμες οπος τα παγοπέδιλα για χόκεϋ επί πάγου)
• 
  Σε συνδυασμό με ορεινές μπότες