Δικτατορία της 6ης Ιανουαρίου

Ο Βασιλέας Αλέξανδρος Α' της Γιουγκοσλαβίας

Η Δικτατορία της 6ης Ιανουαρίου (κροατικά: Šestosiječanjska diktatura, σερβικά κυριλλικά: Шестојануарска диктатура, σερβικά λατινικά: Šestojanuarska diktatura, σλοβενικά: Šestojanuarska diktatura) εγκαθιδρύθηκε στο Βασίλειο των Σέρβων, Κροάτων και Σλοβένων (ονομαζόταν Βασίλειο της Γιουγκοσλαβίας μετά το 1929) από τον Βασιλιά Αλέξανδρο (βασίλευσε από το 1921 έως το 1934). Η δικτατορία εγκαθιδρύθηκε στις 6 Ιανουαρίου 1929, όταν ο βασιλιάς διέλυσε την βουλή και ανέλαβε τον έλεγχο του κράτους, και τελείωσε με την δολοφονία του στην Μασσαλία στις 9 Οκτωβρίου του 1934.

Ιστορία

Στις 6 Ιανουαρίου, ο Αλέξανδρος Α' κατήργησε το Σύνταγμα, διέλυσε την Εθνοσυνέλευση και εισήγαγε προσωπική δικτατορία. Την επόμενη ημέρα, ο στρατηγός Πέταρ Ζίβκοβιτς έγινε πρωθυπουργός, διευθύνοντας την καθεστωτική Δημοκρατία των Γιουγκοσλάβων Ριζοσπαστών Αγροτών. Στις 11 Ιανουαρίου, ιδρύθηκε το Κρατικό Δικαστήριο για την Προστασία του Κράτους στο Βελιγράδι.

Στις 20 Απριλίου, η κροατική φασιστική οργάνωση Ουστάσι και η σλαβομακεδονική Εσωτερική Μακεδονική Επαναστατική Οργάνωση ζήτησαν την ανεξαρτησία της Κροατίας και της Μακεδονίας.

Στις 25 Απριλίου, ο Τζούρο Τζάκοβιτς, εξέχων ακτιβιστής των Εμπορικών ενώσεων και ο πρώτος Γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος της Γιουγκοσλαβίας, δολοφονήθηκε από γιουγκοσλάβους αστυνομικούς στα σύνορα Γιουγκοσλαβίας-Αυστρίας στην σημερινή Σλοβενία, μετά από τέσσερις μέρες βασανιστηρίων και ανάκρισης σε αστυνομικό σταθμό του Βελιγραδίου.

Στις 3 Οκτωβρίου, το κράτος μετονομάστηκε σε Βασίλειο της Γιουγκοσλαβίας. Επίσης, το κράτος διαιρέθηκε σε νέες διοικητικές διαιρέσειςπου ονομάζονταν μπανοβίνε (ενικός: μπανοβίνα).

Στις 22 Δεκεμβρίου, ο Κροάτης αρχηγός Βλάντκο Μάτσεκ συνελήφθη.

Επακόλουθα

Δείτε επίσης: Γιουγκοσλαβική αντιβασιλεία

Πηγές

• Ντούσαν Μρτζένοβιτς (1988). Ustavi i vlade Kneževine Srbije, Kraljevine Srbije, Kraljevine SHS i Kraljevine Jugoslavije, 1835-1941. Nova knj. 
• Γουέιν Σ. Βουτσίνιτς· Γιόζο Τομάσεβιτς (1969). Η σύγχρονη Γιουγκοσλαβία: Είκοσι Χρόνια του Σοσιαλιστικού Πειράματος. University of California Press. σελίδες 22–. GGKEY:5JR74ERLNET. 

Περαιτέρω ανάγνωση

• Στόικοφ, Τοντόρ. Opozicija u vreme šestojanuarske diktature 1929-1935. Prosveta,, 1969.
• Γκάσπαριτς, Γιούρε. SLS pod kraljevo diktaturo: diktatura kralja Aleksandra in politika Slovenske ljudske stranke v letih 1929-1935. Modrijan, 2007.
• Ιμάμοβιτς, Μουσταφά. Pravni položaj verskih zajednica za vreme šestojanuarske diktature. 1991
• Γιανγιάτοβιτς, Μποσιλίκα. "O progonima hrvatskih političara u Zagrebu za vrijeme karađorđevićevske šestojanuarske diktature." Radovi Zavoda za hrvatsku povijest 26.1 (1993): 161-176.
• Γιανγιάτοβιτς, Μποσιλίκα, και Πέταρ Στρτσιτς. "Nekoliko spisa organa vlasti o komunistima na otoku Krku za šestojanuarske diktature." Vjesnik historijskih arhiva u Rijeci i Pazinu 16.1971) (1971): 91-126.
• Γιεροτίγιεβιτς, Ζόραν. "Економски и политички узроци увођења Шестојануарског режима (Οικονομικές και Πολιτικές Αιτίες της Εισαγωγής του Καθεστώτος της 6ης Ιανουαρίου)." Ekonomika 60.2 (2014): 227-238.
• Καούτσιτς, Ντόμεν. Odnos Slovencev do kralja Aleksandra I. Karađorđevića: odziv na politične poteze kraljevega dvora v času šestojanuarske diktature: diplomsko delo. Diss. D. Kaučič, 2015.
• Ντράκιτς, Γκορντάνα. "Παρουσίαση του νομικού συστήματος του Γιουγκοσλαβικού κράτους ανάμεσα στους δύο Παγκόσμιους Πολέμους." Τμήμα Νομικής του Πανεπιστημίου του Νόβι Σαντ (2008).