Μονοδένδρι Ιωαννίνων: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφοράΕπόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
Διάσωση 1 πηγών και υποβολή 0 για αρχειοθέτηση.) #IABot (v2.0
Διάσωση 4 πηγών και υποβολή 0 για αρχειοθέτηση.) #IABot (v2.0
Γραμμή 16: Γραμμή 16:
== Γενικά στοιχεία ==
== Γενικά στοιχεία ==


Το Μονοδένδρι είναι κτισμένο στο βόρειο άκρο του [[Ζαγόρι|Ζαγορίου]] σε υψόμετρο 1060 [[Μέτρο|μέτρων]]<ref name=Zagoroxoria>[http://www.zagoroxoria.gr/horia/kentriko-zagori/monodendri.html Ζαγοροχώρια: Μονοδένδρι.]</ref>, κοντά στον παραπόταμο του [[Αώος|Αώου]], [[Βοϊδομάτης|Βοϊδομάτη]]<ref>Ελπινίκης Μ. Μαυρογορδάτου, ''Ήπειρος - Λεύκωμα ετήσιον'', Τυπογραφικά Καταστήματα "Η Ανατολή", Εν Κωνσταντινουπόλει 1910, σελ. 31.</ref> και απέχει 41 [[Χιλιόμετρο|χλμ]] από τα [[Ιωάννινα]]<ref>[http://hellas.teipir.gr/prefectures/greek/Ioanninon/Monodendri.htm teipir: Μονοδένδρι.]</ref>.
Το Μονοδένδρι είναι κτισμένο στο βόρειο άκρο του [[Ζαγόρι|Ζαγορίου]] σε υψόμετρο 1060 [[Μέτρο|μέτρων]]<ref name=Zagoroxoria>[http://www.zagoroxoria.gr/horia/kentriko-zagori/monodendri.html Ζαγοροχώρια: Μονοδένδρι.]</ref>, κοντά στον παραπόταμο του [[Αώος|Αώου]], [[Βοϊδομάτης|Βοϊδομάτη]]<ref>Ελπινίκης Μ. Μαυρογορδάτου, ''Ήπειρος - Λεύκωμα ετήσιον'', Τυπογραφικά Καταστήματα "Η Ανατολή", Εν Κωνσταντινουπόλει 1910, σελ. 31.</ref> και απέχει 41 [[Χιλιόμετρο|χλμ]] από τα [[Ιωάννινα]]<ref>{{Cite web |url=http://hellas.teipir.gr/prefectures/greek/Ioanninon/Monodendri.htm |title=teipir: Μονοδένδρι. |accessdate=2008-11-14 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20081112084956/http://hellas.teipir.gr/prefectures/greek/Ioanninon/Monodendri.htm |archivedate=2008-11-12 |url-status=dead }}</ref>.


Αξιοθέατα της περιοχής είναι ο - ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής κατασκευής - ναός του Αγίου Αθανασίου, που αναστηλώθηκε με δαπάνη των [[Μάνθος και Γεώργιος Ριζάρης|αδελφών Ριζάρη]] και δεσπόζει στην κεντρική πλατεία (μεσοχώρι) του χωριού, ο ναός του Αγίου Γεωργίου ( ανακαινίστηκε το [[1538]]<ref name=Lambridou38>Ιωάννου Λαμπρίδου, ''Ζαγοριακά οις προσετέθησαν και τινά περί Ηπείρου'', Εκ του Τυπογραφείου της Αυγής, Εν Αθήναις, 1870, σελ. 38.</ref> ) το μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής που ιδρύθηκε το [[1412]] από τον βοεβόδα Μιχαήλ Θερειανό επί κυριαρχίας [[Κάρολος Α΄ Τόκκος|Καρόλου Τόκκου]] στο [[Δεσποτάτο της Ηπείρου]]<ref name=Mavrogordatou11>Μαυρογορδάτου, 1910, σελ. 11.</ref> και βρίσκεται στο χείλος του [[Εθνικός Δρυμός Βίκου-Αώου#Φαράγγι του Βίκου|φαραγγιού του Βίκου]], ο αρχαιολογικός χώρος στη θέση Γενίτσαρη και οι πέτρινοι πύργοι στη θέση Οξιά. Το χωριό διαθέτει και ένα αμφιθεατρικά κτισμένο πέτρινο θέατρο όπου την θερινή περίοδο αποτελεί χώρο τέλεσης πολιτιστικών εκδηλώσεων<ref name=Zagoroxoria></ref>. Στο Μονοδένδρι υπάρχουν επίσης εκθεσιακό κέντρο και [[Ριζάρειος Σχολή|Ριζάρειος Χειροτεχνική Σχολή]] , τα οποία υπάγονται στη [[Ριζάρειος Σχολή|Ριζάρειο]] Σχολή. 
Αξιοθέατα της περιοχής είναι ο - ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής κατασκευής - ναός του Αγίου Αθανασίου, που αναστηλώθηκε με δαπάνη των [[Μάνθος και Γεώργιος Ριζάρης|αδελφών Ριζάρη]] και δεσπόζει στην κεντρική πλατεία (μεσοχώρι) του χωριού, ο ναός του Αγίου Γεωργίου ( ανακαινίστηκε το [[1538]]<ref name=Lambridou38>Ιωάννου Λαμπρίδου, ''Ζαγοριακά οις προσετέθησαν και τινά περί Ηπείρου'', Εκ του Τυπογραφείου της Αυγής, Εν Αθήναις, 1870, σελ. 38.</ref> ) το μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής που ιδρύθηκε το [[1412]] από τον βοεβόδα Μιχαήλ Θερειανό επί κυριαρχίας [[Κάρολος Α΄ Τόκκος|Καρόλου Τόκκου]] στο [[Δεσποτάτο της Ηπείρου]]<ref name=Mavrogordatou11>Μαυρογορδάτου, 1910, σελ. 11.</ref> και βρίσκεται στο χείλος του [[Εθνικός Δρυμός Βίκου-Αώου#Φαράγγι του Βίκου|φαραγγιού του Βίκου]], ο αρχαιολογικός χώρος στη θέση Γενίτσαρη και οι πέτρινοι πύργοι στη θέση Οξιά. Το χωριό διαθέτει και ένα αμφιθεατρικά κτισμένο πέτρινο θέατρο όπου την θερινή περίοδο αποτελεί χώρο τέλεσης πολιτιστικών εκδηλώσεων<ref name=Zagoroxoria></ref>. Στο Μονοδένδρι υπάρχουν επίσης εκθεσιακό κέντρο και [[Ριζάρειος Σχολή|Ριζάρειος Χειροτεχνική Σχολή]] , τα οποία υπάγονται στη [[Ριζάρειος Σχολή|Ριζάρειο]] Σχολή. 
Γραμμή 24: Γραμμή 24:
== Ιστορικά στοιχεία ==
== Ιστορικά στοιχεία ==


Αρχικά, το Μονοδένδρι φαίνεται να υπήρξε μια κοινότητα από κοινού με την Βίτσα υπό την ονομασία Βιζίτσα ή Βεζίτσα. Κατά τον 17ο αιώνα, λόγω της αύξησης του πληθυσμού οι οικισμοί αυτονομήθηκαν και το Μονοδένδρι έλαβε τη σημερινή του ονομασία ( ως τότε λεγόταν ''Άνω Μαχαλάς'' )<ref name=Mavrogordatou11></ref><ref>Λαμπρίδου, 1870, σελ. 36.</ref>. Κατά την πρώτη περίοδο της ιστορίας του οικισμού, ξεχωρίζει η κυριαρχία της ντόπιας οικογένειας των γαιοκτημόνων Θερειανών<ref name=Lambridou38></ref>. Το [[1750]] ιδρύθηκε στο Μονοδένδρι το πρώτο ''σχολαρχείο'', όπου μεταξύ άλλων δίδαξαν εκεί οι λόγιοι [[Αναστάσιος Σακελλάριος]], [[Διονύσιος Παπαρρούσης]], [[Νεόφυτος Δόττος]], [[Μιχαήλ Τουρτούρης]] κ.ά<ref name=Monodendrischool>[http://www.monodendrischool.gr/frameset.htm Δημοτικό Σχολείο Μονοδενδρίου.]</ref>.
Αρχικά, το Μονοδένδρι φαίνεται να υπήρξε μια κοινότητα από κοινού με την Βίτσα υπό την ονομασία Βιζίτσα ή Βεζίτσα. Κατά τον 17ο αιώνα, λόγω της αύξησης του πληθυσμού οι οικισμοί αυτονομήθηκαν και το Μονοδένδρι έλαβε τη σημερινή του ονομασία ( ως τότε λεγόταν ''Άνω Μαχαλάς'' )<ref name=Mavrogordatou11></ref><ref>Λαμπρίδου, 1870, σελ. 36.</ref>. Κατά την πρώτη περίοδο της ιστορίας του οικισμού, ξεχωρίζει η κυριαρχία της ντόπιας οικογένειας των γαιοκτημόνων Θερειανών<ref name=Lambridou38></ref>. Το [[1750]] ιδρύθηκε στο Μονοδένδρι το πρώτο ''σχολαρχείο'', όπου μεταξύ άλλων δίδαξαν εκεί οι λόγιοι [[Αναστάσιος Σακελλάριος]], [[Διονύσιος Παπαρρούσης]], [[Νεόφυτος Δόττος]], [[Μιχαήλ Τουρτούρης]] κ.ά<ref name=Monodendrischool>{{Cite web |url=http://www.monodendrischool.gr/frameset.htm |title=Δημοτικό Σχολείο Μονοδενδρίου. |accessdate=2014-11-23 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131029154800/http://monodendrischool.gr/frameset.htm |archivedate=2013-10-29 |url-status=dead }}</ref>.
[[Αρχείο:Monodendri.jpg|left|thumb|213x213px|Δρόμος του Μονοδενδρίου.]]
[[Αρχείο:Monodendri.jpg|left|thumb|213x213px|Δρόμος του Μονοδενδρίου.]]
Κατά τα χρόνια της κυριαρχίας του [[Αλή Πασάς|Αλή πασά]], κτίστηκε στο Μονοδένδρι οχυρό προς την πλευρά του Βίκου<ref>Γεωργίου Δημητρακοπούλου, ''Ζαγόριον - ήτοι εξιστόρησις των κατά το τμήμα της ευάνδρου Ηπείρου 46 χωρίων'', Τύποις "Αυγής" Αδελφών Σακελλαρίδων, Εν Σουφλίω, 1909, σελ. 29.</ref>. Το [[1870]], στο Μονοδένδρι υπήρχαν τρία σχολεία εκ των οποίων το ένα ήταν παρθεναγωγείο<ref>Λαμπρίδου, 1870, σελ. 36.</ref>, το οποίο ιδρύθηκε το [[1846]] μετά από δωρεές των αδελφών Ριζάρη κ.ά και αποτελούσε το παλαιότερο σχολείο κορασίδων στο Ζαγόρι<ref name="Mavrogordatou34" />. Παράλληλα, με έτερη δωρεά ενισχύθηκε και το σχολαρχείο<ref name="Monodendrischool" />. Την ίδια χρονική περίοδο, ο πληθυσμός του χωριού ανερχόταν σε περίπου 700 κατοίκους<ref>Λαμπρίδου, 1870, σελ. 37.</ref>. Το [[1895]], σύμφωνα με τα στοιχεία της [[Οθωμανική Αυτοκρατορία|οθωμανικής]] απογραφής, στο Μονοδένδρι ζούσαν 466 άτομα<ref name="Kokolakis">Μιχάλης Κοκολάκης, ''Η τουρκική στατιστική της Ηπείρου στο Σαλναμέ του 1895'', στο ''Τετράδια Εργασίας'', τεύχος 18, Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών, Αθήνα 2008, σελ. 265.</ref>.
Κατά τα χρόνια της κυριαρχίας του [[Αλή Πασάς|Αλή πασά]], κτίστηκε στο Μονοδένδρι οχυρό προς την πλευρά του Βίκου<ref>Γεωργίου Δημητρακοπούλου, ''Ζαγόριον - ήτοι εξιστόρησις των κατά το τμήμα της ευάνδρου Ηπείρου 46 χωρίων'', Τύποις "Αυγής" Αδελφών Σακελλαρίδων, Εν Σουφλίω, 1909, σελ. 29.</ref>. Το [[1870]], στο Μονοδένδρι υπήρχαν τρία σχολεία εκ των οποίων το ένα ήταν παρθεναγωγείο<ref>Λαμπρίδου, 1870, σελ. 36.</ref>, το οποίο ιδρύθηκε το [[1846]] μετά από δωρεές των αδελφών Ριζάρη κ.ά και αποτελούσε το παλαιότερο σχολείο κορασίδων στο Ζαγόρι<ref name="Mavrogordatou34" />. Παράλληλα, με έτερη δωρεά ενισχύθηκε και το σχολαρχείο<ref name="Monodendrischool" />. Την ίδια χρονική περίοδο, ο πληθυσμός του χωριού ανερχόταν σε περίπου 700 κατοίκους<ref>Λαμπρίδου, 1870, σελ. 37.</ref>. Το [[1895]], σύμφωνα με τα στοιχεία της [[Οθωμανική Αυτοκρατορία|οθωμανικής]] απογραφής, στο Μονοδένδρι ζούσαν 466 άτομα<ref name="Kokolakis">Μιχάλης Κοκολάκης, ''Η τουρκική στατιστική της Ηπείρου στο Σαλναμέ του 1895'', στο ''Τετράδια Εργασίας'', τεύχος 18, Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών, Αθήνα 2008, σελ. 265.</ref>.
Γραμμή 46: Γραμμή 46:
== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
* [https://web.archive.org/web/20110902123441/http://www.nomioan.gr/%5Cdocs%5CTourism%5Cpresentation%20Gr.pdf Τουριστικός οδηγός Νομού Ιωαννίνων].
* [https://web.archive.org/web/20110902123441/http://www.nomioan.gr/%5Cdocs%5CTourism%5Cpresentation%20Gr.pdf Τουριστικός οδηγός Νομού Ιωαννίνων].
* [http://hellas.teipir.gr/prefectures/greek/Ioanninon/Monodendri.htm Γενικές πληροφορίες για το Μονοδένδρι].
* [https://web.archive.org/web/20081112084956/http://hellas.teipir.gr/prefectures/greek/Ioanninon/Monodendri.htm Γενικές πληροφορίες για το Μονοδένδρι].
* [http://hellas.teipir.gr/DimosKentrikouZagoriou/greek/MONODENDRI/Aksiotheata.htm Αξιοθέατα της περιοχής].
* [https://web.archive.org/web/20081203173058/http://hellas.teipir.gr/DimosKentrikouZagoriou/greek/MONODENDRI/Aksiotheata.htm Αξιοθέατα της περιοχής].
* [http://cultureportalweb.uoi.gr/cultureportalweb/print.php?article_id=686&lang=gr&print_mode=article Οδηγός Ηπείρου].
* [http://cultureportalweb.uoi.gr/cultureportalweb/print.php?article_id=686&lang=gr&print_mode=article Οδηγός Ηπείρου].
{{Δήμος Ζαγορίου}}
{{Δήμος Ζαγορίου}}

Έκδοση από την 10:20, 13 Οκτωβρίου 2019

Συντεταγμένες: 39°52′15″N 20°46′30″E / 39.87083°N 20.77500°E / 39.87083; 20.77500

Μονοδένδρι
Μονοδένδρι is located in Greece
Μονοδένδρι
Μονοδένδρι
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΔήμοςΖαγορίου
Γεωγραφία
ΝομόςΙωαννίνων
Υψόμετρο1.060
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας440 07
δεδομένα

Το Μονοδένδρι είναι ορεινό χωριό της Ηπείρου. Βρίσκεται στο δήμο Ζαγορίου του νομού Ιωαννίνων και γνώρισε μεγάλη εμπορική και οικονομική ανάπτυξη κατά τον 17ο και 18ο αιώνα.

Γενικά στοιχεία

Το Μονοδένδρι είναι κτισμένο στο βόρειο άκρο του Ζαγορίου σε υψόμετρο 1060 μέτρων[1], κοντά στον παραπόταμο του Αώου, Βοϊδομάτη[2] και απέχει 41 χλμ από τα Ιωάννινα[3].

Αξιοθέατα της περιοχής είναι ο - ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής κατασκευής - ναός του Αγίου Αθανασίου, που αναστηλώθηκε με δαπάνη των αδελφών Ριζάρη και δεσπόζει στην κεντρική πλατεία (μεσοχώρι) του χωριού, ο ναός του Αγίου Γεωργίου ( ανακαινίστηκε το 1538[4] ) το μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής που ιδρύθηκε το 1412 από τον βοεβόδα Μιχαήλ Θερειανό επί κυριαρχίας Καρόλου Τόκκου στο Δεσποτάτο της Ηπείρου[5] και βρίσκεται στο χείλος του φαραγγιού του Βίκου, ο αρχαιολογικός χώρος στη θέση Γενίτσαρη και οι πέτρινοι πύργοι στη θέση Οξιά. Το χωριό διαθέτει και ένα αμφιθεατρικά κτισμένο πέτρινο θέατρο όπου την θερινή περίοδο αποτελεί χώρο τέλεσης πολιτιστικών εκδηλώσεων[1]. Στο Μονοδένδρι υπάρχουν επίσης εκθεσιακό κέντρο και Ριζάρειος Χειροτεχνική Σχολή , τα οποία υπάγονται στη Ριζάρειο Σχολή. 

Τα τελευταία χρόνια σημειώνεται αξιόλογη τουριστική ανάπτυξη, ιδιαίτερα κατά την χειμερινή περίοδο. Αρκετά δημοφιλή είναι και τα ορειβατικά μονοπάτια που διαπερνούν το χωριό.

Ιστορικά στοιχεία

Αρχικά, το Μονοδένδρι φαίνεται να υπήρξε μια κοινότητα από κοινού με την Βίτσα υπό την ονομασία Βιζίτσα ή Βεζίτσα. Κατά τον 17ο αιώνα, λόγω της αύξησης του πληθυσμού οι οικισμοί αυτονομήθηκαν και το Μονοδένδρι έλαβε τη σημερινή του ονομασία ( ως τότε λεγόταν Άνω Μαχαλάς )[5][6]. Κατά την πρώτη περίοδο της ιστορίας του οικισμού, ξεχωρίζει η κυριαρχία της ντόπιας οικογένειας των γαιοκτημόνων Θερειανών[4]. Το 1750 ιδρύθηκε στο Μονοδένδρι το πρώτο σχολαρχείο, όπου μεταξύ άλλων δίδαξαν εκεί οι λόγιοι Αναστάσιος Σακελλάριος, Διονύσιος Παπαρρούσης, Νεόφυτος Δόττος, Μιχαήλ Τουρτούρης κ.ά[7].

Δρόμος του Μονοδενδρίου.

Κατά τα χρόνια της κυριαρχίας του Αλή πασά, κτίστηκε στο Μονοδένδρι οχυρό προς την πλευρά του Βίκου[8]. Το 1870, στο Μονοδένδρι υπήρχαν τρία σχολεία εκ των οποίων το ένα ήταν παρθεναγωγείο[9], το οποίο ιδρύθηκε το 1846 μετά από δωρεές των αδελφών Ριζάρη κ.ά και αποτελούσε το παλαιότερο σχολείο κορασίδων στο Ζαγόρι[10]. Παράλληλα, με έτερη δωρεά ενισχύθηκε και το σχολαρχείο[7]. Την ίδια χρονική περίοδο, ο πληθυσμός του χωριού ανερχόταν σε περίπου 700 κατοίκους[11]. Το 1895, σύμφωνα με τα στοιχεία της οθωμανικής απογραφής, στο Μονοδένδρι ζούσαν 466 άτομα[12].

Επιφανείς κάτοικοι

Το Μονοδένδρι υπήρξε η γενέτειρα των εθνικών ευεργετών Μάνθου και Γεωργίου Ριζάρη[10], του λόγιου Αναστασίου Τάγη[5], του ιερομόναχου και ελληνιστή, Διονυσίου Παπαρρούση[10], του διευθυντή της Ζωσιμαίας σχολής Μιλτιάδη Πανταζή[13], του δημάρχου Αθηναίων Ιωάννη Κόνιαρη[14] και των πανεπιστημιακών Αναστασίου Ζίννη και Δημητρίου Σεμιτέλου. Από το χωριό κατάγεται, σύμφωνα ορισμένους, ο Όσιος Ανδρέας ο Ερημίτης και Θαυματουργός που έζησε την εποχή του Μιχαήλ Β' του Κομνηνού δεσπότη της Ηπείρου (1234 - 1271), ενώ κατ΄ άλλους από τη Σιβίστα Ευρυτανίας (σημερινό Πρατοβούνι)[15].

Δείτε επίσης

Παραπομπές

  1. ↑ 1,0 1,1 Ζαγοροχώρια: Μονοδένδρι.
  2. ↑ Ελπινίκης Μ. Μαυρογορδάτου, Ήπειρος - Λεύκωμα ετήσιον, Τυπογραφικά Καταστήματα "Η Ανατολή", Εν Κωνσταντινουπόλει 1910, σελ. 31.
  3. ↑ «teipir: Μονοδένδρι». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Νοεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 14 Νοεμβρίου 2008. 
  4. ↑ 4,0 4,1 Ιωάννου Λαμπρίδου, Ζαγοριακά οις προσετέθησαν και τινά περί Ηπείρου, Εκ του Τυπογραφείου της Αυγής, Εν Αθήναις, 1870, σελ. 38.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Μαυρογορδάτου, 1910, σελ. 11.
  6. ↑ Λαμπρίδου, 1870, σελ. 36.
  7. ↑ 7,0 7,1 «Δημοτικό Σχολείο Μονοδενδρίου». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Οκτωβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2014. 
  8. ↑ Γεωργίου Δημητρακοπούλου, Ζαγόριον - ήτοι εξιστόρησις των κατά το τμήμα της ευάνδρου Ηπείρου 46 χωρίων, Τύποις "Αυγής" Αδελφών Σακελλαρίδων, Εν Σουφλίω, 1909, σελ. 29.
  9. ↑ Λαμπρίδου, 1870, σελ. 36.
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 Μαυρογορδάτου, 1910, σελ. 34.
  11. ↑ Λαμπρίδου, 1870, σελ. 37.
  12. ↑ Μιχάλης Κοκολάκης, Η τουρκική στατιστική της Ηπείρου στο Σαλναμέ του 1895, στο Τετράδια Εργασίας, τεύχος 18, Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών, Αθήνα 2008, σελ. 265.
  13. ↑ Λαμπρίδου, 1870, σελ. 47.
  14. ↑ Λαμπρίδου, 1870, σελ. 46 - 47.
  15. ↑ ix8ys. «Ορθόδοξος Συναξαριστής :: Όσιος Ανδρέας ο Ερημίτης και Θαυματουργός». www.saint.gr. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2018. 

Βιβλιογραφία

  • "Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Larousse Britannica" τομ.25ος,σελ.294.
  • "Γεωτρόπιο", τεύχος 141 (21-12-2002) "Γεω-οδοιπορικό: πέτρινη γοητεία", σελ.27-38.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

π • σ • ε Ζαγοροχώρια
Ανατολικό Ζαγόρι
Κεντρικό Ζαγόρι
Δυτικό Ζαγόρι
Ιστορία
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Μονοδένδρι_Ιωαννίνων&oldid=7820442"