Γαλεάσσα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Vichos (συζήτηση | συνεισφορές)
Vichos (συζήτηση | συνεισφορές)
Γραμμή 29: Γραμμή 29:
== Εξέλιξη ==
== Εξέλιξη ==
Καθώς προσαρμόστηκαν για πολεμική χρήση, οι γαλεάσσες ήταν ψηλότερες, μεγαλύτερες και βραδύτερες από τις κανονικές γαλέρες. Είχαν (αρχικά) ως και 32 κουπιά, με ως και πέντε (5) άνδρες ανά κουπί. Είχαν συνήθως τρία (3) κατάρτια, καθώς και δύο (2) «κάστρα», ένα πλωραίο και ένα πρυμναίο. Μεγάλη προσπάθεια καταβλήθηκε (ιδιαίτερα) από τη [[Βενετία]] να καταστήσει της γαλεάσσες της όσο το δυνατό ταχύτερες, για να συναγωνίζονται τις συνηθισμένες γαλέρες. Το κατάστρωμα των πυροβόλων τοποθετούνταν συνήθως πάνω από τις θέσεις των κωπηλατών, αλλά έχουν βρεθεί απεικονίσεις και με την αντίθετη τοποθέτηση. Οι γαλεάσσες συνήθως έφεραν περισσότερα πανιά σε σύγκριση με τις καθεαυτό γαλέρες και σίγουρα ήταν πολύ πιο θανάσιμες.<ref>{{Cite book|title=Maritime Power and the Law of the Sea: Expeditionary Operations in World Politics|first=James|last=Kraska|publisher=Oxford University Press|isbn=9780199773381|year=|date=2011|location=|pages=39|url=https://books.google.co.uk/books?id=we1MAgAAQBAJ&pg=PA39&dq=galleass|language=en}}</ref> Μια γαλέρα ήταν πρακτικά αβοήθητη έναντι μιας γαλεάσσας, όταν οι δυο τους βρίσκονταν πλάι - πλάι, επειδή εκτίθενταν υπό το αναπάντητο (από πυροβολικό) πυρ του πυροβολικού της δεύτερης. Όμως, σχετικά λίγες γαλεάσσες κατασκευάστηκαν, σε σύγκριση με τις γαλέρες, ενώ βασίζονται περισσότερο στα πανιά τους. Η θέση τους μπροστά από τη γραμμή μάχης των γαλερών στην αρχή της μάχης δεν μπορούσε να είναι εγγυημένη.
Καθώς προσαρμόστηκαν για πολεμική χρήση, οι γαλεάσσες ήταν ψηλότερες, μεγαλύτερες και βραδύτερες από τις κανονικές γαλέρες. Είχαν (αρχικά) ως και 32 κουπιά, με ως και πέντε (5) άνδρες ανά κουπί. Είχαν συνήθως τρία (3) κατάρτια, καθώς και δύο (2) «κάστρα», ένα πλωραίο και ένα πρυμναίο. Μεγάλη προσπάθεια καταβλήθηκε (ιδιαίτερα) από τη [[Βενετία]] να καταστήσει της γαλεάσσες της όσο το δυνατό ταχύτερες, για να συναγωνίζονται τις συνηθισμένες γαλέρες. Το κατάστρωμα των πυροβόλων τοποθετούνταν συνήθως πάνω από τις θέσεις των κωπηλατών, αλλά έχουν βρεθεί απεικονίσεις και με την αντίθετη τοποθέτηση. Οι γαλεάσσες συνήθως έφεραν περισσότερα πανιά σε σύγκριση με τις καθεαυτό γαλέρες και σίγουρα ήταν πολύ πιο θανάσιμες.<ref>{{Cite book|title=Maritime Power and the Law of the Sea: Expeditionary Operations in World Politics|first=James|last=Kraska|publisher=Oxford University Press|isbn=9780199773381|year=|date=2011|location=|pages=39|url=https://books.google.co.uk/books?id=we1MAgAAQBAJ&pg=PA39&dq=galleass|language=en}}</ref> Μια γαλέρα ήταν πρακτικά αβοήθητη έναντι μιας γαλεάσσας, όταν οι δυο τους βρίσκονταν πλάι - πλάι, επειδή εκτίθενταν υπό το αναπάντητο (από πυροβολικό) πυρ του πυροβολικού της δεύτερης. Όμως, σχετικά λίγες γαλεάσσες κατασκευάστηκαν, σε σύγκριση με τις γαλέρες, ενώ βασίζονται περισσότερο στα πανιά τους. Η θέση τους μπροστά από τη γραμμή μάχης των γαλερών στην αρχή της μάχης δεν μπορούσε να είναι εγγυημένη.

== Κυριότερες ναυτικές δράσεις ==

# Οι έξι (6) Βενετικές γαλεάσσες ήταν επιτυχημένες κατά τη [[Ναυμαχία της Ναυπάκτου (1571)|Ναυμαχία της Ναυπάκτου]], το [[1571]]. Πιο συγκεκριμένα, η δύναμη πυρός της βοήθησε το σπάσιμο της δύναμης της πρώτης [[Οθωμανική Αυτοκρατορία|Οθωμανικής]] επίθεσης.<ref>J H Elliott, ''Europe Divided'' (London 1968) p. 193</ref> Αυτό τελικά βοήθησε το στόλο της [[Ιερή Συμμαχία (1571)|Ιερής Συμμαχίας (1571)]] να νικήσει στη συγκεκριμένη αποφασιστικής σημασίας ναυμαχία.
# Οι τέσσερεις (4) [[Νάπολη|Ναπολιτάνικες]] γαλεάσσες θεωρήθηκαν επαρκώς αξιόπιστες για να συνοδεύσουν την επονομαζόμενη αήττητη [[Ισπανική Αρμάδα]] το [[1588]], αλλά μα η ''La Girona'' ναυάγησε στ' ανοικτά της [[Ιρλανδία|Ιρλανδίας]], ενώ οι υπόλοιπες σχημάτησαν μέρος της πρώτης γραμμής μάχης της αρμάδας.<ref>G Mattingley, ''The Defeat of the Spanish Armada'' (Penguin nd) p. 265 and p. 385</ref> Κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων στα [[Μάγχη|Στενά της Μάγχης]] κλήθηκαν επαναλαμβανόμενα ως ομάδα μάχης ικανή να πλέει σε κάθε νηνεμία να διασώζουν άλλα [[Ισπανία|ισπανικά]] πλοία ή να αποκόπτουν αδέσποτα [[Αγγλία|αγγλικά]] πλοία.<ref>G Mattingley, ''The Defeat of the Spanish Armada'' (Penguin nd) p. 320-3</ref> Με συνολικά 50 πυροβόλα ανά πλοίο, 300 πεζοναύτες και ναύτες και άλλους 300 κωπηλάτες ήταν πολύ ισχυρά πολεμικά, αλλά η επικεφαλής τους καταστράφηκε μετά από επίθεση [[Πυρπολικό|πυρπολικού]] έξω από το [[Καλαί]] και τελικά μόνο οι δύο (2) τελευταίες (από τις αρχικές 4) επέστρεψαν σώες στην Ισπανία.<ref>G Mattingley, ''The Defeat of the Spanish Armada'' (Penguin nd) p. 420 and p. 443</ref>


==Εξοπλισμός==
==Εξοπλισμός==

Έκδοση από την 20:51, 18 Αυγούστου 2019

Γαλεάσσα
Γαλεάσσα ισπανικής αρμάδας
Πληροφορίες
Γενικά χαρακτηριστικά
Εκτόπισμα1000 τόνους
Μήκος58 μ.
Πλάτος11 μ.
Βύθισμα5 μ.
Πρόωσηιστιοφόρο και κωπήλατο
Πλήρωμα650 + 350 στρατιώτες
Οπλισμός18 κανόνια
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η γαλεάσσα ή γαλεάτσα ήταν τύπος αμφικίνητου (ιστιοφόρου και κωπήλατου) πολεμικού πλοίου, που αποτέλεσε εξέλιξη των μεγάλων εμπορικών γαλερών.[1] Ο σκοπός της ανάπτυξής της να συνδυάσει την ταχύτητα (και την ευελιξία) της γαλέρας με την αξιοπλοϊκότητα και την ισχύ πυρός πυροβολικού του γαλιονιού. Μολονόνι ποτέ δεν ικανοποίησε πλήρως αυτόν το συνδυασμό, η γαλεάσσα παρέμεινε σημαντικό στοιχείο του ναυτικού οπλοστασίου για αξιοσημείωτο χρονικό διάστημα.[2]

Εξέλιξη

Καθώς προσαρμόστηκαν για πολεμική χρήση, οι γαλεάσσες ήταν ψηλότερες, μεγαλύτερες και βραδύτερες από τις κανονικές γαλέρες. Είχαν (αρχικά) ως και 32 κουπιά, με ως και πέντε (5) άνδρες ανά κουπί. Είχαν συνήθως τρία (3) κατάρτια, καθώς και δύο (2) «κάστρα», ένα πλωραίο και ένα πρυμναίο. Μεγάλη προσπάθεια καταβλήθηκε (ιδιαίτερα) από τη Βενετία να καταστήσει της γαλεάσσες της όσο το δυνατό ταχύτερες, για να συναγωνίζονται τις συνηθισμένες γαλέρες. Το κατάστρωμα των πυροβόλων τοποθετούνταν συνήθως πάνω από τις θέσεις των κωπηλατών, αλλά έχουν βρεθεί απεικονίσεις και με την αντίθετη τοποθέτηση. Οι γαλεάσσες συνήθως έφεραν περισσότερα πανιά σε σύγκριση με τις καθεαυτό γαλέρες και σίγουρα ήταν πολύ πιο θανάσιμες.[3] Μια γαλέρα ήταν πρακτικά αβοήθητη έναντι μιας γαλεάσσας, όταν οι δυο τους βρίσκονταν πλάι - πλάι, επειδή εκτίθενταν υπό το αναπάντητο (από πυροβολικό) πυρ του πυροβολικού της δεύτερης. Όμως, σχετικά λίγες γαλεάσσες κατασκευάστηκαν, σε σύγκριση με τις γαλέρες, ενώ βασίζονται περισσότερο στα πανιά τους. Η θέση τους μπροστά από τη γραμμή μάχης των γαλερών στην αρχή της μάχης δεν μπορούσε να είναι εγγυημένη.

Κυριότερες ναυτικές δράσεις

  1. Οι έξι (6) Βενετικές γαλεάσσες ήταν επιτυχημένες κατά τη Ναυμαχία της Ναυπάκτου, το 1571. Πιο συγκεκριμένα, η δύναμη πυρός της βοήθησε το σπάσιμο της δύναμης της πρώτης Οθωμανικής επίθεσης.[4] Αυτό τελικά βοήθησε το στόλο της Ιερής Συμμαχίας (1571) να νικήσει στη συγκεκριμένη αποφασιστικής σημασίας ναυμαχία.
  2. Οι τέσσερεις (4) Ναπολιτάνικες γαλεάσσες θεωρήθηκαν επαρκώς αξιόπιστες για να συνοδεύσουν την επονομαζόμενη αήττητη Ισπανική Αρμάδα το 1588, αλλά μα η La Girona ναυάγησε στ' ανοικτά της Ιρλανδίας, ενώ οι υπόλοιπες σχημάτησαν μέρος της πρώτης γραμμής μάχης της αρμάδας.[5] Κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων στα Στενά της Μάγχης κλήθηκαν επαναλαμβανόμενα ως ομάδα μάχης ικανή να πλέει σε κάθε νηνεμία να διασώζουν άλλα ισπανικά πλοία ή να αποκόπτουν αδέσποτα αγγλικά πλοία.[6] Με συνολικά 50 πυροβόλα ανά πλοίο, 300 πεζοναύτες και ναύτες και άλλους 300 κωπηλάτες ήταν πολύ ισχυρά πολεμικά, αλλά η επικεφαλής τους καταστράφηκε μετά από επίθεση πυρπολικού έξω από το Καλαί και τελικά μόνο οι δύο (2) τελευταίες (από τις αρχικές 4) επέστρεψαν σώες στην Ισπανία.[7]

Εξοπλισμός

Στις αρχές του 17ου αιώνα, λόγω της προόδου του πυροβολικού. έφθασε σε εκτόπισμα ως τους 1.000 τόνους. με μήκος ως 58 μ., πλάτος ως 11 μ. και βύθισμα ως 5 μ.
Η ιστιοφορία της Γαλεάσσας αποτελούνταν από τρια λατίνια σε ισάριθμους ιστούς. Η δε μηχανική (κωπήλατη) πρόωσή της γινόταν με ως 52 κουπιά (κώπες) μήκους 16 μέτρων, το καθένα, το οποίο και χειρίζονταν ("ηλαύνετο") από ως 9 κωπηλάτες.Το δε πυροβολικό της το αποτελούσαν 10 πυροβόλα (κανόνια) στη πλώρη, 8 στη πρύμνη και κάποια λιθοβόλα κατά πλευρά, σε ίσες αποστάσεις μεταξύ τους.

Πλήρωμα

Το πλήρωμα της Γαλεάσσας κατανεμόταν ως ακολούθως: 1 πλοίαρχος (κυβερνήτης), 1 υποπλοίαρχος (ύπαρχος), 3 βοηθοί (ανθυποπλοίαρχοι), 1 ιερέας, 2 ιατροί χειρούργοι, 2 γραμματείς, 12 δόκιμοι, 2 πλοηγοί μετά 2 βοηθών, 4 σύμβουλοι μετεωρολόγοι, 12 πηδαλιούχοι, 60 ναύτες, 40 σύντροφοι (βοηθοί των ναυτών και των πυροβολητών), 36 πυροβολητές, 2 δεσμοφύλακες, 2 ξυλουργοί, 2 διανάκτες, 2 καδοποιοί (βαρελοποιοί), 2 αρτοποιοί, 2 κουρείς. 350 οπλίτες επιβάτες, 468 κωπηλάτες δεσμώτες (κατεργάρηδες) καθώς και 10 δεσμώτες - υπηρέτες των αξιωματικών.

Παρατηρήσεις

Η Γαλεάσσα ήταν το κυρίαρχο πολεμικό πλοίο των Ενετών την διακυβέρνηση του οποίου ανέθεταν μόνο σε ευγενείς αφού προηγουμένως είχαν δώσει όρκο ότι δεν θα υποστείλουν ποτέ τη σημαία.
Οι Γαλεάσσες καθώς και οι γαλέρες ήταν τα ενδιάμεσα πλοία στη κυριαρχία των ιστίων έναντι των κουπιών που καθιερώθηκαν αμέσως μετά την ιστορική Ναυμαχία της Ναυπάκτου το 1571.

Πηγές

  • Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια τ.Η΄, σ.60

Δείτε επίσης

Παραπομπές

  1. Kemp, Peter Kemp (Ιουλίου 1980). Encyclopedia of ships and seafaring (στα Αγγλικά). Crown Publishers. σελ. 211. ISBN 9780517537381. 
  2. G Mattingley, The Defeat of the Spanish Armada (Penguin nd) p. 420
  3. Kraska, James (2011). Maritime Power and the Law of the Sea: Expeditionary Operations in World Politics (στα Αγγλικά). Oxford University Press. σελ. 39. ISBN 9780199773381. 
  4. J H Elliott, Europe Divided (London 1968) p. 193
  5. G Mattingley, The Defeat of the Spanish Armada (Penguin nd) p. 265 and p. 385
  6. G Mattingley, The Defeat of the Spanish Armada (Penguin nd) p. 320-3
  7. G Mattingley, The Defeat of the Spanish Armada (Penguin nd) p. 420 and p. 443
CC-BY-SA
Μετάφραση
Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Galleass της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες).