Πίκο ντε Ορισάμπα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Επέκταση
Γραμμή 19: Γραμμή 19:
}}
}}
To '''Πίκο ντε Ορισάμπα''', επίσης γνωστό ως '''Σίτλαλτεπετλ''' (στα [[Γλώσσα Νάουατλ|νάχουατλ]] σίτλαλ = αστέρι και τεπετλ = βουνό), είναι ένα στρωσιγενές ηφαίστειο<ref>{{Cite web|url=https://iate.europa.eu/entry/result/1085606/en-el-la-mul|title=Stratovolcano|last=|first=|ημερομηνία=|website=|publisher=|archiveurl=|archivedate=|accessdate=|quote=Ηφαιστειακό σύστημα που προκύπτει με τη συσσώρευση στρωμάτων λάβας και πυροκλαστικών υλικών}}</ref>, το υψηλότερο [[βουνό]] στο [[Μεξικό]] και το τρίτο υψηλότερο στη [[Βόρεια Αμερική]], μετά το [[Ντενάλι]] της [[Αλάσκα|Αλάσκας]] στις [[Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής|Ηνωμένες Πολιτείες]] και το [[Όρος Λόγκαν]] του [[Καναδάς|Καναδά]]. Φτάνει σε ύψος τα 5.636 μ. από το επίπεδο της θάλασσας στο ανατολικό άκρο της Υπερμεξικανικής Ηφαιστειακής Ζώνης, στα σύνορα μεταξύ των πολιτειών [[Βερακρούς]] και [[Πουέμπλα (πολιτεία)|Πουέμπλα]]. Επί του παρόντος, το ηφαίστειο είναι [[Ηφαίστειο|αδρανές]] αλλά όχι [[Ηφαίστειο|νεκρό]], και η τελευταία φορά που εξερράγη ήταν κατά τον 19ο αιώνα. Ως προς την τοπογραφική έξαρση είναι η δεύτερη υψηλόγερη ηφαιστειακή κορυφή στον κόσμο μετά το [[Κιλιμάντζαρο]] της Αφρικής.
To '''Πίκο ντε Ορισάμπα''', επίσης γνωστό ως '''Σίτλαλτεπετλ''' (στα [[Γλώσσα Νάουατλ|νάχουατλ]] σίτλαλ = αστέρι και τεπετλ = βουνό), είναι ένα στρωσιγενές ηφαίστειο<ref>{{Cite web|url=https://iate.europa.eu/entry/result/1085606/en-el-la-mul|title=Stratovolcano|last=|first=|ημερομηνία=|website=|publisher=|archiveurl=|archivedate=|accessdate=|quote=Ηφαιστειακό σύστημα που προκύπτει με τη συσσώρευση στρωμάτων λάβας και πυροκλαστικών υλικών}}</ref>, το υψηλότερο [[βουνό]] στο [[Μεξικό]] και το τρίτο υψηλότερο στη [[Βόρεια Αμερική]], μετά το [[Ντενάλι]] της [[Αλάσκα|Αλάσκας]] στις [[Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής|Ηνωμένες Πολιτείες]] και το [[Όρος Λόγκαν]] του [[Καναδάς|Καναδά]]. Φτάνει σε ύψος τα 5.636 μ. από το επίπεδο της θάλασσας στο ανατολικό άκρο της Υπερμεξικανικής Ηφαιστειακής Ζώνης, στα σύνορα μεταξύ των πολιτειών [[Βερακρούς]] και [[Πουέμπλα (πολιτεία)|Πουέμπλα]]. Επί του παρόντος, το ηφαίστειο είναι [[Ηφαίστειο|αδρανές]] αλλά όχι [[Ηφαίστειο|νεκρό]], και η τελευταία φορά που εξερράγη ήταν κατά τον 19ο αιώνα. Ως προς την τοπογραφική έξαρση είναι η δεύτερη υψηλόγερη ηφαιστειακή κορυφή στον κόσμο μετά το [[Κιλιμάντζαρο]] της Αφρικής.

== Τοπωνυμία ==
Το Πίκο ντε Ορισάμπα βλέπει στην κοιλάδα και την πόλη Ορισάμπα, από την οποία πήρε το όνομά του. Μερικοί το ξέρουν ως Ιστακτεπετλ, που στα κλασικά Νάχουατλ σημαίνει «Λευκό Όρος». Προφανώς σχετίζεται με την κορυφή του που φαίνεται χιονισμένη όλο το χρόνο και από μεγάλες αποστάσεις.

Το όνομα Σίτλαλτεπετλ σημαίνει «Βουνό Αστέρι». Τον καιρό της αποικιοκρατίας, το ηφαίστειο ήταν γνωστό ως Όρος του Αγίου Αντρέα, από τον οικισμό Τσαλτσικομούλα Αγ. Ανδρέα που βρισκόταν στη βάση του. Έχει καταγραφεί και ένα τρίτο όνομα, το Πόγιαουτεκατλ, που σημαίνει «το ένα πολύχρωμο ή φωτεινό», που του δόθηκε από τους Τλαξκαλτέκα σε ανάμνηση της χαμένης χώρας τους. <ref>Map of Cuauhtinchan 2 Vol 2. Keiko Yoneda. p 239</ref>

== Τοπογραφία ==
Η κορυφή του Σίτλαλτεπετλ φτάνει σε υψόμετρο 5.636 μ. πάνω από τη στάθμη της θάλασσας. Έχει τοπογραφική έξαρση 4.922 μ. Το Πίκο ντε Ορισάμπα είναι η υψηλότερη κορυφή στο Μεξικό και το υψηλότερο ηφαίστειο στη Βόρεια Αμερική. Είναι επίσης η τρίτη υψηλότερη κορυφή στη Βόρεια Αμερική μετά το [[Ντενάλι]] και το [[Όρος Λόγκαν]]. Ως προς την τοπογραφική έξαρση κατατάσσεται στην 7η θέση παγκόσμια. Ως προς την τοπογραφική έξαρση ηφαιστειακής κορυφής κατατάσσεται στην 2η θέση παγκόσμια, μετά το [[Κιλιμάντζαρο]] της Αφρικής. Ως προς την τοπογραφική απομόνωση το ηφαίστειο κατατάσσεται στην 16η θέση στον κόσμο. Βρίσκεται 110 χλμ. δυτικά του λιμανιού της [[Βερακρούς (πόλη)|Βερακρούς]].

Η τοπογραφία του Πίκο ντε Ορισάμπα είναι ασύμμετρη από το κέντρο του κρατήρα. H ανατολική πλευρά του ηφαιστείου είναι η πιο απότομη. Η βορειοδυτική πλευρά είναι η πιο κλιμακωτή, στις πλαγιές της υπάρχουν μεγάλοι παγετώνες<ref>{{Cite web|url=https://iate.europa.eu/entry/result/1085003/en-el-la-mul|title=glacier|last=|first=|ημερομηνία=|website=|publisher=|archiveurl=|archivedate=|accessdate=|quote=Ο παγετώνας είναι μεγάλη μάζα αιώνιου πάγου επάνω στην ξηρά,που τη δημιουργεί η συμπύκνωση και κρυστάλλωση του χιονιού για μεγάλο χρονικό διάστημα;Υπάρχουν ενδείξεις ότι μετακινείται με πολύ αργό ρυθμό,ενώ αποτελεί μία από τις κυριότερες αιτίες κατολισθήσεων}}</ref> και είναι η πιο συνήθης διαδρομή για τους πεζοπόρους που ταξιδεύουν προς την κορυφή.

== Παγετώνες ==
[[Αρχείο:Citlaltépetl_Glaciers.svg|σύνδεσμος=https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Citlalt%C3%A9petl_Glaciers.svg|εναλλ.=|μικρογραφία|320x320εσ|Οι παγετώνες του Πίκο ντε Ορισάμπα.<br>Gran Glaciar Norte: Μεγάλος Βόρειος Παγετώνας<br>Lengua del Chichimeco: Γλώσσα του Τσιτσιμέκο, Τζαμάπα, Τόρο, Μπάρμπα<br>Noroccidental: Βορειοδυτικός<br>Occidental: Δυτικός <br>Suroccidental: Νότιοδυτικός<br>Oriental: Ανατολικός]]
Το Πίκο ντε Ορισάμπα είναι το ένα από τα τρία μοναδικά ηφαίστεια στο Μεξικό στα οποία εξακολουθούν να υπάρχουν παγετώνες. Οι 9 γνωστοί παγετώνες είναι: ο Μεγάλος Βόρειος Παγετώνας, η Γλώσσα του Τσιτσιμέκο, το Τζαμάπα, το Τόρο, ο Παγετώνας της Μπάρμπα, ο Βορειοδυτικός, ο Δυτικός, ο Νοτιοδυτικός και ο Ανατολικός. Ο Μεγάλος Βόρειος Παγετώνας (Gran Glaciar Norte) είναι ο μεγαλύτερος στο Μεξικό. H [[γραμμή χιονιού]] (ELA) για το Ορισάμπα δεν έχει προσδιοριστεί. Τα χιόνια στη νότια και νοτιοανατολική πλευρά του ηφαιστείου λιώνουν γρήγορα από την ηλιακή ακτινοβολία, αλλά στις Β.Δ. και βόρειες πλευρές που έχουν χαμηλότερες θερμοκρασίες οι παγετώνες παραμένουν. Η γωνία πρόσπτωσης της ηλιακής ακτινοβολίας και η επανεναπόθεση από τον αέρα στις Β.Δ. και βόρειες πλευρές επιτρέπουν τη συνεχή συσσώρευση χιονιού, αποτελώντας μια πηγή [[Παγετώνας|παγετώνων]]. Στη βόρεια πλευρά του Ορισάμπα, ο Μεγάλος Βόρειος Παγετώνας καλύπτει την επιμήκη ορεινή λεκάνη και είναι η πηγή επτά παγετώνων. Ο κύριος παγετώνας εκτείνεται 35 χλμ.βόρεια από το χείλος του κρατήρα, έχει έκταση ~ 9,08 τ.χλμ. και υψομετρικό εύρος 5.650 μ. - 5.000 μ. Έχει μία ελαφρώς ακανόνιστη και βαθμιδωτή όψη που οφείλεται εν μέρει στη διαμόρφωση του βραχώδους υπόβαθρου. Στις περισσότερες ρωγμές<ref>{{Cite web|url=https://iate.europa.eu/entry/result/1419093/en-el-la-mul|title=crevasse|last=|first=|ημερομηνία=|website=|publisher=|archiveurl=|archivedate=|accessdate=|quote=σχισμή εντός του πάγου των παγετώνων,γενικώς μεγάλου βάθους και ενίοτε μεγάλου πλάτους}}</ref> του παγετώνα οι πάγοι δείχνουν πάχος ~ 50 μ.<ref name="orizaba_glaciers">{{Cite web|url=http://pubs.usgs.gov/pp/p1386j/mexico/mexico-lores.pdf|title=Glaciers of North America GLACIERS OF MÉXICO|last=White|first=Sidney E.|ημερομηνία=March 7, 2002|publisher=U.S. GEOLOGICAL SURVEY|archiveurl=|archivedate=|accessdate=2011-02-20}}</ref>
[[Αρχείο:Pico_de_Orizaba_1_Zoom.jpg|σύνδεσμος=https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Pico_de_Orizaba_1_Zoom.jpg|αριστερά|μικρογραφία|Το Πίκο ντε Ορισάμπα όπως φαίνεται από την κορυφή του Κοφρ ντε Περότε στα νότια.]]
Στα υψόμετρα κάτω από τα 5.000 μ. στη βόρεια πλευρά του ηφαιστείου, οι παγετώνες Γλώσσα του Τσιτσιμέκο και Τζαμάπα εκτείνονται βόρεια και Β.Δ. κατά 1,5 χλμ. και 2 χλμ., αντίστοιχα. Ο τερματικός λοβός της Γλώσσας του Τσιτσιμέκο στα 4.740 μ., που έχει κλίση μόνο 140 μ/χλμ., είναι μία ευρεία βεντάλια πάγου, με όψη κυρτή προς τα πάνω, ένα μέτωπο τυπικό των μεξικάνικων παγετώνων. Ο πιο ευδιάκριτος παγετώνας είναι η Τζαμάπα που χωρίζεται από τον Μεγάλο Βόρειο Παγετώνα στα 4.975 μ., και μετά από 2 χλμ. με κλίση 145 μ/χλμ., χωρίζεται σε δύο μικρές γλώσσες που καταλήγουν στα 4.650 μ. και 4.640 μ. Και οι δύο γλώσσες καταλήγουν ως ευρείες βεντάλιες πάγου, με κυρτότητα προς τα πάνω, και προοδευτική λέπτυνση των άκρων τους. Πριν από το 1994, η υποχώρηση αυτών των γλωσσών προκάλεσε μεγάλη διάβρωση στα κατάντη και οι άκρες τους θάφτηκαν από θραύσματα κατακερματισμένων βράχων. <ref name="orizaba_glaciers" />

Από τη δυτική πλευρά του Μεγάλου Βόρειου Παγετώνα εκρέουν πέντε παγετώνες. Από τα βόρεια προς τα νότια, οι δύο πρώτοι, ο Τόρο και ο Ντε λα Μπάρμπα, μοιάζουν να έχουν σχηματιστεί από κατολίσθηση όγκων πάγου ή σαν κρεμάμενοι γκρεμοί, φτάνοντας στις κορυφές γιγάντιων βαθμίδων λάβας σε υψόμετρα 4.930 μ. και 5.090 μ., αντίστοιχα. Μετά κατεβαίνουν περαιτέρω κατά 200 - 300 μ., στις κοιλάδες των καναλιών ως τεράστια μπλοκ πάγου, αλλά δεν αναγεννώνται εκεί. O Βορειοδυτικός (Noroccidental), είναι ένας μικρός παγετώνας μήκους 300 μ., που ξεκινά από την πλευρά του Μεγάλου Βόρειου Παγετώνα σε υψόμετρο 5.100 μ. και κατεβαίνει στα 4.920 μ. με κλίση 255 μ/χλμ. Ο Δυτικός Παγετώνας (Occidental) ξεκινά από τα δυτικά του Μεγάλου Βόρειου Παγετώνα σε υψόμετρο 5.175 μ., έχει μήκος 1 χλμ., κλίση 270 μ/χλμ. και καταλήγει σε υψόμετρο 4.930 μ. Ο Νοτιοδυτικός παγετώνας (Suroccidental) ξεκινά από το Μεγάλο Βόρειο Παγετώνα σε υψόμετρο 5.250 μ., έχει μήκος 1,6 χλμ., κλίση 200 μ/χλμ. και καταλήγει σε υψόμετρο 4.930 μ. <ref name="orizaba_glaciers" />

Ο Ανατολικός παγετώνας (Oriental) έχει μήκος 1,2 χλμ. και κλίση 440 μ/χλμ., και εκτείνεται στα υψόμετρα 5.600 - 5.070 μ. Έχει πολλές ρωγμές και είναι ο πιο δύσκολος παγετώνας στην αναρρίχηση. Το 1958 είχε έκταση 420.000 τ.μ. Δεν υπάρχουν πολλές ιστορικές αναφορές για την κινητικότητα των παγετώνων (πρόοδος ή ύφεση). <ref name="orizaba_glaciers" />


== Παραπομπές ==
== Παραπομπές ==
Γραμμή 24: Γραμμή 44:
[[Κατηγορία:Βουνά του Μεξικού]]
[[Κατηγορία:Βουνά του Μεξικού]]
[[Κατηγορία:Ηφαίστεια του Μεξικού]]
[[Κατηγορία:Ηφαίστεια του Μεξικού]]


{{Authority control
}}

Έκδοση από την 17:36, 19 Οκτωβρίου 2019

Συντεταγμένες: 19°1′48″N 97°16′12″W / 19.03000°N 97.27000°W / 19.03000; -97.27000

Πίκο ντε Ορισάμπα
Χάρτης
Ύψος5.636 μ.[1][2]
ΟροσειράΥπερμεξικανική Ηφαιστειακή Ζώνη
ΉπειροςΒόρεια Αμερική
ΧώρεςΜεξικό
ΤύποςΣτρωσιγενές ηφαίστειο
Ηφαιστειακό τόξο/ζώνηΥπερμεξικανική Ηφαιστειακή Ζώνη
Τελευταία έκρηξη1846
Πρώτη ανάβαση1848 από τους Φ. Μέιναρντ & Ουίλιαμ Φ. Ρέινολντς

To Πίκο ντε Ορισάμπα, επίσης γνωστό ως Σίτλαλτεπετλ (στα νάχουατλ σίτλαλ = αστέρι και τεπετλ = βουνό), είναι ένα στρωσιγενές ηφαίστειο[3], το υψηλότερο βουνό στο Μεξικό και το τρίτο υψηλότερο στη Βόρεια Αμερική, μετά το Ντενάλι της Αλάσκας στις Ηνωμένες Πολιτείες και το Όρος Λόγκαν του Καναδά. Φτάνει σε ύψος τα 5.636 μ. από το επίπεδο της θάλασσας στο ανατολικό άκρο της Υπερμεξικανικής Ηφαιστειακής Ζώνης, στα σύνορα μεταξύ των πολιτειών Βερακρούς και Πουέμπλα. Επί του παρόντος, το ηφαίστειο είναι αδρανές αλλά όχι νεκρό, και η τελευταία φορά που εξερράγη ήταν κατά τον 19ο αιώνα. Ως προς την τοπογραφική έξαρση είναι η δεύτερη υψηλόγερη ηφαιστειακή κορυφή στον κόσμο μετά το Κιλιμάντζαρο της Αφρικής.

Τοπωνυμία

Το Πίκο ντε Ορισάμπα βλέπει στην κοιλάδα και την πόλη Ορισάμπα, από την οποία πήρε το όνομά του. Μερικοί το ξέρουν ως Ιστακτεπετλ, που στα κλασικά Νάχουατλ σημαίνει «Λευκό Όρος». Προφανώς σχετίζεται με την κορυφή του που φαίνεται χιονισμένη όλο το χρόνο και από μεγάλες αποστάσεις.

Το όνομα Σίτλαλτεπετλ σημαίνει «Βουνό Αστέρι». Τον καιρό της αποικιοκρατίας, το ηφαίστειο ήταν γνωστό ως Όρος του Αγίου Αντρέα, από τον οικισμό Τσαλτσικομούλα Αγ. Ανδρέα που βρισκόταν στη βάση του. Έχει καταγραφεί και ένα τρίτο όνομα, το Πόγιαουτεκατλ, που σημαίνει «το ένα πολύχρωμο ή φωτεινό», που του δόθηκε από τους Τλαξκαλτέκα σε ανάμνηση της χαμένης χώρας τους. [4]

Τοπογραφία

Η κορυφή του Σίτλαλτεπετλ φτάνει σε υψόμετρο 5.636 μ. πάνω από τη στάθμη της θάλασσας. Έχει τοπογραφική έξαρση 4.922 μ. Το Πίκο ντε Ορισάμπα είναι η υψηλότερη κορυφή στο Μεξικό και το υψηλότερο ηφαίστειο στη Βόρεια Αμερική. Είναι επίσης η τρίτη υψηλότερη κορυφή στη Βόρεια Αμερική μετά το Ντενάλι και το Όρος Λόγκαν. Ως προς την τοπογραφική έξαρση κατατάσσεται στην 7η θέση παγκόσμια. Ως προς την τοπογραφική έξαρση ηφαιστειακής κορυφής κατατάσσεται στην 2η θέση παγκόσμια, μετά το Κιλιμάντζαρο της Αφρικής. Ως προς την τοπογραφική απομόνωση το ηφαίστειο κατατάσσεται στην 16η θέση στον κόσμο. Βρίσκεται 110 χλμ. δυτικά του λιμανιού της Βερακρούς.

Η τοπογραφία του Πίκο ντε Ορισάμπα είναι ασύμμετρη από το κέντρο του κρατήρα. H ανατολική πλευρά του ηφαιστείου είναι η πιο απότομη. Η βορειοδυτική πλευρά είναι η πιο κλιμακωτή, στις πλαγιές της υπάρχουν μεγάλοι παγετώνες[5] και είναι η πιο συνήθης διαδρομή για τους πεζοπόρους που ταξιδεύουν προς την κορυφή.

Παγετώνες

Οι παγετώνες του Πίκο ντε Ορισάμπα.
Gran Glaciar Norte: Μεγάλος Βόρειος Παγετώνας
Lengua del Chichimeco: Γλώσσα του Τσιτσιμέκο, Τζαμάπα, Τόρο, Μπάρμπα
Noroccidental: Βορειοδυτικός
Occidental: Δυτικός
Suroccidental: Νότιοδυτικός
Oriental: Ανατολικός

Το Πίκο ντε Ορισάμπα είναι το ένα από τα τρία μοναδικά ηφαίστεια στο Μεξικό στα οποία εξακολουθούν να υπάρχουν παγετώνες. Οι 9 γνωστοί παγετώνες είναι: ο Μεγάλος Βόρειος Παγετώνας, η Γλώσσα του Τσιτσιμέκο, το Τζαμάπα, το Τόρο, ο Παγετώνας της Μπάρμπα, ο Βορειοδυτικός, ο Δυτικός, ο Νοτιοδυτικός και ο Ανατολικός. Ο Μεγάλος Βόρειος Παγετώνας (Gran Glaciar Norte) είναι ο μεγαλύτερος στο Μεξικό. H γραμμή χιονιού (ELA) για το Ορισάμπα δεν έχει προσδιοριστεί. Τα χιόνια στη νότια και νοτιοανατολική πλευρά του ηφαιστείου λιώνουν γρήγορα από την ηλιακή ακτινοβολία, αλλά στις Β.Δ. και βόρειες πλευρές που έχουν χαμηλότερες θερμοκρασίες οι παγετώνες παραμένουν. Η γωνία πρόσπτωσης της ηλιακής ακτινοβολίας και η επανεναπόθεση από τον αέρα στις Β.Δ. και βόρειες πλευρές επιτρέπουν τη συνεχή συσσώρευση χιονιού, αποτελώντας μια πηγή παγετώνων. Στη βόρεια πλευρά του Ορισάμπα, ο Μεγάλος Βόρειος Παγετώνας καλύπτει την επιμήκη ορεινή λεκάνη και είναι η πηγή επτά παγετώνων. Ο κύριος παγετώνας εκτείνεται 35 χλμ.βόρεια από το χείλος του κρατήρα, έχει έκταση ~ 9,08 τ.χλμ. και υψομετρικό εύρος 5.650 μ. - 5.000 μ. Έχει μία ελαφρώς ακανόνιστη και βαθμιδωτή όψη που οφείλεται εν μέρει στη διαμόρφωση του βραχώδους υπόβαθρου. Στις περισσότερες ρωγμές[6] του παγετώνα οι πάγοι δείχνουν πάχος ~ 50 μ.[7]

Το Πίκο ντε Ορισάμπα όπως φαίνεται από την κορυφή του Κοφρ ντε Περότε στα νότια.

Στα υψόμετρα κάτω από τα 5.000 μ. στη βόρεια πλευρά του ηφαιστείου, οι παγετώνες Γλώσσα του Τσιτσιμέκο και Τζαμάπα εκτείνονται βόρεια και Β.Δ. κατά 1,5 χλμ. και 2 χλμ., αντίστοιχα. Ο τερματικός λοβός της Γλώσσας του Τσιτσιμέκο στα 4.740 μ., που έχει κλίση μόνο 140 μ/χλμ., είναι μία ευρεία βεντάλια πάγου, με όψη κυρτή προς τα πάνω, ένα μέτωπο τυπικό των μεξικάνικων παγετώνων. Ο πιο ευδιάκριτος παγετώνας είναι η Τζαμάπα που χωρίζεται από τον Μεγάλο Βόρειο Παγετώνα στα 4.975 μ., και μετά από 2 χλμ. με κλίση 145 μ/χλμ., χωρίζεται σε δύο μικρές γλώσσες που καταλήγουν στα 4.650 μ. και 4.640 μ. Και οι δύο γλώσσες καταλήγουν ως ευρείες βεντάλιες πάγου, με κυρτότητα προς τα πάνω, και προοδευτική λέπτυνση των άκρων τους. Πριν από το 1994, η υποχώρηση αυτών των γλωσσών προκάλεσε μεγάλη διάβρωση στα κατάντη και οι άκρες τους θάφτηκαν από θραύσματα κατακερματισμένων βράχων. [7]

Από τη δυτική πλευρά του Μεγάλου Βόρειου Παγετώνα εκρέουν πέντε παγετώνες. Από τα βόρεια προς τα νότια, οι δύο πρώτοι, ο Τόρο και ο Ντε λα Μπάρμπα, μοιάζουν να έχουν σχηματιστεί από κατολίσθηση όγκων πάγου ή σαν κρεμάμενοι γκρεμοί, φτάνοντας στις κορυφές γιγάντιων βαθμίδων λάβας σε υψόμετρα 4.930 μ. και 5.090 μ., αντίστοιχα. Μετά κατεβαίνουν περαιτέρω κατά 200 - 300 μ., στις κοιλάδες των καναλιών ως τεράστια μπλοκ πάγου, αλλά δεν αναγεννώνται εκεί. O Βορειοδυτικός (Noroccidental), είναι ένας μικρός παγετώνας μήκους 300 μ., που ξεκινά από την πλευρά του Μεγάλου Βόρειου Παγετώνα σε υψόμετρο 5.100 μ. και κατεβαίνει στα 4.920 μ. με κλίση 255 μ/χλμ. Ο Δυτικός Παγετώνας (Occidental) ξεκινά από τα δυτικά του Μεγάλου Βόρειου Παγετώνα σε υψόμετρο 5.175 μ., έχει μήκος 1 χλμ., κλίση 270 μ/χλμ. και καταλήγει σε υψόμετρο 4.930 μ. Ο Νοτιοδυτικός παγετώνας (Suroccidental) ξεκινά από το Μεγάλο Βόρειο Παγετώνα σε υψόμετρο 5.250 μ., έχει μήκος 1,6 χλμ., κλίση 200 μ/χλμ. και καταλήγει σε υψόμετρο 4.930 μ. [7]

Ο Ανατολικός παγετώνας (Oriental) έχει μήκος 1,2 χλμ. και κλίση 440 μ/χλμ., και εκτείνεται στα υψόμετρα 5.600 - 5.070 μ. Έχει πολλές ρωγμές και είναι ο πιο δύσκολος παγετώνας στην αναρρίχηση. Το 1958 είχε έκταση 420.000 τ.μ. Δεν υπάρχουν πολλές ιστορικές αναφορές για την κινητικότητα των παγετώνων (πρόοδος ή ύφεση). [7]

Παραπομπές

  1. Brown, Stephen (2003). «Orizaba» (PDF). Sombrilla. University of Texas at San Antonio. σελ. 23. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 30 Οκτωβρίου 2005. 
  2. The elevation given by INEGI mapping is 5,611 m. Higher elevations are given by various other authorities (including 5,747 m by the National Geographic Society).
  3. «Stratovolcano». Ηφαιστειακό σύστημα που προκύπτει με τη συσσώρευση στρωμάτων λάβας και πυροκλαστικών υλικών 
  4. Map of Cuauhtinchan 2 Vol 2. Keiko Yoneda. p 239
  5. «glacier». Ο παγετώνας είναι μεγάλη μάζα αιώνιου πάγου επάνω στην ξηρά,που τη δημιουργεί η συμπύκνωση και κρυστάλλωση του χιονιού για μεγάλο χρονικό διάστημα;Υπάρχουν ενδείξεις ότι μετακινείται με πολύ αργό ρυθμό,ενώ αποτελεί μία από τις κυριότερες αιτίες κατολισθήσεων 
  6. «crevasse». σχισμή εντός του πάγου των παγετώνων,γενικώς μεγάλου βάθους και ενίοτε μεγάλου πλάτους 
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 White, Sidney E. (7 Μαρτίου 2002). «Glaciers of North America GLACIERS OF MÉXICO» (PDF). U.S. GEOLOGICAL SURVEY. Ανακτήθηκε στις 20 Φεβρουαρίου 2011.