Διάρθρωση της Ορθόδοξης Εκκλησίας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
→Παραπομπές: Μεταφορά σε "Σημειώσεις ιστορικού" |
|||
Γραμμή 108: | Γραμμή 108: | ||
== Παραπομπές == |
== Παραπομπές == |
||
<references /> |
<references /> |
||
{{Ορθόδοξη Ανατολική και Αποστολική Εκκλησία}} |
|||
[[Κατηγορία:Ορθοδοξία]] |
[[Κατηγορία:Ορθοδοξία]] |
Έκδοση από την 16:01, 27 Οκτωβρίου 2019
Τμήμα μιας σειράς λημμάτων |
Ανατολικός Χριστιανισμός |
---|
Το παρόν λήμμα καλύπτει την οργάνωση των Ορθοδόξων Εκκλησιών και όχι τα δόγματα, τις παραδόσεις, τις πρακτικές, ή άλλες πτυχές της Ορθοδοξίας. Όπως και η Καθολική Εκκλησία, η Ορθόδοξη Εκκλησία ισχυρίζεται ότι είναι η Μία Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία.
Ο όρος Δυτική Ορθοδοξία χρησιμοποιείται μερικές φορές για να εκφράσει αρχιερατικές περιφέρειες, οι οποίες ανήκουν στο Πατριαρχίο Αντιοχείας ή στη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία και έτσι αποτελούν τμήματα της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Ο όρος «Δυτική Ορθόδοξη Εκκλησία» δεν συνηθίζεται από τα μέλη των εν λόγω αρχιερατικών περιφερειών.
Κατά τον 5ο αιώνα, η Ασσυριακή Εκκλησία διαχωρίστηκε από τον Χαλκηδονιακό Χριστιανισμό (και διακρίνεται, επομένως, τόσο από την Ορθόδοξη, όσο και από την Ρωμαιοκαθολική εκκλησία), πολύ πριν από το Σχίσμα του 1054. Δεν πρέπει να συγχέεται με την Ορθοδοξία.
Ορθοδοξία
Η Ορθόδοξη Εκκλησία είναι μια κοινωνία η οποία περιλαμβάνει δεκαπέντε ξεχωριστές αυτοκέφαλες ιεραρχικές εκκλησίες, που αναγνωρίζονται μεταξύ τους ως «κανονικές» χριστιανικές ορθόδοξες εκκλησίες. Υπάρχει μια ουσιαστικά πολιτική διαφωνία για το αυτοκέφαλο μιας από τις εκκλησίες, της Ορθόδοξης Εκκλησίας στην Αμερική (OCA).
Δεν υπάρχει ενιαία κεφαλή επι της γής, όλων των Ορθοδόξων Εκκλησιών, συγκρίσιμη με τον Πάπα της Καθολικής Εκκλησίας. Ο πρώτος στην τάξη επίσκοπος των Ορθοδόξων Εκκλησιών είναι ο Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, ο οποίος είναι επίσης αρχιεπίσκοπος μίας εκ των αυτοκεφάλων εκκλησιών. Ο τίτλος του είναι τιμητικός, ενώ χαρακτηρίζεται επισης «πρώτος μεταξύ ίσων». Οι κανονικές ορθόδοξες εκκλησίες είναι σε πλήρη κοινωνία μεταξύ τους, έτσι ώστε κάθε ιερέας οποιασδήποτε από αυτές τις εκκλησίες, μπορεί νομίμως να ασκεί το λειτούργημα του σε οποιοδήποτε μέλος οποιασδήποτε από αυτές, και κανένα μέλος οποιασδήποτε εκκλησίας δεν εξαιρείται από οποιαδήποτε μορφή της λατρείας σε οποιαδήποτε από αυτές, συμπεριλαμβανομένης της υποδοχής στη Θεία Ευχαριστία. Κάθε τοπική ή εθνική Ορθόδοξη Εκκλησία αποτελεί μέρος της Ορθοδόξου Εκκλησίας στο σύνολό της.
Στις αρχές του Μεσαίωνα, η Μία Αγία Καθολική και Αποστολική Εκκλησία διοικούνταν από πέντε πατριάρχες: τους επισκόπους Ρώμης, Κωνσταντινουπόλεως, Αλεξανδρείας, Αντιοχείας και Ιεροσολύμων, οι οποίοι αναφέρονται συλλογικά ως Πενταρχία. Κάθε πατριάρχης είχε δικαιοδοσία επί των επισκόπων σε μια καθορισμένη γεωγραφική περιοχή. Αυτό συνεχίστηκε μέχρι το 927, όταν η αυτόνομη Βουλγαρική Αρχιεπισκοπή έγινε το πρώτο νεοπαγές Πατριαρχείο που εντάχθηκε στην αρχική πεντάδα.
Ο Πατριάρχης Ρώμης κατείχε την «πρώτη τιμητική θέση» μεταξύ των πέντε πατριαρχών. Η διαφωνία σχετικά με τα όρια της εξουσίας του, ήταν μία από τις αιτίες του Μεγάλου Σχίσματος, που συμβατικά χρονολογείται από το έτος 1054, κατά το οποίο η εκκλησία χωρίστηκε στην Καθολική Εκκλησία στη Δύση, με επικεφαλής τον Επίσκοπο της Ρώμης, και την Ορθόδοξη Εκκλησία, με επικεφαλής τους υπόλοιπους τέσσερις Πατριάρχες. Μετά το σχίσμα, το τιμητικό πρωτείο μετατοπίζεται προς τον Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως, ο οποίος προηγουμένως κατείχε τη δεύτερη θέση στην τάξη της Πρώτης Συνόδου της Κωνσταντινούπολης.
Δικαιοδοσία
Αυτοκέφαλες Ορθόδοξες εκκλησίες
Το έτος της αυτοκέφαλίας αναφέρεται στην παρένθεση.[1][2]
Πρεσβυγενή Πατριαρχεία
- Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως
- Πατριαρχείο Αλεξανδρείας
- Πατριαρχείο Αντιοχείας
- Πατριαρχείο Ιεροσολύμων
Νεοπαγή Πατριαρχεία
- Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία (1448, αναγνωρίστηκε το 1589)
- Γεωργιανή Ορθόδοξη Εκκλησία (486)
- Βουλγαρική Ορθόδοξη Εκκλησία (870)
- Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία (1219)
- Ρουμανική Ορθόδοξη Εκκλησία (1872, αναγνωρίστηκε το 1885)
Αυτοκέφαλες Αρχιεπισκοπές
- Εκκλησία της Κύπρου (431, αναγνωρίστηκε στα 478)
- Εκκλησία της Ελλάδος (1833, αναγνωρίστηκε το 1850)
- Ορθόδοξη Εκκλησία της Αλβανίας (1922, αναγνωρίστηκε το 1937)
- Ορθόδοξη Εκκλησία της Πολωνίας (1924)
- Ορθόδοξη Εκκλησία της Τσεχίας και Σλοβακίας (1951)
- Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας (2019) (αυτοκέφαλη που αναγνωρίζεται από το Οικουμενικό Πατριαρχείο)
- Ορθόδοξη Εκκλησία στην Αμερική (1970, η αυτοκεφαλία της δεν είναι καθολικά αναγνωρισμένη[3][4])
Η Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Κύπρου είναι η μοναδική αρχαία (431 μ.Χ.). Στα δίπτυχα της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και ορισμένων θυγατρικών εκκλησιών της (π.χ. η Ορθόδοξη Εκκλησία στην Αμερική), η κατάταξη των τεσσάρων πατριαρχικών εκκλησιών είναι διαφορετική.
Αυτόνομες Ορθόδοξες εκκλησίες
- Υπό το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως
- Φινλανδική Ορθόδοξη Εκκλησία
- Ορθόδοξη Εκκλησία της Εσθονίας* (αυτονομία που αναγνωρίζεται από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, αλλά όχι από τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία)
- Αρχιεπισκοπή Ρωσικών Ορθόδοξων Εκκλησιών Δυτικής Ευρώπης*
- Υπό το Πατριαρχείο Αντιοχείας
- Υπό το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων
- Υπό τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία
- Ορθόδοξη Εκκλησία της Λευκορωσίας
- Ορθόδοξης Εκκλησίας της Λετονίας
- Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία του Πατριαρχείου Μόσχας* (αυτονομίας, που αναγνωρίζεται από τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία, αλλά όχι από το Οικουμενικό Πατριαρχείο)
- Ορθόδοξη Εκκλησία της Μολδαβίας
- Ορθόδοξη Εκκλησία της Ιαπωνίας* (αυτονομίας, που αναγνωρίζεται από τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία, αλλά όχι από το Οικουμενικό Πατριαρχείο)
- Ορθόδοξη Εκκλησία της Κίνας* (σχεδόν ανύπαρκτη, αυτονομία που αναγνωρίζεται από τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία, αλλά όχι από το Οικουμενικό Πατριαρχείο)
- Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία εκτός Ρωσίας*
- Υπό τη Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία
- Υπό τη Ρουμανική Ορθόδοξη Εκκλησία
* Η αυτονομία δεν είναι καθολικά αναγνωρισμένη.
Οι ορθόδοξες εκκλησίες χωρίς αυτονομία
- Υπό το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως
- Αμερικανική Καρπαθορωσική Ορθόδοξη Επισκοπή
- Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας του Καναδά
- Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας των ΗΠΑ
Εκκλησίες των ενισταμένων
Λόγω του ότι αυτές οι εκκλησίες αντιλαμβάνονται ως λάθη τον μοντερνισμό και τον οικουμενισμό στην ενσωμάτωση της Ορθοδοξίας, απέχουν από την συλλειτουργία της Θείας Λειτουργίας, ισχυριζόμενες παράλληλα ότι παραμένουν πλήρως εντός των κανονικών ορίων της Εκκλησίας: δηλαδή, ομολογούν Ορθόδοξη πίστη, διατηρώντας νόμιμη επισκοπική διαδοχή, και υπάρχουν σε κοινότητες με ιστορική συνέχεια. Με εξαίρεση την Ορθόδοξη Εκκλησία της Ελλάδας (Ιερά Σύνοδος των Ενισταμένων), βρίσκονται σε κοινωνία με τους πιστούς από όλες τις κανονικές δικαιοδοσίες, ενώ αναγνωρίζονται και βρίσκονται σε κοινωνία με τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία εκτός Ρωσίας (ROCOR).
Λόγω, εν μέρει, της αποκατάστασης των επίσημων δεσμών μεταξύ της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας εκτός Ρωσίας (ROCOR) και του Πατριαρχείου Μόσχας, η Εκκλησία Γνήσιων Ορθοδόξων Χριστιανών Ελλάδος (Εκκλησία Γ.Ο.Χ. Ελλάδος) έχει διακόψει την εκκλησιαστική κοινωνία με τη ROCOR, αλλά το αντίστροφο δεν έχει συμβεί. Οι θέσεις της Ρουμανικής και της Βουλγαρικής εκκλησίας για το θέμα είναι ακόμη ασαφείς.
- Βουλγαρική Παλαιοημερολογιτική Ορθόδοξη Εκκλησία
- Ορθόδοξη Εκκλησία της Ελλάδας (Ιερά Σύνοδος των Ενισταμένων)
- Ρουμανική Παλαιοημερολογιτική Ορθόδοξη Εκκλησία
Εκκλησίες που παραμένουν εθελοντικά «εντός των τειχών τους»
Αυτές οι Εκκλησίες δεν ασκούν Κοινωνία με οποιεσδήποτε άλλες ορθόδοξες δικαιοδοσίες, ούτε τείνουν να αναγνωρίζουν η μία την άλλη. Ωστόσο, όπως και οι «Εκκλησίες των ενισταμένων», παραπάνω, παραμένουν πλήρως εντός των κανονικών ορίων της Εκκλησίας: δηλαδή, ομολογούν Ορθόδοξη πίστη, διατηρώντας (όπως αυτοί πιστεύουν) νόμιμη επισκοπική διαδοχή και υπάρχουν σε κοινότητες με ιστορική συνέχεια. Παρ' όλ' αυτά, η σχέση τους με όλες τις άλλες Ορθόδοξες Εκκλησίες παραμένει ασαφής.
- Παλαιοί Πιστοί
- Εκκλησία Γνήσιων Ορθοδόξων Χριστιανών Ελλάδος
- Ρωσική Αληθινή Ορθόδοξη Εκκλησία
- Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία στην Αμερική
- Ουκρανική Αυτοκέφαλη Ορθόδοξη Εκκλησία
- Αυτόνομη Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία στην Αμερική
- Λευκορωσική Αυτοκέφαλη Ορθόδοξη Εκκλησία
Εκκλησίες που είναι μη αναγνωρισμένες
Οι παρακάτω Εκκλησίες αναγνωρίζουν όλες τις άλλες κύριες Ορθόδοξες Εκκλησίες, αλλά δεν αναγνωρίζονται από καμία από αυτές, λόγω ορισμένων διαφορών.
Εκκλησίες αυτοαποκαλούμενες ως Ορθόδοξες, μη αναγνωρισμένες
- Ορθόδοξη Εκκλησία της Αμπχαζίας
- Βουλγαρική Ορθόδοξη Εκκλησία (Εναλλακτική Σύνοδος)
- Κροατική Ορθόδοξη Εκκλησία (1942-1945)
- Ορθόδοξη Εκκλησία στην Ιταλία
- Ορθόδοξη Εκκλησία του Μαυροβουνίου
- Τουρκική Ορθόδοξη Εκκλησία
Παραπομπές
- ↑ Serbian Orthodox Church official site: Помесне Православне Цркве (Autocephalous Orthodox churches)
- ↑ Orthodox Church in America official site: World Churches
- ↑ Metropolitan Theodosius (Lazor). «The path to autocephaly and beyond: 'Miles to go before we sleep'». The Orthodox Church, Vol. 31. Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2006.
- ↑ Επί του παρόντος, οι εκκλησίες της Ρωσίας, της Βουλγαρίας, της Γεωργίας, της Πολωνίας, και της Τσεχίας και Σλοβακίας αναγνωρίζουν την αυτοκεφαλία της Ορθόδοξης Εκκλησίας στην Αμερική (OCA), αν και οι εκκλησίες της Βουλγαρίας και της Ρωσίας συνεχίζουν να διατηρούν ενορίες εντός της δικαιοδοσίας της OCA. Ανάμεσα στις εκκλησίες που δεν την αναγνωρίζουν είναι το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως.
|